2 Nisan 1935 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 2

SENSRYEA 2 Solvo gazetesinin bir yazısı. Sofyıdı çıkan göüzetesi yazıyor: Gezri inkılâplar yapımaya muğ ffak solan memleketlere Morfşıtumumi bir alâka uya- nır- Fakat ben şahsan tari- hin verdiği tecrübeleri göz önünde bulundurarak bu in. kılâplatdan mütehassis ola. mıyorum. Çünki Zorla yapı lah ıphllşluın ulusal bün- yeyi 'sarstığına ve zedeledi- gine kanijm. Büyük Petron- ut Rüusyada yaptığı inkılâp buna bir örnektir. Rus ulu- su Büyük Peotro - tarasfından indirilen yumruğun - tesirin- den bugün bile kurtulama- mıştır., Bunun bir benzeri de Tü- rkiye de olmaktadır. Türki- yedeki inkılâbı alâka ile ta- kip'edenler olduğu gibi bi zim de alâkadar olmamız ic- abetmektedir. ' Türkiyede — Büyük Millet Meclisine Kamutay adı ver- ilmiştir. Bu kelime Mongol. cadâan ahınmıştır. — Atatürk, Türk jimperatorluğunun dini esasatını. milliyetle değiştir- mek istiyor, Yeni Türkiye — hakkında tarihte bir çok misaller va- rdır. Türkiyeyi takip eden- ler ve Türkiyede — yaşamış olanlar, Türklerin bsden ve ahlâk. itibarile — acunun en eyi uluslarından biri olduğ. sunda ittilak etmektedirler. Kemâl Paşa, yenilik har. eketine başlarken karşısına dikilecek en büyük — en- gelin islâmiyetin taassubu olacağını takdir — ediyordu. Parlâmentarizm biridare tesi- si için yaptığı bir kaç teşe- bbüsden sonra bir partili sistemde karar kıldı. Türkiyede yalnız bir Cüm- / Halk Fırkası vardir. Seçimlârde seçenlere yalvız bir liste verilmektedir. Fa- kat Kamı rk muha- lefeti lüz —:ykılmılıı—. bunun için Kemâl Paşanın şahsi — dosta - Fethi. beyin reisliği altında bir muhale. fet Yıfkasının teşkili husü- sunda yapılar — teşebbüsün muvaflfakiyetsizlikle neticel- enmesi üzerine bitaraf kim- selerin hükümet listesine alınurak bunlara — muhalefet rolü tevdi edilmesi karar- laştırılmıştır. — 1931 senesi intihabatında — müstukillerin hükümet İistesine alınmaları için - Cömuriyetçi milliyet- çi olmaları ve mürteci ol- Mmamaları isteniyordu. Evelki seçimde dincilerle sıkı mü- nasebeti olduğu ileri süt- ülerek namzetliği reddedi. len General Refet bu dafa İstanbuldan müstakil saylav seçilmiştir. Yoksa din ale- yhtarlığı mı — zayıflatmış. tır. Bunu tayin etmek zor, dur. Kamutayduki 399 gay- lavdan 13 Üncün müstakil bulunması ve bunlarında 2 sinit Rum, birinin — Yahudi birinin de Ermeni oldukları düşünülecek olursa bu mü- stakillerin (muhalifterin) re- «Solvon , ylerinin hiçbirdini mahiyeti olmıyacağı anlaşılır. Kamutaydaki kadın saylav. ların adedi bile müstakillerd. en fazladır. Şimdiki Kamut- ayın diğerlerinden farklı bir azaları — arasında 17 AD DeD kadın saylavın bulunmasıdır. Türk kadını feraceyi attı. ktan ve haremden kurtuldu - ktan ancak on — sene sonra Kamutaya da "girmeğe muy- affak olmak suretile erkek. lerden kendilerini ayirt ed- n bu farkı da ortadan kaldı. rmiştir. Kamâl, Büyük Petronun tecrübelerinden istifade ede- rek anlamıştır ki;kadının iş- tirakj olmadıkça bir. ulüsün dini taassup — tesirlerinden kurtarılması güç olduğu gi- bi yapılacak teceddüt ve in- kılâp da tam olamaz. Kem- Alin seri, katl! ve merasimsiz tetbirleri bir çok noktadan büyük Petroyu hatırlatıyor. Yüksek seviyedeki Türk | kadını, daha ferace içinde ve haremde bulunduğu ve şer- iatın erkeğe kadın üzerinda vasi tasarruf hakkı verdiği sralarda bilhassa Abdülha- mit devrinde — hüriyetini almak için — çabalıyor ve — hattâ bu — uğurda hayatını bile tehlikeye koyu. yordu. Türk kadını — gene Türklerin — hareketinde de vazife almıştı Genç Türkler iktidar mev- kiine gelince dincilerle bo- | teatisi yopılmaktadır 'TÜRK DILİ — € Yeni Tü kıye ““Londra Paris v Roma arasında |- yapılan görüşmeler. «Corres Pondance Politigue et diplomatiğas» yazıyor. Pa- ris, Londra va Roma ara- sında ulusjararası sıyasanın” |* çok görüş ki bu askerlik dajr bir yeni safhasına canlı ve faal safha da Alman kanunu İngiliz 'notası — ve İngilterenin yakında — vuku bulacak olan Berlin ziyareti meselelerile temayöz ediyor bu hususta ortada dolaşan | rivayete — göre «Öuni d' Ör- sayp de üç büyük devletin müştereken protestoda — bu- lunmak niyetinde oldukları huttâ bu protestodan uzün | bir diplomatık buhran ya- ratmak — ve 3 şubat müzakesine kati a. hemmiyetini kaybettir - mek bahasına bile olsa vaz geçmemek fikrinde bulundu- kları söylendi bütün ulasla- rarası kararların — mutlaka Paris.te verilmesi icabetme- diğini isbat İngiliz hatti ha- reketinden sonra Londro pr- ogramının en mühim unsn- ru olan serbest — münakaşa perensibi — artık müemmen ğuşmak — istemediklerinden kadının hak ve hüriyeti için hiç bir şey yapmadı. lar. Onlar teaddüdü zevcatı kaldırmadılar haremleri lâğ. vedemediler ve en nihaye feraceyi de atamadılar, OÖn. lar sadece bazı zengin Türk kızlarına tahsil etmek imkânını bahşetmekle — iktifa ouıler Binaenaleyb hugü kadınına verilen ıllır. Kı_ mülin şahsi isteğile verilm- “iştir. Harem, ferace ve fes aynı zamanda kaldırılmıştır. 1927 deki irtica isyanında fos yü- zünden bazı başların da dü. ştüğü malümdür. Türk kadını bugün yalnız siyasal hakkını dağil içtimat hakkını da küzanmış bul- ünuyor. Ona ilk mek- tepten — üniversiteye — ka. dar- —bütün — irlfan mües- seselerinin kapıları açılmıştır Geçen yıl İstanbul üniver- sitesinde fizik tahsıli yapan 320 hanim husüsi — kimya kurslarına devam eden de 75 hanım vardı, Türk ku. dinina — yalnıs hüsüsi - tica: ret ve sanayi müesseseleri değil hükümet dairelerinin ve gibi görünmektedir. Şübhe yok ki vaziyetin bu çok ma- kul şekil de inkişaf etmesi keyfiyetinden — Fransa ile lagiltere arasındaki müna sebatın değişmiş olduğu ne- ticesini çıkaran — Fransız matbuatı haksizdit. Londrada pek hakh'elün''bir müla- haza ileri sürülüyor” verher. kesçe malüm. olan - İâgiliz sıyasasının şu veya bu mem- lekete karşı cebhe olmak. tan değil bilâkis dajma bü tün memleketlerin genel bir anlaşmada uzlaşmış , bulün- masını — istihdafdan — ibaret olduğu işaret ediliyor. Bu böyle olduğu gibi Alman sıyasasıda asla — dostlukları ihlâl etmek kollamaz; bilâ- | kis hattâ Alman sıyasası- nin menfaati bu dostlukların diğer bir memlekete karşı aleyhdar bir. blok — kurup mahiyetlerini verenklerini bu suretle değiştirmelerini ica - bettirir işte bütün bu sebe- blerden dolayı Reichin dış serbest mesleklerin kapıla- ı da açılmiş — bulunuyor. | Bugün Türk kadınını hükü- met memuru, hakim, avükat gazeteci, — mimar, dok tor, aktr.s, ressam, muharr. ir vesaire olarak erkokle aynı sofda — yürümektedir. Hattâ — üniversitedeki bazı kürsüleri bile Türk kedını işgal etmiş — bulunmaktadır. Türk kadınına 1933 yılında yalnız belediye intihapların- da seçmek ve seçilmek ha- kkı verilmişti O zaman Cü- muriyet Halk Fırkası umumi kâtibi tarafından verilan be- yanatta yakında saylav seç- mek ve seçilmek hakının da verileceği vadedilmişti. — Bu vad çok çabuk yorıne getirildi. Ba Kamutay eçi- mine iştirak eden Türk ka | dını Kamutaya 17 mümcossil yolladı. Türk ulusu hüküme- te karşı olan sayğı ve ba- gllik haslet ve meziyet ni bugün de muhafaza etmekte- dir bunun için ne yapılsa burada muhalif fırka , payidar olmaz. Halkın hükümet İiste- sine karşı fevkalâde bir za- yardır. Dişleri bakanının da bir mül- akat esnasında söylediği gibi Almanyanın şimdiden - sonra müsbet ve dürüst bir tarzda girişeceği müzu- kereler belki de — kolayca halledilmiyecektir. Fakat bu müzakereler hiç olmazsa ar- tık boş sözlere değil haki- katlere istinad edecektir. —-DeTa— — D. yollarımız İlerliyor (Üst tarafı birinci sayfada) | Filyor Breğli hattının Çatal | azından Ereğliye kadar olan | ve kömür havzasından geç. | en kısımnın elektrikle işliyec- | ektir. | Aydın hattı özerinde Bal« | . adis istasiyonundan buraya | kadar uzanacak olan ve Aİ. | yon-Antalya — hattının bir kızmını teşkil eden 24 kil- ömetrelik kısım 1935 birinci teşrin sonuna kadar — ikmal edilmiş olacaktır. Yine Ay- dın hattı üzerinde Tuze önü den ayrılarak İspart- sapene # KENTE VE*VİLÂYTTE: —ıı_--——-—_l---—-'—-ıı------ıı-- " di lbrahım Yen Belediye- Yaritdatı yüz kirk, yüz'ülli bin firaya çıktı ; Belediyemizin varidatı ârt- maktadır. Şimdiye kadar yür bin Tirayı geçmiyen beledi- ye varidatı son günlerde be- lediye vergi ve resimlerinin Hdahakkak ve tahsiline verilen ehemmiyot — dolayısile yüz kırk, yüz. elli bin lireyı bul- acağı anlaşılmaktadır. Belediye artan varidat ile, şehrin güzelleşmesi yolunda yeni teşebbüslere girişecek- tir. Sihhat komisyonu Zührevi hastalıklarla mü- cadele komisyonu dün &h- hat müdürlüğünde toplen- mış ve kendine ait işleri tetkik etmişdir. Iııılıîîyî'ımuıhı. İki gündür. şehrimiz ve ejvarına bol bol. yağmur yağmaktadır. Gerek kış ve gerekse yaz mahsulü - için pek faydalı olan yağmurlar köylü ve çiftoimizi sevin- dirmiştir Bu yılın bir olacağı — söylenmektedir. Eiremit tahsildarlığı Edremit birinci daire tah- sildarlığına üçüneü dajre ta> hsildari Hikmet, üçüncü da- ire tahsıldarlığına da İkbal tayin odilmiştir. A — Küçük Duyuklar: Vanizelös 0n iki adada oturmak istiyor! B. Venizelos «Deyli Kro- nikl» gazetesinde mektupla bir beyanatta kendisile ya- nında bulunan asilerin on iki adada oturmalarına mü-, saade edilmesini İtalya hükü-| metinden istediklerini bildır- miştir. Londra mehafili Ve- nızelosun — Yünanistana bu kadar yakın bir yerde o- turmasına müsaade/ edilmi- yeceği kanaatindedir, Devlet demiryollarında tas- fiye - yapılıyor. Ankaradan verilen bir ha- | bere göre Devlet demiryolla- | rı memurları arasında — bir tasfiyo yapılacak ve bu tas. fiye neticesinde iki yüz kad- ar memur açıkta bırakılacak - tır. Açıkta kalacak memuür- lara ikramiye verilecektir. Münakalât birliği.mi? Verilen haberlere göre'hü- | kümet tarafından memlekete ait bütün münakalât işlerin in bir elden idaresi düşü- nülmekte ve bu — husüstu bir proje hazırlanmaktadır. Domir — yolları, deniz yol- ları, hava yolları gibi büt- üfn münakalât idarelerinin mercij Nafıa eaktır. Bakanlığı ola- aya kadar olan 15 kilomet-. relik şube hatlı — ise aynı surette 1935 birinci teşrin sonunda bitirilecektir. bereket yılı | | Hayvanlar Vergısın&' 7 Yaş ihtilâfından dolayı 934 yılında - kaydettir - davarlardan resme tabi'olanlar kaçak sayılmı A Z, l Deliİhiakit e bakti Müğtala vahında m)iw bayırından şehre- silâh sokarken yakalandılı! Dün'ğüce zabıtaca — İbra- him ve Mustafa adında jki şahis yakalanmıştır. Oruç. gazi Mahallesinde'ötürüh ve biri Deli İbrahim diğeri es- kiden "bekçilik *yâpmış * ve bekçi Mustafa diye anılan 'bu iki şahıt geco'saat' 20,5 sıralarında Çamlık bayırından şehre indikleri bir sıra Mi zabey mahallesi bekçisi krü ile karşılaşmışlardır. Bu: nlardan Mustafanın dürülü bir hasir taşiması ve — telâşe düşmeleri bekçinin dikkat gözünü çekmiş, bekçi her ikisini de durdurarak: — Hasırın - içinde , nevar? Diye- sormuştur, - Deli- İbr- rabim evelâ bir şey ol- madığını- söylemiş isa de bekçnin- ısrarı üzerine g0- nradan - hasırın içinde - üç mavzor etmek mecburiyetinde ka- | lmış, şayet kendilerini ıorbeıt bırakacak olursa elli İira vereceğini söylemiş ve bir Hayvanlar kanununun «A» Jukrasını değiştiren kanun vilâyete bildirilmiştir. 1 Ni sanddan itibaren tatbik- mev- kiine gi;ecek olan bu kanu- na göre, muvakkat, maddede, ki baş ihtılâfından dolayı 934 yılında kayıt — ettirilmemiş olan davarlardan resme tabi olması lâzim gelenler kaçak sayılmıyacaktır, Bu kanun münasebetile Ma- liye Bakanlığı tarafından bu kanun münasebetile vilâyet yollanan bir emirde denili- yor ki: Yani» hayvanların küyıt muamelesitiri ynpıllığı tali sene içinde doğan davarlar vergiden müstesnadır. | nisa nUsn 5 visünâ kadat yâpila: eak — olan kayıtta içinde bu- lunduğumuz 934 senesjnin başlangıcı olan — haziran 934 ten ilibaren bugüne kadar doğmuş olan kuzu ve oğlak- lar verğiden maaf tutularak kayıt defterine yazılmıyacak ve 934 hazirandan evol ya. ni nisan ve mayıs 934 ayları- nda doğmuş olanlar ise bu sene kayıt — muamelesjinin yapıldığı mali seneden evel yanı 933 mali senesinde dö gmuş, oldukları için bu deneki kayda konacak vergileri alı- nacaktır. Doğumların ekseri. yetle ikincikânun şuhat ve mart aylarında vaki olmasına göre 934 haziran - iptidasın- dan itjbaren bu güne kadar doğan ve — yörgiden maaf olan kuzu ve oğlaklar nisa nda dört beş aylık olacağı için bunların 934 mali ge- nesi içinde doğduğunun ta yininde biç zorluk yoktur Yalnız bu çeşit kuzu ve oğ- laklar kayde konulmuyaca- | ğina vehaziran vaddınmıl bulunduğunu itiraf | | neticesinde kayıt muan p ardbıkı” tebilide BN9 Pi | mışlır Fakat, bekçi Dt himinin ne rüşvet ne de tehdidine, Mmemiş ikis türmâk, üzare önüne, tır. — Deli İbrahim & giderken,bir kolayıni bekçinin önünden VE şehirden kncm;şur- zabıtanın çok siki *A & beş & sonra şehre ikşı buçttl at uzaklıkta Paşaköyde yakall“'wg' şehrimize geiırılmı!“' bıta"dün bütün gün b",' selenin tahkiki jile n:"h ştır. if Gonol savaş yıl!ırı'“. müddet şakilik “yapti'ye Jaşılan deli İbrahii .)'“ T düşüncesizleri başıtf rak yeniden ,ıkıveı'"! büs ettiği söyleni M Zabıtanın yapmakta » " yir tahkikat bir kaç- - dar bu megelenin İf meydana çıkaracaktir: et Mdoğup bir yaşına s'ı"’ ? aşgelmek üzere :uyğe:şçecnğ:o 35" defterleri ve buş doldurulacaktır KOÇ_ tarihinim: teşrinisab! kânunuevel ulımku lmiş olması hııuh vo oğlakların | yaşını — bitirip tabii aranmaz kqıv 'ı" ların mükellefiyetler! ılmadığı malı yi i muşlarsa muaftırlar © Şu hale göre bu.sen0 müamolesi bittikteP, 93İğ mayıs Bi doğacak olan bırı b' aylık kuzu ve 9| v gergi ıimıâ'" .j" onaleyh ancak 934 ğ nindan itibarön b dar doğmuş olan p 4 - 5aylık bulun99 Ki deftere gocil'il“"’ Ve.haziran 934 yani nisan, mayı* doğmuş olanlar kayde kaçecek V* hayvanlar yokll""“ sa kaçak muameltt caktır. Koç katımı il"'ı'l' geçen sene ’03' da ybir. yaşını dukları iddia B dolayı kaçak n",ol_a]’: bik olunan kıll* Jğ y y | lardan yalnı cow ceza istenmiy? ':ı/ bu hüküm SW“ ındaki kayıt ı)l münhasırdır b“;ıdl' [ katımı tarih'ne Tlk bitirmedigi iddi! e'*' 1W haziran 934 den muş olan deftere k"d! çak muamelesi