25 Ocak 1935 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 2

Muallim K, ÖZER Balıkesirde halk âdetlerinden: Kundak çocuğunu. Löhosanın yeni — doğan çocuğu «kundak» tabir edi. len bir sürü bezlerden iba. ret örtülerle başi hariç kalmak üzere - sarılır kı buna- akundakdaki çocuk» denir. Çocuk — ilk — zamanlarda daima — annesinin yanında - yatakda yatar, Yü- züne kırmızı renkde ipekli- veyahut başka bir kumaş. dan örtü örtülür. Çocuğa bu vaziyette çok eyi ba- kılır. Zaman zaman ağlıyan bağıran Yyayra evdekilerin merhamet ve — dikkat nazar. ları celbeder. Kundak çocuğunun katiyen — yalnız bitakılıması — doğru değildir. Bırakılırsa edeğiştirme» o- lur. Yanı büşi büyür ken- di büyümez diye — itikat edilir. Mevcut — itikatlara göre çocuğu —anazar» — denilen gafette»p den korumak lâ- zıtndır. anazar ermesi» çok mühim bir işdir. «Allah nazardan saklasınv (cotuk çatlar), çarpılır) Bi bi sözler birer itikat mah- sulüdür. Bunun için yeni doğan çocuğun sağ omuzu üstüne (kundak üstüne) mavi bon- cuk, altın, kurt dişi, bir nevi — deniz — hayvanatının kabuğundan — yapılmış — bir nazarlık takılır. Bunu ta. şıyan çocuğa — katiyen (na- zar - göz) değmez — diye itikat edilir. Bundan başka nüshacı- ların yazdığı — nüshalarda haylice — mücssirdir. - Suteti mahsusada yapılmış mez- kür — nüshalar çocuğun (takyesinin) — içine, yahud göğsüne asılır. Ve — bum- un manevi tesirile çocu- ğa nazar değmez diye imanılır. Kundak — çocuğunu gör- en herkes (maşallah) de- mek mecburiyetindedir. Demezse çocuğun ajlasj çonlara haklı olarak darı. lırlar. «Ani ani — maşall- ah» desene diyo çekişirler. Bazan — çocuğun kundu- kda iken herhangi bir üzvu acırsa, çocük — ağla- mağa buşlar, bu — Teryad kârşısında — telâş — başıar. Ve Ççocuğa nazar değdi» denir. Çöcuğun gnne- si veyahud ninesi — orada hazır bulunan kadınlara: Hanım - bugün — çocuğa “çok bakdıydı, çok sevdidi maşallah demediydi, — işte çocuğa hnazar değdi, ok- uyalım, — üflüyelim, — gibi söz gsöyler ve — acınırlar. Balıkesirde geç — yürüyen, yahud vaktinde yürümıy- en çocuklar için bazı yormalar tesirile - tedbirler alınır Bu gibi çocukları Balıke- sir givarında «Ayak dedesi» denilen bir dedeya görürür. ler. Va orada çocuğa yürüt- ıme tecrübesi yahdırarak de- deden yardım - isterler. Bu iş birksç gün devam eder. Dundun başka böyle. çocuk bir cüma | bir ya sallarlar) yani çocuğun yürümesi için, kollarından tutarak salıncak -gibi sallar- lar, Bütün bunlar çocuğun yürümesini — koluylaşdırmak içindir, böyle yorulur. İlk defa yürümeğe başlı- yan çocuğa yapılan tedbirler: Çarşıdan başka başka cin slerde yemiş alınır. Mahal lenin küçük çocukları çağ- rılır. Bu yemişler çocuğun başından — serpilmek suretile atılır. Ve davetli çocuklar bu yemişleri kapışmağa baş- larlar. Bu manzara; hakıka- ten çok gülünç ve garibdir! Nihayet çocuk yürümeğe başladığı zaman düşer, yı- kılırga; itikada göre büyük- ce bir hamurdan simid ya- pılır. Ve bu simid çocuğun başından geçirilir Simid ço- cuğun ayağına indiği — vakit parçalanır. Ve bu bölümler muhalledeki çocuklara dağı. elir. Bütün — bu yormâlarla çocuğun eyi yürüyeceğine jhanılır. Geç konuşan için de — ayrıca ve âdetler vardır: Bu gibi çocukları. dilleri. nin altlarını pıtık tabir edi. len uzuvlarını — kesdirmek süretile konuşturmuğa muvaffak olunur - diye yo- rulür. — Güya ( Pilik ) kesilirse; cinler — şeytanlar dağılırmış. Onlar orada bulunduğu müddetce çoc- uğu konuşturmakdan — me- nederlermiş?'.. Bundan başka, çocuğu konuşdurmak — için, — nüsha k okumak, üflemek, başından dökmek, tesyıhden geçirmek gibi âdet — ve yormalar da vardır. Çocuk ilk dişini çıkar- dığı zaman — (maşaallah) lar başlar. Meovcut — itikatlara göre diş çıkarmağa baş- hyan çocuklar — için — bir mikdar — bulgur kaynatılır. Bulgurun — başında epeyca kimseler bulunur. Bu c8- nada okumalar, üflemeler vesaire.. Hep çocuk içindir. Bu merasgim haylıca garibdir. Nıhayet kaynıyan — bülgür çocuklar inanmalar, çatladığı vakit bir torbaya | konur. Ve zaman zaman ku- şlara verilir. Kuşlar — sev- indirilir, Ve bu süretle çoc- uğuün dişleri de kolayla çı- kar diye inanılır, Sara Sığınanlar (Üst türafı birinci sayfada) tesir ederek fenahğın önüne geçmek vazifesi ve bundan mesul olduğu bildirilmekte dir. Muhtura, Sarlıların 15 Yıl Uluslar önce Sarda yaşıyan Fran- sızları düşünecek — iken Sar- dan gençlerle, Alman te- baalarına karşı neler yap. dığini — bildirmektedir. Artık uluslar derneğinin işbirliği yer ve yurd vermeğe de- vam edemez. Muhtranın verilmesi hiç itiraza — sebeb — olma- mıştır. yalnız genel yazgan "uluslar derneğl bütçesinde 1 gonkânun 1936 ya ka- dar Sarlı göçmenlere ve- örilecek kredi olmadığını ha- |— olmudan — gençlere | Soyadı Alanlar. Refik TÖRÜNER — Me- murlukdan mütekait (oğulla- rı Sajp Brcüment de TÖRÜNER soy adımı almış- lardır ) Mehmet Zuhuri ÖZGELEN Sandıkâı oğlu Eski küy- umcular mahallesinde bütün ailesi efradı ve kardeşi me- rhüm İsmailin, oğulları Ah- med, Cemaleddin — soy adını almışlardır.) Fahri ERKAL — Norkis #köyü okutanı, Çağış nahiyesine bağlı Nergiz köyünde soyadı alanlar. İsmail ÇOŞGUN — Köy muhtarı Ali ÖZKAYA — ihtiyar heyetji ozası Mestafa ARIK— ihtiyar heyeti azası Ahmet EROL heyeti azası Mehmet AKAÇ — İmam İsmail ERAL — Hatıb, (A hmet ile İsmail kardeştir) Ahmet ÇETİN — Fırka c- cak heyeti reisi. Ewmin AKKAN— Fırka ©. cak heyeti azası Ahmet AYDIN ocak heyeti azası. Ali BOZKAYA ocak heyetj azası, Yağcılar nahiyesi — köyleri.de soyadı alanlar: Tuzağan İsmail AZDEMEZ — Köy muhtarı Halil ALDEMİR — İhtiyar heyeti azası Mustafa AKBIYIK — yar beyeti azası. Nuri AKTAŞ — İhtiyar heyeti azası. Mehmet AKBAŞ — heyeti azası, Kırca köyünde Süleyman AKTİMÜR — Köy muhtarı. Mehmet Ar.GABA — İhti- yar heyeti - azası, Kâzım ALKAN — İhtiyör heyeti azesi, Mehmet AKDOĞAN - İhtiyar heyeli azası. Kâzım ALPHAN — İhti- yar höyeli azası. Davudlar köyünde İsmail AYÇİÇEK — Köy muhtarı Bayram A'YMELEK — İh- tiyar heyeti azası. İbrahim AYDOĞMUŞ — İhtiyar heyetivazası, Ismail AYGÜN — İhtiyar heyeti azası. Ekiciler - köyünde Ferhat ASLANDOĞDU — Köy — muhtarı, ihtiyar — Fırka Fırka İhti- İhtiyar Mehmet AYDENİZ — İh- | tiyar heyeti azası. Adil AYGÖREN — İhti- yar heyeti azası. Ismail DOĞAN âar heyeti azası. Topalak köyünde İsmatl ASLANTAŞ— Köy muhtarı. Mehmet ATAALP — İh: tiyar heyeti azası. Hasan ATAK — İhtiyar heyeti azası: Mehmet AKACAN — İh- tiyar heyeti azası. — İhtiy- hti- Mehmet ATAGÜN - kib Tayare Şehitleri İhtifali yapıl Pazar Günü tayare şehitlerimizin hatırasını taziz edecekler, Bu pazar günü tayare ih. | tilali yapılacak, her- yıl ol. duğu gibi aziz hava şe. hidlerinin hatırası taziz edi- lecektir. Kumandanlık tara- fından bir ihtifal programı hazırlanmıştır. Pragramı ol- dağu gibi koyuyoruz: Progrum: 1 — Tayare ihtilali me- rasimine Balıkesir garnizo- nundaki bütün Zubitler ile Hükümet Memücları ve Vi- | iâyetce soçilecek mektepler talebesi, Sporcular ve muh- telif halk cemiyetleri iştirak edecektir. 2 — Merasim tertibatının tanzimine Mevki K — Vekili memurdur. Merasime aşuğı. | daki kıta'lar iştirak edace. ktir, Askeri Banda P, alayı- ndan bir tabur (3 P. Bi.) , | jandarma müfrez si, bir polis müfrezesi Merasim kumandanı Pıyade tabur kumandanıdır. 3 — Kıtaat ve merasime iştirak edecek zevat ve me- ktepler saat 10,45 — de Ali Hikmet Pş. — Sidadyomunda içtima edecek ve yerleri il işik kroki mucibince Mevki K. V. tarafından — gösterile- cektir. 4 — Bütün saatlar me- mleketin kule saatine göre ayar edilecek ve tam - saat TI de topça Tb. tarafından (bu gıl?ı merasimde 10p atı- lan mahalden) bir top atı- lacak ve müteakiben — mara- simde başlanacaktır. Merasim şu şekilde olaca. ktır. A) Evelâ mevki K. Vekili orada bulunanları hava şeh- itlerini selâmlamağa davet edecek ve (Dikkat!) kuman- dasını verecektir. Bu kuma- nda üzerine kıtaat ve mekte- pler selâm vaziyeti alacak- lar zabitan resmi solümı ifa edecekler ve bilumuni siviller şapkalarını çıkaracaklardır Bu vazıyet ve sükün yarım dakika devam edecektir. Bu sükün esnasında (Top Bsesi. Hi işidince) bütün — vesnjiti naklıye ve halk bulunduaları mahalde yarım dakıka - dür- acak ve bütün fabrakalar ya- rim dakjka düduk — çalmak suretile ihtiram merasimine iştırak — edeceklerdir. — Top sesı üzerine merasım maha- İline dikilen büyük bır bay- rakla dovalrı resmiye üzerin- dö bolunan — bayraklar yavaş yavaş ya- riya- kadar — indırilecek ve tekrar — çıkarılacaktır. Yarım dakika sükünetten sonra me. vki K. Vekili vereceği (Ra- hat!) kumandasile kıtaat ra- hat vaziyetine — geçecek ve siviller — şapkalarını geyece- klerdir. B) (Rahat!) kumandasından sonra P. alayından bir ge nç zabit şehitleri temsiled. en bayrağa karşı bir hita. bede bulanacak ve bunu tayare cemiyeti gubesi reisinin hitebesi ta. Balıkesir. | İ _&eoiılı !_ıuniıı î Spor Kupa ( Maçlarının - sonuncusu ne vakıt yapılacak. ofurdlular Birliğe hukmen galib Fudbol heyeti İdmanyur- dunun — müracaatı. üzerine toplanarak Bırlik-Yurd ma- çını tetkik etmiştir. Heyet tetkikatı neticesinde Yurdun itirazıni haklı — bulmuş ve | birliği hükmen mağlüp saymıştır. Bu suretle (d | manyurdu ikinci takımı kü. me şampiyonu olmuştur. ; aeak İdmanyurdu birinci ta- kımı da geçen hafta Alaya hükmen galib sayılarak küme | şampiyonu olmuştu. Henüz | töyin edilememiş olmakla beraber küme şampiyonları- Din gelecek ay içimde şehri- mize yuhüd Havran sohal. arının birinde karşıluşacakla- rdır. İdmanyurtluların bu yıl kupa galibi olarak kalacuğı l kuvvetle tahmin ödilmekte- dir. —AEDORN— Vilâyete gelen kanunlar Türkiye “Yunanistan ara- sında — akdedilen — ikamet, ticaret ve seyrüselain mu- kavvlelerinin ve Türkiye-A- menin tasdikjine ait kanun: lar ile matbuat kanunun 5l inci maddesıni değiştiren ka- nun,çekirge haberleşme ofisi. muteber kanun nin daha Üüç yıl olması hakkındaki ajlâyete bildirilmşitir. Daimi vilâyet encümeninde | Daimt Vilâyot Encümeni dün Valimizin başkanlığında mutat olarak toplanmış hus- usi idareye dd işleri görüş- müş ve kararlar vermiştir. İçta memurlukları Adliye Bakanlığından vil- âyeto gelen bir. emre göre, Gönen iera memuru Hasan Tahsinin aylığı yirmi iki lira, Bürhaniye iera memuru Ne- emettinin — aylığı yirmi iki hra, Ayvalık icra memuru Ali Galibin aylığıda on yedi buçuk lira - olmuştur. Bürhaniye ebeliği Aydın Memleket hastaha- nesi oski hemşiresi Mahmu- re açık bulunan Bürhaniye abnlığma tayin edilmiştir. >bınıio hazın marş ça- lacaktır. D) Marşı müteskib bir manga askör tarafından ma- nevra fişengile ve zabit ku. mandasıle havaya üç defa Imıııaııdı ile kita - ateşi yıpılıcıkhr 5 — Bundün — sonra kıtal: ar manga kolunda mor- | asim geçişi - yapacaktır. Bu iş ol Bir merika arasında motalibin te- sviyesine dajr olan ittilâfna- şı:ı-ılnvı:ıvıoı.ı-ıAKA'rf Köyünde yiz el kadın fırka Sarıbeyler. acıyla karş! ren yurl yardım WPı tır. Toplanat arı on iki sâl kuruş ile 18 ölçek, mil lgur, on öl. oıl' diğer yiye' Bunlar Gi ştir.Yardım ması irlemek! kadar 150 deh ” firkaya üye Kızılhisar İkıncınânu Kızılhısar kö ndüz bir. yı9 Yanan ev Ff ylünündür. necek yatak, bir y #uktan başkâ lamamışlır. da uhurda bü zuğı, bir tok kuzu da yan Her vakıt teşkil eded köylerde d© almak yün bir ) * gerekti Bi ve yunğıla kurumu Du! ekli köylerimiz )' dai Dir olduğu,.. 6 yasıll. ur. Buna ebeP? ve köylerimii miar meydahti gerekli ve yöri p Mecmualaf: Ayın «Ayın tafi teşrin 1934 54 Matbuat U0? tarafından Ç f W hivüt ayın tarihi * kuruştur. tavsiye ederit: | Ankara, orgamı olan sayısı ü güzel resil rak — çıkmıştir pan başlıca mi idard müsamore' «Viyana m kılâp ve yayla cılğı h v larımıza — 187 5 Terbiyesi " nın idar' kültür gâ” sayısı P* 24 sayfa © Yol“ ğ