25 Aralık 1934 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 1

AŞ e A LN » A YA F0 Ve TP &- sini w— 25 İik künun Salı 1934 —— Dukuzüncü — Yıl MNN &5 — gesi Başyazsanı:Bilecik saylavı HAYRİ KARAN TURKDIL CUMARTESİDEN ÖzZGE HD v D GA DELEMAR DU dK AA SSD 0 GDT AT LĞ S e l Dü OG FN | ğ Hükümetimiz istanbul rıhtımını 2 mil Kurultayımız. Bir başkasının güzel sö- züdür: «Bu yurdda — yapılan Yörencenin ( hayal) üstünde gerçeklerdir. (Hahikat) Doğrusu şudur ki, en ile- riye akışımız görünen yaşa Yış yalavına (maddi hayat #lemi) gereken deyimlerle anlatılamıyacak kadar güçlü okadar hızlıdır. Yurdda — an- cak Türkün başarabileceğini acuna inandıran çetin işler görülüyor. Bir göçüm ölüm önünde kalkınarak sı- yösol, soysal ve bütün bun- larda — gösterdiğimiz — dirili- ktir. Ancak tarihin — izini kurmuş Türkün oğullarına yüraşır kezde çok yüce bir oluştur. Bu oluşu yaratmak için ATATÜRK'ün çevresinde ulüsca çalışıb çabalamaları miz jse yarına kurşı büyük övüncümüz olacaktır. Bir gün önce beşinci top- lanma çağına girmek üzere dağılan kurultayımız da ATA TÜRK yıllarının bu büyük güvencine kaynak olan ça- lışmaların özüdür. Kurtarıcı kurumumuz Cümuriyet Halk Firkasının tabkıri olan ya- ratıaltlı okun izinde duür- madan çalışan — ulusun dıiı dür. Kıırııllıyııııı kunılılıboı-ı büyük dönenimi güçlendire- cek yasalar yapınış, sıyasal, soysal yapılar — kurmuş cümuriyeti pekiştirmiş yüceletmiştir. Bundan ötürü kurultayımızı ne kadar öv sek yeridir. Bazı bilginler büyük işle. rin kurultaylarla başarılamı- yacağını ileri sürerler. Ni tokim acunun bu us akışına kapılan yazganlar bizde de görülmüyor — değil. ze göre bunlur düşünceleri- nde yanılıyorlar. İşin doğru- su şudur ki ATATÜRK ve Onun — ulüs — demokrasinin hem de âlkâl (ideal) demok- rasinin candan amaçkanları. dır. Büyük — kurultay bunun ©n gözde anniğidir (delil) Oranlanır ki (takdir) ATATÜ RK'ün başbuğluğunda Tür- kün başdöndürücü hızını ak- satımadan ona ayrıca yasül bir değer kazandırmak öy!ı- göründüğü gibi kolay bir şey değildir. Kurultayımız bir yönden demokrasiyi dih. diri yaşatmak diğer yönden büyük bir devrim ve dönenim ve ve Yyaşamak gibi güçlüğü yenmiş, engin gücile acuna demok- Simizin üstün bayrağın: ta- Nıtiniştir. Kurultayımızın beşincisini de ulascn alkışlamağa anık ılhmış bulunuyoruz. K. E. Akman <— Yeni Türk lügatı İstanbul, 24 (TÜRKDİLİ)— Yeni Türk lügatı — bazırlan- Maktadır, Lügatın basılma- KİRBCYI BĞ DA Bi-, , raşırken, GÜNLERDE Kâzım Ozalp ın Söylevi Yugoslav ağaşarıcılığımızın kıynıııltatürk tür.Ünun açtıyı verimli yollar üstünde yürümektir ki ülkeye yararlı olduğumuzu söyliyebilir ve bununla pek yerinde olarak övünebiliriz. » Aakara, 24 (A A.) — Kur ultay Başkanı Kâzim Özalp dün Kurultay: kaparken sö. ylediği bir söylevde dördü ncü Kurultayın 257 toplantı yaparak BÖ — kanun, 33 tefsir ve ayr ca ZUT karör vörmiş olduğucu ve Tükiye nin bütü) olanlardan ergen- lenmesi va yüksölmesi için Kurultayın verdiği emekler- in heb yürdesverlik - olduğ- unu ve bunu Türk tarihinin övünçle yazacağım söyledik. ten sonra & yasüya geçmiş ve demiştir ki: — Dışarı sıyasada a ver- diğiniz öğütlere göre çalış- an hükümetimiz ulus için yarar anlaşmalar başarmış böylece dışarı sıyasamız belli ve sağlam — temeller üzerine bay Kâzim Özalp çağlarındu. yaşamış olan ve fakat — saltonat — çağlarında başta bulunanların ümmet gi- yasası güderken ulusal düy- ğuüyu gevşetmeleri yüzün- den bir yana bırakılmış o- lan bu güzel türenin diril- tilmiş olmasının övünmeğe kurulmuştur.Uluslar derneğine| değer bir iş olduğunu ve ku jirmemiz, balkan anlaşması g , barış icinde ilerleme istoek- | lerinin doğurduğu işlerden başlıcalarındandır. Kâziım —Öz Alp bundan sonru dilimizin — özleşmesi işinde kurultayın gösterdiği balılığın övünçle anılmağa değer olduğu ve İâik budun tutumuna uygun olarak çıka- rılan kilik kanununün cü murluk desteklerinin bütün- leşmesi — dolayısile — atılan adımların en başında gelen lerden biri bulanduğunu,bugü nün din yolundan kılık baş kalığının — ötedenheri yaşa makta olduğu ayrılık düşü nüşünü ortadan kaldıracağını, birlik yaratıcağını ve — soy adı kaonununun da söysal iler lemede kıvançla anılacak bir allıı ve Tıırk tarihinin eıiı | rultayın Türk kadınina ver diği önürlü sıyasal ve ulu- | sal borelarının en büyük lerinden — birini — ölediğini söyliyerek söylevini şu sö- zlerle bitirmiştir: — Baylar, başarıcılığımızın kaynağı Atatürk'tedir. (Şid detli alkışlar.) Ocun — açtığı verimli yollur üstünde yürü- mektir — ki, ülkeye yararlı olduğumuzu söyliyebilir ve bununla pek yerinde olarak — övünebiliriz. (alkış - lar ) Türklüğe — yaptığı sayıs'z eyiliklerle hep'mizin ,yüreklerinde tükoenmez gün ce yaşatan Ülumuz Atotürk'e | bağlılığımı — Ve gilarımı bir daha Hepinize esenler işlerde oktumer dilerim. (Sü rekli alkışlar.) j sönsüz say | sunarım. ve ulusul Balkan Andlaşması Macar gazetesine göre.. —| Bir Fransız- Alman harbi halinde bu ıııdlışııı Yuuns lavya ve Ronanya, Fransaya yardım için hareket se-. Thestliği vermaktir. «la Nouvelle Revus De Hongriev, mecmuası — mer- kezi Avrupa - vaziyeti ha- kkında — neşrettiği bir ma- kaleda Balkan — antlaşması hakkında şunları yazmak- tadır: Kont — Bethlen, antlaşmusının gerini, nazarı dikkati ço- kecek bir tarzda - şöyleca meydana koymuştu: «Bulkan antlaşması, küçük iulaf için bir askeri kuvvet fazlalaşması — teşkil — etm- ez Bu antlaşma, ancak Yuyoslavya Romanya- yı, başka taraflarda uğ. Bulgeristan — ve Arnavutluk - tarafından — ge. Balkan hakikt de- ve | | lecek mühtemel bir hüc uma — karşı koymaktır Çünkü Bulgoristan ve Arna vutluk, böyle bir durumda Yu Danistan ve Turkıunm işe karışmasından korkacaklar. dir. Fakat ne Yugoslavya ne de l(omnnyn, üçüncü bir. memlekete karşı Bal kan anlaşınası Jolayısile Türkiyenin ve Yunanistanın faal bir askeri müdahalesi- De güvenemezler — Fransız bloku için bu antlaşmu. nın bütün değeri şudur ki bir Fransız - Alman harbi halinde bu antlaşma Yagos lavya ve Romanya, Fran- sıya ynrdm için, hareket | Devan ada ) | bi burada da şedit fakat ist Başbakanı ile devlet adamlarımız ara- sındapek samimi telyazıları taati edildi Ankara, 24 (A.A.) — Yug- oslavya Bakanı bay Yevtiç | Başbakanlığa geçerken,Başh- | ukanımız İsmet İnönü ve Dış İşleri Bakanımız bay Tevfik | Rüştü Arasa çektiği tel yaz- | ilarile kendilerini selâmlamış ve şahsi iki ülkenin tam — inanışını bir — vazife saydığını 8Ö ylemiştir. Bu — düşüncesine ve nazik — telgraflara cevap | veren iki büyük devlet ada- | mı iktidar yerinin kındıııne 1 verilmesi suretile — dost v müttefik memleketin göılcr.l. iği büyük itimadı hakiki bir sevinçle selâmladıklarını sö. ylemiş ve başladığı asil v zifede tam bir muv.ı"uhyı-l | diliyerek iki memleketi biri- | | birine bızlıyan eski bağla- | | rın daba ziyade kuvvetlen- eceği umudunn guıtumıştır | merbutiyetini ve dostluğu — olan | bildirmeyi W Memleketi fevkalâde hâd- . iseler içindedir. Pirede örfi idare ilân edildi. | Diğer yerlerde de pek şiddetli tedbirler alındı. | Atina, 24 (A A.) — Veni | zeloa suikastı maznunlarının muhükemesi dolayısile Pire de ürfi idare ilân edildiğini bütün şehirlerde olduğu gi isnaf olmıyan tedbirler alın- | dığı gibi ve Juri heyetin- den on dört aza hazır bulu. nmadığı için muhakemenin talik edildiği — bildirilmekte dir. —— S a— Berlin elçimiz İstanbul, 24 İTCRKDİLII— Berlin büyük elçimiz bir ka | za geçirmiştir. Kaza tehlike- sizce atlatılmıştır. | şırhlle mukaveleyi Çıkarım Genel L Türk Dili F Evi Balıkesir — Yıllığı: 800, altaylığı 400 kuruştur. Günü geçmiş | ınılıı 25 kuruştur. l VE ER ÇIKAR. 'ı_ Çevirgeni: K. E. AKMAN yon İiraya aldı. Türk - Sovyet Dostluğunun yeni bir tezahürü Moskova, 23 (A.A.) — Tü- rkiyo Büyük elçisi Vasıf Cır arın huzürile Sovyetler birl- iği akademis'nin dünkü to- plantısında ikinci Türk dili kongresi ve Türk-Sovyet bi- rliği münosebetleri hakkında bir rapor okunarak — kabul edilen bir karar suretile ge el toplantı iki dost memle. ket arasındaki bilgi rıbılıl- Sovyetler akademisinde Türk-Sovyet münasebetleri hak- kında bir rapor okundu. Toplantıda elçimiz de bulundu. arının pekleştirilmesini kıv- ançla selâmlıyarak Türkiye ve Sövyetler birliği arasınd- akij bilgi münasebetleri ko- misyonunun faaliyeti tasvib edildi Türk ve Sovyet birl- iğinin iştirakile Türkiye ha- kkında yazılara tahsis edil. ecek Türkce ve Ruaca olar. ak hususi bir dergi çıkar- ilması dü'unülmı'llıdır İstanbul Rıhtım Şirke- tini de Sa tın Aldık. Aöliye ve Bayındırlık bakanlarımız şirketin mazisi ve mü- zakerelerin safahatı hakkında kurultayda izahat mdılaı Ankara, 24 (A A.) — İsta- nbul Rihtim ve — Antrepo Türk Anonim şirketinin ma- İlarile imtiyaz — haklarının satın alınmasına dair kanunun| kurultayın dünkü toplantisı nda görüşülmesi dolayısile Bayındırlık Bakanı Ali Çetin | kaya ile hükümet — namına yapan Adliye Bakonı — Saraçoğlu söyledikleri söylevlerde Ali Çetinkaya bu şirketin ma- zisi ve hali hakkında ufak bir hulüsa Söraç yapmış, bay Saraçoğlu oğlu da müzakerenin safhatı ve neticelori etrafiında iza- hat vermiştir. Ali Çetinkaya bu rıihtim — şirketi imtiya - zinin 1306-1880 — yıllarında 80-85 yıl müddetle imtiyazı verildiğini ve imtiyazın ma- hiyet ve icabında İstanbul ve Galata tarafından ve iki köprü arasında rıhtımlar ve nntropolnr yıpmni, nhlım bayındırlık bakanımız bay Ali Çetin Kaya şirketinin deruhte ettiği işl- erden yalnız İstanbul-Galata tarafından bir kısım rihtim. dan başka bir şey yapılmad. iğını ve bulunan — siyasi ted- birlerile o zamanın &iyasetine göre geri bırakıldığı ve Lo- zan müahedesinin akti tari- hine kadar bu suretle devam eden imtiyazın rıhtim şirke- tinin cümurluk devrinde ye ni şartlara tevofük ameliyesini gördüğümüzü ve hükümetin 1928 de şirketin ve rıhtim vaziyetini yeniden tetkik et- tiğini ve satın almak imkâ- nını aradığını ve bu şirke- tin birçok — vocaibini yap- madığının tesbit edildiğini ve nihayet eski devirden kalma bir meselenin şirket- le hükümet arasında bir ihtilâfa sebeb olduğunu ve bundan doluyı hükümetin vaziyeti bir daha tetkik ede- rek bu rihtim imtiyazları- ni şirketten nlmngı karar ( I)evrımı ıkınrı uy!ıdı) İngılız FransızGoruşmelerı Hıç bir zaman hususi bir müzakere şeklini al- mamış daima umumi Paris, 23 |A.A.) — Fransız | larla İngilizler —arasında ya. | pılan görüşmeler hiçhir za man husust bir müzskere şeklini almamış — ve daima umumi plân dahilinde kalm- I ıştır. Sir Con Simon Parise uğradığı zaman — Cenevrede ıılllıı nlıık fırsatını elde Laval | ile görüşmek arzusunda bu- lunuyordu [ Maamafih Cenevrede ingi- | liz mümessili bay Eden Fr- | ansız İngiliz çalışma berab. : erliğini eyi bir neticeye ul- | aşfırmış ve gayet nazik ol- an Sar meslesini eyi bir su- rette halletmeğe — muvaffak | | olmuştur, Avrapaya ait bü- | plân dahilinde kalmıştır. tün meseleler tetkik edilmiş ise de bunlardan hiçbir âcil müzakerelere — movzu teşkil edecek surette özel bir tet- kike bağlı tutulmamıştır Paris, 23 (A.A.) — Sir Con Simon ile karısı Cannese gi- tmiş istasiyonda Bay La- val tarafından uğurlanmış. I Dovam ikinci sayfada | aüi