13 Temmuz 1934 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 2

S Burası neresi? Otobüs iki düzüne yolcu. gile hareket etti. Galiba goför belediye yasağına riayet edi. yor. Otobüs stadyomun önüne geldi. Durdu, şoför yanına bir yo'cu daha aldı. | Belediye eşukadur mshalle | bir yoleu alınır» demiş İnsa. faızlık... İşte — bir — yolcu daha bine mi buraya. Otobüs iplik — fabrikasnı döndü yine durdu. Dört yolcu daha. Kolları- onda heybelerle ilerlediler. Otobüstekilerde telüş.. — Burada nefes alamıyo- rüz.. Şoför muavini arsız ftıyor: — Sizin için birşay yok ağabey.. Onlar göverteye.. Göverte ne demek, dört yolcu otobüsün üstüne çı- karıldıktan sonra — anladık. Otobüs yolda.. İki köylü işa- ret etti. Biz durduk şoför bağırdı: — Haydi çabuk.. Ürzerine fazla yük sarılmış bir hayvan gibi homurdanı. yor. Şoför insafsız bir hare- ketle gaz pedalına tekmeyi indirdikçe her azası ayrı ayrı titriyor. Zavallı otobüs. ee Genç bir jandarma soförün önünü kesti.. — Dur! Şoför asi — bir retle otobüsü jandarmanın göğsüne dayadıktan sonra Bırı- cesa - çıkıştı: — Yolun ortasına çıka- cak ne var. -- Üsttekiler.... Şoför zabıta memurunun maksadını anlamıştır.. Ona meydan bırakmadan haykır- de - Burası neresi? < Şoföre göre orası başı idi. Ve galiba biz otobüsteki- ler de canlarına — kıyılmak için haydutlar — tarafından dağa kaldırılmış biçere ine- anlardık. Gözlerimiz yuval- arından dışarı fırlamış ağır ve havaleli yükü — ultında korkunç sesler” çıkaran oto- büsün nasıl ve hangi viraj- da devrileceğini düşünüyor ve... Ölümümüzü bekliyorduk. dağ Selâmi Hüseyin Mecmualar: Ayın Tarihi Matbuat Umum Müdürlüğü tarafından her ay - çıkarıl. makta olan bu mecmuanın dördüncü sayısı bu defa in- tişar etlmiştir Baş yüz on dört sayfa ile mart ayına tahısis edilen bu nüshasında ayın siyaset ve iktısadiyatını, Türkiye, Av. rupa, Cemiyeti Akvam, Tür- kiyonin şark, cenup komşu- ları — ve Avrupa di- şına, — müstomlekelere — ait bütün — vekayin — bir ay. lık seyrini, nihayetinde de mart ayının kültür hareket- lerini baydetmektedir. Her nüshasında — bütün dünya hâdiselelorinin, akisl- erini toplu bir halde veren bu mecmuayi okuyucularımıza tavsiye ederiz. a L ” Si ' Ecnebi Matbuat: Japonların TÜRKDİLİ Yemeği Ba'ıkçı asarı atika satar, sülçü güğümlerini pek yakın balak- lıktan doldurur. Konserse kuluları mumya parçaları doludur. Japonyalı müşteri bu korkunc Şeylari rahat - bir kayılsızlıkla midesin) İndirir «La Repüblik» don: | Tokyada sözde — Avrupa veya Amerika usulü yemek | yenilen yüz kadar lokanta vardır. Çünkü vasal sınıfın. dan oldukça mühim miktar- | da Japonyalılar milli mutfa- klarına sadakatsizlik yoparl- lar ve hattâ kendi evlerin. de bile yemek yerken belli âdetlerine yabancı usulü karıştırırlar. — Bilâkis - işci mahallelerinde ve köylerde Japon gıdasının esası daima pirinçtir. Ve hattâ — pirinç bile Tüks gıdadır: — Açlığa maruz mıntakalarda ölme- mek için ot ve ağaç kabu. ğu yiyen — köylüler — bir toraf — ekseriya yerlerde pirinç yerine Hindistanda olduğu gibi daha ucuz olan buğday ve darı yenilir ve bayram günleri buna biraz yöşil sebze, yumurta, tuzlu balık ilâve edilir ve hepsile birlikte Japonların sofrasın- dan eksik olmıyan ve etra. fa sert bir koku yayan kora turp vardır. Fakat — et, bu gün bile aşağı sınıflarda gı- da va olarak meçbul dür. zamandadberi Japonyaya gi- rmiş olan budizm müminle- rine bir hayatın kurban ed- ilmesini icap edecek her şe- yi —menetmesinin tesiridir. Eğer Japonların — balık yemelerine müsaade edilmişse bu sadece adaların bütün | halkını idare edecek hubu. bat yetiştirmemesi yüzün- dendir. Hattâ kara hayvan- Tarının eti bile baxan şeri hileler ve takdisler vasıtasi- le yemek sofrasına giriyor. du. Bazı vilâyetler kasaba- larında oskiden lokantaların | duvarlarında «dağ balinas » yemeğinden bahsedilirdi ki yaban geçisi etinden başka birşey değildi. Bu hususta şöyle bir muhakeme yürütülü-| rdü:aBalına bir balıktır. Eğer yaban geçisine dağ — balığı ismi verilirse onun etini ye. mek esiz olur.» Bu acayip tabir artık tarihi bir hatı. radan ibarettir. Çünkü Ja- ponyada uzun zamundanberi etin haram olduğu fıkri ka- ybolmuştur. İmperator Meiji, nüfuzunu mutfaklara karıştırmıya ka- dar ğötürerek gurp yemek- Bu, bin seneden fazla , | lerini — milletine — tavsiya etmişti. Fakat ondan evel hür fikirli bir Jspon: Fukuzava yabancı tegaddi usülleri lehinde mücadeleye girişti ve bu tegaddiye tabi tuttuğu bazı gönçler üzerin- deki tecürbesile garp yemek usülünün faydalorını — ispat etti. Böylece beslenenlerde bacaklar daha uzun, göğüs geniş, hastalıklera karşı mukavemet daha fazla oluy- ordu. Ve bu münevver ad- am ilk üniversite ile garp uşulü lokantayı memleketin- de tesis etmiştir. Evet, seb- ze, herşey orada mükemm- el ve taze pişirme — İngilir usuliydi. Bu Tokanta pek büyük bir muvaflakıyet ka. zapdı. -Bu Jlokantanın — pek çok | benzerleri ve halefleri mey. dana geldi. Pakat birçokla. rında modellik — prensipleri gayboldu. Koca Tokyo şe hrinde başka memleket me- rkezlerine lâyık iki veya üçten fazla lokanta bulunmoz Yirmi kadarında zevksiz de olsa tehlikesiz karın döyur- mak kabildir. Fakat ötekile- rinde Allah vermesin'.. Lo- kantaların dekorları muhte- liftir; eski meşe kaplamalar, götik pençereler, — psmuğa benziyen balonlarile semalar çimento zemin üzerinde kü bist resimlerle dolu — çiniler bazan parlak bakır tencereli tezgâhlarile Amerika gazi- nolarına benzer. Fakat lok- antaların büyük bir ekseri- yeti garbın aşağı mahalle- lerindeki sabit — fiatlı halk yemekhanelerini andırır. Bu- rada bütün milletlere has uevllerden mürekkep muh- tolit bir gıda tarzı vardır. | Biftek kuru ve eserttir ve İnsanın neşesini — tasavvur etmeğe cesaret edemiyeceği bir vejalin içinde pişirilmiş- tir. Ve fazla biberliliği yağ kokusunu izaleye ysrayan bir nevi salça ile örtülmüş. tür. Çorba bir nevi kompri- menin kan suyunda eritilme- sinden hasıl olmuştur. Balık dağ.lıncıya kadar kaynatıl- mış ve etrafına soğuk pa: tatesler dizilmiştir. Bunun arkasından da — bozuk — bir krem veya İngilizce kelime- de «terli ömlet» manasına gelen ve jiemine Jlâyık olan acayip bir tatlı gelir. İçilen çay mükemmol Japon çayı yerine kötü Seylân çayıdır. Japonyada çok olan bir — nevi — elma şerbeti de mevcuttur. ki mayhoş lezzeti evvelâ hoşa gider, Fakat herhangi bir Avrupalıya bunun nasıl ya- pıldiığini sorunuz: — Bunun içinde herşey vardır, diyecektir, su, kara. nla, bir karbonat ve hattâ belki bir miktarda katran, Hergey vardır. Fakat yalnız iapirto ve elma yoktur. Bir bardağın pek zararı olmaz amma — içmeyiniz. Şaraplara gelince, «Bord. o0 lar, «Sarernp ler ve hattâ şampanyalar bulabili- siniz. Bunlar ekseriya Avu sturalya şaraplarile — yorli ispirtoların karıştırılmasınd- an elde edilmiştir. — Fakat lokantalarda sükünetle ye- meklerini yiyen şu uzun sa- çlı, iri gözlüklü genç ada- mı, tayyurlu ve fotr — şopkalı şu — genç kizi ve kimolanorları tıpkı biribirine benziyen şu ihtiyar çifti seyrediniz: Nudir ve nefis yemekler yiyen ad- amlar gibi pek memnun gö- rünürler. Avrupada oturmuş olanlardan maada yerli halk garp yemeklerinden birşey anlamaz, Komşuları Çinliler gibi hiç mideleri bozulma- dan kokmuş yumurta ve bo. zulmuş et yiyebilir. Japonya da bütün tüccarlar ve bilh- assa gıda emtiasında sahte- kârlık yaparlar. Bölıkçı asa. meşhur | F ŞERTAYEMÜCA K MN HİRVE MÜLHAKATTA : ŞE Bursa Vilâyetinden - vilâyetimize kuk altı köy verildi. Dahiliye Vekâletinden vi lâyeto gelen bir emirde, Bur.- ga vilâyetinin Orhaneli kaza- sından kırk bir köy ile M Kemalpaşa kazasından beş köyün Dursunbey kazasına bağlandığı bildirilmiştir. İktisaden Dursunbeye bağ-| h olan bu köyler şimdi ida- reten de Dursunbeyo bağ- lanmış oluyorlar demektir Dsimi encümende, Daimi Vilâyet Encümeni dün vali beyin riyasetinde mutat toplantısını yaparak hususi idareye ait — işlerle meşgul olmuştur. Yağmur yağlı. Dün akşam üzeri şehrim- ize yağmur yağmıştır. Yağ- Bış çok az sürmüş — endde ve sokakları ancak ıslatabi. İmiştir. Dün sahah bir yanğın çıktı Ve derhal söndürüldü. Dün — sabahki — yanğın saal sekiz bu - çuk sıralarında — Börekçiler mahallosinde Salim kızı He | diye hanıma ajt evin mut | fak kısınında yanğın çıkmış itfaiye — yetişinciye kadar halk tarafından söndürülm- üştür. Yapılan tahkikatta yanğı- nn ev sahibi — tarafından mutfak içine bırakılan ma | ağaldan sıçrayan kivileim- ( dan çıktığı anlaşılmış ev şahibi hakkında kanuni tak- ibata girişilmiştir. (Yukarı yapıcı köyünde ya- Oğın çıktı, Erdek,(Muhabirimizden) — Yukarıyap'cı köyünde kas ap çolak Alinin evinde yan- gin çıkmış ev — halkı ken- dilerini —evin — üst kat pençeresinden atmak suretile hayatlarını zor — kurtarabil- mişlerdir. Ev bütün eşyasi le birlikte yanmıştır. rı âtika satar, sütçü güğü- | mlerini en yakın bataklıktan doldurur, bira barsaklarını- zı buruşturursa — könserve kutuları mumya - parçalarile doludur, Salçalar — asitfinik kokar, parlak etiketli tütün- ler kuru | ot lezzetindendir. Vakat Japonyalı müşteri bu — kor» kunç şeyleri rahat - bir ka- yıtsızlıkla midesine indirir. Bir yemeğin yağı ne kadar bozuk, lezznti ne kadar aca- yıp ve paynir ne kadar kok- muşsa o kadar onlara Avru. kenovir — ve pat gelir. Snopluk ve bir memleket vazifesi yapmak | endişesile gençler — gitgide Avrupalıları ürküten bu kö- | tü lokantalara rağbeti aritır- maktadırlar. | cadeleli ve çetin | Spor: Birlik mi Kolardu mu? Birinci bugün belli olacak. Bugün da İdmangücü ile K, Idmanbirliği — arasında lik maçlarına devam ed. jlecektir. Bugünkü maçla Balıkesir gümesine dahil olan kulüp- ler maçlarını bitirmiş olaca- klardır. Bu itibarla Kolordu- Güç maçı ehemmiyeti haiz bulunmaktadır. Güç - Kolo- rdu maçının ne netjice vere- eeği şimdiden kestirilemezs. ede Kolordu maçı kazansa bile on beş puvana — sahip olscaktır ki bu takdirde ha- len on beş püvanı olan — İd- manbirliği ile de küme birinciliği —için — bir. de- fa daha karşılaşması icap etmektedir. Diğer taraftan İlmangücü de geçen hafta | İdmanbirliği ile yaptığı maç bize göstermiştir ki Güç ra- kibine öyle kolay yenilecek bir takım değildir. Bunun içindir ki bagünkü maç mü- olacaktır. Bakalım küme birinciliği- ni hangi kulübümüz alacak? Ayvalık birinci B kümesine dahil kulüp- ler arasında yapılmakta olan maçlar bitmiş ve Ayvalık güme birincisi olmustur. Gü- me birincimiz bugün belli ol- duğu takdirde A ve B güme. si birincileri 934 senesi mı- ntaka birinciliği için gele- cek cuma şehrimizde karşı- laşacaklardır. Muhip beyin yeni memuriyeti Sabık Ay- Z valık Beledi- $z » < ye reisi ve Umumi Vilâ- Meclisi B azası Muhip bey İktisat yet 13 TEMMUZ ÂAsri | Meazarlık - yeri — hakkında itirazlar tetkik - ediliyor. Şehrin şarkı şimalisindeki Toygar tepesinin asri mez- arlık yeri olarak tespit edil ğini ve belediyoce isrimlâk kararı — verildiğini — evelce yozmıştık. Toygar tepedeki arazı sa. hiplerinden bazıları beledi- ye tarafından arazilerine ta- kdir edilen kıymeti az bula- rak istimlâk kararına itiraz etmişlerdir. Bu itirazları tet. kik etmek üzere vilâyet ta- pu müdürü —ile — varidat müdüründen — ve bele- diye mühondisinden mürek- kep bir heyet — teşkil edilmiş ve buheyet dün be- lediyede toplanmış - itirozler üzerinde tetkikata başlamış- tır. Heyetin tetkikatını birkaç güne bitirip bu hususta bir karar vermesi beklenmekte- dir. Ölçü işleri. Ölçü ve tartıların damga- lanması işinin haziran niha- yetine kadar bitirilmesi lâz- im geliyordu. İktısat Vekâ- letinden belediyeye — gelen bir telgrafta bu müddetin ağustos nihayetine — kadar uzatılacağı bildirilmiştir. Damga işine devam edil- mek üzere umumt? ayar da- mgasışın gönderilmesi Ege mıntakası ölçüler müfettişl- iğinden istenmiştir. belediye İeraatı. Balıkesir 60, Balıkesir 25, Bandırma 50 numaralı otom- obil şoförleri fren muayenes- ine gelmediklerinden, Ayvalık 107 numaralı kamyon şofö - rü kumyonuna fazla yük al- dığından, 67, 88,75,63 115, 13 numaralı tek arabacılar da Vekâleti şu. be müdürlü- güne tayin edilmiş, bir gün evel şa- Muhip bey hrimizden Ankaraya — gaç- miştir. Muhip beye yeni vaz'fe sinde muvaffakıyet dileriz. Jlcada kızamık hastatığın. ın önüne - geçildi. Ihocadan yazılıyor: Yirmi beş gündür. nahiye merkezinde devam eden kı- zamık hastalığının bu defa önüne geçilmiştir. Yalnız bu müddet zarlında üç ölüm kaydedilmiştir. — Hastalığın az zararla önüne geçilme- sinde Balya hükümet tabibi | De. Fazıl Ümer beyin few- kalâde gayreti görülmüştür. Haatalığın önüne geçilme- &i dolayısile vilâyelin biri- | cik gifa yurdü. olan kaplı- calara yeniden ajleler gelme- fazla yük sardıklarından ve hü- kümet ve kuvayi milliye ca. ddelerinden — geçtiklerinden dolayı belediyece — hakların- da zabit tutulmuştür. Bundan başka tenekeciler içindle kasap Abdi — ağanın oğlak etini kuzu eti diye şatlığı görülerek et müsade- re olunmuş ve hilekâr kas ap hakkında kanuni taki- hata girişilmiştir. kurtarmak için sürâtle, kati bir kararla ve metanetle ha- reket lâüzumdir. Yalnız Şşunu temenni ederim ki, hareketim hakkında şiddetli hükümler vermek istiyenler, delillerini vakalar tamamen ortaya çı- kana ve bütün tarihi hakikat kendisini gösterene kadar — saklamak — dira- yetini göstersinler. Memlek- eti binlerce ve binlerce ma- sumun kurban olacağı dahı- N bir harbe sürüklemekteu- se sadece mevki — hirs: ve şahsi jhtiraslarla, — hareke! etmeği ben vazifem olarak telâkki ettim. ge başlamıştır. — —-<7DOlLan Hitlerin | Beyanatı ( Üst tarafı birinci sayfada) meselesi üzecinde ısrar eder- | kadar takip ek demiştir ki: —Almanyayı dahili harpten| cektir. t Bundan sonra M. — Hitler şunları söylemiştir: — Almanya hükümetinde değişmiş pirşey yoktur. Hü- kümet ne sağa ne de sola teveccüh edecektir. Buğüne etmiş olduğu hattı dosdoğru takip edeco-