5 Temmuz 1941 Tarihli Tasviri Efkar Gazetesi Sayfa 3

* & Üü z EtAYE BEĞ$TERİT SükiüE BERETB4 Borti £ Bo FB3E -i e.i * e -Hi as- aSi da İre ba | el B in- | ö | AY “Dostluklarımıza verdiğimiz kıymet ve Sözümüze sadakatimiz, medeniyet önüne | açık alınla çıkmamızı hıı!ğı etmiştir,, İttikaa etmiş olduğanuz . battı Hareketin' isabeti, gürülen inkişaf . zla bir 'kere'dâha tseyyüt etmiş ve yerine gayemiz ulan masani. Yi ünkdesi; taahhütlerimine tamsa - Men sadik, — siyasetimizdeki şaurlu İstikrardan iyi netkeler alınmasımı İMtaç etmiştir Bu iyi netlcelerin et başında; Türkiye . Almanya' münasedutmim| Aydınlanmanı — ver Türk” - Alman Üir. Geçenlerde, yüksek Lâsvip u.; Tardikinize iktirak etmiş olan Tür- kiye . Almanyar müshödesiy . hitahar | Fününden müeriyete" görmiş | Üt zkdine saük” olan zükkiyet' ösire- Yinde, hor” ikt tatafça” tatbikk edil - Hekte balunmuştar. Bü müahödenin Eayesini ve hakiki münâtımı Hari ekili 25/1 1541 tarihinde yük- Mk huzurünüza arzetti. Ağni sözleri tekrardan içtinap e- " gürasını bilhassa tebardt et Ürmek isterim ki: Bu müahede, bir devrenin âcll ihtiyacını sun'i bir su- Tettü tatmine yarıyacak akidlerden değlldir, tabil ve devamh bir vazi. Yetin Hâde ve tebitini tasammun Nen esasii vesikalardan bir Müzaketöri esnasında — gösterilen ğ ve bir an kararmıyan Kanitmiyet havası, bu sözlerimie kuv Veti dellilerini' teşkil eder. Balkanların istiklâki İ iÇinde ve tarvibinize ik. İT gimiş olan siyasetimizin a: hatları üzerinde yürüyerek faaliyet- | lerde bulanmaktan höli kalmamıştır. Asızlardanberi — iatiklâl — uğuruna kan dükmüş olan Balkan memleket- İerinde yarımki teşekkülün istiklâle Müstenit bir teşekkül olmasını hara- Tetle tömenmi ederken, bu dilekleri- Mti tathilmi edici emarclere de ma- lk bulunduğamuzu söylmek İsterim. İrak - Suriye . meseleleri Irak küdiseleri çıktığı vakit, dam m Irak mülletile bizi la- F müttefiki olan İngilti yafın. daki Shtilâfın, — kan dökülmeksizin halli için yapmış olduğumuz. teşeb - T maalesaf müsmir olamamış Ve hüdisat bildiğiniz şekilde İnkişaf #tmiştir. Irakın bu vaziyete rağmen, İstiklülini teyit etmek earetile müt. Tefikimiz İngilterenin göstermiş ol we basiyetten — dolüyü kendilerimi ve Irak milletini şayanı Ttbrük gürürüm. Süriye hâdisatında, Türkiyenin Tokü tahmin buyuracağınız Vek maziktir. Soriyenin coğrafi va- Kiyeti, emniyetimiz bakımından haiz #Oldağu ehemmiyet ve sonra da orada bizibirle çarpışan İki devletin bi - mle ayrı ayri olan mühasebedeti; bu nezaketin derecesini göctermek İçin Kâfidir zemnederim. Bu hüdiselerin âkıbeti ne oluran *bun, Suriyenin bizim için halz ol ehemmiyet gibi iyelilere kargı olan sempatimize de halel gelmiyecektir. Alman - Sovyet ve biz Alman - Söryet muharehesi muva- Sehesinde Türkiye, siyasetinin coğ- Tafi mevkünin tabli icabı olan hat- T hareketi derhal ittihaz ve ilânda Sa iş ve hükümetinis, u müharebeden döğan vaziyet & - Devlet reislerinin mutukları Alman devlet ireisi Hitler, 4 mayıs tarihli nutkunda Türk - Alman'dost rirken; memleketimiz için kullandığı kelinreler, Harkiye' Vekilinin de size artetmiş olduğu veçhile, bütün Türk- mületinin kalbine hitap eden ve © kalbde hakiki makesler bulan keli. meler olmuştur. H kürsüden kendilerine hararetle çi addederim. Hellleti için aynidir ve onun bu dost- Tağüna ıymet veren, medeniyet üle. mindeki yüksek mevkiine hürmet &- Şi'den bir milletiz. Aydınlatmış ve İhya etmdş olduğumuz dostlüğün saf ha- #üar içinde, bundan böyle hiçbir eni. tefehküm zehirinin — karışmamasını bütât kalbimizle temenni ederiz. İtâlya hükümeti velisi — Mussolini de“i haziran tarihli nutkunda bize Göztüne kellmelerle — hitap — ediyor. Kendisine yine huzurunuszda teşek- kür etmek isterim. 1828 müahkedesi bizim için de yeeridir ve Tück - İtalya münaseba- tı, ©' asaslar dalresinde destane bir peyir takip etmektedi Türk . Alman muahedesinin ak iinden sönra, Avam Kamarasını gertyan öden müzakareler, hepinizin malâmudur. — Başvekii — Churebill'in müzakerelere yaptığı muhtelif müda- haleler ve Hariciye Nazırı Eden'in mutka, Türkiye - İngiltere münase. batınm hangi esaslara istinat etü- #ini bütün dünyaya görtermiştir. Türk ve İngilie milletleri tam bir Biyasi olgunlukla biribirlerini tanı- yarak ve anlıyarak münasebetlerini bugünkü itimad, hürmet ve muhab. bet seviyesine isal etmişlerdir. İngiliz milleti, Türkün ahde ve- fasını bir çok vesilelerle — denemiş, anlamış ve ena İtlmad etmiştir. Mevzaubahsettiğim — müdahale ve layış, aacak biribirlerinden şüphelem miyen İki memleket arı vakaâ gelebilir. kanaatindeyim. — İngiltere devlet adamları, o Türkiye' siyasati. nin esaşen bu sülh yolunda İnkişaf ettiğini bilirlerdi. Rinaenaleyh Türk- Arşiv Dairesi Tasnif heyeti bir sene daha - çalışacak Ankara, 4 (Hususi muhabiri- mizden telelonla) — Başvekâlet Arşiv Dairesi Müdürlüğü emrin- Dairesi de çalışmakta olan tar heyeti- nin bu sene de çalışmalarına de- vam etmesi kararlaşlırılmış ve bu maksatla bu iş için Başvekâlet bütçesinden 31 bin 380 liralık bir para ayrılmıştır. Bu para ile tasnif heyetinde 38 kişi çalıştırı- lacakür, jaristan-Rumanya iktisadi anlaşması imz: BSofya, 4 (ALA.) — Siefani: Bulgaristanla Rumanyı tedilmiştir. rf'=ı—|lkıyı —— Can alacak nokta ——— Ezşisi, Çeviren: Peter, mükemmel bir tiyatro mu- harririydi. O, bir tiyatro parçasının Vetyirciler üzerinde iyi bir tetir bı. rakması için nelere dikkat etmek lü. zam gekliğini pekâlâ biliyordu. Bü. tün eserleri, enfes sürprizlerle dolu idi ve alkışlar topluyordu. Fakat onun” hüdütsüz bayal kud. retinin canlanması ve hürekete geç- Mmesi için bir tek mübim şart vardı O da yazılan eserin iyi bir ka. zanç getirmesiydi. Bir gün arasında veçhile|bir senelik bir iİktısadi anlaşma ak. Tuğüna - verdiği kiymeti tebirüz etti- | | | İolduğu resmi ağızlardan iddia — ve Muhterem arkadaşlarım, Yine, san zamanlarda nutukların. da ve neşriyatında sizi Üzdüğünü bildiğim bir nokta belirdi. Memleketimizin hir parçası üzerin. de, bir takımı emeller tahar edilmiş yine mukabil resmi ağızlardan tekzip olundu. Banlar üzerinde — tevakkuf #imek ve mühakemeler yürütmek ni yetinde değilim. Yalnız şurasımı söy- İemek isterlm ki, hükümetiniz, bü- tün bu haberleri ilk gününden itiba. zen hassasiyetle takip etmiş ve ve- Tevki hayal sahasında olsun, bu süz- kulağa süylenmesine amıştır. Sizi bütün kuvvetimle temin ede- bilirim, Bugün de, yarın da ayni hassasİyeti — yüsterecek ve nerede ler arasında oluysa olsun, ba gi- bi fanliyetleri yakından takip ede yek, icap eden karar ve tedhirlere | tevessölden geri kalmıyacaktır. Azlz arkadaşlarım, Dünyayı yerinden sarsan bu ba. dire, önünde, barp felâketlerinden | buzüne kadar uzak kalabilmiş olan | aziz vatanımız bu saadeti Türk mll. letinin ruhundü mündemiç merdlik, dürüstlük ve açık kalbillik hissiya- tıha ve Büyük Şefinin etrafında) mil birlik kanaatine ve durumuna | medyun bulunmaktadır. Milletimizin sarsılmaz azmi, her | kendini sayana karşı saygı hisleri beslemesi, her geven kalbe kendi kal- getuklarda bize karşı gösterilen mn- dür olduğu gibi, yarın da en kır İ —— 5-87 am— Başvekâlet | l-iariciyede bini açması, bizim için bugüne ka. vetli tahaffuz âmlli olacaklır. Hükümeliniz bu hasletlerde bul . dnğu küvveti, müzaberetinizle bir kat daha arttırarak sizin çizdiğin'z yoldan vakar, silkünet ve teyakkuz. la yürümekte devam azmindedir. . nakiller | Ankara, 4 (Hususi muhabi mizden) — Atina Büyük Elçiliği Müsteşarı Faik, Başkâtip İsmail Uşaklı, İkinci Kâtip Necdet ve | Belgrad Elçiliği Başkâtibi Füru- | zan, İkinci Kâtibi Şemsettin, Ü- gçüncü Kâtibi Mustafa, merkeze nakledilmişlerdir. Devlet Şürasında tayinler Ankara, 4 (Hususi muhabiri- İneticesinde Alman topçuları tarafın- | İdan İnehrinin şimaline çekilmişler ve mu- | mâni olmuya çalışmışlardır. Alman eri hareket hamlelerini dar« | Bu süretle 28 hazlranda — birçok tanklarla Ruklar, Wilna - üzerinden | Alinek istikametinde ilertiyen Alman | kollarısın sol yanlarına ve gerileri. | ne doğru mütenddit kücumlar yap- | mışlaraa da tebliğlere göre, Alman- lar tarafından - bu hücumlar dolunmuştur. Dört günlük muharebe ve hava küvvetleri tarafın. dan yüz kadar Rus tankı tahrip edilmiş. 24 haziranda (Slovakya) Ruslarla herp helinde olduğunu — bildirerek Almanlarla birlikte harbe girmek üzere seferberliğe başladı. Macaris. tan da Rusya ile siyasi münasebetle- vi kesti ve o da harp hazırlığına bağ. ladı. 25 haziranda mukabil — taarrumla- rında muvaffak olamıyan — Rüslar akşam üzeri Wilna tarafından Minık yakınlarına kadar çekilmiye başladı- lar. 28 haziran gecesi ve günü geri çekilen Rus kollarını muhafasa — ve temln için, Rus zirhh küvvetleri bir çok mukabil taarruzlarda bulunmuş. ler ve bazı zayiat vermişlerdir. 200 kadar ağır Rüs tankı, 150 top ve birçek etomobil Almanların eline geçmiştir. 25 ve 26 hazirandaki tank müha. rebelerine Rusların yeni model ve 32 tonluk en ağır tankları da İştirak etmiş ve bunlardan 46 a1 Almanlar tarafından tahrip — veya — iğtinam olunmuştur. Almanlar, Rusların Minsk tarafı- na çekilmelerinden — İstifade ederek hem Bol yanlarını temin etmek — ve hem Letonyayı da ayaklandırmak için 26 haziranda, Wilnadan şimale ve doğu şimale değru Duna nehri is- tikametinde irhli va motörlü” kuv- vetler göndermişler ve bu nehri bir haç yerinden geçerek (Dunahuzg — Divinsk) şehrini zaptetmişlerdir. Bu uflardaki Rus küvvetleri - Dünü kabil taarruzlarla Almanların ileri hareketlerine ve nehri — geçmelerine | Baltık sahilinde — sıkıştırılan — bir | Rus fırkası Dana nebri gerksine çe- kilemiyerek — Almanlar tarafından ihata — edilmiştir. Diğer — taraftan Minek tarafındaki Rus kuvvetlerine karşı mühim zırlili küvvetlerle Al- manlar taarruza başlamışlardır. — | Bugün Baltık denizile Karadeniz. de de bazı deniz müharebeleri olmuş, bir Ras deştroyerl batırılmış ve Mazim Gerki isminde 7800 tonluk ve 39 mil süratinde ağır bir Rus kruvazörü hasara uğratılmıştir. Ay- ea iki Rus denizaltisi tahrip olun. muş ve Alman hücümbatları tarafın. dan da iki destroyer, bir torplda, ve mizden telefonla) — Devlet Şü- Tasında münhal bulunan Başmu- wvinliklere birinci sımf muavinler den Arif ve Tevfiğin terfian ta- yinleri tenaip edilmiştir. bir adama ait biz şapka ile bir par. desö görür. Yani ba şapka ve pum derüi, fabrikatöre pek da — yabancı gelmez. Birkaç gün evvel bir yerde bunları görmüş olduğunu halırlar, fakat nerede gürdüğünü bir türlü kestiremez. Daha fazla — düşünmiye lüzom görmeden evinin şık salanla. | rında yoluna devam eder. Ru sırada karmanın küçük salonundan tanıdık bir erkek sesi duyar. Şaşkın bir de olduğu yerde durur, Bu ses, kimin Peler, (sesit Düşünür, fakat bir türtü bu- Fünde, Türkiyenin bitaraflığını Al. | ömit ve hayallerle yazdığı son eserl. | oylayamaz. Manyaya, Sövyetler Birliğine ve di- j 7—: devletlere Tesmlen tebliğ etmiş- 9 » Bu hattı hareket ahdi variyetlere Uygundur ve Türkiye menafli bakı :"lllu en doğrü ve hayırlı hir yol. ur. Atkadaşlarım, h Anamırını teşkil etti, tevakküf etmiyerek, her birinde e Ait olan kısımların, tü evvelden. Ti takip ödeçeldiitimiz siyasette hiç Himseye dokunan bir cihet olmadı- | 9N gözteren sözlerin, muhatipler a- | Tasında bile bir fikir vahdetine ve- Mİle teşkil ettiğini ve benmun dünya Mükaddetatı için hayırlı bir alâmet uğunu ehemmiyetle tikretmek is- im, 1 ğarih bir gün bu munzaam mih- Şadele eananında Türkiyenin rolüı he kadar insani, ne derecelerde hür- Seniyetle meşbu olduğunu kaydede. *klir. Fakat daha buzünden, hayat tütün şiddetile devam &- İltken serfettiğimiz mesoi, Timiza ve di " “düşünür, ni meşhur film şörketinin direktörü | bay Kranseye — götündü, genç mubarrlcin hay Dürü ile tatmin etmiye kiç yanaşmı. g vaadler ve tath Kör le devam etti: — Halk, daha ziyade yimdiyi | sürprimlerle kargılaşmak izter. Sürp. viz ve heyecan (âzım. Yoksa biçbir Tiş yapamaz, hiçbir kozanç temin ede- İmeyiz, Ne demek İstediğimi size bir mi- salle anlatayım: | Meselâ, benim gibi, 50 yaşlarında |kadar ve sempatik bir fubrikatöor, akçam üstü mutaddan evvsi — övine döner. Yolda hayaller kurar. Genç karısile geçireceği »aatlerin zevkini Böylece villisma gelir ve zili çalar, Genç bir hizmetçi kız, ka. İpiyı açar, Hizmetçinin hayret — ve gaşkınlığı, — fabrikatörün — gözünden dostluk. | kaçmaz ve biraz tohafına gider, Pa- vermiş| kat ehemmiyet verimeden yoluha de- kıymet, söğümüze olan | vam eder. Bibise askısında yabancı söalere rmek istiyordu. Kalın bir. yap- h Vük Sişgtnaş gekerak sözlerine ö |? Söbekatör, -bir. anda Fakat bunu İmkân yok. Nasıl olur Pakat 0, / da sevgili Angela, anun evde olma- L ve Bicillerini | dığı bir zamanda yabancı erkekler kabul eder? Maalesef bukikat böyledir. Zuval. sinirlerine İkadar işliyen müthiş bir kıskançlık düyar. Bir hamlede kapıyı açar. ve bayretten döna kalır. Karşısında ki. Tal gördü dersiniz, bay Peter? Peter, hikâyeyi buraya kadar can gıkıntısı. içinde dinlem Direktör, bir mikddet tustu. Sigarasından derin bir nefes çel a yine devam ettir — Buraya kadar — fevkalâde bir gey yok, Her zaman — düydüğümüz ve gördüğümüz neviden bir vaka .. Fakat işte burada sizin hayaliniz yepyeni bir şeyler yaratacak, Şimdi ye kadar İşitilmemiş ve görülmemiş, hiç ümit edilmiyon bir vaziyet dü- şünmelisiniz. Zavallı Peterin hayal kudreti pa- ra İle ığı için cam sikalmş. ©, Elile kısa bir işaret yaparak: — Maalesef ukluma böyle bir yey gelmiyor, dedi. bir denizaltırı — batırılmıştır. Ayni günde Karadenizde Könlence Timarıma kayşı taarruz eden İki Sav. | yet destroyeri sahll bataryaları ta- Yafından — tardedilmiş; — bunlardan Moskova ismindeki 2900 torluk 36 Tam burada şimdiye kadar yazı- bp çizlimemiş ve hiç duyülmamış Tnasıl bir vaziyet — bulunabileceğini | kestiremiyorum Goğrusu.. Bay Kranse, başsi sallamıya baş. ladı: Siz, tahınmış bir muharrimi. İsürerek 27 haziran sabahından YAZAN: Emekli General Ali İhsan SÂBİS mil sürati kavi gemi batırılmış ve ülğeri ağır hasara uğramıştır. 26 haziranda Pripet bataklıkları cenubundaki Ukrayna darülharekâ. tında da müharebe faaliyeti artınış ve Almanlar Lublin cenubunda ve şarkındakt budut kısımlarından detli tanrruzlara başbyarak — takip eden günlerde Rus hudut istihkâmla. vanı zaptemişlerdir. Bundan — sonra Alman taarruzunun mühlm kısımları Luck ve (Lemberi — Lwow) istika- metlerine tevcih olunmuştur. Beferberliğini İkmal — etmiş — olan Slovak kıtaları da bü taarrazlara İş. tirak etmiştir. Bu tarafta dahl Al. man zırblı ve motörlü kuvvetleri Rus ordalar grupunun sağ cenahına döğ- ru Luck istikametinde tazyika başla maşlardır. Maksat Kımlorduları ce nuba doğru sıkıştırarak Kiyef İstika. metinde çekitmelerine müni — olmak ve Prut, Dinyester, Bug nehirleri boyundaki Rus miklafan mevrilerini, bu nehirlerin memba taraflarından arkalarına doğru yürüyerek, hüküm. süz birakıp saküt ettirmektir. Sövyet Rutya, 1039 senesinde Şarki Galiçyayı işgal için 1erar ve tekalük göntermişti. Bu mrar arka. gnda gizli olan sevkülceyş fikri, mezkür nehirler gerisinde tutulacak müdafaa mevzilerini, bu nehirlerin Şarkt Galiçyada ve Karpatlar tara- fındaki membalarından gelecek yan hareketlerine karşı temin etmek idi. Bu mintakayı ele geçiren - Soryetler Praemaysl'de Lemberg garbinde mo- dern tahkimat yapmışlardı. Ruslar 20 haziranda — Macar ve Fin topraklarını hava kuvvetlerile bumbardıman ettiklerinden o tamana kadar intizarda ve kuşkuda — düran ba d devlet, Ras ecavüzlerini ileri İti baren Ruxlarla harp halinde oldukla- rını ilâa ettiler. Romanya daha ilk günden itbaren Almanlarla baraber harbe başlamıştı. Bu süretle Kara- denizden Şimal buz denitine kadar Rusyanın bütün garp bududundaki devletler ve milletler Sovyet Rusyaya karşı harbe girmiş oldular. Alıman. lar kamünistliğe karşı bir cihat ve İumumi bir ayaklanma vücude getir. mek için İtalya ve İspanyadan da istifadeye, hattâ Pransa, Danimarka, Norveç milletlerinin de -veler tem. sili bir şekilde Tolsun- Sovyetlere kargşı vaziyet slmaları için gayret sarfına başladılar. Bugünlerde he- men bütün Avrupa Bölşeviklere kar. gı harekete geçmiş gibidir. 27 haziranda İngilterenin Mosko. va elçisi, yanında İngiliz kara, hava ve deniz kuvvetleri mensuplarından bir beyet bulundüğü balda, tayyare tle Londradan Moskovaya geldi. İngültere, usulen Rasya ile bir dt lâf veya bir ittifak akdetmiş olmak- Ja bernber, düşmanının — düşmanını kendi dostu ve müttefiki addederek Rusya ile işbirliği yapınıya — karar wermiş ve ona yardım edeceğini ilân etmilştir. Amerika da aynl yoldu yü- rüyeceğini bildirmiştir. Nuri Akgün —— Kördüğünü bir türlü hatırlayamıyor. du. İçine fena halde kurt düşmüştü. Hul> adımlarla salondan geçli, Her yeri aradı. Pakat karısı, ortülarda Közükmüyordu. Ne onun pek haşlan- dığı kütüpbanede, ne de sulonda ka. ymnA rastgelmedi. Avaya — araya nihayet oturma odasının ününe gel- niz. Sanra ortada pek evkalâde bir gey de yok. Kendinİzi biraz yorarsa- mız herhalde bir şeyler — bularsunuz. Size ilimadım Var. Bu <can alacak nakta> yı yarına kadar bulup getire, yesginizi UMaYIM, Fakat yanan bir sürpriz olmalı, Ber bile bayretler içinde kalmalıyım. Haydi bekalım, muvaffakıyetler .. Peter, şapka ve pârdestisünü airp İazaklaştı. Kransenin daha hir ssat kadar büreda kalmamı Tâzımdı. Fa. kat bugün, pek sıksci bir gürdü. Ene teresan ve kazançlı hiçbir iş olma. maşbı, Onun için bay direktir, her şeyi olduğu gibi bıraktı. Buzün de akçam puydosutdan bir hayli etvel evinin yolunu tuttu, Yalda — bütün iikrini işgal eden şey, çu anda evde kendi. #iri beklemekte olan #enç ve güzel kartsa idi. eyayı sçan bismetçi kız, karşısın- da bay Kranseyl gözünce fena halde şaşırdı. Öyle ki kızın ba hali bay direktö. rön derbül güzüne Çarptı. Antrede etrafına takındı. Elbise —askasında yabancı bir adama ait bir pardesli Ve bir de şapka asılı durüyordü. Ya. ni u pardesü Je şapka büabütün de yabaner değildi. Bay Kramse, az ev. vel onları bir yerde gördüğünü ye. müinle temin edebilirdi. Fakat nerede i diği vakli içeriden bir erkek sesi ku- Tağına çalındı. Bu ses, ona yabancı gelmiyor, fakat kime ait slduğunu da bir türlü kestiremiyordu. Bir xn. da, sinirlerine kadar İşliyen müthiş bir kaskançlık bütün benliğini kap- ladı, Çönkü tam bu ande avvili He- lenesinin şuh bir kahkahası çınla. makta idi, Zavallı adam, Helenenin böyle bir gülüşünü hiç duymarcıştı. Bay Kranse, daha fazla tahammül edemedi. Bir bamlede kapısı açtı ve hayretten döna kaldı. Karşısında ki- ml görmüştü? Tiyatro muharriri Peter, bir ka- mape üzerinde Helene ile yanyana otürüyordu. — Biribirlerine ©o kadar sokulmuşlardı ki belki ikisinla arası. na İncocfk bir. kâğıt bile zokmak mümkün olamazdı. Zavalb — direktörün çıkmıştı. - Heyecandan bir sezle haykırdı — Siz ha? Ne arıyorsunuz baka. yım burada? Peter, hiç de şaşkinlık — ve telüş #lümeti göstermiyordu. Büyük bir soğukkanlılıkla ayağa kalktı. Güle- vek ve teker teker konuşarak cevap verdi: — «Gan ulacak nokta> yı arıyaram tabil, bay Kranset «Can alacak nok- tar yacır kan beynine boğulur gibi karşı etmek istiyecektir. 27 haziranda Sovyet Rusyaya karşı harp büyük bir savlet ve kamle güs- termiştir. Rumanya hududunda © za- | bt mana- kadar pasif hareketler yapan (Alman - Ramen) ordular grupu Prut nehri boyunda daha mühim ta. arruz bamleleri göstermiş ve nehri geçmek teşebhüslerini sıklaştırmıştır. Bukovina ile Przemyşl arasında Kar patlar üzerindeki Rus - Macar hudu. dunda da bazı taarruz — hareketleri yapılmış ve Ruslar mukavemet gös termişlerdir. Bu iki kısım üzerinde. ki taarruzların Rusları teebit mak. andile yapıldığına şüphe yoktur; fa- kat Ukraynadaki Kızılordulara kar- #4 €n mühim cenah darbesrini vura- Jeak Alman küvvetleri - tayafından Lemberg - Luck hattıma karşı, gerek bu iki mevkiin arasından zorlıyarak ve gerek Luek'un şarkıma doğrü iler. liyerek yapılan kati taarruz hareket. deri pek şiddetli olmüş ve mühim fank kuvvetleri bu müharebelere iştirak etmiştir. Lesk'un iki tarafın- dan yapılan tank hücumlarında iki taraftan ceman 4000 tank bu mü- harebelere iştirak etmiş ve Luek'un cenubunda Dubno civarında Alman. dar 208 tank ve 42 «i ağir çapta ol- mak üzene birçok - top İğtinam et mişlerdir. Bununla beraber — Ruslar bugün de Lück ve Lemberg'de mu- kavemete devam eylemişlerdir. Pri- pet bataklığının şimalindeki Rus or. dularına kargı Alman taarruzu de. yam etmiş ve buradaki iki Rus ordu. sunun ihatasına başlanmıştır. Minek elvayında —Alman zirklı fırkaları Bolşevikleri tazyik etmişler; ve bu şehrin şaşkına döğrü — ilerliyerek kesmek istiyen 89 uncu Alman zırklı kolordusu bu taarruzlar — emnasında 800 kadar tank reyi etmiştir. Bugün Ruslar Mizakte de müdafaaya — mu- vaffak olmuşlardır. Biyalistok'un şimal ve cenabundan şarka döğrü ilerityen Alman zırhli ve metörlü kuvyetleri garka değru hareketlerinde muvaffak olmuşlar ve buralardaki Ras kuvvetlerine şiddet. le taarruz etmişlerdir. Rusların mu- |kabil taarruzları görülmüştür. Ab- İ matı piyade fırkaları Ga bu istika. metlerde Alman zırhlı ve motörlü tümetlerini yakından takip etmişler. dir, Bu muharebeler 27/28 haziran ge- cesi, 28 haziran gönü, 28/20 haziran gecesi ve 29 haziran güü — bemen fasılasız devam etmiştir. haziran sabahi Macar küvvetleri de Rus hü. dudünda, Karpat geçillerinde ateşe başlamışlardır. — Şarkt — Galiçyâdaki Kızıl küvvetler lerdir. 29 haziran sabahi aceşle taarruza - başlamışlardır. haziran sabahı yaat 4,20 de Alman- lar Lemberg kalesini — zaptetmişler. dir. Bugün Almanlar üç Slovak fırka. sile beraber Lemberg kalesinin iki tarafından ileri hareketlerine devam eylemişlerdir;. Luek'un şarkına dağ ru Alman zirhli ve motörlü kuvwet. lerinin tazyiki arttırıdmıştır. —Artık Ukraynadaki / Kızlordular sağ ce- nahima Kiyef — iztikametinde — Ticat | ı Almanlar tarafından tehdit edilmiye başlanmıştır. | 28 hazirana kadar Raşların iddia. sma göre: Almanlar takriban 2500 tank ve 7W0 tayyare kaydetmişler. |ve 80 bi esir vermişlerdir. Alıman. Üların İddisema göre ise: İuslar 2233 tank ve 4700 tayyara kaybet- | mişler ve 40 bönden fazla esirle 600 İden fazla top Almanların dine yeç- miştir. 90 haziranda Fin kıtaları da Kare- T berzahinda Deri harekete — başla- mışlar ve Mürmanık - tarafındakl DAlman kıtaları dahi taarrus etmiş- lerdir. 20 husiran ve 1 temmüz gündüz ve gece cephenin tekmil kısımıların. daki müharebeler ayai şiddetle de- vam etmiştir. FPinler Helemkinin 150 kilametyo garbinde olup Ruslara verilmiş olun Hange İmanında bü- Tunan bir Rus fırkasına laarruz et mişlerdir. Wilnadan Dunaburg isti- kametinde dağu simale doğru motör. dâ küvvetlerle yapılmış olan Alman taarruru piyadelorle takviye edilerek Dunabürg ile Riga arasındakt Du- na nohrine geniş bir cepho İle Alman lar İlerlemişler ve nehri birçak yer- lerinden — geçmişlerdir. Riga — gehri 1/2 temmuz gecesi Baltak sahilin. deki Windaa şehri de 1 temmuzda Almanların eline geçmiştir. Rizanın garp taraflarında sahllda ihata edil. miş olan Rus fırkasının etrafındaki çember iğice kapalılarak — daraltıl. mıştır. Labka Almanlar - tarafından iki gün evvel işkal olunmüştu. Bötün — bu bareketlerin — neticesi: Fin kuvvetlerile —işbirliği yaparak Leningradı zaptetmek olacaktır, Pa- Kat takriben İki fırka ile Murmanık elhetinde yapılan Alman — taarruzu ancak mevxil ebemmiyeti — halıdir. Bu hareket — İngillzlerin — deniz yo- Hle bu cihetten yazın yapmöları mmühtemel sevkiyata müni olmak için (Devama sakife & vütun 3 de) Minsk - Smolenak . Moskova yolumu | Yin bu vaziyeti halk üzerinde bir an- tipati bile yaratıyordu. Hergünkü yazıları arasına ara m- va matbuat tarihine ait parçalar S- kıştıran Ahmet Rasim, matbuat tark hinin ilk zamanlarına ait mürettip- lerle müvezzilerden bazı yazılarında bahsetmeyi unutmamıştır. Kendisi Darüşşafakadan çıkıp mat buzt ülemine İntizabı, kafamına koy- düğü vakit, «Tercümanı Hakikat> gazetesine gidip Ahmet Mithata bir mektup birakmiş ve sönra mektobu alan kimsenin başmürettip olduğunu üğyenmiştir. Ahmet Rasim, içine girmek iste- diki yeni Alemin bu şahsiyeti buk- kinda da bir bilgisl yok, şaşıyor: — İlk işittiğim bir kelime: Müret. tip, Ahbap olduğu kitapçı Kirkorla ko. muşüyor: — Mürettip nedir?. — Yan dizenlere mürettip derler, — Yazı dizilimez, yazılır!. Kirkor işi mühürden tuttorarak matban hurufatının ne olduğunu an- latıyor. Yazıhanesleden birkaç tane matbaa harfi çıkararak yanyana ge- tiriyor ve üzerine mürekkep sürerek Bir kâğıda basıyor. Ahmet Raslıs hayret içindedir. şa- gıp kaliyor, Sonra matbust Glemin. de seneleri geçiyor. Matbasyı, ga zeteyi bittabi arçık bütün İncelikle. rine kadar öğreniyor. Ustadın mürettip ve müvozri haX kırdaki bir yazıı çok entercaandır. (Bir gün «Karaglm> gazetesi sahibi. | Puat Beyle şekerel Hacı Bekirin düx Xâmı ününden geçerken aralarında ce reyan eden mühavereyi merhüm bir |yansında şöyle naklediyor? «Hacı Bekirin dükkânının önündem İ geçerken Puat Bey bana karşı tarafır | gösterdi. Dedi ki: | — Burada eskiden kim vuardı, bi- lir misin?. — Tüönbekicdi Masan Ağa, — Evat, o du vardı. Fakat gazete. lerden imiyorum. — «Tersümamnı Abval> İlk defa e. danak şu binanın üstünde dizilip bü- sılmıştır. Kam da dahil olduğu hal- de bütün üst kat matbaa idi. Odalu- v birinde el tezgühi, birinde mü- rettipler, diğerlerinde de muharrir- ler bulunuyorda, — Mürettipler, diyordun. Çok var muydı?. — Vardı. Fakat sen gürmeliydlü! Bunlar «Matbaai Amires den, xait mahallerden güç hal ile alınmış et> mal hatibi, imam ve Ülemadan zatlar idi. En genci altmışlık!... Kazaların önünde birer kürsü, onların Ozerim de birer minder, iki tarafta yantık. lar... Bunlarn - içinde otucurlardı. Şimdiki gibi ayakta duramazlardı. Arade bir: — Hasan Efendi, bir mim hâşı ver! Diye bir xex çıkar. 'Öteden biri a- | tardı. Gazete basıkdı , tünbeklei Hasan, yandaki merdivenden ulır, dükkünım. da satardı. O zamanlar ganete mü. vezzileri yoktu. Var idiyse bile «Gax zete> diye bağıramazlardı. — Neden? — Neden olücak? Sühteler, lobudla, kobudlü, — ustü: rahı, kamalı bocalar döğerlerdi. Ha- san bile gizli satardı. Sana — <Zü- nub> v anlatayım... — Bu da kim? — Kim olacak? Müveazilerin iild.. pirit,.. «Baziret> in Ülk zamanların- da sırtında bir axkeri aba, donsuz ede döğü kalde: — Kedim!, Diye gerer, kazandığım kedilerile boraber yerdi. Meczuba yakın bir hal de Kdi Vezir Haninde yatıp kalkârm y İlk güzetelerdeki — mürettiplerin | hocalardan balunmaza tabi idi. Çüne | kü, okuyup yazmayı onlar inhizur l tına almışlardı. Fakat medetselerde okuyup yazma öğrenmek uzün zamia- nA mütevakkıf bulunduğundan ancak ihtiyar yaşta bu işlere salih hale debiliyorlardı. Binsenaleyb müreti lerin ayti zamanda yaşça da hayll ileri bulunmaları tabli idi, Müvezzilere — gelince, bunlar da, görülüyor ki ancak eTercümanı Ah- vab | gizlice satmakla İşe başlıya- bildiler ve hattâ daha doğrası, <Bu- Kiret> gazeteri 1889 tarihinde intişmr ettiğine göre, bu tarihlerde muydana çıkabildler. < Demek ki halkın gazete denilen geşle hakiki teması, bu tarihten, yü- ni Şik yazete çıktıktan otuz küsur we> ne sonra başlıyabildi. Çönkü âdeta gizİ| asatılan gazeteyi ancak bavilk &h de edebiliyordu. Ne garip Badr SERVER