31 Aralık 1940 Tarihli Tasviri Efkar Gazetesi Sayfa 2

Tejrika:14 Yazan; Kandemir Bursanın düştüğü gün Meclisin hali görülecek şeydi; Hıçkırıklar binadan dışarı sızıyordu in; izade, azim işte o gün, örerek, inandım, Şimdi, — xgeliniz, objektifi Vatan sevgi ve metanetle yuğrulmuş tecrübeli. | yaşlı başlı insanları bile dakika | Tarca hıçkara hıçkıra, katile katıla ağlattığını gördüğüm gün... Ah merakımızın leri adım adım takip edelim: 336 senesi temmuzunun B inci “den az evvel, Ankaranın ilk gün-|perşembe gyünü, —öğleden sonra lerinden konuşurken, bana kesik | eaat beş. Yerlerini işgal etmiş ©- Ökesik: «Yarabbi... Ne heyecanlı, 'İan mebusların yüzlerinde bir dur helecanlı günler geçirmiştik. He-| gunluk var. Belli ki, — fevkalâde | le Bursanın düştüğü gün:..> de- | günlerden birini yaşıyoruz. Kon- | mişti. İya mebusu Refikle, Kütahya me- Evet, Bursanın düştüğü günkü bıııu Cevdet, kitabet mevkünde- | Meelisin hali... Eminim, o gün orada bulun - uı..ı..ı.ı... Arif Bey, basamak- | muş olanlar, o hatırayı ömürleri- | İları ağır ağır çıkarak riyaset ma- kamına oturuyor ve söze başlı - |yor : Ve «o gün orada bulunmuş o-, - — Efendim celseyi açıyorum... Olanlar..» kısaca, bütün Ankara Vaziyet hakkında — Erkâniharbi- C idi! yei Ümumiye Reisi İsmet Beye- | Büyük Millet Meclisinin kapı- fendi (*) bazı malümat ita bu- k — gainin önü, bahçesi, etrafı, her ya- yuracaklar. [ m halkla dolmuştu. Sonra, İsmet Beye dönerek, — Ne oluyoruz? Bitiyor mu- hitabet kürsüsünü işaret ediyor. yuz? Bursaya giren düşman yarın | — Buyurunuz İsmet Beyefendi — da burada.:. Ya sonra? O, sanki yirmi yaşında bir de- Öyle bir yeis içine düşmüştük İikanhdır. Ve sanki havayı kap- — ki... Birdenbire öyle bir ümitsiz- İıyan bu derin endişeden ve gam- liğe gömülmüştük ki... Meclis salonunu hazin bir u-; dinç ve öyle azim ye imanlİa do- kuya boğan hıçkırıklar, dışarı | İu bir sesi var ki :.'. yıyıhyoh.ç.hl'lılk da ağ-| Salonda çıt yok. Hep onu din- liyoruz: K h döm gilğii — Heyeti muhteremeye, son vaziyet hakkında armı malümatl Fit yu'ılk::._.gnuıl:ı:âlık:—u edeceğim.. diye söze başlıyor ve kuvveti, kudreti sönüvermiş gi- |* ağır devam ediyor: z BĞ bolmaş “delikanlı yüzleri.| — Meruzatım. yalsız vaziyeti hep bötüç yüzler, göz pınarla- | #mumiye hakkında malümat ver- — yından boşanan" son katralarla mekten ibarettir. Garp cephesin- E : e | | y | Bin soyuna kadar saklıyacaklar- ı:. dır. * | İngilir kuvyetleri Gemliğe çık - mıştı. Bunlar, üç saat müsademe €ettiklten sonra, donanma atoşi sa- yesinde şehri işgal ettiler. -Ayni inde, 6 temmuzda Mudanyaya İngiliz kuvvetleri çıktı. Mudanya- yı işgal ile iktifa ettiler. Kurşunlu cenubunda, Kladar köyünde üç yüz kişi kadar bir düşman kuv- veti, düşman lehine İaaliyete geç- ti. Garpla, Karacabey cephesinde 6 temmuzda Sülüklü cephesinde bir faaliyet olmadı. 7 temmuzda Kocaeli şibihceziresinde ilerliyen müfrezelerimiz tâ İstanbul yakın- larına kadar — faaliyetlerini ihsas ettiler. 7 temmuzda $ ü cephesin- de olsun, sahilde olaun, Wudan- yada, Gemlikte, şayanı dikkat faaliyet olmadı. 8 temmuzda, yâni bugün Mu- danya ve Gemlikten — keşif kolu faaliyeti haber vertilmiştir. Garp- ta, Sülüklü cephesinde süvari ve piyade Yunan kuvvetlerinin iler- Son katralar... Bir millet bu kadar ağladıktan sonra, artık göz yaşı dökebilecek takati kalır mı? Hâlâ gözlerimin — önündedi Tunalı Hilmi, © serâpâ sinirde: heyecandan dokunmuş ateş gibi ıdını birkaç meb 1s arkadaşının irtasında — yumruklarınT sıkarak, esir oluşunu gösterme bizel.. Bir Bursanın düşüşü, bir vata- 'nın çöküşü mü demekti' Hayar... Fakat o günkü hâleti yuhiyeyi bilmek lâzımdır. İstan- bulu, İzmiri ve daha birçok yurt köşelerini kurtarmıya çalışanlar, bir karış yerin daha gitmesine ta- yi Iıımmul edemiyecek — derecede Ohassas olmuşlardı. — BSonra da, zannediyorduk ki, <eyl gündüze katarak, dişimiz- tırnağımızla çalışıp çabalıya - rak ne topliyabildik, ne yapabil- dikse, neyimiz var, neyimiz yok- — sa hepsi, herşey, Bursa önünde - dir: Ve bunun için Bursu düşmi t $ leri Gaip “ cephesinde, — Marmara . |cephesinde — vukubularök Yunan Bu vehim nereden gelmişti. Bilmem. Vilâyet binasının arkasındaki — köhne posta, telgraf merkezi ge- €e yarılarına, sabah karanlıkları- “ma kadar, haber almıya koşanlar- la dolup dolup boşalırdı. Ve haberler.. heyhat, hep fena vü Bursa, gözlerimizde ve gönlü- — müzde bir İstiklâl Kâbesi halini B tır. Sevk ve idare noktal nazarın- dan lâzim olan vaziyet ahzedil - miştir. Uşak cephesinde Eşme, Elvan- lar sırtlarında keşif faaliyetleri vardır. Düşmanın bu cephedeki hare- kütı şimdilik — tevakkuftadır. ve mühim bir faaliyeti mahsüs de - ğildir. Mendres vadisinde aakerleri - miz, Sarayköy içindedir. Buldanı düşman, sunufu muhtelifeden mü tekkep kıtaatile işgal etmiştir. Her tarafta teşkilât terakki et- mektedir. Garba ait olan vaziyet bugün öğleye kadar budur.> İsmet Bey, bir lâhza susuyor. Bu askerçe, kısa ve sarih söz- İler neyi anlatıyor? Bir an göz- lerini yumup kendilerini dinli yenler, anlıyorlar: Bursa gitmiş- tr, —— O elden gideme... - Artık ne yapabilir, nasıl yaşıyabiliriz. diye /— dövünüyorduk. Dedim ya; meden böyle sakat düşünüyorduk, bunu şimdi izah — müşküldür. Asıl mesele şudur: O gün - el- lerinde olmadan - böyle — düşü- İ bu zaafa düşenler arasın: B başlar da katılmış olsaydı, mu » hakkak ki herşey, hakikaten bi - terdi. Fakat başlar böyle düşünme- diler, bu zaafa düşmediler. Ve ben, (baş) denen kudretin, €şsiz bir hilkat şaheseri olduğuna, -— —— ——— — Elimi alnıma götürdüm ve alt dudağımı ısırdim. edim daha yaklaştı: Üzlülmeyiniz, dedi, ne Jenp ederse yaparız. Bence ona iyi bir da- “hiliyoci götürmek lâzım. Saşırmıştım : — Tauli... diye mırıldandım, kim bakiyor acaba!.. gimdi ayakta olmalıydım. Hay aksi tesadüfl.. Ne de olsa yaşlı anneni... Evet, iyi doktor, iyi tedavi şart Fatmanın becersceği iş — bu, Evin içinde bir erkek İster. Dayıma haber vermişler mi? — Dayınız Buraadaymış. ' — Biz #nnemi gördünüz tabli... y — Gördürm. Harareti fazlayca idi. Fazla konuşgmadım, tabil... Si - min burada, Gülhanede olduğunuzu söyledim. Yakında iyi olup çıkaeağı- müjdeletim. Aman görseniz ne sevindi. Yüzü kıpkırmızı oldu. Ağ- akladı. Hemen yataktan kalkıp gelmek tstiyordu Gdeta... «Ya ev- Tüdımı göremeden ölürsemt> dedi durdu. — Ben de şimdi yataktan fırlamak isti Burudan ne vaki! - o iyorum. kit çıka- Boğuk terler dökmiyo başlamıştım. Zatürreenin mutlaka öldüren bir kastalık olmadığını biliyordum. Pakat bu illetin hizim akraha içinde ver- diği neticeler bana bu soğuk teri döktürecer şeylerdi. Hiç kurtulan öl- k — Ne vakit çıkacağım buradan? diye tekrarladım. ğ İ r"ı—ıylıh.—uhuıııuumuınıuı. Validenize A Seve sevo hizmet ederim. Har gün uğ- (Devam var) V) Mili Şef lemet İnönü. Büyük Millet Meeli-| sine çevirelim ve o buhranlı gün- | de, malümu âliniz 6© temmuzda |y lemekte olduğunu haber vetmiş- | harekâtına kazşı tedabir alınmış- | Şefkat bana biz — BAA LĞ AAA LĞ 300 muallime yapılan zam Yarından itibaren tevziata başlanıyor 988 senesinde terfi edip de bütçe zarüreti dolayisile — zamlarını marışı olan Üç yüze yakın ilk mel m lerinin — zam bedelleri uMUMİ mecllsçe kabul odilan tal 'N—hnımkl vi Diğer taraftan barem İköre Birer derece terf zam gelen 400 muslltir Jleri öçin Belediyo hataj dürlüğü iki yıl hütçe İtarda tahsisat koymuştur. wMılh Piyanga yılbaşı kâfi mik* çekili- |si bu akşam Teksim Beledi- bir toplınn yapmıştır. R—ıııı bu toplantıyı teıpit .ıııdmdıı ye gazinosunda ynpılıvnr D Mit piyangönun mu Nbaş: kilişi b 2 te Take Belediye gazinosu SURİY A yar pılacaktır. Mühtelif ikramiyeler çe- kildikten sonra tam saat 24 te son | olarak (100.000) Uzalık büyük ik* İramiye çmıecı—ıı Bdağıt .ı.k krı |dan bihaberdir. Öyle genç, öyle |bal rafından neşredileceğladen ç. memleketin ber tarafında takip et- İmek mümkün ola Askerlerimize kışlık hediyeler lebeleri adet kazak sı, 30 çikt e çorap olmak Üzer di parça hediye ha: topsak Halk Partisinde teşekkül ot miş olan hediye toplama komttesi- üe teslim edilmiştir. nilâ, 19 bo- ven, 176 çilt Günde 750.000koyun Fiyat Murakabe Komizyonu dü to iş, et fiyatları Üzerinde tet ki e devam etmiştir. Pi İdeima. kontrol altında bulundurup toptan fiyatlar değiştikçe perakende fiyatları der k için Flyı! Murakabe Komisyonu toplandı Te aa aei eneplenmerami aŞ B | Yakında yapılacak amumi h: devam etmek üzere Pasif Korı - Bu gece eğlence yerlerinde|" tatbık edilecek tarifeler — Belediye tedbirler aldı Belediye, bu gece için sabaha | Kadıköy İkinci kız orta okulu tar İkadar açık kalacak — ve (fevkaliide tertip edilecek yemekler alakart-fi- tarafından ııkwı».ıımı b 'hususl eğlenceler tertip edecek yere yatlarından — pahalı lere husust tarifeler hazırla! Buna göre bu gibi yerler yalnız yıl> z kırk yer |başı gecesine mahsus olmak üzere rilesindeki alak, rlanarak Kızıl* |(datmi terifelerindeki bira ve rakı- mıyacaktır. lara yüzde yirmi beş, şaraplara yüz- de elli zam yapabileceklerdir. Ye- mek fiyatları serbest bırakılmıştır. Et fiyatları üzerinde tetkikata devam edildi ,17.000 keçi kesiliyor Diğer taraftan bu sene et istihlâ- de — kismen niğlir. — günde 000 koyun ve 17.000 keçi kesil ktodir. Şimdilik bazı memleket- Te evvelce vaki ihr tar. Kasapların keçi ve koyun - |leri üzerinde hile yapmalarına mü- onsuplarından ve celeplerden iza İhat almeştır. Ayrıca Zahire horsar İsından 888 ve 489 — senelerine nit canlı bayvan satışlarını ve fiyatların İaösteren cetveller — istenmişlir. Fi- yatlar canlı hayvac alışlarına göre tesbit edilecektir. Ticaret haberleri : İhracat lisansları likleri ve 'Ticaret Müdürlüklerinin lisans verme hakları - raf edilm tir, Ticaret Vek: bürosu ihdas Dünkü ıhrıeıı Dün 208,000 liralık ihracat miştir. Yunanistana ve B İna balık, İtalyaya yum! İye tiftik, susam ve humu, Rumanyoaya portakal, — Almanyaya yaprak tütün sevkedilmiştir. Tiftikçiler toplandı Yapağı, tiftik İhracatı Birliği &- zaları dün fevkalâde bit toplantı İyapmışlar, İagiltereye yapılacak tf 'tik Ihracatı ve fiyatları üzerinde gö- TüÜşmüÜşlerdir. Bün İkııd!lf roman : 46 rüm. Ne lâzımza eksiksit yapılır, mes s dün ni olmak üzere keçi etl umgalar vurulmaktadır Fiyat tesbiti meselesi Ticaret Vekâleti Fiyat Murakabe yonuna bir talimatname gön Buna göre badema fivat 'ekâletten gönderi'ecek cetvol lere göre dexbil edilecektir üzerine büyük Sarhoşluğun cezası Kumkapıda oturan — Hazarisyan evvelki gece evine sarhoş gelerek samları indirmiye başlamıştır. Ye sunu tamamlarken sağ elinin bile- üne giren keskin bir cam parçası |damarlarım kestiğinden yaralı hus- taneye kaldırılmıştır Amhırıı düştü Paşabahçe ham bah sahildeki bir © rken ambara düşmüş, ağır yaralandığından ha ndan Hasan vnadar yük Gaz kumpanyası memurla- rına zam yapıldı imizdeki gaz ve benzin ku ti memurlarına — yüzde cin bir formül bulunmuştur Memurlar ilk zammı bu ay alı lardır. $ci par zavn wak etmeyiniz. Şimdi tatbikata gidi- yorum. On birde gelirini. Siz yapılacak şeyleri düşününüz, bana tallmat veriniz, hurfiyen tatbik ederim, — Peki, Şefkat. Geç kalma. Ön Kız gitti. Henüz bir çok ümütler pildiğimi kendi kendime birde, vayken neden bu kadar tocssüre ka- #orarak teselli bulmuya çalıştım. Arkasından beni pansınana götürdüler. Rüntgea carmlarım gelmişti. Yaraları da muzyene ettiler, Öperatör bir veya ikl ameliyatın çart ol- duğunu söyledi. — Hastaneden ne saman çıkabilirim? diye sordum. Validem hasta, Başında bulunmak istiyorum. — On beş, yirmi günden evvel kabil değil, dedi operatör. Bunu ak- ımııdıını.u;:ıı-ı—ıw yaparız. İçerisini temizliyeceğiz. İlti - Yaralar işliyecek. Omuz bir hınsırlık da- » bi Büyük hava denemesi Dün vilâyette bir toplantı yapıldı Önümüzdeki ayın son haftasında yepilacek olan büyük hava dene mecinin hazırlıkları üzerinde karar- lar vermek için dün sabah saat 1030 da vilâyette bütün kaymakam ve emniyet ümirlerinin iştirakile bir toplantı yapılmıştır. Vali mua” vini Ahmet Kınığın reislik ecitiği toplantıda kaymakamlar mıntaka' harındaki pasif korumma mükellefi- yetini haiz kimselerin miktarlarımı bildirmişler ve denemede bunların ne kadarına ihtiyaç olacağı hakkın- a malümat vermişlerdir. Vilâyet hudutları içindeki bütün pasif korunma — mükelleflerinin dörtte Üüçünün denemede — vazile göreceği anlaşılmıştır Vilâyet ,(erb-rlll müdürkiğü deneme hazırlıklarma devam et İmektedir. Yerli bi ika tarafın” İdan yapılmış otomatik alârm dü - İdüklerinden yeniden 25 tane daha lakınacaktır. Bu düdükler büyük ol düklarından sabit olarak — şehri İmuhtelif mantekalarına yerleştirile- cektir, Evvelce alının elle çalışır 390 düdük kazalara tevzi olunmuş” ava denemesi için hazırlıklara unma Komisyonu dün vilâyette bazı yeni İtur. Diğer taraftan — şehirdeki bütün hamamların iperit merkezi haline getirilmesi kararlaşmıştır. Buralar Vilâyette: Yeni Vali Muavini geldi İstanbul vali muavinliğine layin Di 10 kaplık bir tertiptel ledilen mülkiye müfetts her kabın fiyatı müessesenin Gdi tar | piytaş dün sabah vilâyete gelarok 1 fiyattan fazla ol- (C hi muavin Hüdal Karatabanda Bundan Başka yemek iyazifasini devir almıştır. Bugün var meeburiyeti yoktur. Bu gibi yer İsifesine başlaması muhtemeldir lerde bir tmast tutanlar yemek yer | Kars vakliğine tayin edilmiş olun meğe mecbar tutluamıyacaklardır. (Hüdai Kanmlaban perşembe günü Diğet taraftan — gazoz, vazifesi başına harekel edecektir döndurma, cay, kahve ve vüski bu y akçanı husi bir lüks yerlerde 200 ve Yalmız bu gece için çeşitli surette olmuyacaktır. limonata, meeler a ziyafeti verilecektir. Çocuk bahçeleri Şehrin muhtelif yez kte olan park ve çocuk bahr Vali lerinde inşa Bunlarda” kiler de üdi manda bu fi aittir feye g gayti diğer bütün iç- rifenin x.u:-|e 25 fa; İgün bütün bahçeleri dola Fazla konsormasyon GĞi tari" | Furat ada yenim Kapalı tramvay durakları Şehrin muhtelif yerlerine —inşa olan kapah tramvay bek yerlerinin plânlatı şehircilik mütlehassısı Prost tarafından hazır- lanmıştır. Mütehassıs şimdi ba dır rakların malzemelerini — tesbit et- mektedir, Tramvay idarest yakında bunların in; a başlıyacaktır. Tamir edilecek çeşmeler Halkın dilekleri Üz taşta metrük üç çeşmenin tamir et- firilmesi ve bunlara terkos suyu İverilmesi kararlaşmıştır. Gözümüzün ıördüği Para ve vazife Hukukçuların seyahati Bayram tatilinden istifade ederek Btanbul hukuk fakültesi talebeleri Ankaraya bir tetkik seyahati yap" demişler ve bum halta evvel Ankarm kültesi dekanlığına müracaat etmiş- İlerdi Fakat dün gelen bir cevapta yüz elli kişilik bir grupun barındırılma İsı mümkün olmadığı bildirilmiştir Bunun için bu seyahat şimdilik te İhir edilmiştir. ma Tasvirl Bfkürin «Günün Akisleri> sütununda bir arkadaşımızın müzmin bir yarayı deşen veciz bir yazısını okodum, Muharrir; yalağında İnliyen bir hastanın dinmek bilmiyen ıztırapları — ve bütün bu ailetin gür yaşları karşısında leşler gibi uyuyan kalbsiz bazı dok- torlardan şiki ediyor OÖna hük vermemek için şimdiye kadar İnaanın ya hasta veya has- maması scap eder. İçlerinde öyleleri vardır ki, ekmeğini güç teda- bilen fal günler İçin bir kögeye atı ol | ak hirsi gözl insan adamların mevcudiye- or. Hele hastanelerimizin dok- amil olanları vardır ki, in- namına iftihar duyuyor. Ve, ki, haklarında şikâ Ğ lan bir iki madrabazdan, mexlek a, galar da müştekklirler. Fakat ne yapabilirler? Bu hastalık tâ- kendi hareketlerinden kendilerinin utanmasını temenni etmok. | n çare vür mi? detleri zamanla zaten azalıyor. yacaktır. san bunları da £ eminla aö ten bal Bir gün gelöcek, elbet hiç kalımı - Nebil SANVER şik, Daha içerkle parçalar var, Mafsal paralanmış. — Yoruca, âtun İştir dedi, siz bana adresinizi veriniz, bon gidor görü- er götürürüm. O kadar merak etmeyin. Yaşlılarda daha az tehlikelidir. Hafif geçtiği çok olur. Herhalde ne a geelön hastabakıcı hanım çok yakın O da bu gün bir mütehassış götürecek, Nasıldı adı?.. tanıdığımız çık Hat — Şefkat. Çok ehi velâ bicim kil Şeralet Hamım mi? pek memnundurlar andan, Ev- erruhiyi istemiş. galiba, Fakat çok zi Hilâliahmerden &i ode Raşit De-| he Beşik-İle mihver — devletleri dikenli | ! |(Rooseveltin politikası merikanın vaziyeti çok nazik ulduıundın tin sekiz senedenberi devam « - den harici politikasının değişme- mesi lüzümunu — ileri sürerek A- merikanın an'anesi — ve zihniyeti hilâfına, —üçü defa — name zetliğini varetmişti. İntihapta ken disi yirmi dört milyon, ve hııkı bir siyaset yürülmek istiyen raki- bi Wilkie, yirmi milyon rey almış- tı. Roosevel, dört sene daha A- merikan devleti başında bulun- mayı temin ettikten sonra, harici siyasetinin esası bulunan İngilte- veye yardım işini geniş mikyasta tahakkuk ettirmeyi tasmim etmit ve bu maksatla — İngiltereyi hef ııııll—ılııı.um_ için Amerikadan almak istediği ida duş tertibatı yapılacaklır. be tin Anglo - Sakson ırl masından doğan — hissiyatın ıJ olmadığını ve di askeri emniyetinin de bu ,ıı* mı icap ettireceğine askeri mi hassısların — lüzum .unıaıııui söyliyerek, bunun bir zararet ol duğunu ispata çalışmıştır. Roosevelt, daha ileri ıı Alınaayanın, yalrız Avrupa mesi leketlelrini değil, Amtrılııyı kendi bükmüne almak istediğitf kani olduğunu söylemiştir. Bınmuhm-dıkool' v .Avrıwı aıi boıı_nılıiılı itham ederek, kârı mmumiye — nazarında * etmiştir. Roosevelt, Ameniılılınıı yek | nız vatan müdafaası duygusutf değil, ayni zamanda demokratlf hissine dahi müracaat ederek, Â7 davasından vazgeçmedikçe rikanın, sulh lehinde hiçbir büste da GÜ $ kan ne yüksek bir meslek ol- | Sailil münakaşa ve İpolitikasının büyük harp hdırbilyilıbıdı'-'?— mc»*’ Vecizelerin Şerhi Üa lün ai Altın, gözleri ıuınıf tırır ve sukut eden İf sanın düşlüğü mesd, İj n " AUDRUGE Para birçok kilitleri açar. BU ) Ansana bir nevi gürür vecir, DU İ R rur da sukutun başlangıcıdır. ve servet, gözü kamaştırır, Vd | rıltinin. karşısında etratı mek melekesine sahip dr-v'" Muharrem Feyzi velce de o bir kaç kere müracaat etmiş, güzel diye almamışlar. — Gönül meseleleri çıkmasın diye, O da bir derttir, bilir misiniz? Hastanalerde bu yörden ne müceralar ölur... Sonra Paşa tavsiye etmiş galiba... Doktor. Şevki yüzüme diğintle bakarak: — Fakat ciddi kıza benziyor, dedi. © sarada kapi âçildi ve Şefkat içeri girdi. — Hak, dedim, harır daktor da buradayken birlikte karar verelim. Doktor Şevki mütehassızlarlan birini ı.ııııı etti. ıın— dedi Kd sukut etmiye başlarlar. Mİ aldalıcıdır, zenginin etranada “5. mü birtakım dalkavuklar PeYİİ ge lur, Kötü yaptığı U' takdir ederler ve yavaş yavık an gelir ki, gözü kamaşmış ne düştüğü gizdaptarn — kurlaf” ya imkân elmaz. 4 î;:x