4 Mayıs 1940 Tarihli Tasviri Efkar Gazetesi Sayfa 4

— Yazan: l..._......l Portekiz, kargaşalık ıçınde bir uçuruma_y3 »|tin her tarâfında ve her gımf halk Bir aralık Reisicümhur intihap e dilmiş olan ve hissiyatı vatanpoe ranesi ve hamiyeti ile tanınmış - bu- Tunan *(Sidonio Paes) memleket içinde bulunduğu —bu keşmekeşir fevkalâde müteellim ve müteezzi v Jarak, idareyi ıslah ile Pore'kzi, ka- nuni vesaitle medeni yola sokmak istemişse de buna muvaffak olamı- yacağını anlayında, ordunun da mu vafakatini 1917 senesinde bir darbe: hüküm: kendisini , diktatör Fakat bir sivil adam edilen bu 'diktatörlük, ketlerde bilâhare kanlı diktatörlük İspanyada (Primo di Rivera) nın i tân ği diktatörlük gibi müutedil bir şekilde tatbik —dı! niş (Sidonia P: reyi ıslah leket '1nkıı an kazan den bikmiş olan teveccüh ve muhabbe sene sonra 14 kâ- de dikt devlet re- ife ve tam bir nuünuevvel 9 isi, Lizbon ki yonunda katledilmiştir ” Bunün üzerine keşmekes daha şiddetli bir surette memleketin her ayı, hattâ her ihtilâl içinde geçmek ve nihayet 21 teşrinievvel hinde memlekette bir katliâm vuku: bularak bir hayli meşbur - adamlar, | âl kahramanları merkez şimoer itlâf edilmiştir. | 'Tekrar başlamış olan bu kargasu- Jik devrinde vazizyete muhtelif siya- si fırkalar hâkim olduklarından bu fırkalardaki tahavvülâta ve istikrar- sızliklara göre hükümet — buhranları daimi ve müzmin bir şekil almış ve devlet idaresi tam mânasile baldırı gaplaklar elinde kalarak Portekiz âde. ta bir uçuruma doğru yuvarlanmak yolunü tutmuştür. Bu hal ise nihayot yer yer mem'e- ket halkında bir hissi intibah uyan- dırarak fırkacılığa, politikacılığa kar gı umumi bir nefret husule getirmiş- tir. Mareşal Gömezin diktatörlüğü İdarei devlette tefecastihlin — böyle e kemalini bulduğu sırada Mareşal (Gömez da Costa) namında bir as- ker yeni bir ihtilâl hareketinin başı- na geçmiştir. Bu mareşal, Pörtekizin Afrikadaki müstemlekelerinde vukua gelen muharebatta şöhret kazanmış bir asker olup Cihan harbinde, Por- tekiz tarafından Fransız cephesine gönderilmiş olan heyeti seferiyenin Kkumandanlığını dahi ifa etmiş bulun duğundan memlekette ve orduda bi- . yük bir nüfuz ve kuvvet iktisab ey- , lemişti. Bu zat tezebzlib ye kegmekeşin ar- tık cidden tahammül edilmez bir ha- | le gelmesi üzerine 27 mayıs 926 da — Portekizin şimalinde, kumandası al- ftında bulunan kitaatı askeriyeyi kı- |. yam ettirerek Lizbon üzerine yürü- meğe başlamış ve derhal menileke- BiR FAKIiR H'KAYES? Edebi Tatrika No: 3 KIZIN Geçen kıtımların hülâsası Müreffeh ve iyi bir aile kızı olarak ye- tişmiş olan Behire fukara düştüğü iç.n mürebbiyelik etmek Üzere Osmanbeyde döktor Ali Fuat beyin evine müraenat e- diyor, Salonda dünkü hâyatile bugünkü Bayatını mukayese ediyor, Içeriye evin ellilik hanımı giriyor. Yaşımın ilerlemiş - Oolmasına rağmen boyalı ve bir tüzlü ih- " tiyarlamak istemiyen bir kadındır. To- runları için İngilizce okutacak müreb- biye arıyoc, Ve kendisinin kızile meşgul olduğunu torunlarını doğrudan doğruya Behireye terkedeceğin:, küçük çocuklar. dan hoşlanmadığını söyliyor. — Âlâ, çok âlâ, şimdi boşta misi- nız? He.men işe bı;lıyıblhr misiniz? bir kı “İintizam temin edildikten sonra Mu Ş evm ş Mele, müsbet ve meşru bir Ş Süleyııun Si tk uvarlanıyordu /arasında kendisine taraftarlar bul- |muşıur Mareşale general (Karmo-| na) İle general (Mendez) namında iki kumandan daha iltihak ederek| üç kişilik bir (direktuvar) teşkil eyle mişterdir. Bu direktuvar hükümeti 28 mayı3 ca (Lizbon) a hükim olmuş ve Marc al Gömez'in riyaseti altında bir dik- tatörlük idarosi ilân edilmiş! u idare bir müddet de' rek memlekette asayiş ve sükünüu in- ye muvaffak olmuş ve bu süretle 4 Mayıs Cumartesi 13,20 Program ve memleket saat, ayaı İİ13.35 Ajans ve metcoroloji haberleri 154 Müzik: Münlehab şarkılar, Çalanlar: Ru- gen Kam, Vecihe, Reşad Erer, Okuyan: Nuri Halil Poyraz. 1420 Müzik; Halk tür küleri ve oyun havaları. Axiz Şenses ve Ba- di Yaver Ataman, 14,30 Müzik: Riyaseti- elimhur. bandosu — (Şef: İhaan — Künçer) 15,16-- 1530 Müzik: Cuzband (PL). 18,00 Program ve memleket asat ayarı, 1806 Müzik: Radyo Caz orkestrası, (Şef: İbrahim Özgür) 1840 — Konuşma Dilgisi ve-sevgisi) 18,55 Serbent smat. 19,10 Memleket saat ayarr, ajana ve meteoraloji Daberleri 19,30 Müzik: Fasıl heyeti. 20,10 Konuşma (Günün meseleleri) 20,25 Müzik: Çalanlar; Ruşen Kam, Reçad Erer, Vecihe, Şerif 1çik 1 — Okuyan: Muzâffer Tikar 1 — Eviç peşrevi Tanburi Cemtl , E- viç şarkı: (Bir nigühin kalbimi etti eşir) 3 — Bviç garki (Gözlerim kan ağliyor.) 4 « Eviç türkü: (Elveda dost deli gönül) & — Dede « Ferahnak şal (Değendim seni geçmem aslâ ben) 6& — Şerif İçli « Werah- nak şarkı: (Avâre gönülj. IT — Okuyan: Müzeyyen Senar. 1 — L Höüneyni şar kıt (O güzel gözlerle bakmasını bil) 2 Refik Fersan - Hüseyni şarkt şebnemli bir gül) 3 — Lem'i - Hi- reşdl Gömez çekilerek yerine, el, Portekiz cümhurreisi olan general (Karmona) geçmiştir. General Karmona 1926 dan 1928 ihine kadar iki sene zarfında Portekizdeki — ihtilâlciliği res surlar'nı tamamile ortad binbir ihtiras ve menfaxr ik memleketi her gün silrüklemekte intizami idareyi t fak olmuştur. Fakat general (Karmona), yırlı ieraatına ri mıuılkıı un aziyetten kendini kurtararak hükü- kli ida- ek yolunu — bulam ır, ki tında kendisinin asker | İ ve idari teerübosinin i bulunmamasından ileri ğmen, re vern gelmiştir. Biühassa siyaseti maliye hususıun da, iş başında mütehassısların bulun. mamasından dolayı, hiçbir muvaf(a- kiyet gösterilememiş ve bu da mali bubranın büsbütün artmasına sebe- | biyet vermiştir. işte memleketin mali vaziyetinin | ıslahına çare bulunamıyacağı kanaati herkeste hasil olduğu sırada 27 ni- | san 1928 de, Olivera Salazar maliye nazırlığına getirilmiştir. (Devamı var) Kaptı, kaçtı Cağaloğlunda Düriyenin ve Perapa las arkasındaki caddede Hsterin çan- | talarını kapıp kaçan Yozgatlı Bitâl dün yakalanmış ve Sultanahmet birin €i sulh ceza mahkemesi tarafından tevkif edilmi: Tasviri Efkârın takvimi (4 Mayıs 1940 Cumartesi | 1359 H Reblülevvel 26 best kalabileceğim hanımefendi. — Siz hemşirenizle beraber otu « ruyormuşsunuz, öyle mi? Behire, tanımadığı kimselere ken- disinden, hususi hayatından bahset- meyi hiç sevmiyen, ağır başlı ve va- kur bir kızdı. Maamafih evlerine iş istemeğe geldiği bu, kadına karşı ter biyeli bulunmak mecburiyetini dü - şünerek, suali eşyapsız bırakmadı: — Bvet, S."Aleynıum_vr: /“taraflarında 3 hemşiremle bersber. eek' sile evi- mizde oturuyoruz. ncın.şinm şim diye kadar bir hastahanede hasıaba— kıcılık vazifesini xcırüyor, ıkrııılın * (Günler geçiyor) 4 — D (Yurâ| | (Lebimde | Hilizar şarkı: (Bivefa bir çeşmi bidadi 'flat) ı Hebi dillerde - Yalnı Müzik: Cazta ÜF yalmız uzun A0 Yarınki pi apanış. APRCEREK e <UDK KTT Bugün saat 13,30 da (Ü SARAY Sinemasında Riyaseti Cümhur Filarmonik orkestrasının Halk fiyatlarla son konser Fiatlar: I00, 70 ve 50 kuru: Yeni program Bugün İPEK Sinemasında Oliver tarafından harikulâde bir Uzun seneler, yalnız Alman sine- masındaki büyük muvaffakiyetlerile | Kahkahalarla gülmeye hazırlanınız Hardi sürette Ve Türkçe Sözl FİL DOKTORU Büyük taklit Filme ilâve olarak: ste kralm önünde yapılan resmi büyük harp filmi) ve yeni FOKS H ; h K y Bugün saat 1 ve 2,30 da tenzilâtlı matineler. - ONi (ü muhnlxi ycrlvrınden yaralamak Bugün İngiliz ordusu nasıl h li komedi. azırlanıyor. Nasıl yetiş- geçitler (3 ifısımlık DÜNYA haberleri, S Ü MER Sinemasında Dans, Caz ve Musiki Filmi olup güldüren ve Dansettiren Çaklğın Gençlik Şaheserinde KEN MURAY - KATHLEEN KANE'in Meşbur TED WEEMS Cazı ve DANSÖRLERİNİN iştirakile yas ratılan ve bütün modern Dansın aksettiren Yeni SVVİNG Görülmeğe şayan danslar... parlaklığını sinema perdesine dansını göreceksiniz Dinlenmeğe seza şarkılar... HNâveten: EKLER JURNAL son dünya ve harp hayadisleri, Bugün saat 1 de tenzilâtlı matine Göbelsi Tokatlıyan Güstav Fröhlich Afmı Edildi ? Alman Artisti — 4 Mayıs 1940 | Azılı sabıkalılar Korsan Salih ile yanke- sici Sabri dün yakalandılar Yankesici Sabri ile deniz korsanlı rından Patırkütür Salih dün Küçül pazar civarında şüpheli şüpheli dol: şırlarken polisler yollarını - çevirmii ve üzererini aramak istemişerdir. Bunun üzerine sabıkatlar polisler le bir hayli boğuşmuşlar, neticede te Dm olmuşlardır. Üzerleri aranıncı 'her ikisinde ercin bulunarak adliye* ye teslim edilmişlerdir. Tramvay çarptı Vatman Hasanın idaresindeki tı jvay dün Bostancı köprüsünden İçes İrenköyüne doğru ilerlerken Mehmes din yük arabasına çarpmıştır. Çarp" ma sonunda Mehmet ağır surette ya |ralanarak Haydarpaşa Nümune has kalmayıp, dünya mikyasında şöhret kazanmış olan Alman artisti Gustav Fröhlich, Alman propaganda n: Göbels'i alenen tokatlamasile netice lenen meşhuür skandaldan sonra, Al- manyadaki tecemmü kamplarından birine gönderildiği malümdur. Âmerikadan - verilen - bir. habere bakılırsa, bu meşhur Alman arti: yakında Holivüda - gelerek, film çe virmeğe başlıyacatır. Osmaniyede bir cinayet Osmaniye, (Hususi) — Bundan birkaç gün evvel, Osmaniyenin Kay" Pak karakoluna bağlı Kırıklı köyü muhtarı Mehmet Tilki adlı şahis ay- |Bi köyden Ali oğlu Mehmedi biçak tanesine kaldırılmış, vatman yaka © |anmıştır. Başma taş düştü Firuzağada Hamam sokağında otu: ran elektrik idaresi işçilerinden Du sun, dün Feriköyünde kablo değiştir rilen bir çukurda çalışırken, başıng düşen kaldırım taşile ağır surette yâ ralanmış, tedavi altına alınmıştır. İki yaşında bir çocuk yanarak öldü Kasımpaşada bir mandırada — otü” ran Ahmedi yaşındaki oğlu Sas lih kibrit kutusil gönderilen Bilâl biraz sonra ölmi ve cesedi ade |liye doktoru tarafıı dilerek gömülmesine Sirkat suçlusu Darphanede atılmak üzere - olafi, paralardan 41 lira - 70 kuru$ çalarak yakalanan Darphane izçiles rinden Rizanın muhakemesine dün J8 Sultanahmet birinci sulh cezada des vam olunmuştur, Duruşma karar için başka bir gü- ne bırnkıımısur B kreş Elı:ıııııı Dün geldi Bükreş büyük elçimiz Hamdullah Suphi Tanrıiöver dün sabah Romet vapurile Köstenceden şehrimize gel« miş ve rıhtımda Romen elçilik erkâni ve alâkadarlar tarafından karşıları- İmaştır. Doğruca Parkoteline gitmiş- tir, Elçi pazar gününe kadar şehri- mizde kalarak Ankaraya gidecek ve Vekâletle bazı temaslarda bulunduk- tan sonra tekrar Bükreşe gidecektir. aait Mi aretile katletmiştir. Suçlu jandar- malar tarafından yakalanarak adli- İhtirasın Ateşi... çerç Aşkın Kudri velenen büyük « Kıskanç! yeye teslim edilmiştir. ğin İztirabile Fransız Filmi Asyada kopan fırtına «Cebelüttarık Casusus, «Don Kaz ROGER D CONRAD VEİDT - SESSUE HA MİŞİKO Gibi büy Sonsuz bir heyecan kaynağı... Buş Bu şaheser bugün L Programa ilâve olarak: 1 — Müttef.klerin havadı, den 1000 metrelik muarzam T 2 Yeni Paramunt Jurnal No —a — Bugün | akları» filmleri kahramanı UCHENE'nin YAKAWA - MADLEN RÖBENSONİ TANAKA ızlarla' yarattığı $ döndüren bir avantürün romanıdır. L E Sinemasında izde, karadaki harp hazırlığı ürkçe Film. Tveç deniz harbi. a tenzilâtlı matineler. <e ee paşa hâstahanesine tayin olundu. Ge veleri avdet edemiyecek. Ben de hem şirem gelmeyince eski ve büyük e- vimizde yalnız kalmak istemiyorum Kadın bu sor söz üzerine yapma - cık tavrını birdenbire bıraktı, göz - leri daldı ve ağır ağır dedi, ki: — Evet, tenha bir mahallede yalnız kalmak çok hüzünlüdür, var... Maamalih böyle tabil ve insani bir surette konuşmayı alafrangalığa münafi görmüş olacak ki, yino der- başına hakkınız hal bühsi ve bilhassa sesini de; rerek devam etti: j? Şunu haber İngiliz mürebbi - ma rağmen az ay- lık alıyordu. Zaman, malüm a, biraz dardır... gelen en son haberlere göre, Nor- İsoluk benizli, biraz kınbıını ı.tk!mş büşak bir evde, uzak ve| modası geçmiş ufak şapkalı kızı aüz- meğe başladı. Genç kızın gözlerinin etrafı zayıflıktan morarmış, dudak- İlarının kenarlarında, meşakkat ve yoksulluk çekenlerde görüldüğü üze- re, simaya acılık veren çizgiler pey- da olmuştu. Yaşlı hantmefendi, bü- tün bu teferrüatı, nafiz gözlerile bir anda görüp tesbit etti ve gördükle- rinden memünun oldu. Çünkü kendisi- ni hâlâ güzel zanneden bu kadın, böy. le yıpramış tavırlı, yaşı pek belli ol- mıyan, yüzünde ve tavırlarında şah- siyet bulunmıyan bir mürebbiye &rı- 'or, evinde, dalma karşısında, yaşlı- hiğını âdeta yüzüne çarpan, taze, can- h ve güzel kız bulundurmak istemi- yordu. Hattâ genç kızin bu umumi Behire eğer akıl edip te fazla maaş isteseydi istediğini derhal verecekli. Halbuki Behire tokgözlü ve kibar bir kızdı, para lâfımı etmek elinden ge- lemezdi, o, daha evvel bulıındugu - İıışı-ı görünüşü o kadar işine gelmisli; ki | den kendi hakkında malümat alına- bileceğini nazik, tatlı ve korkak bir sesle anlatıyor, bunları anlatırken yaşlı kadının kendisini inceden incöe. ye süzmesinden sıkılıyor ve beğenil- memek korkusile büsbütün Mmuhteriz bir tavır alıyordu. Böhire için şimdi artık behemehal bir aile nezdinde iş bulmak mecburiyeti vardı. Kaç sene- İdir gündüzleri muhtelif aile çocuk- larına ders vermekle meşguldü. Fa- kat bu suretle kazandığı para hemşi- resinin de kazancile beraber, ancak eski aile yuvalarında yaşamağı te- min edebiliyordu. Şimdi hemgiresin- den ayrılıp yalnız kalınca, o büyük evde yalnız başına yaşayamazdı. Gün düz verdiği derslerden aldığı para iseayrı bir oda tutmağa kilayet ade- mezdi, Bahusus, şimdi odaların üc- retleri artmıştı, fakir bir aile nezdin- |de oda tuzmak, bu kibar kız için çok |güçtü, orta halli aileler ise odaları pıhılıyn verıyurlır. ©o cihetle lmn.ıı- bir aile nezdine mürebbiye vazifesilii girerek kendini emniyet altında buf lundurmağa çok ihliyacı vardı. Haf* talardanberi böyle bir yer Aaradı, mühtelif iş idarehanelerine müracaat etti, gazetelere küçük ilân bile ver* di fakat hiç bir iş bülamadı. Nihayet hemgşiresinin çalıştığı hastanenin ba$ hekimi doktor Haszan Fuadın gocuk“ ları için bir mürebbiy& aradığını öğ“ rendi. Hemşiresi bu Hasan Fuadı pekt methetmekte, memleketin çok mar ruf bir Gektoru derecesine çıkacağır mı, mesleğinde çok ihtisas sahibi v& çok vazifeşinas olduğunu söylemek* te idi. Doktor Hasan Fuad, zevcesl vefat etmiş olduğundan çocukları çin devamlı ve ahlâkı itimada gayam bir mürebbiye aramakta idi. -Fakat | doktorun mürebbiye işile iştigal ede cek vakti olmadığından bu meselenim halini validesine bırakmıştı. run validesinden başka bir de resi vardı.