9 Ağustos 1942 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

ÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ Çocuğunuzu Mektebe ÇOCUK ANS Alım, Çünkü bu Anafkiepedi ona Gönderirken Bir de | İKLOPEDİSİ #ektep Kitabi kadar ve belki ondan daha siyade tizmder. FİATİ (8) LİRADIR TAN müsseesesinde ve kitapçılarda bulunur; Eden'in Geçenki Beyanatı M. Edene göre, daha iyi bir dün- yanın temellerini atmak için oki şartın yerine getirilmesi lâzımdır 1 — Bir millete yapılacak iletesadi ve mali yardım, o milletin istik'â ini tahdit etmemelidir. 2 — Bir millet, henüz kendini ida re edecek bir vaziyete gelmemişse, bu, onun bep bu halde bırakılması için bir sebep teşkil etmemelidir. Beglinkünden daha iyi bir dünya, yı karmak için, belki daha başka şartlara da lüzum vardır. Şu var ki, M, Eden tarafmdan ileri sürü len iki şart, akla gelebileceklerin, terhalde en mühimlerini teşkil ede cektir. Burhan BELGE İpsiliere Hariciye Narı M. Eden, geçenlerde bir beya. natta bulundu. Bu beyanatn ehemmiyetli noktasını, daha iyi bir dünyanın kurulması için, İn. giltere Hariciye Nazırına göre, göz önünde bulundurulması lâ. um şartlar teşkil ediyor. M. Eden'e göre daha iyi bir dünyanm temellerini b iki şartın yerine geti zamdır; 1 — Bir millete yapilacak ik. sadi ve mali yardım, O mille. tin istiklâlini tahdit etmemeli - dir, 2 — Bir millet, henüz kendi. 8i idare edecek bir vaziyete gel. memişse, bu, onun bep bu hal. de bırakılması için bir sebep teşkil etmemelidir. Bugünkünden daha İyi bir dünyayı kurmak için, belki da. ha başka şartiara da lüzum var. dır. Şu var ki, M. Eden tara. fından ileri sürülen iki şart, ak. la gelebileceklerin, herhalde en mühimlerini teşkil edecektir. Çünkü, mali ve iktisadi yardım peşinden, şimdiye kadar hep $i- yasi nüfuzun da geldiği eski dün vanın pe kadar ana hususiyet. bllrinden birini deşkil ediyorduy. *, bir millete ait toprağın, “o milet kendini idare edecek durumda değildir” bahanesiyle başka bir milet tarafından müd. detsiz bir işgal ve istismara tâ- bi tutulduğu da, yine o şu &sna. da yıkılmakta olan dünyanın, başta gelen fenalıklarından biri idi, Binaenaleyh M. Eden'in, yeni dünyadan bahsederken, böyle bu ehemmiyette iki şartı ileri sür. mesi, başkaları: tarafından ancak memnuniyet İle karşılanabilir. Bir İngiliz Hariciye Nazırının, günün birinde, bu işi mühim da- vaya böyle bir şekilde temas ede. bileceği, hiç kimsenin aklına gelmezdi. Mevcut Cihan Harbi, bu inanılmaz kanvat değişikliği. ni, demek oluyor ki, mümkün kıl rniştir, z Birinci şart “yani mali ve ik. tsadi yardımın, bunlardan fay. da'amacak bir milletin istiklâlini tahdit etmemesi keyfiyeti, caki. det, yalnız Çin na rim imparatorluğu gibi memleketle. - 2 edebilirdi Fakat 1914 . 18 harbinden sonra, A. mmerikaya karşı bütün Avrupa zincirleme bir borç yükünün al, tına gizeliberi, mali ve iktisadi yardır şarabinin acılığını, asa. İetli Avrupa milletleri” arasında da tatmıyan kalmadı. Bugün ise, vaziyet, hattâ bir Britanya İm- paratorluğunun böyle bir tehli. keyi kendisi için mümkün gör. mesine fırsat vermektedir. Ne- rede kaldı, öteki, ve sermaye bakımından daha fakir memle. ketler. İkinci noktaya gelince, yani bir milletin kendi kendini ida. re vaziyetinde bulun. masina, bu da, sömürğe halinde bulunan memleketleri hep o va. ziyetie Me için mükemmel bir parola | , İngiltere Hariçiye Nazırı, iki şartın lüzumunu kabul etmekle, bugünkü İngilterenin ileri görüş. lü leket, olduğunu orta. Yalnız işte, bu bahset beyannattaki bu bahsetti iki noktayı, Londra gece ilân ettiği halde, Tadyosu, bunlardan hiç bahset. e yu? İngili beyanatını, ie Yüksek komiser sansür debili. yor da ondan mi Yanattaki bu iki nokta, Li Kör Devamı Sa: 2,9, 6 . itiğimiz ğimiz Kudüs gl 1? Yoksa, bu be. l | | Yeni Sovyet ihtiyat kuvvetleri cepheye sevke: , ? “ diliyor. Vurgunculuk Bazı Gıda Maddeleri Fiyatları Yükseldi Bir Kısım Tüccarlar, Ellerindeki Malların Fiyatlarını Sebepsiz Artırmaya Başladılar Gıda maddeleri satışlarınm | dan; peynirin kilosu 140 “kuruşu serbest bırakılmasındaneri dün | geçecektir. piyasada ilk defa olarak hükü.| Diğer fili bir hareket de elle. metin bu karardan beklediği fay | rinde fazla.pirin. dalara aykırı hareketler. sezli. | büyük bakkaliye mağazaları ta. miştir 7 fından yapılmıştır. Dükkünde Dün peynir İoptancilârı hiçbir | ve deposunda 50 . 100 cuval ve sebep yokken peynirin tenekesi. | daha fazla pirinc kulunan bak ne iki lira zam yapmışlardır. Bu| kallar piyasada yüksek © suretle beher kilo peynirin 10 . | pirinç aramışlar ve hat 12 kuruş fazla fiyatla satılması |len fiyattan da fazlasına mal ala. lâzım gelmektedir. Esas8n”“bir | rak Taturn tanzim müddettenberi bakkallar yağlı) Bu suretle ellerindeki peynirleri satmakta oldukların. 477 Devamı Sa, 2, Sü. 4 Eğer İkinci . Cephe .Açılmazsa : Sovyetler Almanlarla Mütareke Yapacak- . | larını - Bildirmisler —— Alman Nazırları da Maci iceşa meselesini görüşen arır heyetine riyaset Mae aa malum Ankara, 8 (Radyo gazetesi) —| De Gaulle Libyada Churchillin Moskovaya gittiği haf yondra, 8 (A A) — General de beri Londrada be teyid, ne de Ya- İganile'ün Kabireye gittiği haber ve lanlanmıştır. Ingiliz Başvekili - | itiyor, * Landradaki Yesmi mahtillere Moskovada bulunduğu «sTar- | göre, bu Afrika ve Suriyedek! Hür söyleniyor. Rooseveltin şahsi | Fransızlarla temas etmek maksadiyle #nümessili general Bradiy, Kuy- | Generalin yapığı ziyetetlerden biri bişefteki İngiliz ve Amerikan bü. (dir. General 48 Gaulle Libyada Bi yük elçileri de Moskoyaya git, | hekim muhürebelecine iştirak eden mişlerdir. Bunların Moskövada | sıtalaf! teftiş edecektir. Hür Pran- top.anmaları Churehili'in de Mos sızlar şefinin as seyabat etiği kovada bulunduğuna delil:sayıl - zannediliyor. vesiirlerle Genersi fi iiçin |40ç00 sene Orta Şirkta tam beş #y maktadır, Mihver mahfilleri ikin | Kaldığı ve ancak Eylülde Londrays ci cephe ile alâkadar olan bu top | ağncüğü patırlatılmaktadır. <e lantıyı hayıra yormuyorlar. Ber. > lin, İngiliz Bâşvekilinin dalma buhranlı zamanlarda seyahat et. tiğini söyliyerek hüküm vermeyi halk efkârma bırakmıştır. İkinci cephe Anglo . Saksonla. rın elinde yeni bir sinir harbi mahiyetini almıştır « Londradaki Çin kaynaklarına göre Moskova toplantısı Japonyanın Rus yâya karşı başityacak taarruzla de alâ kadardır. Londra radyosu Çin kaymak Yamaşi- tako'nan Mongolistana geldiğini bü - dörmiştir, Bu general Filipin ve Mr İlezyada büyük bir şöhret kazanmıştır. Diğer taraftan bir Japon sörcüsüne göre bu toplantı Rusyanın bir müta . reke yapmasiyle de alâkadardır. Sov yetler Anglo-Saksonlara yardım yetiş rilmezse mütareke imsalıyacağını bi) dirmiştir. Bu son haber başka bir kay- tan teyit edilmemiştir. Ankara, 8 (Radyo gasetesi) — Tkin d “cephe meselesi Fransız halkı ar» sında alâka ve heyecan uyandırmakta- dır, Veriley;haberlere göre, Ikinci cep he a İsral altında buluna” yan Fransız topraklarma bir ihraç ha $. Azap Devamı Su, 2, Sü. 2 “ap, ve heyetleri mahalli kıyafetleriyle N etmişlerdir”) eski stok. Benzin İstihkakı Azaltıldı (Otomobillere Verilen Benzin Miktarı Yarıya İndirildi Vilâyetten tebliğ edilmiştir: Görülen lüzum üzerine kı. sa bir müddet için vilâvet hududu dahilinde seyrüsefer eden ve karne ile benzin alan taksi ve kamyonların benzin B/942 pazar gü. baren yarı olarak 4 GN, İngiliz Basını, Hâdiseleri Erdişe Verici Buluveor i | nünden verilecektir. Rusyada Almanlar İlerliyor, « Libya'da Zaman Rommel'in Lehine Çalışıyor Londra, 8 (A.A) — Bu sabah. ki İngiliz gazetelerinden alınan endişeli intiba, mühim hâdiseler üzerinde nisbeten az mütalealar. dan ziyade mubtelif haberlerin okuyucuya arzedişi tarzından ve bu haberlere verilen ehemmiyet. ten doğmaktadır. Askeri hâdiselerin inkişaf endişe vericidir. “Rusya. da Alman ilerlemesi devam et, mektedir. Times gazetesinin as. keri yazarına göre Almanların Rostof cenubunda 25 temmuz . danberi ilerleme tempoları gün. de 17 buçuk. mili bulmaktadır Bundan bu devre zarfında iki taraf' arasında hiçbir elddi"tema. sın vukübulmadiğı manası çıka | bilir. Daily Telegraph gazetesi * baş #97 Devamı Sa.2, St. 6 gösterdiği | MiLLi OYUNLAR FESTİV i| Mili Oyunlar Festivaline iştirak edetek olan heyetlerin çoğu Istanbula gelmiş ve provalar yapmığlardır. Yukardaki resin bi göstermi Alie Sovyetler Rjev'de Bir Taarruza Başladı Stalingrat Civarında Şiddetli Muharebeler Cereyan Ediyor eN Büyük Mikyasta Tank Muharebeleri Oluyor Moskova, 8 (A.A) — Oğleyin neşredilen Sovyet tebliği: Sov. yet kıtaları dün gece Kotelniko. vonun şimelinde Kletskaya, Ar. mavir ve Kuşevskaya çevrele. rinde düşmanla muhareba etmiş. "lerdir, Diğer cephelerde bildi. rilmeğe değer bir hareket olma. miştir, Ruslar yeniden taarruza geçtiler Londra, 8 (A.A) — Londranın salâhiyetli mahfillerinde söylen. diğine göre, Ruslar Rjev dolay. larında taarruza geçmisler ve bir miktar ilerlemişlerdir. #37” Devamı Sa, — İngilterede Okuyan Talebemiz i Dün Aa Radyo İle Ailelerine Hitap Ettiler İngilterede tahsilde bulunan Türk tâlebeden yedisi “dün ak şam Londra radyosurlun 19,45 Türkçe neşriyatı. esnasında Tür. kiyede bulunan aile ve akraba. lariyle bir konuşma yapmışlar. dir. Sarıyer; Yenimâhalle caddesi Akin silesine Cemal Akın gu hi. tabede bulunmuştur: Sevgili anneciğim, babacığım; Size ikinci defa Landra radyo. sundan hitapta bulunabilmek be. ni fevkalâde sevindiriyor. . Ben çok iyiyim, harolsun merak e. dilecek hiçbir şey yoktur. Benim için de sizin sıhhat haberinizdem kıymetli bir şey olamaz. İmtihazı larım eylülün sonunda bitiyor. Sizin kıymetli ve mukaddes du. alarınıza muhtacım, Yeni fotog- raflarımza malik olmak beni se. vindiriyor.. Londradan hürmet ve sevgi dolu selâmlar. Allaha «smarladık. Küçükpazarda Başkaş ailesine: Sevgili babacığım ve anneciğim, Simdi Londradan sizinle konuşuyo - ram, süpbesiz heyecanla beni dinliyor sunuz. Son gelen mektubunazu ve re. simleri aldım, sıhbatim yerinde: As nemin babamın ellerinden ve ya - naklarından öperim bütün akraba ve arkadaşlara selâm ve saygı Tarık Aydın #nnesine ve kardeşleri ne muhabbetlerini gönderir, İstanbul Cerrahpaşa caddesi numara Ap Devamı Sa, 2, Sü. 4 Sü, 5 Yeni Bir Kumaş Ve İplik Fabrikası K Ankara, 8 (TAN) — Memleke. &in kumaş ve iplik ihtiyacını kar şılamak için Sümerbank Defter. anlamıştır. Yabrka Bomanya tar. , Fal anya - da mevcut bir fabrikanın sek alman makine ve tezgâhlariyle kurulacal iktar. Bü fabrikanin e Ankaradan gi. den bir heyetin nezareti ıştır. Maki. neler ilk vasıta ile memleketimi, ze nakil ve hazırlanmakta olan altında | Cemal Yeşim'in ri; ki i ve pe — nevi kırtasiyecilik bir tarafa kârşılamağa | bırakılmış. mümkün olacaktır. |cap eden dire HİNDİSTANDA —— Gandi'nin Teklifi Kabul Edildi Kongre, "Hindistanı Bırakınız,, Takririni Büyük Bir Ekseriyetle Tasvip Etti İtaatsizlik Hareketleri Totbikine Başlandı ( - Hint Bderi Bandit Nehra Bombay, 8 (A.A) — Hint Bir. liği Kongresi, İcra Komitesinin, “Hindistanı bırakınız” ismi veri. len takriri kahir bir ekseriyetle tasvip ve kabul etmiştir. Kongre üyelerinin yalnız 13 ü muhalif rey vermişlerdir. | * Bombay # (AA) —Hint Kongresi İcra Komitesi tarafın - dan karar suretinin . kabulünden sonra söz alan Gandi şöylede? miştir: “Karar verdiğimiz harekete başlamadan evvel zaferi görme. ğe çalışacağız.” 477 Devamı Sa, 2, Sü..3 AT Almanlar Yeniden Taarruza Geçtiler Cenupta Alman İlerleyişi Hızla Devam Etmektedir 23 Sovyet Tankı Tahrip Edildi Berlin, 8 (AA) — Alman or. duları başkomutanlığınnı tebli, ği: Kafkasya bölgesinde düşman durmadan kovalanmaktadır. Kras nodarın 30 kilometre şimal ve şinial “doğusunda Alman “taa. fı düşmanın bir tank mevzilini yatmıştır. “Seri teşkillerimiz, La, ba nehrine varmiştir. Armavir şehri ile bu şehrin 50 kilometre cenup batismda Kurganoya şeh. ri şiddetli çarpışmalardan sonra alınmıştır. Hava kuvvetleri, zırh- hı öncülerimizin ilerisinde yürü « yüş halindeki düşman kollarma ve Karadeniz kıyısındaki vapur. lara hücumlar yapmıştır. Sal nehrinin şimalinde Alman ve Rumen krtaları, fevkalâde s1. caklara ve düşmanın şiddetli mü kavemetine rağmen arazi kazan. mışlardır. Düşmanm hücumla. rına karşı yapılan müdafaada bü kıtalar 23 tank tahrip etmişler. dir. Büyük Don kavainde, Alman kıta” Isrı, Kalaç'ın şlnsl betısında yeniden isarruza geçrmiğlerdir. Kuvvetli hava teşkilleri, karı harekâtına iştirik et- miş ve Dön çecilerinde düşman topluluklarını dağıtmış ve imha eyle- eniştir, m Rjev kesimindeki roüdafan muha- rebesi, dephenin diğer kesimlerine de sirayet eğmiştir, Çelin savaşlar devam ediyor, Muhleli? naktalırda, Sovyet- ler karşı kücumlsia geri püskürtğis müştür, Savaş ucukları teşkilleri Boj- geviklerin esker, tank ve moförlü cekliyat toplutullarıma birçok hücum lar yapmıştır. Düşmana, İnsanca ve malzemeee ağı* kavipinn verdirilmişe ! | , Memurl Kumaş v Tarafa Bırakılarek Ankara, 8 (TAN) — Başvekil tarafından mecliste okunan hü. kümet beyannamesinde temas e- dilen meseleleri tahakkuk ettir. mek için Başvekâlet müsteşarı yasetinde top. faşliyetine de. Bu komlisyo. bağla. en bir lanan komisyon yam etmektedir. Bü par. Beticeyi nun ai ır. Bu iş etrafında ve milli fakrikalara 1. ktifler verilmiştir. 477 Devamı Sa. 2, Sü, 7 Şark cephesindeki harekâta geniş ölçüde iştirak eden Alman bombardıman tayyareleri.. "Ayakkabı Milli Fabrikalara, Kırtasi Muâmeleler Bir, Hemen Faaliyete Geçilmesi İçin İcap Eden Direktifler Verildi Bu fabrikalar çeşitli kadın ve er, kek kumaşları hazırlamıya baz. lanışlardır. Keza Beykoz kun. dura fabrikası da memürlara ve, rilecek ayakkabıları imal etmek. tedir. Teknik müşavirlerin ko. misyonlara bildirdiklerine göre memurlara verilecek kumaşlar İ. çin devlet büt: ayakkabılar için de 8 milyon Mu Fa kadar bir para çıkacaktır. SÖY. lendiğine göre, devlet tarafından elbiselik kumaş, ayakkabı alabi... lecek memur ve müstahdemleriy maaş veya ücretlerinin yekünu kesintisiz .170 lirayı geçmiyecek. tir 10 milyon |