29 Temmuz 1942 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

Çocuğunuzu Mektebe Gönderirken Bir de ÇOCUK ANSİKLOPEDİSİ Alır. Cünkü bu Amsiklepedi ona mektep Kitabı kadar ondan daha ziyade hizmder. TAN EVİ İSTANBUL Ankara enddesi Mo, 102 —— TELORAF: TAN, İSTANBUL belki TELEFON: 24310, 24218, 24319 ne “TEMMUZ KITA 2 Ç s a YA "Ticaret Vekili Dr. Behçet Uz Amerikaya Göre Yarınki Dünya Atlantik beyannamesi, İngiltere ile Amerikanın hazp sonrası dünya hakkındak: anı şimdiye kadar yapılmamrğtır. Bir taraftan Avam Kamarasında İngi- Jiz Hariciye Nazırı Mr, Eden, öte tarallan Amerika Hariciye Nasır Cordei Hull, hemen eyni günde ilk defa olarak bu ama prensipleri izah etmişlerdir. Bugün, Mister Hull'un beyanatından bazr mühim parcaları oakletmeyi faydalı bulu Yoruk M. Zekeriya SERTEL Ge gün Amerika Hari- | ciye Nazırı Cordell Hull Atlantik yasasına istinaden harp- ten sonra dünyanın alması lâ. zım gelen şekli izah eden müp- hem bir butuk söyledi. Harpten sonra dünyanın ağı il zerinde sözü €n çok dinlenecek devletlerden biri ve belki birin. cisi Amerika olacaktır. Bu iti- barla Ameriku Hariciye Nazırr- nın bu pulku fevkalâde bir e- hemmiyeti haizdir. Fivaki Atlantik yasası, İngil tere ile Amerikanın harp sonrasi dünya hakkındaki düşünceleri- nin ana prensiplerini tesbit et. mektedir. Fakat bu prensiplerin tefsir ve izahı şimdiye kadar ya- pılmamıştır. İşte bir taraftan Avam Kamsrasında İngiliz Hari- ciye Nazırı Mr. Eden, öte taraf. tan Amerika Hariciye Nazırı Cordell Hull, hemende aynı günde ilk defn olarak bu ana prensipleri izah etmişlerdir. Ajansların pek kısa ve bu se- beple de anlaşılması güç bir hü- lâsasını verdikleri bu nutuklar- dan Mister Cordell Hull'un be. yanatından bâzı mühim parçalar nakletmeyi faydalı buluyorum. Amerika Hariciye Nazırı önce Amerikayı harbe sürükliyen se- bepleri, mihver devletlerinin bü- tün dünyayı nasıl bir esaret al- tediklerini izah et. ki: in dört köşesin- earşemızda bu- ” hudutlarımız ecek hücumla,. “m tardı Terimize muhtaç oldukları bütün yar demi göndereceğiz. Sonra da düşman- larımız kürrenin her tarafıda arıya- tağır ve nerede Tinlursuk orada hücum ederek imha edeceğiz "Önümüzdeki işin ehemmiyetini bi. Kyoruz; Yine biliyoruz ki, ba vazife. nin ifası hudutsuz gayret ve sarsılmaz tenaret ister, Fakat yol ne kadar uzun olursa olun zafere git, Deli miyecekiiirm yola getlişmek mümkündür... Mister Hull'un bu sözleri, A- tmerikanın hârbi kazanmak için, İtabederse uzun seneler harbi #37 Devamı Sa, 2, Sü. 3 —.— EBİZİNCİ YIL — Ni 2495 ukurovada Mahsul Derleniyor TA GUNLUK Yeni SIYASI HALK örek, Pasta, Bisküvi ve Makarna Serbest Alâkadarlar, Ekmeğin Vesikaya Tâbi Olmadığı! Yerlerden Un Getirtmek Suretiyle Derhal aaa Adana 28 CA A)—Çukurovada yeni yıl mah. sulünün ofis depolarına ve çilç 4 kil faaliyeti hararetle devam ediyor, İklim va. ziyeti dolayısiyle geç mahsul alan bölgelerimiz. halkının hubuat ihtiyaemı karşılamak için işle. rinin azami derecede sür'atlendirilmesi ve ofi- 4 se teslimatın artması için vali markezlerini teftiş eti tifleri vermektedir, $ görüşmüştür. mez derecede mahsul aldıkları Kurulması Ekmeği Ölçülü Harca İaşe Teşkilâtı Ay Başından İtibaren Lâğvediliyor İaşe Kontrollerini Şehrimizde Belediye Zabıtası Yapacak Ankara, 28 (TAN) — İaşe müs teşarlığı merkez kadrosu önümüz deki ay başından itibaren lâğve- dilecektir. Bu müsteşarlıkla ma. âşlı olarak çalışanlar diğer dev. let dairelerinde münhallere ye: leştirilinceye kadar açık maas lacaklardır. Müsteşarlığın ücret. İli memurlariyir müstahdemleri hakkında henüz alınmış bir ka- rar yoktur. x . Belediye daimi encümeni dün ilk toplantısını yaptı İaşe işleri belediyeye devredil- gikten sonra, belediye Daimi E tümeni dün sabah !ik toplantısını Müdürlüğünde yapmıştır lantıya vali reislik etmiştir. eden sonra yapılan toplantıda i iase kadrosu üzerinde gö- ize beyanatta buluna. ştir ki; iki günlük vaziyetten memnunum, Devir muameleleri tr Devamı Sa,2,Şü.1 ekte ve lüzumlu direk- Vali dün Karaisalı bölgesinde de çiftçilerle Bu bölge çiftçileri istihlâke yet- milyon kilo hububat vermeyi vadetmişlerdir. Undan mamül maddeler Ankara, 28 (TAN) — Öğrendiğimize göre, Rİ EŞ e ee Nİ ll o Gİ, İZMİR BORSASINDA Serbest Piyasanın Merkezdeki! i anbarlarına na- yerlerden tin s8) ovadaki istihsal Esasen Ticaret Vekâleti, nünde tutarak, hububat son kararnamede yalnız lerde yalnız hububatın alım ve satımını menet- Alikadarlar, piyasay: pirinç fiyatlarınm da daha ziyade düseceği ka. halde ofise bir miştir. maatind. Dolayısiyle Tezahürler Yapıldı Behçet Uz, Buğday Stoklarımızı Çok Fazla) Kuvvetlendirsek Bile Tutumlu Hareket Etmek, mak Zorundayız, Dedi İzmir, 28 (A.A.) — Ticaret Ve- kili Dr, Behçet Uz, bugün den evvel Ticaret ve Zahire Bor. sosına giderek tüccar ve simsar larla görüşmüş, muhtelif mev - zular üzerinde tetkikler yapmış. tir. Geçen sene mahsulünden kalan üzümlerin ihracı meselesi ayrica tetkik mevzuu olmuştur. Borsanın tekrar faaliyete geç - yöesi ve serbest piyasarım yeni den kurulması dolayısiyle borsa- da büyük tezahürat yapılmış, ve hükümetin bu kararının do. ğgurduğu umumi ferahirk ve se. vinç tebarüz ettirilmi Ticaret Vekili saat 13 de incir ve üzüm tarım salış kooperatif. leri birliği tarafından şerefine verilen öğle yemeğinde hazir bu. İlundukten sonra saat 16 da vi. lâyette yapılan kaymakamlar toplantısına riyaset etmiştir. Top lantıda vali, İzmir meb'usu Rah- mi, Belediye reisi, toprak orifs umum müdüni ile ofiş erkân:, İz. mir kazaları kaymakamları ile belediye reisleri ve parti başkan. armdan - bazıları hazır Berlinde Yangıncı Bir Çete Türemiş! |. Stokholm, 28 (A.A) — Öğre. İnildiğine göre, Berlinin büyük 2- partımanlarında hemen hemen İher gece büyük yangınlar çıkma- sı, Gestapoyu endişeye düşür . müştür. Himler, bu musibetle. rin faillerini meydana çıkarmak üzere zabıtaya yardım etmelerini Berlin ahalisinden istemiştir. Himler, “yangın sadizmine müptelâ veyahut halk arasnda panik çıkarmağa üğrasan kimse. İer” diye tavsif ettiği bu yangm: cılar çetesi mensuplarının tevkifi için 20 bin. mark mükâfat vadet; İmalâta (Başlıyabilecekler mıntakaya sokabilecekler ve derhal lıyabileceklerdir. rek, pasta, makarna, bisküvi ve emsali serbest piyasaya çıkarılabilecektir. bulun. a makarna ve bisküvi fabrikaları ile pastahaneler $ ve börekçiler, ekmeğin vesikaya ; ; tâbi olmadığı tm alarak bunları bulundukları imalâta baş- Bunun neticesi olarak, bö- bu noktayı göz ö. hakkmda hazırlanan ekmek dağıtılan yer- makarna çıkınca .eeaeesasesrererearer Ağır Hava Düelloları Başladı İngilizler Geçen Gece Hamburg'a 175 Bin Bomba Yağdırdı Almenlar Birmingam Şehrini Şiddetle Bombardıman Etti Londra, 28 (A.A) — Pazar ge- cesi Hamburg şehrine karşı yapı. lan hava taarruzunda 175 bin yangın bombası ile birçok başka bombalar atılmıştır. Birmingham'a taarruz Berlin, 2 BLA.A) — “Tebliğ” Dün gece kuvvetli Alman havs teşkilleri / İngilterede Birming. ham şehriyle Midlandın ve doğu İngilterenin başka şehirlerini bombalamışlar ve buralarda bi yük tahribat yapmış, geniş yan- gınlar çıkarmışlardır. Gündüz İngiliz hava kuvvetle, İri tarafından şimal batı Almanya #9 Devamı Sa, 2, Muhtemel Bir İstilâya Karşı Alman Kuvvetleri Fransız Sahilinde Manevra Yapiyor Ankara, 28 (Radvo gazetesi) — Almanlar, müttefikler tarafın. dan ikinci cephenin açılacağma pek ihtimal vermemekle beraber ihtiyatı elden bırakmamak için de bütün tedbirleri almaktan ge ri durmuyorlar. Gelen haberler den anlaşıldığına göre, Alman kuvvetleri Fransa sahillerinde manevralar yapmaktadır. Muhte- W£ birlikler, mubayyel ihraç ha. reketlerine karşı koyma talimle. rinde bulunuyorlar. Yine bu berlere göre iki senedenberi Şi- mali Fransada derinliğine sira lanmış dünyanın en modern tal kimatı vücude (getiri Fransadaki Alman isgal kı 'danr bu;tahkimatı teftiş etmiştir. 477 Devamı Sa. 2, SiL 7 GAZETESİ SOWYET-TEBLİĞİ İİ Voronej'de Rus Tazyiki Fazlalaştı Mr. Timoçenko Harbin Akibeti Aşağı Don Muharebesine | Bağlıdır, Diyor Moskova, Novoçerkask' Ve Rostof Şehirlerinin| Boşaltıldığını - Bildirdi Moskova, 28 (A A.) — 27 tem. muzda kıtalarımız, Veronez ve| Novocgrkask bölgelerinde düş manla çarpışmışlardır. Kitaları- mız çetin muharebelerden sonra | Rostof ve Novoçerkaskı tahliye etmişlerdir. Barents denizinde darp gemi. | lerimiz. bir düşman denizaltısı | ile 10 bin tonluk bir düşman ta. şıtını batırmışlardır. * Moskova 28 (A.A) — Sovyet! öğle tebliği: 27 temmuz gecesi, | kuvvetlerimiz, Voronez ve Sim.! lianskaya çevrelerinde düşman- la çarpışmıslardır. e Cephenin baska kesimlerinde kayda değer Rostof'taki Köprübaşı Genişletildi Nehri Geçen Alman Kuvvetleri Cenuba Doğru İlerlemektedir Don Büyük Dirseğinde Nehir Stalingrat İstikametinde . Aşıldı Berlin, 28 (A.A) — Alman or. duları başkomutanlığının tebliği: Rostof civarındaki Dön nehri üs-| tünde tutulan köprü başı cemu- | ba doğru derinliğine genisleti . ir, Şehrin doğusunda me. sörlü teşkillerle piyademiz geniş bir cephede Don nehrini geçmiş- ler ve düşman mukavemetini kır dıktan sonra Sal ve Meniç kesim lerine ulaşmışlardır. Don büyük dirseğinde Kalaç | şimal batısında çarpışmalar de. vam etmektedir. Bu şehrin cenubunda Alman ve müttefik kıtaları Aşağı Donu FİATİ (8) LİRADİR TAN müceestsinde ve kltapgılarda Bulunur, Atılayda $ehit Düşen Denizcilerimiz Vazife Kurbanı 39 Subay, Erbaş ve Erin İsimleri Neşredildi - Ailelerine Hükümetçe Kanuni Yardım Yapılacak Ankara, 28 (A.A) — Başvekâletten tebliğ edilmiştir. 14 temmuz 1942 tarihinde bir kaza neticesinde batan “Atılay” denizaltı gemimizde şehit-olam — 39 subay, erbaş ve erin isimlerini büyük bir acı ile bildiririz: Şehit olanların ailelerine hükümetçe kanuni yardım ya. pılacaktır. Atlay denizaltı gemisi subayları; (1518) Komutan (1807) <2 nci komutan (1808) Sta (1008 Başçarkçı (1060) İrinet çerker Gv, Bnb, Sadettin Gürcan Gv, Gv, Mik, Mk. Yab, Adnon Erül “ Subay Atılay'da bulunan gedikli erbaşlar : Mik, Gd, Sb; Ahmet Atakan Gv, Ba, Gd, Hakkı Tezcanlı Gv, Ge, çavuş Nurettin Güvene (9a0/1019) Mic, Bs, Gd, Ziya Lodos Karagümrük (341/10 $, 76) Mik, Fiş, Gd, Tahsin Dönmez İstanbul © (SİM/3083 5.162) Mk Gd, Üstcavuş Salâhattin Narlman İstanbul (9Ğ4/2378 s410) Elektrik Bş, G4, Necmettin Sunal Eyâp (o (351 150,81) A7 Devamı Sa, 2, Sü. 4 İstanbul — (10) (330/306 8, 14) geçmişlerdir. Hava kuvvetleri Rosto cenu. bunda: bircok trenler, demiryol- k suretiyle düşman mukavemetini kırmağa yardım etmişlerdir. #5” Devamı Sa, 2, Sü. 2 e. İları tesisleri ve Volga nehri e münakalâtı bombala BİR MÜSABAKA TEKLİFİ kıy ve —ikindi güneşi vurmadığı REEGİK & için— köprünün vapurlar yanaşan alt kat HAİip | sesidinden, gölgede gidiyorum. İşte bir insan kümesi, bir küme daha, bir küme daha: Kadınlı KARAY | erkekli yirmişer, otuzar kisi, yanyana, parmak. larını sağa sola, aşağıya yukarıya götüre getire| bir ilân tahtası önünde bir şeyler arayorlar... : Aradıklarını bul mıyorlar... Birbirlerine soruyorlar... Hepsi de şaşkm, yorgun, ümitsiz... İsin içinden çıkabilen, “öreka"” diye haykıran tek in. dar ustalıkla tertip edilmemiştir. devresi geçirmemiş, küçük yaşınızdanberi o fikir canbazlığın; çömezlik etmemişseniz taş çatlasa işin içinden çıkamazsınız! Eskiden “Şatranç-i-ürela” diye bir gile oyunu vardı; bir ta: kım iyi ve fena manalı kelimeler yazılmış bir mukavva üze: de zar atar, Zara gore bir köşeden öbürüne konardınız. Fakat işi: niz yolunda giderken birdenbire önünüze bir yılan başı çıkar, sizi alır, kuyruğuna kadar götürür, meselâ (ikbal) kelimesinden he- men İdbar) a düşürürdü. Boğariçi tarifesi bana bu oyunu hi: tırlâtır: İşte köprü, Beşiktaş, derken bir çizgi ve bir ok... Gö: nüz oka takıldı mı, cumburlop, Kandılli #k:ntısını boylarsınız. Nefes alayım derken fkinci iskele olan Küçüksuda yine karşınız: bir çizgi ve bir ok daha çıkar. “Aman!” demeğe vakit kalmaz, gözünüzü Yeniköyde açarsınız. Haydi gerisin geri köprüye! Tek rar parmağınız harekete geçer; tekrar bir ok; tekrar bir iskele; yine ok... Bir sütundun bir sütuna, düşe kalka o fikir seyabati yok-mu? Daha vapura adımımızı atmadan sizi, birbir üstüne Ka- vaklara iki sefer yapmış kadar yorar; bütün gezinti ve yolcululğ arzusunu, iştahini çoktan kaybeimişsinizdir; sıfırı tükelmişsi, nizdir, Şirketi Hayriye, kendisiyle övündüğümüz, hattâ imtiya; müddeti bilecek diye üzüldüğümüz nümüne bir Türk şirketidir) Halka hizmet için elinden geleni fazlasiyle yaptığına hiçbirimizi; şüphesi yoktur. . O halde, hükmedebiliriz ki hareket cedvelleri: ni daha pratik şekilde yapmasına idarece imkân bulunamı Fakat şirket, acaba, yüksek bir mükâfat koyarak şimdikinde: iyi, herkesin (lk bakışta anlıyacağı bir cedvel bulma müsabakasl açsa bir zekâ sahibi çıkıp da meseleyi halledemez mi? Kendi he. sabıma ben bunu ümitli bir yol sanıyorum. Zira, bilirsiniz ki vaktiyle bir türlü yerine çıkarılamıyan bir heykeli, halatlar ısla tılmak suretiyle kaidesine oturtmak yolunu gösteren ferasotli kil şi, —mühendis ve mimar değil— halktan bir adamdı!