3 Haziran 1942 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

Çarşamba HAZİRAN 1942 Sakat TELGRAF: TAN, ISTANBUL TELEFON: 24310, 24318, 24319 TAN EVİ TANBUL! Ankarı — ddesi No, 102 üzen SEKİZİNCİ YIL — No. 2439 Erler GÜNLÜK 12 Ay Askerlik Yapacak Motosiklet, Otomobil, Kamyon, At ve Çift Arabasını da Beraber Getirecek Olan Erlerin Muvazzaflık Müddeti de 1 Seneye İndiriliyor Ankara, ? — Milli Müdafaa Vekilliği 1111 sa-| i kanununun bazı hüküm İerini değiştiren ve yeni bazı hükümler ekliyen Yılı askerlik mükellefiyeti kam bir kantn projesi hazırlamıştır. keri orta ehliyetnamesi olanların metlerinden 2 ay indirilmektedir. Askeri ehliy. »ameler kaldırılmış olduğundan yetname,, yerine “okul diploması,, kelimeleri ko- »ulmaktadır. Ayni proje ile eğer takımı teçhizatı hakkındaki 34 üncü maddenin H fıkrası teçhizat ayrı ayrı gös- Harkof > Muharebesini Kim Kazandı? Temin ettiği kazançlar bakımtıdan Harkot muharebelerinde iki turs- fm berabere kaldığını kabul et- mek daha doğru olur kanaatinde- yiz. Yalnız bu muharebeleri or- taya çıkardığı mühim hakikat, Al- manların yıl şerk cephesinde #ildiren harbi yapmak hususunda karşılaştıkları güçlüklerdir. Har- kof'un ocmubunda muharebeyi ka- zandiğin: iddia eden Alman karmu- tr, 18 gün süren kanl çarpış- malardan sonra o Dönetz dirseğin bile geçmiye muveftak olamamış- tir. Demek ki, bu defa iki taraf Kuvvetleri arasında az çok bir mü- vezene vardır ve bu müvazene bir yıldırım harbi yapılmasma mani. dia M. Zekeriya SERTEL larkof muharebesi bitti, İki taraf da şimdi tebliğlerinde cephede büyük bir değişiklik o madığını söylemekle iktifa edi , yorlar, Faket on sekiz gün süren, ve bu harbin en büyük tank mu harebelerine sahne olan Harkof muharebelerinin neticesi hakkın da iki tarafın iddiaları biribirini tutmuyor. Almanlar Harkofda üç Rus ordusu imha etmek ve Timo. çenkomun Harkof üzerine yaptığı taarruzu akamete uğratmak sure tiyle büyük bir zafer kazandıkla ımı iddia ediyorlar. Sovyetler de, Almanyanın Rostof üzerine yap - maya hazırlandığı büyük ilkbahar İsarruzunun başlamasına imkân vermemek suretiyle harbi kendi- lerinin kazanmış olduklarını ileri sürüyorlar, Bu iddiaların hangisi doğru - dur? Harkof harbini bangi taraf kazanmıştır? Bu sualin cevabini vermek i- çin, bu muharebede iki tarafın iskip ettikleri gayeleri gözönün. de bulundurmak lâzımdır. Harkofda ilk taarruza geçen Mareşal Timoçenko olmuştur. Moskovaya göre, Sovyet kuman darım bu taarruza sevkeden saik şudur: Almanlar ilkbahar ile be- raber Sovyet cephesinde büyük taarruza başlıyacaklardı. Kerç yarımadasına yapılan hücum bu büyük taarruzun bir başlangıcı idi, Almanlar Kerç yarımadası aldıktan sonra Rostof üzerinden Kafkaslara inmek üzere geniş öl çüde bahar taarruzuna geçecek - lerdi. Bu maksatla Rostof önüne 30 fırka asker ve 6 fırka motöri- 20 kuvvet yığmış bulunuyorlar- dı. Mareşal Timoçenko bu taarru zu önlemek maksadiyle Harkof da taarruza geçti, Eğer bu iddia doğru ise, Sov - yet ordularının maksatlarını te - mine muvaffak oldukları kabul edilebilir. Çünkü Almanya haki- katen, Harkofta Sovyet taarruzu başladıktan sonra cepheye gön - derdiği ihtiyat kuvvetlerini bu noktaya sevkederek harbe sokmı ya ve ilkbahar mea ve geçmiye mecbur olmuştur. Bu #ğtetle aylardanberi iddia edilen ilkbahar taarruzu yapılamamış « tır. Berline göre ise, Almanlar ilk- baharda bir taarruz yapmak ni - yetinde değillerdi. Kerç yarima- 'dasında yapılan taarruz büyük bir taarruzun başlangıcı sayılma malıdır. Alman başkumandanlığı tadır. At, çift araba Bu proje ile, a*- muvazzaflık hiz- y maddeye “ehli- yonlariyle yoniyle müracaat eden erlerin muva metleri 12 ay olacaktır. Yalnız'bu gibi hinekleriyle gelenler beş sene, atlı araba ve mo- tosikletleriyle gelenir 3 sene, otomobil ve kam - gelenler muvazzaflıklarının devamı terilmek suretiyle daha vazih bir şekle sokulmak- sı, motosiklet, otomobil ve kam - #lk hiz - erlerden müddetince bunları satmamağa mecbur olacak- lardır. . Harbe Dair İzahatVerdi iman “İk "6G. Rommel'in Taarruz Plânları Tamamen Bozuldu,, Alman Şehirlerinin Bombardımanına Artan Bir Şiddetle Devam Edilecek Londra, 2 (A.A) — İngiliz Baş vekili Churehill, bu sabah Avam K adaki muhare- beler hakkında beyanatta bulun muştur. Churehili, Rammel'in ilk taarruz plânlarının akim kaldığı nı gösteren genera)| Auchinleckin raporunu okuduktan sonra demiş tir ki: “Düşman, Gazâlanın cenubun- dan Capuzzo yoluna kadar uza- nan mevzilerimize kuvvetle ta - ârruz etmek niyetinde id keşiflerinden düşmanın taarruz hazırlığı açıkça arlaşılınca hava kuvvetlerimiz daha 21 mayısta düşmanın ileri hava meydanları na karşı şiddetli hücumlarla bir mukabil taarruza geçmiştir. Bu hücumlar her gece tekrar edil . miştir. Nihayet Alman Alrika kuvvetleri 26 * 27 mayıs gecesi Bir Hekelm'in cenubundan duleşmak suretiyle şimal istikametinde büyük bir süratle Akro 477 Devamı: Sa, 2, Sü, 5 M, Churchill, İngilterde anavatan kuvvetlerinin bir manavrasını takipederken M.Churchili Romanya 45“ Devamı: Sa. 4, Sü. 5 Verdiklerini Geri İstiyor Mrl. Antonesco, Eski Rumen Topraklarının Alınacağını Söyledi Macarların Hesap Verme Saati de Yaklaşıyormuş ! Ankara, 2 (Radyo gazetesi) — Romanya Başvekili mareşal An. tonesco, beyanatta bulunarak es ki Rumen topraklarının geri alı İ bacağımı söylemiştir. Kastedilen eski Rumen toprakları, Bulgari. tapa verilen Dobruca veya daha büyük bir ihtimalle Macaristana terke edilen Transilvanya olması lâzım gelir. Diğer taraftan bugün Roman. ya radyosu Rumen - Macar mü. hasebetlerinin gerginleştiğinden bahsederek demiştir ki: m ar makamları münevver Rumen balkın: esirler kampına İsevk etmekte ve onlara güçlük - İler çıkarmaktadırlar, Bizi Mucar şehirlerinde Alman halkına da iy muamele yapılmış, fakat Alman hükümetinin müd. ahlesile bertaraf edilmiştir. Ru. men hükümetinin de bu hususta müdahalede bulunması lâzumdır.,, Rumen radyosu sözlerini şu cümle ile bitirmiştir: “Macarların hesap verme saati yaklaşmaktadır. SİYASİ HALK GAZETESİ — MİLLİ — ŞEFİMİZ i Başka Bir Vazifeye Tayin Edilen Çi Elçisini Kabul Ettiler Ankara, 2 (A.A) — Ci hurreisi ismet İnönü Çankayadaki başka bir vazifeye tayin edi. len Çin orta elçisi Dr. Peng - Çun - Çang cenaplarını ka - bul buyurmuşlardır. Elçi, Cümhurreisimize tazimlerini | sunmuş ve veda etmiştir. Bu kabulde Hariciye Ve - kâleti umumi kâtibi büyük elçi Nüman Menemencioğlu hazır bulunmuştur. KÜTLEVİ AKINLAR dün köşklerinde, Libya General . Rommel'in 1036 İngiliz Tayyaresi Bu Sefer Essen'i Bombaladı Kolonyada Yangınlar Hâlâ Devam Ediyor Tondra, 2 (A.A.) — Hava Ne- #aretinin tebliği; ine dayandığı için Dünkü pazartesi gecesi bom , |cephesini yarmak ve çevirmek zordur. bardıman servisine mensup 1000 > — Mr e bayyarelik Dir. teşekkkği, Garbi) yanlar burada ik sarılı ümenle Almanyaya karşı taarruz hareket | arıza geçtikleri bildirildiğine Da lerine devam etmiştir. Essen da| yaran en büyük tank muharebeleri bu dahil olmak üzere Ruhr harp en-İ çahade cereyan ediyor demektir. İn- düstrileri başlıca: hedefleri teşkil) giniz tebliği mihverin bu sahada iü etmiştir. yen tarlaları arasından bir veya İkt Pilotlardan alman ilk raporlar) gedik açmıya muvaffak olduğunu bil- dan anlaşıldığma göre bu taatruz| dirdi ise de mihver kuvvetlerinin bu lar son derecede müessir bir su. | dediklerden cephenin derinliğine ne Tette ileri götürülmüştür. Ruhr'e|kadar nüfuz ettiklerine dair Yapılan taarruz esnasında bomba Yümat yoktur. Yalnız son İngi #77 Devamı: Sa, 2, Sü, 7 A7p Devamı: Sa, 4, Boşanma Vakaları Fazlalaşıyor Adliye Vekili Hasan Menemencioğlu, Bu Vaziyet Karşısında Lüzumlu Kanuni Tedbirlerin Alınacağını Dünkü Grup İçtimaında Bildirdi Ankara, 2(A.A) — C.H.P. Meclis grupu umumi heyeti bu. gün “2.0.942,, saat 15 te reis ve. kili Seyban mebusu Hilmi Ura - liğinde toplandı. Celse açıldıktan ve geçen top » lantı zapti okunduktan sonra ruz nameye geçildi. Ruznamede Bur- sa mebusu Nevzat Ayas tarafın . dan verilmiş bir takrir vardı. Bu takrirde son zamanlarda memle- ket içi ayrılma datalarının ve ay rılma vakalarının dikkati çeke - cek derecede arttığının görülmek te elduğu ileriye sürülmekte ve bunun sebepleriyle bu hale mâni olacak kanuni bir tedbir düşünü Jüp düşünülmediği Adliye Veki- linden sorulmakta idi. Takririn okunmasını müteakip Adliye Ve- kili Hasan Menemencioğlu kürsü ye gölerek boşanma vakalarına en çok sebep teşkil eden hâllerin vekâletçe tetkik ve tesbit olundu Bunu ve üniversitemizin salâhi - “Yazan: Emekli NECATİ 26 Mayısta mihverin © taarruz! başlıyan çöl muharebeleri şiddetle de- vam etmektedir. İngiliz tebliğlerinden anlaşıldığına göre, mihver kuvvetleri İngiliz esphesini Tobruk mıntakasın- kleri “yerlerinde tesbit ede- htan Bir Hakeim'den yarıp çevirmek istemişlerdir. Esasen İngiliz sağ cena Gaza'adan denize ve deniz müzaheretine, bemon arika- sından da Tobrük müstahkem mevki- buradan İngiliz Adliye Vekili H. Menemencioğlu Ekmek Narhı, Bu Bu sabahtan itibaren ekmek is- thkakt, bütün Türkiyede her gün ism olarak vecilecektir. Yalnız w- ğır işçiler 760 gram yerine. 600 gram ekmek alacaktır. Vilâyetin bü husustaki tebliği şudur: “9.6.1042 Çarşamba ( gününden : DayamıBa, 2 Sü) seeeeeeeeereasemanskamazeensekee, ) azer Ekmek Istihkakı 7 &n Olarak Veriliyor Sabahtan İtibaren 10 Para Arttırıldı itibaren büyüklere 300, çocuklara 150 ve ağır işçilere de 600 gram olmak. üzere ekmek İstihkakları her gün tam olarak verilecektir. Diğer taraftan müsinele vergi- sine yapılan son zan! dolayisiyle ekmek marhı 10 para saşttırılmta- İyetli makamlarının o mutalâaları İda alındıktan ,onra-bu vadide lü zum görülecek kanuni tedbirler de dahil olmak üzere vekâletçe icabına tevessül edileceğini bil -| dirmiştir. Noktai nazarını kürsü| ye gelerek şifahen de izah eden takrir sahibi ile diğer hatiplerin syni mevzu etrafındaki mutalâa. ları dinlendikten sonra saat 17.20 de toplantıya son verilmiştir. | Amerika, Romanya İle 4 Macaristan ve Bulgaristana Harp İlân Edecek Vaşington, 2 (A.A.) — Roose » velt, kongreden Bulgaristana, Ma caristana ve Romanyaya harp İ- lân etmesini istemiştir. Bu ta - lep, bu üç memlekete mihvere git gide daha:fazla askeri yardım tır. #iyat müreksbe komlsyodu- un bu husustaki tebliği şudur! 40 rütubetli ve 600 gram #det ekmek fi- itibaren bayi -iber “10” kuruş "50” k tesbit edilmiştir... Gafil Avlıyamadığı ve Baskından Umduğu Kazancı Elde Edemediği Görülüyor Çocuğunuzu Mektebe Gönderirken Bir de ÇOCUK ANSİKLOPEDİSİ Alınız, Günkü bu Analktopedl ona Mektep kitabi kadar ve belki ondan daha siyade lâzımdır. Fiyatı Yedi Liradır. 'TAN mücsseses'nde ve kitapçılarda bulunur. Şiddetli muharebelere sahne olduğu anlaşılan Libyada tahrip edilen | z ( ASKERİ VAZİYET | “İlk Safha İngilizler Lehinde Mihver. Zırhlı ve Tank Birlikleri Ağır Zayiatla Çekiliyor Berline Göre, Bir İngiliz Grupu Çevrilerek İmha Edildi, 3 Bin Esir Alındı Harbi İngiliz Cephesini Deniz Subayı YAŞMUT Bir Katil Asıldı Mahküm, Bir Polisi Öldürmüş, Üç Bekçiyi Yaralamıştı Dün sabah şehrimizde bir idam hükmü infaz olunmuştur. Asılan Nazmi “isminde bir sabıkalıdır. Bu adam, beş sene kadar evvel Dizdariyede hırsızlık maksadile girdiği bir evde kendisini yaka- lamak istiyen ev sahibi polis Ha san Basriyi bıçakla öldürmüş ve önüne çıkan üç bekçiyi de muhte lif yerlerinden yi Birin ci Ağır Ceza Mahkemesi tarafın » dan verilen idam kararı Büyük Millet Meclisince de tasdik olun duğu için bu hüküm dün gece sabaha karşı Ayasofya meydanın da infaz edilmiştir. Mahküm, asılıncaya kadar me tanetini muhafaza etmiş ve cese dinin gömülmesinden bâşka bir General Achinleek Londra, 2 (A.A) — Rommeli Libyada bundan altı gün Evvel başladığı muharebeyi birinti dev rede kaybetmiştir. 60 saatten fazla bir zamahdân arrusu olmadığını söylemiştir. — İberi Rommel'in tankları İngiliz Nazminin cesedi, saât 10.30 a) saflarında açılan gediklerden ge kadar idam sehpası üzerinde teş|çerek batıya doğru dönmek için hir olunduklan sonra gömülmüş. | uğraşıyorlardı. İlk saatlerde tark tür, #57 Devamı: Sa, 2, Sü, 4 Lüzumluyu Lüzumsuzdan Ayırmak Yöşeiter hükümetince alman keskin karar» lar karşısında hayranlıkla karışık bir şaş - kmlık duymamak elinizde mi? Bu seferde $u haberi okuduk: Amerika Birleşik devletelri ül - kesinde her türlü musiki âleti yapımı yasak edil- miş! Görüyorsunuz a, orada çıkan kararlar, . bi- zim de gidişine ayak uydurduğumuz eski dünya» daki gibi kaçamağa hiç de yer bırakmıyor, tuttuğunu kökünden koparıp atıyor, demiyor ki: “Davul yapılacak amma tahtaşı için meşe değil çam kullanılacak, üzerine de koyun veya öküz değil, yalnız dört yuşımdan yukarı syı derisi gerilecek!,, Hayır; Ameri kada bu gibi hükümler serttir, kısadır, heybetlidir, yani tam. mâ“ nasiyle emirdir, devlet yasağıdır. Her şeyden önce, yürütülme sini kolaylaştırmak maksadiyle lâstikli olmamasına, tefsire yol açıiamasına dikkat edilmektedir. Acaba musiki âletleri yapımı neden durduruldu?'Her mesele bitti de iş buna mı kaldı? Tel, kereste, maden, pöstekt, el emeği ve işçiden, herhalde harp iktisadi bakımından bir veya birçok şeyden tasarruf ciheti'düşünülmüş olsa gerektir. Sonra, belki $u noktada vardır: Harbe bütün küdreti ve hızı ile atılan bu dey- let bir yandan - efsanelerdeki Vülkanlar gibi . durmamacasınâ, akla durgunluk verircesine demir dövmiye, tank, top, uçak yetiş- tirmiye uğraşırken öbür yanda ayni ülkede bir atölyenin silâh kundağı yerine keman sapı tüfek namlusu yerine saksafon bo- rusu, ışıldak yerine cazbant davulu, mitralyöz şarjörü yerine vio- lonsel kirişi yapması vaziyetin ciddiliğini bozmakta, işe bir hop- palık da katmaktadır. Millet ağır harp sanayiinde İki di- dişir, cehennem ocakları başında alın teri döker ve fabı her i'saat başı bir bombardıman tayyaresi doğururken ayni milletten bir başka işçinin çalgı ve çengi aletlerine emek sarfetmesi izansız” lk Ye ln sayılacak bir harekete benzemiyor mu? Bana öyle geliyor ki medeniyetlerin tuzlan buz atağa ga Eşi görülmemiş felâket sırasında bir devlet, hattâ fert için can alacak mesele, lüzumlu ile lüzumsuz birbirinden ayırabilmek, lüzumlu” yu yürütmek, lüzumsuru durdurmaktır ve bizim baş kusurumuz da bunu bir takım vehimlere kapılarak yetişir ölçüde yapmaktaki yapılmsından ileri gelmektedir. yetersizliğimizdir.