26 Nisan 1942 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

sw e PAN) ABONE Füriye 1400 Kr, m BEDELİ 1 Sene 2800 Kr 3 Ay 189 * “o *| ,» , . * 1” se Sen dzületirmel (28) kuruştur | BUGÜN! İngilizlerin Yaptığı Hava Akınları Yazan: M. ANTEN ünün en mühim askeri hüdise- #i, 8009 işçi çalıştıran Haen- €kel tayyare fabrikalarının bulundu: ğu Rosckof şehrinin İngiliz hava kuvvetleri tarafmdan bombardımanı- dir, Şehirde çıkan yangınlar 150 kilometre uzaktaki İsveç sahillerin - den göründüğü söylemektedir. $ hava kuvvetleri bir müddet evvel Augsburg'da denizaltılar! için Dlesel motörleri yapan fabrikaları tahrip eimişlerdi, Bundan evvel de Alman- ların Finlandaya ve Beltiktaki kuv” vetlerine gönderdikleri yiyecek mad- deleri ve harp levazimı için Os olarak kullandıkları Lubeck şehrine taarruz etmişlerdi, Bu şebrin yarısından faz- lasmın harap olduğu İngiliz tayyaro- Tİ tarafmdan alınan fotograflarla vetleri dün Hola rine de muvaffakıyetli bir isarruzda unmuşlardır. Commandos'ların St, Nuruire ve Bouleme baskınları dö büna ilâve edilecek olursa, İngilirle- rin garp cephesinde nihayet elddl ta srruzlara başladıklarina hükmetmek icap eder, Fakat şurası da hava tanrrusları ve akınlar ne kadar ddetlenirlerse | şiddetlensinler, Al manyaya garpta İkizei z çacak ve muhtemel Alman taarruzu karşınnda Kızılordunun yükünü feap etiği kadar hafifletecek ve bu taar- ruzun muvaffakıyetsizliğini kati te- kına olacak nahiyette 0- r, Albay Birittan ve onun gibi drenler İngllr hava akınleriyle Alman harp sanaylinin geniş ölçüde sip edileceği, Almanlar şark taar- unda muvaffak olsalar dahi, bu- kendilerine ancak muvakkat bir üstünlük temin edeceği ve Almanlar bu vaziyetten istilade edemeden önce 0 zamana kadar bözeirlarmı temsm wyacak olan İngiliz ve Amerikan harp akirelerinin Avrupaya gelerek Na- ri ezeceği mütulüsemda bulun” yaktadırlar, Fakat 1942 min Alman- iar için olduğu kadar, müttefikler i- © Almanları İki almak forsatınan açırılmasının tamiri mümkün olmi- yan bir hata olacağına kansat getir- miş olan daha realist İniliz ve Ame- rikan. şahsiyetleri - derhal harekeie geçmek lizumu üzerinde ısrarla dur- maktadırlar, İngilizler srasnde, siyasi tem leri bi iyle gt olan Cripps ve Lord Benverbrooie gibi şah- siyetlerin derhal bir ikinci cephe kur- tedikleti görülmektedir, Ame- ı bir beyanstta, mütte- akkaktır ki, bu mak a yapt fillerin 1039 da tayyare, 1941'de tank ve 1942 de gemi eksikliğini şiddetle issettiklerini ve galibiyetin o temini in çok ve çabuk gemi yapmak lâ- #5m geldiğini söylyen (o Benverbrook. ikinci bir cephenin açılması lüzumu üzerinde ısrarla durmuştur, Amer Wümessiller Meclisi özasenm büyük bir kımı Beaverbrook'un yüzde yüz haklt olduğu mütulânsndar mkün olduğu kadar çabuk ve şid- itermekte- detli taarruza geçilmesini dirler, Müttefik mahfilleri, ikinci cephe- rin kurulması ile yakından alâkadar olan baskın hareketlerinin ve gitük çe siddetlenen hava taarruslarıntn ve çıkan saylaların maziler için bir sinir harbi mahiyetini aldığını ve bu sebepten taarruz istikamet ve zaman nı tayinde tereddüt ettikleri mütslea- sındadırlar, Bu mahfillere göre; AL manyanın Şark (cephesinde taarruca geçmek ihtimali olduğu Kibi, bu cep- hede müdafaa vaziyetinde kalarak Ak denizde ve Ortaşarkta taarruza geç“ mesi, görp cephesini kuvvetlendirmesi ihtimali de mevcuttur. Fakat mütte- üikler Ortaşarkta vaziyetlerini kuv - vetlendirmişlerdir. Bu cepheye Ame- rikadan ve İngiltereden pek çok mik- tarda harp levazımı ve Rusyadan Po- lonya kuvvetleri gelmektedir. Akde- nizin ortasında batırılamıyan muaz - zam bir tayyare gemisi gibi dikilen Malta bütün hücumlara muvaffakıyeti ie dayanmaktadır. Hatâ geçen gün Maltadan kalkan bombardıman tay, veleri Siciiyadaki mihver üslerine cum etmişlerdir. Malta dayandıkça Mihverin Akdenizde büyük bir taar- ruza geçmesi mümkün değildir. yada da böyük hareketlere müsaade etmiyen mevsim yaklaşmaktadır. Bir çember içine alındıklarını hisseden maziler #iradi, harpten evvelki vazi- yetin iadesi şartiyle sulhe razıdırler ve el alından omüttefiklerle temasa gelmeğe çalışmaktadırlar, Fakat müt- telikler mazizm ezilinciye kadar har. be devsma karar vermişlerdir... (Askerlik İşleri Askerlik İşleri | Beya Kecti A Bağieniieeleni va Pr Mak ie Haydar (ASAN) ve ce HALKEVLERİNDE: Pari Mabeviaden: Evimizde bir resim sietyesi açilmeştır. Her güm sant 15 den 15 ye kadar tedrisat yapılmaktadır, “ İreieri ön sym Ordu Evi malnelr | rında yapılmıştır. Messi olvunlar Milletimizi Mimari Züppeliğe Düşmekten Kurtaracak Derecede Güzel ve Kudretli Olan Yapı Üslübumuzla Öğünmek, Ya- bancı Çirkinliklerden Kurtulmak, Yalnız Ev Sahibi Otarak Değil, Zevk Sahibi Ola- rak ta Göğsümüzü Germek İçin (Türk Evi) Ne Dönmeliyiz ! p> Rıfkı Atay, (Türk &- vi) ni öğen güzel bir ye zısında, sözü bugünkü yapılara getirerek diyor ki: “İtiraf ede lim ki, bu evler bize birçok yeni tesisleri tanıtmak ve kapı- İarımızın arkasında daha insan- ca bir hayat sürmek bakımın « dan faydası olmuştur. Fakat bu devri geçirmişizdir: (Türk evi) re kavuşmak zamanı geldi... Keşke, Anadolu yakasındaki Bağdat caddesi, bildiğimiz ş€ - kilde kübik zırıltılarla harcan - madan önce 6 güzel zaman gel- miş olsaydı! Ben, (Türk evi) ne İstanbulda yazlık yerlerden başlanması fikrindeyim: Köşk - ler ve yalılarlı Seyrine doyamadığım için, ya zı odamın divarlarında asılı bu- lundurduğum kolleksiyonum - dar biri köşk, öbürü yalı, 'ki ör- neği bu sayfada görüyorsunuz. Sanıyorum ki, yalı, şimdiki Be- bek bahçesinin yerindeydi; Köş- hayalimde Göksu veya Kü - ksuyu yakıştırıyorum. Bahset tiğim kolleksiyonda Yeniceri tip lerine de rastgelindiğine göre #ki yapının, en aşağı İJL Selim devrinde ayakta durduklarına ve oturulur halde bulundukları- na hükmedebiliriz. Yalnız bakır üzerine hakke - dilmiş “gravür, lerine bayran hayran bakarak yıllardanberi â- vunup oyalandığım bu köşkle ya lının bir tanesini ve küçük mo- delini olsun yaptıramadığıma ü- zülüyorum... Taksimde apartı - manım olmadığına değil! Fakat e Eeee AM eşe i HAFTA KONUŞMASI ” Yazan: Refik Halid KARAY daha fazla kederlendiğim nok - ta 6 gibi Türk evlerini, yeni te- sislerle bezeyip hemen yaptıra- cak durumdakilerin hâlâ zırta- boz yapılar arkasında ko; rı, para ile milli zevki bi remiyerek yurdumuzun Tasını mimarlık bakımından gün geçtikçe çirkinleştirmeleridir. Anlıyorum ki, Boğaziçi kıyıla rı, resimde gördüğünüze benze- yen modelde irili ufaklı yalılar bekliyor. Yamaçların ve başka yazlıkların özlediği de yine res mine baktığınız köşklerdir. Şe - hir içi hakkında birdenbire kes- tirip atamıyacağım; lâkin İstan» bulun kır, deniz ve duğ manza- rasiyle beton yapı ve modern apartıman hiç uymuyor; birbir lerine hiç ısınamıyorlar; arada dalma bir yabancılık, karşılık - lı bir bağdaşmazlık, iğretilik ve yadırgama hissediliyor. O ka - dar ki, böyle yapıların kurul - duğu kırlar bana, bir gün, top- raklarının içine demir tırnakla- rını sokan o çömelmiş. göbekli ve keleş ağırlıkları - “desen &- nime,, filmlerine benzeyen bir sinema sihirbazlığiyle - temelle- rinden koparıp ularık kaçacak» Jar; ağaçları, suları, ufukları da beraber alıp başka yerlere gö- çecekler gibi geliyor! İstanbul kırlariyle modern ya ala » —mmaaesesasasaamez. pılar arasında yıldız barışıklığı olamıyor! ** * eton ev, kır ve yaz fazla ağırdır. Modem küşklere dikkatsedi- niz: Bir türlü sivrilememi van ve kasa gibi lüzumsuzca 82; Ism duruşlariyle daha | ziyade kaplıcaları andırırlar. Eski 'Türk mimarlarının yaptıkları Bursa- daki kaplıcalar, şimdi bana bu cins kübik binaları hat : yor. Fakat onlar, hamanı olduk- İarı için öyle kunt, bodur, yük- lü kurulmuşlardı. Ayrıca baş - larma, sağlam yapıları yek raşan kubbeden taclar koyarak kaplıcalara bir kutluluk ve kud ret gösterişi ekle Halbu- ki yeni evler, yalnız taçsız de - gildirler; kafamıdırler. Kesik baştırlar; kavukları uçurulmuş eski mezar taşları gibi mânala- rını, beybetlerini kaybederek dim dik duruşlarını uymayan bir eksiklik içinde kalmışlardır. Damsız ve saçaksız yapı, ne ka dar gösterişli ve güzel yapılmış olsa yelesi traş edilmiş bir er- kek aslan kadar bana sünepe ve| komikleşmiş geliri Meyilli dam ve geniş saçak, evler için ne haş bir baş ve saç tuvaletidir! Bizim mimar de - delerimiz. kafalarındaki heybet li ve zarafetli kavuklar kadar inin de baş kıyafetine özen ve önem vermişlerdir . Bazı Anadolu köy ve kasaba larındaki “sundurma,, lar, yani (Devamı 4 üncüd için LOREL # Mügünri Kevboy GENE AUTREY darafırdan GÖRÜNMEYEN KAHRAMAN Aşk ve Macera Filmi Bugün Ağız Tadile Gülmek İstiyenler İPEK sinemasında Senenin en eğlenceli komedisini görmeli Bugün sast İl de tensiltir gastine HARDİ MEKTEPTE Türkçe Sözlü ve Meşhur Kemiklerin En Güzel Filmi olurak: — M, U, M, Memleket furnalı, 7 — Renkli Miki Mas Bagün saat 11 de tenzilâtir matine İma Bu Hafta SARAY Sinemasında İki büyük #ilmden mürekkep zengin ve hareketli bir program Güzel ve Sahbar ANN SOTHERN tarafndan ÇAM SAKIZI ALTIN ARIYOR Hissi ve eğlenceli Film ni l i DİKKAT! Filipinlerde Amerikalıların barpleri KAHRAMAN SUBAY'da CARY COOPER Top: seslerini böstaran coj alkışlar topluyor MİLLİ ALEMDAR Son günlere yetişiniz, "Dâhi Rejisör ERNEST Lübitsch'in son harikası Aİ İİ, AŞK İLAHLARITI MAŞ Şİ, MARGARET SULLAVAN « JAMES STUWART ! Üsküdar Gi Bahar, Gül, Bülb Marifetli Elleriyle Hazırladıkları Eserle Mfapordan çıktık - tan sonra acele /77 7 Yazan: Nüst ele peer | SAİD KESLER etmedi sama 15 - 20 dakika sonra başlarlar. diye düşündüm ve Balaban iskelesinde bir yokuşu ağır ağır tırmanmıya başlı- dım, Davetnamede gösterinin — 1530 da başlıyacağı yarı idi Ben Üsküdar kız sanat enstitüsünün kapısından #" diğim zaman sant 1535 di. Ba sefi ben aldanmıştım; gösleri tam saatin» de başları Programın ilk numa sna yetişemermİştim Geç kaldığım ve erken çktiğım & çin enstitüye g imin de çıkışımın da kimse farkında olmad Salona girdiğim zaman O sahnede “Harp ve sulh, isimli manzum eser temsil ediliyordu, Erkek rolleri de kızlar tarafından yapılıyor ve temsil Sehir Tiyatrosu sanstkârlarını imren direcek. hattâ birez da kıskandıracak bir Oo muvaffakıyetle £ alkışlanıyordu. in İdim ki bm eseri kılı kırk yara rakseyreden müsamabasız münekkid miz Ulunay bile harp ve sulh tablo. sunun temsilinde hata bu! kek rolündeki kızlar erkek! saçlı, ak sakallı zaman #ht dar kamburlaşıış, sulh bugünkü hali kadar zevallılaşmı Üpsüder kar sonat enstitüsü b le,, tertip etmişti, | Fakat bu yıl, ilk def» olarak, “defile, ke- Himesini kullanmamış. canlı manken. lerin gözlerimizin önüne koydukları eserlerin geçidi, programda “biz yap tık,, töbiriyle ifadeleştirilmiyti Geçldim, orijine! bir tarafr da mek tebin yıllık müsameresi halinde ter- tip edilmiş olmasıydı, Temsil selo. manda beş yüzden fazla davetli ve seyirci vardı. Hazırlanan program e- sine as raslanır bir imtizamla tatbik #diliyor, enstitünün büyüklü küçüklü ALİCE yar Dikkat Son angafmanlardan .—. MARMARA" ya Halk Sel halinde akıyorlu.. HELLO! BRODWAY:!... Bütün İstanbulu akın akm çekiyor Harikahı rağbet ve izdihama rağmen evvelki dolayı FİLİM UZATILMIYACAKTIR bü —— terini tist muvaffakıyetizle İ başarıyoclardı. İ Mektepli kızın “ yıldızlar o rüyası baletinin topindığı coşkun alkışlarla sona erdi. Şehir "Tiyatrosuna tav- siye ederim, biletlerini, bu tablo - daki baletleri yetiştiren (sanatkâr daretine versin. Mutlak ki bugün” künden daha iyi netice alır i Küçük ve amatör sanatkârlar, Ç oyunlarında Çin giyinişini, Gin eği Uy ve bükülüşünü, OÇin aksayışını bülten Çinli berginliğini o kadar İyi tebarüz ettirdiler ki birden uzak ya- şayan bu milletin oyunlarında bile ne kadar hareketsiz kald “ba iirtebilmek muvuffakıyetini gösterdi- ler. İçinde biç bir erkek artist bulunmı- yan komedi kız sans? enstitülerinin mevkiini göstermesi itibariyle şayan dikkamti, En şayan: dikkat olan taraf da ahretliğin “madam kokona, deği. ği terzi kadınım harikalâde güzel er- meni taklidi yapış, uzun zamandan» beri sahnede göremediğimiz. pişkin yzenin pişkin edasiyle, sahneye çok alışık tavriyle, makyajdaki maharetiy ie Şehir Tiyatrosunun en güzide ö£- üstlerini gölgede brrakeışı idi, *#*** gverii öğretmen ve öğrenicileri- rin bir yel içinde hazırladıkları eserlerin, canlı modeller üzerinde gör terilmesi de pek orijinal bir şekilde hazırlanmıştı, Bir eser temsil edili. yormuş gibi sahneye evvelâ artistler çikeyorlar, eseri temsile başlıyorlar, sonra da canlı modelleri gösteriyor” lardı, Oturup canlı modelleri seyre- den 6 artistten biri arkadaylırına ele biseleri tarif ediyor, sahnenin kena. rından: — Bir sokak kıyafeti, şapka ve çantalar da atölyemizde yapılmıştır. 1Devamı 4 unayde) FA Hüheleştiği Günlerdir 1... İle bütün Holivud gençli Bu Salı EDEBİYAT DÜNYASININ EN SİNEMA ALEMİNİN EN SANLI ZAFERİ Ronald COLMAN nun en büyük muvaffakıyeti olan İ SÖNEN IŞIK ŞAHE Bugün Bütün kalbleri heyecanla titretiyor. Bütlin seyredenlere en büyük aşkı Mevsimin en cazip ve güzel filmi DELİ GENÇLİK Baş Rolllerde : ANDREA LEEDS - JOEL MAC.-CREA güzelliği ile süslenen bu eğlenceli ve çok kuvvetli filmi SÜMER SİNEMASINDA Görmiye Hazırlanınız. LÂLE Sinemasında ) A nuz, Sant 11 de tenzilğrik matin. ilkbaharın bülün koku ve Akşamı BÜYÜK ESERİ... İda LUPİNO SERİ Bütün gözlere yaş dolduruyor... anlatıyor., Bu eşsiz filmi görmeğe ür öğremicileri rol lanmıştır; diğer geli olgun bir ar-İkit yazdan İleri geliyor, il 7 g” Yazan: ULUNAY er mevsimin kendine mahsu duğu halde, ne derme bahar, mevsimlerin en im yazısıdır, Bilhassa divnn edebiyatın da bahara verilen mevki hiçbir mev #ime nasip olmamıştır. Bâki, bü kasidelerde kışı teşbih olarak Kul ler de vekit va bahsederler, fakat umu miyetle güz mevsimi divan edebiy? ında pek az yer tv Tarz mattan sonra birine ötekir “son,, kelimesi i baharı ikincisi “hszan, Şu hazin mevsime debra'dobra X demek için, memleketin koca bir ii kılâp geçirmesi lâzım a Şark, baharı çok sever, Burun » bebi “gül ve bülbüi,, ün şark karak terinde uygun bir rol oynu: sramak lâzım gelir, Bahar, gül, bük bül! Bu üç mevzu kadar hırzalanme ne bahariye teşbihli bir kaside sun bak bir keçim kaps olmuştu, Pu: zuli, divanma; Hava arkin diye başlar ve © me «, en kuvvetli eser Ner't'ni r gül kaside den biridir. İmer bahar, mubiedem de gönlümüz dl yen elmemcem . lana beyitleriyle başlıyan o bahariyas parlak kasidelerinlen birine gıç olmuştur. Bahar, gül ve böral tasvirlerinde divan edebiy: un, Tanzimat edebi yatından daha ziyade muvaffak ols | duğuna şüphe etmiyorum, Bfuallim Naci'nin bir “bsi tasviri denek olan "kuzu, ahde beyitlerindeki yapmscık İlsan nasil © bahar levhasını bi göçer- tecek kadar tal sa, edebi mektebin yerine geçenle, Zahâr olsun, bahir olm de gönlüm Miraz deli-melki etin diyordam Yahut: » Akar çağıl çağıl © su Ki bağları Tevkredir Meler başında biz kara Mu bir güzel terieeir giirleri de o zaman bile unutulmuya mahküm “ar muv,, denilen üslübun devksiz hatları hatırlatan şahsiyei- #2 bir tasvirden itörettir, Bugün edebiyattaki bahar tesvir- erinin üslübü tabiiliğe cin, o lehvalarda semimiy kuvvetli buluyoruz, Halk şairi baban ri daha tekellüfsüz terenniim ediyor. ve onun ruhlara hükmetmesi, © sa> delik dekoruna bürürmüş olmasmdan | Şiirlerine en sude ve en canlı isti kameti vermesini $ bu #ç | mevruun birinden bahsederken, göy- e söyler: Parks war e benden şeydi bülsdln? ; Ben de mekunuyum bir gom gilin Tarama hi gezi İçimde kimsesiz biz Gkvir wi hırpalanan bu tslüba ve kuv- vetli bir sadeliğe dayanıran, sanki büz behar kokuyor! Ve astrlardanberi mevzular uygun bir Zeytinyağı Makine Yağı Haline Getiriliyor İsmir, (TAN) — Hükümetçe seytkeyağ İ5 yalm Tk ei MERİ i Meme zl yalmaktağır. dan var olmuştur. Diğer bir aklar Gini i 2 5 cd gaye ölü yazarla ve Güzel retlmlerle gitmiştir. BİRLİK — 35 günde bir çikar #ecari, Sai edir 4 ürü sayısı İste ida meşreeiim. IKTISADI YÜRÜYUŞ Tktanadi. Cicer, en sazimbadır. E9 mer ÇI MEŞRIYATI — & betik BiP Meralağ Beye dilemiş. ADLİYE CERIDEŞİ — Adtire Vekiliği va ından ber &y Fal Otuz üncü ved | BAYINDIRLIK a BAE aym vaz “YTAVACILIK' Yi BPOR lerini Kurumusun. düşüncelerini resi Ankarada gikmeştr. ALEV ŞARKISI Türkçe Sözlü NOAH BERAY » ALEKSANDR GRAY BERENİS GLAİRE Ve Nevyark Metropoliten Ope- rası artistleri, Fevkalâde merakli nefis Mek macersti