27 Nisan 1942 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

v4 Pazarert 2 NİSAN 1942 > » ZAN Jayavu TELGRAF: TAT, TELEFON: 24310, 24318, ENİ Ank-ra caddesi Na, 102 K YEDİNCİ YIL — No. 2402 gere yene Dünkü Güreşlerde Ankara Bölgesi Birinci, İstanbul İkinci, Kocaeli ve Eskişehir de Üçüncü Oldular ANKARA MUHTELİTİ DÜN İZMİRİ 7 (Tafsilât ve günün « ger spor GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ M. Hitler Bir Nutuk Söyledi i Führer, Kış Harbini ve Cephenin Ne Büyük Güçlükler Pahasına Tutulduğunu Anlattı - 1 YENDİ susaaneasanaüiee “130 Yıl Önce Başka | Mukadderatı Kıran | —— Timor ri AVUS Garbi Avus. Denixi S5 iz R HALIDE EDİB'in Şaheseri C.H. P, İlk sanat mükâfatını kazanan NEKLİ BAKKAL Altinci basıma Çıktı, Ciltli 150 Ahmet Malit Kitabevi Sİ RE — a e MİRockhampi Bir Akibeti Önledik,, | Hitler, Zafer İçin Tam! 800 1007 km. güreş müsabakalarından bir görünüş haberleri ikinci sayfamızdadır. İkinci Cihan i Harbinin Kat'i Safhası Modern harp makinelerinin kemi- yet itibariyle budutmuz, keyfiyet i- tibariyle de durmadan yeni buluş- lar, icatlr ve terskiler istiyen ih- karşılayacak — kudretli malik bütün ği Hyaçlarını Aanayi devictler, buğün artık harp halinde bulunuyorlar, Harp, kari safhasına bir itere, bandan dolayı girmiştir, Kat'iliğin bir ikinci unsuru da, yi- ne bu büyük devletlerden en ço- dunun, İstihsal ve takat bakrmn- din, yapabileceklerinin son haddi- Be varmış olmalarıdır. cihazlarına Burhan BELGE barbinin kati safhasına girdiğimize şüphe ur. Ancak, katiliği tayin len unsur, hatıra kolaylıkla ge. kbileceği gibi, bu yaz cereyan © olan askeri harekât ve Bunların bilhassa Şark cephesine | bet edecek olanları değildir. Kat'iliği tayin eden un- Sür, bu muazzam kuvvetler çar. İ Dışmasına girebilmeleri 1939 da İ Satimal dahilinde bulunan bütün İ Seli başlı kuvvetlerin şu 1942 Bisanmda, çarpışmıya, fiilen gir- Miş bulunmalarıdır. Sebepleri, araz! ve neticeleriy. | ” gayeleri bakımından, bu har- İ “in, ekonomik kaynaklar kavgâst #trafında büyük sanayi devletle. Yİ tarafından yapılmakta olduğu Mikârdır. İşte dünyada mevcut le ne kadar büyük sanayi &leti varsa, bunlar, bu harbe, #rlik girmiş bulunuyorlar. Geri Kalanları herbe katılsalar bile, bina, kendi sanayi cihazlariyle Yipacak vaziyette bulunmadıkla n ya bu yahut öteki tarafın ayi cihazlarından — faydalan - suretiy! Rarp, ket'i safhasına, bir kere, dan dolayı girmistir. Bundan Solâyı, yani, modern harp maki. Ütlerinin kemmiyet itibariyle hu- Wisuz, keyfiyet itibariyle de dur an yeni buluşlar, icatlar ve kkiler istiyen ihtiyaçlarmı rşılıyacak kudretli sanayi ci. xlarına malik bütün devletler, iğün arlık harp halinde bulun- kları için. Kav'iliğin bir ikinci unsuruna #lince, bu da, yine bu büyük vletlerden bir çoğunun daha #oğrusu en çoğunun, istihsal ve sakat bakımından, yapabilecek. gtinin son haddine varmış olma- | Saridır. Eğer Fransayı kenara trakırsa) muharip büyük dev. ler arasında, bir keye İtalya, Müharipliğin bu Tiğ çoktari Malik bulunmaktadır. a“ Ye " mukavemetini bilötüelü Kız) Tümadığı sıralarda, İtala, harp 477 Soyu'Sa. 4 Süzİ i İkinci cihan Yoktı ka | da Çırak okullarıve Kurşiar Açılacak Yeni Bir Lâyiha İle, Himaye ve Onların Yolunda Tedbirler Al Ankara 26 (TAN) — Hükü met, küçük san'at erbabını alâka- dar eden bir proje hazırlıyarak Meclise vermiştir. Muvakkat bir encümende tetki kedilmekte olan ve 58272 küçük sanat milestese- sini alâkadareden bu projenin a- na hatlarını aynen bildiriyoruz: Hükümet, bu proje ile az ser maye ve fazla bilgi ile çalışan müstakil bir sanat zümresi yetiş tirmek, memleketin ananevi bir mahiyet ve hususiyet gösteren Sanatlerini : korumak ve inkişaf ettirmek, kuvvetli bir orta sanat tabakasını memleketin her tara- İngilizler Skoda'yı Bombaladı Ağır Bombardıman Uçakları Çekya'ya Kadar Sokuldu —— Almanlar da Cenubi İngilterede Bath Şehrini Yaktı Londra 26 (A.A) — Hava Na zarlığının tebliği: Dün gece Ros- tock ve Heinkel tayyare fabrika- lar: üçüncü defa olarak ardı sıra bombardıman edilmiştir. Ağır bomba uçaklarından o mürekkep diğer bir teşekkül cenup Alman- yadaki hedefler ve Pilsen'deki Skoda fabrikalarına hücum etmiş tir. Dunkergue Jimanı da bom * balanmıştır. Savaş uçaklarımız işgal altın » daki Fransada bulunan tayyare meydanlarına hücum etmişler - dir. Bu harekâta iştirak eden uçak: larımızdan 5 i dönmemiştir. Şimali Fransa üzerinde Londra, 26 (A.A.) — Hava Ne , dün İngiliz av tayyareleri tarafından saat on birden itiba- Ten *Dunkergue'den Cherbourg'a Ağir Devamı Sa, 2513 Küçük Sanat Erbabını Bilgilerini Arttirmak ınması da Düşünülüyor Jfına yaymak, hünerli sanstkârlar yetiştirmek ve sanatlerde çalışan ların mali ve iktisadi vaziyetini düzeltmek istemektedir, Kanunda küçük sanat “bir us- tanım tek başına veya 10 taneden az çırak ve kalfa k $ı veya pazarlarda ve; malâthanelerde el emeği v: - #asını ortaya koyarak yaptığı iş, diye tarif edilmiştir. Proje kanuniyet kesbettiği tak- dirde küçük sanatlöre çırak ola- rak alınacaklar 11 yaşını bitir miş bulunacaklar ve tam sıhhatli 47 Devamı Sa, 2 Sü. 7 .. Yedek Subay Okulunun 16 »net | Büyük Millet Meclisi -Reisi Abdülhalik Renda, ordumuza katılan / Hindistan vaziyetinin genç yedek subaylara di Meclisten Salâhiyet Aldı Berlin 26 (A.A) — Alman Füh reri bugün Reichtag'da bir nutuk söylemiştir. Hitler, 17 ilkkânun 1941 de Releh tagda söylediği nutukta olay- ların evvelki senelerdeki geli- şimini anlattığını hatırlattıktan sonra İngilterenin Avrupa kıtası siyasetini tahlii etmiş, bu siya- setin kıtadaki milletleri bi düşürmek ve kendisi asyari kan kaybetmek bahasma dünya İmpa ratorluğunu kurmak olduğunu söylemiştir. Hancdan menfaatlerinin hâkim bulunduğu devirlerde tatbiki nis beten kolay olan bu siyasetin he e milletler siyasetin esasen asırlarca olduğu gibi devamına da imkân bulun - madığını belirten Führer, son asrın bir tarihçesini çizmiş ve “işte bundan dolayıdir ki bu yeni harp İngiltere için ancak felâket- le bitebilir, i e hücum göçrek, dünyanm bütün felâketlerin- den onları wmesul göstermiş, Bölşevil likten, Faşlstlikten, Nasyonal Sosya- isilikteri bahsetmiş, bü harbin mub- telif sahalarına temas ederek Alman #5 Devamı Sa. 2 Su Posta Arabasından 160.000 Lira Çalan Adam Yakalandı Bafra, 26 (TAN! — Dün Sam- sunda - Bafra yolunda posta oto- mobilinden 160,000 Lira çalınmış tır. Zabıtanın gayreti ile failin müteahhit Ali olduğu anlaşı'mış ve para #amamen istirdat, edile- rek hakkında kanuni takibata başlarımıştır. |“... tahsil devresini bitiren mezunlar, evvelki günkü merasimde and içerken plomalarını bizzat veriyor İtaati Temin Maksadile| Fransa mağlöp olshberi De | katatarı çıkarılmıştır. Yü arta ehemmi n nüfuz ve kenirolü altımda bulünanyeni Kaledonya a Avustraly doğusunda bulunan ve krtaya yakmlığı &ol yeti böyük bu adanm mevklini gösteriyor, a Amerikan le stratejik Cenup Batı Pasifikte Kaledonya'ya | Amerikan Askeri Çıktı Amerikan Filosu da Bu Adadaki Üslerden| Faydalanıyor ye bir Fransız müstemlekesi olan Kaledonya adasına, bugün Ame- rikan eskerlerinin çıktıklarını bildirmiştir. Adanın müdafaâsına yardım edecek olan bu kuvvet - ler mahalli idare ile mutabık ka- lındıktan sonra gönderilmiştir. İ Yeni Kaledonyadaki serbest /Fransızı filosu, serbest Fransız üslerinden istifade eden Amer! « kan filosu ile işbirliği yapmaktı İdır. Amerikalılar için en kıyme İli stratejik üslerden b; İ Kaledonya'nın merkezi idir. i Berlin Büyük Elçimiz Türk Heyeti Şerefine Bir Öğle Yemeği Verdi Berlin 26 (A.A) — Almanya ya mübayaalarda bulunmak üze- re gelen kara ve denizyolları be- yeti şerefine büyük elçi Gerede büyük elçilikte resmi bir öğle ye- meği vermiştir. Yemekte Reichbank direktörü İRusel, Hariciye Nezareti Iktisat İdairesi reisi büyük elçi Clıdius, İktisat ve Münakalât reisleri ile ağır endüstri mümessilleri ve Ankara Alman elçiliği ticaret müsteşarı elçi Jenke ve Türk he- yeti, büyük elçilik erkânuhuzır bulunmuşlardır. iNehru" "$. Cripps, Hindistan Vaziyetinin İyileştiğini Sanıyorsa Aldanıyor,, Kalküta 26 (A.A) — Pandit yaptığı de- a Göre tuğumuzu İleri sürüyor. diaya hayret ediyoruz. Çünkü is- tediği iyor, İngiltere hükümeti hiç bir teşebbüste bul! Bız, bütün meseleleri ve tehlike- leri bizde mevcut olan dayanık- hık ile karşılayacağız. Cripps, e ğer yaptığı ziyaret nezdinde iğini iz mesuliyetler bize veril-? neticesinde | VALİ, DÜN GELDİ Mahrukat Ofisi Teşkil Ediliyor Şehrin Odun ve Kömür İhtiyacı İle Doğrudan Doğruya Bu Ofis Meşgul Olacak İ Vilâyet ve belediyeye alt işler hakknda alâkalı Vekilliklerle te- maslarda bulunmak üzere bır müddet evvel Ankaraya vali Dr. Lütfi Kırdar, ki ekspresle şehrimize dönmüş” tür, Vali. gazetecilere-beyanalta bulunarak demiştir ki *— Ankaraya bilhassa İ: bulun kömür ve odun işi içi miştim. İşlerimi henüz tamamla- madan geldim. Onun için iki gün sonra tekrar gideceğim. Odun ve kömür ihtiyacını karşılamak üze- re bir “mahrukat ofisi, kurula- caktır. Buna dair kararname ya- kında çıkacaktır Doktor Lütfi Kırdar, İstanbul Ga kaldığ müddet zarfında zeh- rin odun ve kömür ih temini için yapılan tetkiklerin ne ticesi hakkında yeni malümat a lacakı bu arada odun ve Kömür £ör Devamı Sa. 2 SİL 4 Vali Dr. Lütfi Kırdar Güzel Örnekler, İyi Huylar ocamız Ahmet İhsandan dinledim: Bun- dan otuz yıl kadar önce Değirmendere iskelesine köylüler odun getirirlermiş. Orada bir direk dururmuş, bu direğe de içi para: dolu bir torba asılı imiş. Köylü, getirdiği odunu ken- di tartar, evvelce odun tüccariyle kararlaşan fi- yat üzerinden bedeli ne tutuyorsa o kadarcığını torbadan alır, tekrar yerine koyar, geri döner, gidermiş. Ne kontrol, ne hile, ne hırsızlık! Benim de buna yö” kın gördüklerim, bildiklerim vardır: İstipdat zumanmda | liye hazinesi, arasıra, umumi maaş verirdi; topluma altıyüz bi altın lira tutardı. Dört, beş veznedarın maaş sahiplerine da- gıttıkları paradan - aha baba günü, kargaşalık. düzensizlik sebebiyle - kasada epeyce açık kaldığı da olurdu. Fakat yan- lışlık yüzünden, hakkından fazlasını almış olanlar, her seterin de bu fazlayı geri getirirlerdi. Hele bir keresinde bir sultanın maaşı, vekili ve adamı olan bir harem ağasına bit misli, yâni yüz lira fazla verilivermişti. Ertesi sabah harem ağası kan ter içinde ters yüzüne geldi ve hanımının emriyle o parayı yâni şimdiki piyasa üzerinden 17,500 lirayı vezneye yatırdı! Yine eskiden, yaz meşsimini bizim selâmlıkta geçiren bi Mekkeli bilirdim ki paraya ihtiyacı oldu mu Tahtakale'de & dükkâna gider, dükkâncının kulağına bir şey'söyler,'© dahi or- taya bir koca kese atar, öteyanda alış verişiyle meşgul olurdu Mekkeli ise keseye elini sokup istediği parâyı - dükkün sahibine miktarını söylemeden - alir, giderdi. Borcunu da ayı öderdi; “Ver keseyi!,, derdi, dükkâncıya göstermeden rayı atardı! Gurbette de başıma buna benzer şeyler gelr Cebindeki servetin hesabım, kitabin bilmiyen bazı zengin ta- nıdıklar, kendim istemediğim halde, halden anlayıp bir tomar banknot uzatırlar, “paranız olumca verirsiniz, dilediğiniz kadar alınız:,, Derlerdi. Fazilet taslamak için söylemiyorum, hiç bi- rinden almamıştır; fakat kolaycacık iki, üç elliliği çekebilir dim, farkında olmazlar, . sldırmazlardı! Bütün bu, saydıklarım aşağı yukarı bütün dünyaya ve: milletlerin çoğuna nasip olmuş yi huylardı; Türkte ise aşırı derecesine raslanındı. Şu, daha dünkü olaylar: şimdi masala ve uydurma ahlâk kitabr hikâyelerine benziyor. Demek istemiyorum ki o eski 2a- manlarda soygunculuk, vurgunculuk yoktu. Fakat bunlar ara- sında bizi, İnsanlık bakımından oyalıyacak, yüreğine soğuk su serpocek güzel örnekler de fazlasiyle vard. Kötüsünü işitir | zannediyorsa hasta ediyo: kan ağlardik; amma. iyisini görünce de ferahlardık'