27 Mart 1942 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

ESER VI TOZETK GNEGESPE LAR ? SEM Nr5? 5s trt GRLİRZEB1TT BİYE Nahas Pş. nın Son Şiddetli Nutku Yazan: M. ANTEN anemi intibabat bitmiş ve Nahas paşanm lideri bulunduğu Yed. partisi mebusan © meclisindeki aralıktan 216 senı kazanmıştır. Mahas paşa intihabat münasebetiyle Wiyoda söylediği bir mutukta mihver lerine karşı çok şiddetli bir Hi- Mn İmilanenıp ve demiştir ki: “Mrs a mil menfaatleri İngiltere korumulabilir. İstiklâl ve tini Böşlerdi ve İtalyan redyosu ba müra- tebetle Nahas paşanm Masır fetiklâ- lini temin edecek tek adam olduğunu Möylemişti, ,, Barı müttet'k mahfifleri de, İng'i- İsrenin bu taymden memnun olmıyan. ağını ve Nahas paşaya güçlükler çe- karacağını. sarmışlardı. Halbuki Na- Si paşanm iktidar mevkiine geldiği Sünden itibaren İngilir matbuatı ve| Mahfilleri bu hadiseyi büy Heniyetle karşıladılar ve Nahas paşa- m Mesrda variyete hâkim olacak ve Miray mahftinde dönen emtrikalara son *rdirecek tek adam olduğu kınaati- Ni izhar ettiler, Sonradan öğrenildi ki, Mahas paşanm iktidar mevkiine geti- ve yeni İntihabat yapılma- Wwe bizzat İngilizler istemişlerdir. E- Misen kralın Nahss paşayı başvekâlete si bayret (uyandırmıştı Zira Kai Faruk Ali Mahir paşanın telkini le Nahas paşayı 1937 de iktidar mev- çekilmiye mecbur etmişti. A Mahir paşanın kardeşi Ahmet Mahir TAN -KONVOY —— HZNDISTAN Nasıl Teşkil Edilir, Nasıl Denilen Keşfolunur ve Nasıl Cm Taarruza Uğrar? --- aeereae Bir Taraf Yorulmadan, Bıkmadan, Hiç Bir Fırsatı Kaçırmadan Darbelerini Yurmak Mecburiyetinde; Öbür Taraf da Yılmadan, Sar- sılmadan Mütemâdiyen Tedbir Alarak Bu İşi Atlantik muharebelerine alt tebliğ» lerde dalma buhsediler konvoy (kafi- le) tâbiri hakkında ber okuyucunun 2 veya çok bir bilgini vardır. Fakat n dalmi tekâmülü ve taarruz bunlarin husule getirdiği var i karşılamak İçin konvoy sisteminde de bunlara muva- si yenilikler tatsik edlimesi mesbu - riyeti hami oldu, Bu yazımızda oku- yolculara konvoy wswlünün tarihçesi - le bügün tatbik edilen en son şeklini ve bunlara kara yapılar taarruzların leram suretlerini kısaca bildirmiye galişacağız, * * afile usulü evvelâ 914 harbinde tatbike başlandı, o Almanlar, İngiliz #earet gemilerine karşı tica- ret müharebesine giriştikleri zaman kafile usulü yoktu, İngilizler evvelâ denizaltı gemilerinin — tecavüzlerme karşı koymak için tcaret gemilerini silâhlandırdılar, Denizaltı gemileri, taşıdıkları mahdut ve mali değeri yüksek torpidolarıı ziyan etmemek için, Ucaret gemilerini suyun üstün. e top ateşiyle batırıyorlardı, Ti caret gemileri silâhlanmen bunlarla denizaltılar arasında bir müddet top- gu dellomu cereyin etti, Netice bas zan ticaret gemisi, bazan da denizaltı gemisi aleyhine tecelli etti. Bu su- Peşa da Nahas paşanm memleket & Şe nüfurumü kirmak maksadiyle etd partisi içinde bir ayrılık hare- uyandırmıştı. Bu suretle bir cok ır Nahas paşıdan ayrılmışlar. inn © zamandnberi göl- ve Vefd partisi 1938 in- tilabatında 204 o mebasluktan ancak Yirmisinii Bütün bon- lârdan Kral Paruğun bu defa Nahıs Pasayı Mahas paşayı istemeleri Kin bir çok ciddi sebepirr vardır. Yam bancı kaynaklardan gelen haberlere Söve, Krahm İngiltereye karşı sempi- si zayıftır. Ve bütün saray muhiti Bilvere mütemayil insanlarla çevrik , Ba şartlar içinde, hâkimiyeti tında bulunan bötün milletlere karşı Şiyasetini değistirmiye karar veren ilterenin, Mrsmr milletini arkasm- Sah sürükliyebilecek kadrette bulunan! 8 paşayı tutmam kadar martıki bir hareket olamazdı. Pihakika Nahas Paşa Mıcır istiklâlinin canlı bir trmseli Harak telikki edilmektedir, Mrser mil etinin büyük ekseriyeti, gençler ve yanlar onunla beraberdir. 1036 da i e imzaladığı dostluk ve i- fak Meserın tamı beki sülmış kat'i bir adım teşkil Münektedir. Hadiseler, tatmak / ni İngilterenin Nahas paşayı çök isabetli bir siyaset te- f &v tayyaresi ma göre, Maltaya vardığı bildi- Men kafilede çok mikdarda av tayya Yi bulunduğu ve ba tayyarelerin 2 retle bir kaç denizaltı gemisi batın. ca Ücaret gemilerinin su altından torpido ile hatti hiç bir ihbar ya pılmadan bayrılmaları usulü tatb'k olunmıya başlandı. Az zamanda ba- birelan ticaret gemilerinin tonajı yük şek bir yekün cuttu. Bu vaziyeri kar. lamak için ticaret gemisinin ya- mma onun etrsfında karakol yapacak ve torpidosunu atacak (o den'zaltmın periskopunu görünce son hızla üstü. ne saldıracak yüksek süratte v& ce yik bir harp gemisinin refakat! İcap etti, Fakat seyrüseler eden yüzlerce geminin her biri yanma bir harp ge- misi koymak imkânsızdı, Bunun ü- gerine ticaret © gemilerinin beş on, hattâ yirmi otuz tanesinin bir kaf'le teşkil ederek seyretmeleri ve bunları kafilenin büyüklüğüne ve ehemmiye- tine göre iki üç destroyerin hime- ye etmesi bsuslü kabul olundu ve böylece konvoy sistemi teşkil edildi 914 harbinde (ticaret gemilerinin düşmanları yalnız denizalte ve de nizüstü korsan gemileriydi, Denizal- alara karşı mukabil tedbirler sürat- Je tekâmül etti, Derin sulara bomba atan toplar o yapıldı. e Denizaltınn pervane sadasiyle cihetini ve mesa- fesini gösteren dinleyici âletler keş- folundu, Bütün gemiler bu toplarla ve bu dinleyici öletlerie teçhiz edil. di. Batan gemilerin tonaj yekün gittikçe azaldı, Ve kafile sistemi harbin sonuna kadar bu suretle ma- vaflakayetle tatbik olundu. İL B» harpte ise kafile, deniraltı ge- milerinden başka bir de, ta- arraz ve tahrip kabiliyeti çok yük- sek olan hava silâhinm tehdidi ile karşılaştı. Eğer Almanlar, Pransanm Manş ve Atlantik sahillerini işgal etmemiş olsaydılar, bu silâhiy At Jantik muharebesi o üstündeki tesiri şöpbesiz ki bu kadar tehlikeli olmu yacak İdi, Paket Almanlar, bu sa- billleri işgal edince oralarda denizal- den kuvvetlerin karşılaştıkları şera- İt 914 harbinin geralti ile mukyese edilemiyecek bir şekil aldı, Yeni şetsite göre, Alman İşgali altındaki Kmanlardan, kafileye kar- # taarruza o sevkedilecek desttoyer ve korsan gemilerinin taarrazlarını bertaraf etmek için bir de kra- vazörün refakat etmesi o mecbu- riyeti hastl olduğu gibi düşman ban va kevvetlerinin taarruzlarını kar. şilamak için bu işe bir çek hava mey dildi ve ayrıca büyük kafilelerin İn- halarına girdikleri zaman, kafileleri karşılamak Üzere icabtnda bir tay- Yare gemisinin denize açılması usulü #altı taarrusuna karşı bir topla teç- hiz edilen ticaret gemisi şimdi de hava tanrruzuna karçr bir ever taze yaresiyle teçhiz edilmiye başlanmın- ter. Ru seretle yirmi beş gemiden müteşekkil bir kafilenin icabında ha. va taarruzuna karşı kendisini kora- Yazan: —— Necati Yasmut mast için yirmi beş ever tayyaresi bulunuyor o demektir. Gemilerden havaya fırlatılıp yükselen ba aver- lar, düşman bombardıman tayyarele- riyle çarpışıp onların o taarruslarını bertaraf ettikten sonra eğer kafilenin beş on dakika istaper etmesinde bir mahzur yoksa tekrar kelip gemileri- nin yanında denizin üstüne konarlar, Gemiler de vinçleri ile bunları içeri alıp tekrar yollarına derim ederler, Eğer gemilerin durmalarında mah- zur varsa ve müttefk yahat ana vatan üsleri beş yüz mil dahilinde ise, xw- cılar kafilenin emniyetini temin İ- çin bir müddet ona refakat ettikten sonra doğru kara üslerine uçup gi- derler, Bu şeklin, İngiliz hava kuvvetine yüklediği külfet âşikârdır. Her an denizde bulunan üç yöz veya dört yüz ticaret gemisinde dalma birer avcı tayyaresi ve birer pilot bulun- durmak ve cereyan edecek mubare- belerde bunlar verecekleri zayiatı telâfi etmek mecburiyeti hava kur» vetleri için ciddi bir sıkıntı teşkil eder, Böyle olmakla beraber bir çek cephelerde hava kuvveti ihtiyacının çok şiddetli olduğu bir zamanda İn- gilterenin kafile emniyetini temin £- çin bu fedakârlıktan çekinmemesi ve ba şekli tatbik etmiyo başlaması 6- un “cephelerden daha Ziyade kafi. leniri emniyetine ne kadar dikkat ve alâka gösterdiğinin bir delilidir. Tasrrasa uğrayan kafileden ba- tan şemlerin mürettebatının tahlisi bazı ahvalde müraktin o'amaz, Böy- Je ahvalde bu mürettebat tahlisiye sandallarının içinde günlerce kurta- rılamadan. deniz. üsbünde “kalabilir ler, Burun önüne geçmek için son aylar zarlmda ticaret gemilerinin tahlisiye #ilikaları birer radyo mür- silesi ve birer mürsile amten' direği ile teçhiz edilmişlerdir. Bahriye ne zaretinde bu İşe bir şube ayrılmıştır. Bu yabedeki alcı radyo eihiir da- imi surette tahlisiye filikalarının ve. rici cihazlariyle ayni dalgaya ayar- lanmaş olarak açık bulümur. Deniz de kurtarılmadan kalmış mürettehat filika içindeki verici cihaz ile mev- eudiyetlerini, o bulundukları takribi mevkii bahriye meraretine bildirirler, Bu malâmat üstüne en yakin liman- larfan tahlisiye gemileri hemen de- niye açılırlar, K4* 'ahiie nasl keşfolumur: Bir ka- Pleye taarruz İçin önce onun mevkileri, ve seyir istikametini ve himayesinde bulunduğu kuvvetleri bilmek lâzımdır. Bugün bu malimat üç vasıta ile keşfedilerek topin Gisli teşkilât, denizaltı gemisi, han va keşfi, Merhangi bir İmandan ka. filenin hareket anr oradaki gizli teş- kilit mensupları tarafmdan Avrona- da bitaraf bir memlekette, meselâ İcveç, İspanya gibi- bi büroya tel- siz telgraf veya telefonla şifre ola rak bildi Bu bürolar ekseriya tearet büroları şeklinde moskelen- mişlerdir, Raporlar buralardan mer- LOKMAN Çocuğa mparmoz geldiği vakit, ya: nında hekim bulunması pek müstese danları ve hava birlikleri tahsis ©-| maşt #mdan gelen salyenin ağızdan çıkı- bilmesi içindir.. İspasmoz nöbeti hafif ve kım clursa «Jo kadar uzaklaştırır, &a bir şey yedirilmemeli, süt verilme- Yİ ÇOCUĞA İSPAZMOZ GELİRSE... Başarmak Zorundadır kere pasaparolu edilir. e Merkezden matlüp üslere dağılır, yahut hareket edilen memleketin herhangi bir sahi celeri muayyen saatlerde sal laşan denizaltı gem'lerine lüp işaret çıkılır. Mukabil teşlde gevşekliği ve tedbirsinliği nis betinde, bu hususta daha bir çok va- artalara müracaat edilir. kafilenin takip edeciği rot» iye nezareti tarafından denizaltı gemilerinin faaliyetlerinin teklsüf ettiği sahalar hakkımdaki en son raporlara | İstinaden çimilir ve şifreli telsirle, o hareket Tmanmda bekliyen kafile kumandanma bildi. rilir, Kafile inden sonra da ber ân bahriye nezareti ile temas tadır. Kafilenin mevcudiyeti ve vo- tas: keşfedildiği ohissedilince yolda kendisine yeni rota verilir, Denizaltıların faaliyet gösterdikle- ri sahalar bal ve arr aireleriyle İr- sımlara ayrılır, Her kısın dahilin. de keşif ve taarruz varifeleri bir ge- *miye verilir. Şüphesiz bu deniz par- çalarının büyüklüğü elde mevcut fa- Aİ gemilerin sdedine mararan tayii edilir, Bir denizaltı konvoy'u endi keştederse, hem buna taarruza ha- rırlanır, hem de kafilenin rotasını ve vaziyetini mücavir deniz altı ge- milerine rapor eder. Bünün için İn- gifizler batırdıkları denizaltı gemi- #ini hemen ilân etmezler. O saka bir kaç gün boş ve serbest kalır Dâşman üssü o gemisinden günlerce bir baber alamaymıca o zaman battı- enn hükmederek gediği kapamak i- çin başka'bir gemi gönderir. Alman- İsrm sor tatbik ettikleri usul, kafi- lenin yolu üstüne yedi sekiz denizal- tr gemisini birden bir yarım daire üstünde toplryarak kafileyi teşkil e- gen bir kaç hattı birden bir kıskaç İçine almaktır, Keşif tayyareleri, kendi seyir $0- haları dahilinde her günkü keşif u- çuşlarını yaparak İngiltereye yakla. şan kafileleri keşfe / çalışırlar, Ve keşif raporlarını hemen önlerine bil dirirler, Bu raporlar mucibince ka- fileye hava Wöarruzu yapmak İçin ös- lerden hava kuvvetleri derhal hava- lanırlar, rülüyor ki, şu bir kaç satır $- çine sığdırmıya — çalıştığımız mesele çök çetin, heyecanlı ve mu. azsamdır, Çarpışan ik! tsrafm yal- nız silâhları değil, bâtün varlıkları, bütün teşkilâtlarıdır. Bir taraf yo- almadan, bıkmadan, o dünyanm w- zak limanlarından hareket eden ki. illeleri ber gün her gece her elin. deki her vessitle, hem de pilaların- da, haritalarında, hesaplarında adım adım takip etmek ve hiç,bir farsatı kaçırmadan darbelerini vurmak mec. bariyetindedir. Öbür taraf da hiiç yilmadan, sar- sılmadan mütemadiyen tedbir almak, mukabil plin yapmak, her taarruza mukabeleye çalışmak ve bu büyük çetin işi haşarmak zorundadır. Çün. kü hepimizin bildiği gibi, İngiltere nin harbi idamesi ancak bu cephede muharebeyi kaybetmemesine bağlı- dır. melidir, Yemek yedirildiği vakit de yemek pek hafif olmalığır. İspasmoz nöbetleri o aradı sırada tekrar olursa, nöbet geldiği vakit ço- cuğa tenkiye edilmek üzere bir de | larda, © nöbetlere sebep olun hastalığı teşhis ederek çocuğu tedavi çtmak, ta- bii, hekimin işidir. t nöbetinin erk ark tekrar. laması mutlaka merek edilmiye sebep Olacak bir şey değildir. Fakat sapan» mora tutulan çocuğun çocuğun | İstikbaline çok tesir eder, Üç ayla altı 8y arasndaki çocuklarda wspasmoz mö- betlerinin akibeti ağır değildir. Çocuk tiç yaşından sonra ıspasmor nöbetine tutulursa, sar'a hastalığını hatıra getirir. Çocuk büyüyüp bülüğ vaşma yaklaştıkça sar'a hastalığı fb- timsali artar, Çocuk ne kadar küçük o Varsa, sepasmor nöbeti, sar'a ihtimalin! Ateşli | hastalıklar başlangıcında çocuk diş çıkarırken, çocuğun midesi bozulduğu vakit, sulucanlardan geler sspasmoz nöbetlerine -cocağun sinirli Garip Bir Alem İRKLAR — KASTLAR — DİNLER — DİLLER — Geçen gün bu sütunlarda Hindis- tanın nasıl tezatlarla dolu bir mem. leket olduğunu anlatmıştık, Bugün de size bu bilinmiyen ve sararlı memleketin me garip bir âlem ol- duğunu anmlatmıya çalışacağı: Şsrtandz beyaz, sarı ve siye ka mensup İĞÜ miyon insan yaşar, Penjap, Lahor ve Armistrar'da- ki halk beyaz ırka mensupturlar ve müslümandırlar, Cenupta siyahlar, Nepal'da sarılar yaşar. Orta hükümet- lerin halkı kiremit rengindedirler, Kastlar: inda'ları birbirinden ayrtan dört büyük Kast vardır; Rrahman- lar, Şatriya'lar, Vaişiye'ler. Şudra'lar, Bu dört kasta tabi ayrıca bir çok kast, lar vardır. Bir Kasta mensup İnsan- lar, diğer Kastlara | bağlı kimselerle temâs etmez, evlenemer, bir yerde ya- siyamaz, #fiş veriş edemezler. Dokunulmazlar: 'astların dışında bir de dokunul- #azlar vardır. Bunlar ilk Hin- distan yerlilerinin torunlarıdır. Bun- larım hayatları sefalet içindedir. Diğer Hintliler bunları âdi ve selil görürler, Onlarla temas etmezler, Dinler: Hirörtendı seyz din vardir. 237 milyon Hindu, 77 milyon Senenin en heyecanlı eseri GÖNÜLLER ALDANIR? Hans Söhnker - Leni Ma- renbach (Fransızca sözlü) Hissi Büyük Aile Dramı ŞARK Sinemasında emsalsiz rağbetlerle karşı- lanmış ve büyük muvaffa - kıyetler kazanmıştır. RAE EE Seveceğiniz Marka: RR Aravacağınız Mağaza: PR Istiklâ) Caddesi 205 Fransiz Tiyatrosu karsis larin erene ŞEHİR TİYATROSU ORAN” EISMİNDA,, Be isem 30 KOMEDİ KTAMI, Bi . Gree ve Küre olmasından başkaca» ehemmiyet verile mez, Ispasmoz nöbetine sebep ölan has talık geçince spasmoz nöbetleri de kaybolur, 7 muzda tipi Bir Hintli fakirin enteresan bir marifeti KRALLIKLAR — EVLENMELER — İNEKLER gir ekler erlere sa taşa sakanm bir atı var, Geçen gün sokakta sırtındaki O&emerin üstüne yerleştirilmiş gar tenekelerini zngrr- kara gözler, tırnağı bicırganlı, fakat yay gibi bacaklar... Asil hayvanın üzerine sırmalı bir hişa verulseskken semer vuruluyor. ırdır, vardır. benzerliğine hayret ettim, “Altın siner. adi bu sanat tarihi Almancadan dilimize çevrilmiş... “Di- limize çevrilmiş, demekle tâbirde bi- raz müselllik ettiğimi sanıyorum, Zi- ra eserin tercüme edildiği lisan Türke müslüman, 30 milyon budist ve pars, 4 milyon katolik vardır, Konuşulan Diller: PHiiistanda 353 türlü dil komuye- dar, Yalnız Nepal'de yirmi tör. Hü lehçe vardır, Yalnız Hindasteni dili ber tarafta kullanılır. Yabancı di! konuşanların sayı $ seçmez. Krallıklar: sikim dörtte öcü Tngiliz kralı ne- ibine tabidir, Fakat Hindistan- da 690 küçük hükümet vardır. Bunla- rim bir kmr Nepal gibi müstakil Haydarâbat gibi bir kısmı Fransanm yarısından büyüktür, Evignmeleri Jiindistanda bülâğ erken başlar Çocuklar daha küçük yaşta ev- lendirilirler. Son yapılan müfas sayı. mında beş yaştan küçük 10 bin ve benle on yaş arasmda OSI bin dal mevcut olduğu görülmüştür Hindis tanda dallar tekrar evlememesler, Mukaddes İnekler Bas bölgelerde © mukadder bir bakarlar. Bu sebeple bu hayvanlar şehirlerde serbertçe dolaşır. Seyri se- feri bozar, odükkünlardan sebze ve meyva ayırıp yerler. Onlara kime bir $ey demez, Bir Hintliye yapılan en büyük hakaret #inek yiyen, demektir. Yücel'in kardeşi şehrimizin tanmmış ihracat tüccnrlarından ( Haeş İbrahim Zade Srtkı Yücel 26 Mart 1042 tari- hinde Amerikan hastanesinde ebedi- yete intikal etmiştir. Cenazesi 27 Mart 1942 Cuma gürü sabah smat 11 de Amerikan hastanesinden kaldırı- mezarlığma defnedilecektir. — ——— MEVLÜD Ailemizin büyüğü, sevgili kardeşimiz |, Bay ŞEREFETTİN ALEMDAR'ın ruhuna ithaf edilmek Gzere 20 Mart 1962 Pazar günü öğle namazı mü iakıp Çemberliteşin Alikalipmşa ça- mil şerifinde mevlddü Nebebi okut- turulacağından ârzu buyuranların teze rifleri rles oluruz TEŞEKKÜR Doktor Hüseyin Sus Yalges'n izle samara meraniine Cerrahpaşa hastahanesi, beşhezi wee dektarlarımızlan Enst 9 e Dr. Cavat Kerir ezen, Put tüccarlarndan Ziya ve Satni | Ticare Vekile den biri olması... rilen kitabin da ayrıca terciimesi İğ“ MANIPAYURA KAR MİSHETLER Tiğürel Vekilliğinin manitararalır. için KiB la mn vik eleman Heri” ve öaiarak' ii Ticaret Vekiliğine bildirilmiş OTONOM, LASTIO) KAR . sile Şem ğe m. yen, gtnmekli ve kamyon —— yz bae. “LAK ram haal etmizlerdir. mea * MEMURLARA MENSUCAT TEYET-. Ma, meme ile. Bu amda dale önerilen lere iie ln me maretle tamkn edileceği DİMMTIMEAI