27 Mart 1942 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

'7"_' Ğ — /TAN EVIİ * | STANBUL1 Ankara önddesi No, 102 ÇAYA TELGRAF: TAN, ISTANBUL TELEF_'ON; 24310, 24318, 24319 YEDİNCİ YIL — No. 2371 Edirnedeki Merasim 1942 mi? 1943 mü? Müttefikler, Almanyaya karşı 1943 de taarruza geçmeyi düşünüyorlar, Sövyetler ise bu taarruzun 1942 de Yapılmasını istiyorlar, Eğer Al- Manlar bu yıl, Sovyetleri mağlüp edemiyeceklerse ve mihver devlet- leri bütün İmparatorluk yolların kapatmıya muvaffak olamazlarsa, İngiliz ve Amerikalfların düşünce- Sİ doğrudur. Fakat Almanlar bu Yd Avrupada kati bir netice ala- bilecekler ve mihverciler bütün Âvrupa ve Asyaya hâkim olacak- larsa, müttefikler taarruza geçme- mekle büyük bir hataya düşmüş oOlacaklardir, Öi M. Zekeriya SERTEL Şimdi müttefikler arasında münakaşa mevzuu olan Mesele budur: ğ Harbin kat'i neticesi 1942 € mi, yoksa 1943 de mi anlaşıla Saktır? Almanyaya karşı kat'i ta î"afuza bu yıl mı, gelecek yıl mi işlamalı? Müttefikler 1942 de Mi, yoksa 1943 de mi teşebbüsü *İlerine almalıdırlar? Sovyetlere göre; harbin en mü- him yılı 1942 dir. Mihverciler bu içinde gerek Avrupada ve ge k uzak şarkta harbi bitirmiye Salışacaklardır. Onlara bu imkâ. hi vermek harbi kaybetmeyi göze &lmak demektir. Almanya ve Ja- Bonya hep birden taarruza geçe- Tek imparatorluk yollarıni tutar, vyet Rüusyayı mağlüp etmiye Muvaffak olurlarsa, artık İngil - tere ve Amerikanın mihvercileri Yenmek için harp sahası bile bul- Malarına imkân kalmiyacak, Al- Manya ile Japonyayı istilâ ettik. Ti yerlerden söküp atmak güç Olacaktır, onun için harbin mu - adderatını 1942 yılı harpleri ta- Yin edecektir. Bu bakımdan 1942 Yılının bütün yükünü Sovyetle . Tin üzerine yüklemek yanlış bir taktiktir. Sovyet orduları, geçen Yıl olduğu gibi, bu sene de bütün ÜUvvetlerini sarfederek düşma - Tin hamlesini kırmaya çalışacak "ı'l'— Fakat garpte açılacak ikinci b%_r cephe Sovyet ordusunun yü- künü hafifletecek ve Alman or . dülarının yenilmesini kolaylaştı- Tacaktır. Vaşingtonda Litvinof, Londra- da Maisky bu tezi müdafaa et - Mekte ve müttefikleri bu yıl mü daada kalmıyarak Avrudapa inci bir cephe açmıya teşvik et Mmektedirler. __İngilterede sokak adamının da düşüncesi bu yoldadır. Efkârı u- Mumiye artık biran evvel hareke € geçilmesini istemektdir. İngi - liz harp kabinesi âzasının dört te üçü de bu fikirdedir. Fakat Mister Churchill ve A. | Merika Cümhürreisi ile müttefik T Genelkurmayının bu kanaatte âîıadığuu gösteren emareler var * * * ünkü yazımızda bahsetti - . Simiz Amerikan plânına 8öre, müttefikler harekete geçme ihi olarak 1943 temmuzunu Seçmişlerdir. İngiliz ve Amerikan nelkurmayını bu karara sev - keden düşünce şudur: -Avrupada ikinci bir cephe aça. bilmek için garpte ezici bir hava Üstünlüğü temin etmek lâzımdır. buki henüz bu üstünlük te - Min edilememiştir. Çünkü Ameri ka âzami istihsal devresine henüz Varmıştır. Bu sene 60 bin, gelecek Yi 125 bin tayyare yapılacak ve Milyan kişilik bir istilâ ordusu hazırlanacaktır. Bugün zayıf kuv Vetlerle teşebbüse geçip ikinci bir an'veç veya Dünkergue âkibeti- he uğramak daha fena neticeler Verebilir ve müttefiklerin tama. Men mağlübiyetine yol açabilir. Fakat bu yıl yollar emniyet altı- ha alınarak Sovyet Rusyaya ya- Pilan yardımı arttırmak ve bu su Tetle Sovyetleri ayakta tutmıya Şalışmak daha faydalıdır. Bu & ada Almanya şarkta tarruza geç tiği zaman garpte kesif hava hü- Cumlarına başlamak suretiyle de Sovyetlere yardım mümkündür. Âyni zamanda şimali Afrika ve ©Orta şark cepheleri de Almanları ir kısım kuvvetlerini buraya a- hrııîıya mecbur'etmektedir. GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ Bu Güzel Şehrimizin İstilâ Felâketine Uğradığı Günün Yıldönümünde, Kahraman Müdafilerin Hâtırası Bir Kere Daha Tâzimldy”Anıldı K ( vaermagemı GÜZEL EDİRNENİN UMÜMğg BİR GÖRÜNÜŞÜ Bulgaristan Kat'i Karar Arifîîînde ASobranya Fevkalâde Bir Toplantı Yapacak — Berlin Gazetelöri, Kralın Avrupa Mukadderatı İle İlgili Kararlar Almak Üzere Olduğunu Yazıyor Harbiye Nazırı G. Daskalof Yazısı 2 inci sayfada Edirne, 26 (TAN) — Güzel E- dirnenin 28 yıl önce muvakkat bir zaman için düşman istilâsına uğradığı günün yıldönümü mü - nâsebetiyle, bugün burada hazin bir merasim yapıldı. Bu kara ve elemli günü hatırlamak ve o za. man şehri kanları pahasına müda faa eden'aziz şehitleri anmak için halk ve mektepli kütleleri Halke- vinde toplandi. Merasime hep bir ağızdan söylenen istiklâl marşiy- le başlandı. Müteakiben, Edirne kalesinin kahraman müdafileri . nin aziz ruhları için beş dakika süküt edildi. Bu ihtiram sükütunu, Edirne tarihi müellifi Osman Peremeci- nin nutku takip etti. Osman Pe- remeci, nutkunda Balkan harbin. deki maddi ve mânevi kayıpları- mizi uzun boylu saydı ve millı birliğin ehemmiyetine işaret etti. Müteakiben söz alan hatiplerde canımız kadar sevdiğimiz güzel Edirnenin ebediyen Türk kalaca- ğına dair olan sarsılmaz imanım! zı belirttiler. Merasime, talebe - nin söylediği milli manzumelerle son verildi. Mısır'daki Seçimde Veftçiler Ezici Bir Ekseriyet Kazandı Kâahire, 26 (A.A.) — Mısır par lâmentosu seçiminin son netice - leri şunlardır: Meclisteki 264 âzalıktan 216 sı Vefd. partisi, .13 ü müstakiller, 4 ü Liberal, 2 si Vataniler ve biri Sadisler tarafından kazanılmıştır. Geri kalan 28 âzalık için yeni se- çim yapılacaktır. “Ölümden Beter, Mahmut Bir ” Yeni Tefrikalarımız : Ölümden Beter YAZAN: MAHMUT YESARİ Yesari'nin için yazdığı en sön eseridir. Istizapla geçen bir ha- yatı. sürükleyleci bir IHsanla anlatan bu roman, Çök Büyük Bir Hava Muharebesi ——o—-- Maltada 30 Alman Tayyaresi Düşürüldü eğriman İngilizler Rhur'daki Tesisleri, Almanlar da Dover'i Bombaladı Londra, 26 (A.A.) — Hava na. zırlığı haberler servisinin bildir diğine göre, dün Spitfire ve Har- ricane tayyareleri Maita üzerinde yapılan çok büyük bir muharebe esnasında 30 tane '“Yunkers 87,, tayyaresini tahrip etmiş veya ha sara uğratmışlardır. Alman tay - yare teşkilinden en az yarısı üs. süne dönmemiş veya mermi par- çaları ve mitralyöz kurşunlariyle delik deşik bir halde avdet et - miştir. Rhur bombalardı Londra, 26 (A.A.) — Hava Na. zırlığı tebliği: Bombardıman ser- visi, dün gece Almanyaya karşı taarruz hareketine devam etmiş ve Rhur sanayi bölgesini bomba lamıştır. Gece karanlığında pek çok fotoğraf çekilmiş ve tetkik e- dilmiştir. Alman resmi tebliğine göre Berlin, 26 (A.A.) — - “Tebliğ,, Bir Alman denizaltısı Sollum'un Â7 Sonu; Sa; 2; Sü: 8 S | tercüme eserlerden başka oku- m milli. bir. yacak bir şey bulamıyan ekuyucularımızı, tekrar kavuşturacaktır, Yazan: CHURCHİLL (Tngiliz Başvekili) manya hâlâ ZAFER! Almanya Geçen Harpte Nasıl Mağlüp Oldu? ikinci dünya harbinin üçüncü yflı içindeyiz. Bu harp na- &l ve ne zaman bitecek? Bu sualin cevabını. geçen har- bin hikâyelerini okuyarak tahmin etmek de güç değildir. Çünkü geçen harp de Üçüncü yflına aşağı yukarı bugünkü harbi hatırlatan şartlar İçinde girmişti. O vakit de Al- her tarafta muzafferdi. O vakit de müttefikler Çeviren: İLHAMİ SAFA ,ellerine İngilterenin de Almanya natıl! mağlüp oldu? Htı bu syalin cevabını bugünkü başvekili Churchlli veriyor, Bugün için bundan daha meraklı bir yazı olamaz, sanırfz, Her İki Tefrikamızı Pazartesi Günü TAN Sütunlarında , Böyle olduğu hal- Okuyunuz Londradaki Rus Sefiri "Müttefikler 1943 ü Değil 1942 yi Düşünmelidir,, Dedi Berlin, Bu Nutka Çok Alâka Gösteriyor Berlin, 26 (A.A.) — Londrada. ki Sovyet büyük elçisi Maiski, üç İngiliz subayına Lenin nişanı verilmesi münasebetiyle bir nu- tuk söylemiştir. Maiski, bu nut - kunda müttefik devletler duru . munun 1943 de iyileşeceği husu sundaki görüşe iştirak etmemiş ve — İngilizlerle Amerikalıların yaptıkları ümitler hilâfına ola - rak müttefik genelkurmayların 1943 ü değil daha önce - 1942 yi düşünmeleri lâzımgeldiğini söy - lemiştir. 4 Berlin gazeteleri, meşgul - olüyorlar. Zeitung,, diyor ki: MAeE- Sonu; Sat-2; Sür 2 bu nütukla “Allgemein | Churehill | Teminatta Bulundu "MÜTTEFİKLERİMİZ, KENDİLERİNE EN İYİ G TARZDA HİZMET EDECEĞİMİZDEN EMİN OLMALIDIR,, — İngiliz Başvekili, Hareket Tarzımızı Tetkikten Geçirmeliyiz,, Diyor Londra, 26 (A.A.) — Churoehili, bugün söylediği bir nutukta Birle şik Amerikanın artan kuvvetleri- ne telmih ederek demiştir ki: “Biz harbi ancak kendi hata . mız yüzünden veya müşterek ezi ci kuvveti kullanmazsak, yahut da elimize geçen fırsatlardan isti fade etmezsek kaybederiz.,, Yeni harp baziyeti hakkında Churehili, şunları söylemiştir: “Geçen sene muvaffakıyetsiz - liğe uğramadan muvaffakıyetler kazanamıyacağımızı söylemiştim. 1942 yılında muvaffakıyet kazan madan muvaffakıyetsizliğe uğra yacağımızı beklemek için hiçbir sebep yoktur..,, Bu harbın “pek çetin bir harp,, olduğunu söyleyen Başvekil de - miştir ki: “Mazi hakkında bir hüküm ver menin henüz sırası- gelmemiştir. Bütün düşüncelerimiz, bütün az. mimiz etrafımızda ve karşımızda bulunan şeylere teveccüh etmeli- dir.,, Asa” Sonu; Sa: 2; Sü: 5 rBükı'eş Elçimiıînî Beyanatı "Türk - Rumen Ticareti, Harbin Doğurduğu Güçlüklere Rağmen, Sayesinde, İdame Edilmektedir,, ( a| Çocuğunuzu Mektebe Gönderirken Bir de ÇOCUK ANSİKLOPEDİSİ Alınız, Çünkü Bu Ansiklopedi ona mektep kitabi kadar ve belki ondan daha ziyade lâzimdır. s Fiyatı Yedi Liradır. 'YAN di N tt ve Amerikan dönanmasına katılan yeni hücumbotlarından biri On beş gündenberi Ankara- da bulunan Bükreş sefirimiz Hamdullah Suphi Tanrıöver, şehrimize gelmiştir. Büyük elçi dün kendisiyle görüşen bir muharririmize şu beyanat. ta bulunmuştur: “— İki memleketin ticare - tinde harpten doğan bazı müş külât vardır. Denizyolunun kapanması bu müşkülâtın ba- şında gelmektedir. Köprülerin yıkıl da tren yolundan is. tifadeyi zorlaştırıyor. Kara İki Tarafın İyi Niyeti yolunun deniz yolundan çok daha pahalı olması ayrıca te - sir göstermektedir. “Bununla beraber her iki hükümetin yekdiğeri için gös- terdiği büyük — hüsnüniyet, mevcut müşküllere rağmen yine ticareti idame etmiye yar dım etmektedir.,, Hamdullah Suphi Tanrıö . ver, ây sonuna kadar şehri - mizde kalacak ve nisan başın- da Bükreşe hareket edecektirj BIRMANYA CEEPHESİNDE: Tungu şebrini çevirmişler ve bu şehrin 65 kilömetre şimalinde bulunan Tyungon'u işgal etmişlerdir. Mandalay yolu burada keşilmiştir. Diğer Japon kolları Prome ve Bassein'e doğru ilerlemiye çalışıyorlar, Bir Çung-King tebliği, Çin kuvvetlerinin iki noktadan Siyama girdiklerini bildiriyor. Japonlar, » 3 $ H b Japonlar tarafından işkal edilen Andaman adalarını gösterir hafita. İngiliz Hindistantna ait olan bu adalar Bingale körfezinin doğu kıyısında ve stratejik bakımdan oldukça ehem miyetli bir di doj Çin Kıtaları Dün İki Koldan Siyam'a Girdi Birmanyada Tungu'yu Çeviren JaponKıtaları Şimale Doğru Yürüyor Japonlar Filipinlerdeki Carregidor Adalarını Şiddetle Bombaladı Çungking, 26 (A.A.) — Çin as- keri sözcüsüne göre, Ohan'dan ge len kuvvetli iki Çinli kolu Taylan dagirmiştir. Bu kollar, hududu iki noktadan geçtikten sonra Tan daw ve Heinghong'a doğru ilerle mektedirler. Birmanya resmi tebliği Yeni Delhi, 26 (A(A.) — Bir - mariya tebliği: Büyük bir Japon muhtelit küvvetinin Prome cenu bunda 65 kilometre mesafede Bir manya petrol sahalarına doğru ve Prome yolu üzerinde Kyangin şi. maline doğru ilerlemektedir. Buna benzer başka bir Japon kuvveti de Minhld-Taravadi çev- resindedir. Pogu - Yomas istika- metinde henüz hiçbir temas tesis ru yayılmıya bazırlanan Japonlar için bir üs varilesini görebilir. Andaman — adaları, irili ufaklı' 200 kadar adadan müteşekkildir. Töp- yekün mesahası 6500 kilometre murabbaldır, Nüfusunu yalnız Hintliler teşkil eder. & edilr işttr. Düşmanın yerli ha- inler arasında teşkilât yapmak Röer Sonu; Sa: 2; Sü:4 RusKayakçı Müfrezeleri Strâya Russa'ya Girerek Sovyet Esirlerini Kurtardılar üdeağlare Moskova ÖnündeYapılan Tahkimatta On Binlerce Kadın Çallıştırılıyor Berlin, 26 (A.A.) — Alman teb- liği: Kerç yarımadasında zayıf düşman tayyareleri püskürtül « müştür. Donetz havzasında, düşmanın kısmen tankların desteğiyle yap tığı taarruzlar Alman ve Rumen kıtalarının mukavemeti karşisın. da ve şiddetli muharebeler neti- cesinde kırılmıştır. Doğu cephesinin diğer muhte lif kesimlerinde de düşman taar ruzları devamlı olarak eriyen kâar lar içinde ve kısmen çetin muha rebelerden sonra püskürtülmüş - tür. Mevzii taarruz hareketleri . miz muvaffakıyetle neticelenmiş tir. 24 martta, Alman savaş tayya releri bir Kafkasya limanında or- ta hacimde bir ticaret gemisini bombalarla ateşe vermişlerdir. Sovyet tebliğine göre Moskova, 26 (A A,) — Sovyet teb- liği: 25 Martta cephede önemli hiç- bir değişiklik olmamiştır. 23 Martta evvelce bildirildiği gibi 31 değil, 37 Alman tayyaresi tahrip edilmiştir. 24 Martta da ayrlca 27 düşman tayya - resi tahrip olunmuştur.. Biz dokuz tayyare kaybettik. Kalinin cephesinde Moskova, 26 (AA,) — Sovyet teb- liği eki şöyle demektedir: 100 kadar Alman ölüsü Kealinin cephesinde müu- harebe meydanında kalmıştır. Çarpiş- ma ikj gün devafr etmiştir. Bu cep- henin diğer kesimlerinde karşılık ta- arruzlara girişmek teşebbüsünde büu- lunan Almanlar 930 subay ve er ölü bırakmışlardır. Ruslar ilerlemiye müu- vaffak olmuşlardir. Ceteler bu cephe- de Soövyet kuvvetlerine yardım — et- mektedir. Straya Ruüssa'da Ankara, 28 (Radyo gazetesi) — Bugün gelen bir habere göre, İlmen göl batısında Sövyet kayakçıları, 45 kilometrelik bir Mmesafeyi geçerek KdŞ Sonu; Sa: 2; Sü: 3