14 Şubat 1942 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

Cc 14 |: ŞUBAT 1942 M İza TAN TELGRAF; TAN, TELEFON: 243: unakalât Evi TANBUL Ankara ssddesi Ne, 107 ISTANBU! 24318, 243) YEDİNCİ YIL — No, 2330 5 KURUŞ DUNYANIN EN YEAR GM YUSEK SAATI ER O N Et CONSTANTİN Cenevre TTürkive Mümessili Z. Saatman Sultanhamam h Ediyor: Tren Nakliyahmızın Hacmi, Harpten Önceye Nazaran İki Misli Artmıştır - Her Türlü Geçikmeyi Önliyecek Tedbirler. Alınmaktadır SİNGAPUR HAKKINDA BİRKAÇ SUAL VE CEVAP İngilterede hükümet mahaffli Sin. ayıbından — dolayı teli ve kaygu duymuyor. Onl Singapurun müda ki sa, müttefiklere zamı kâzandır- ter, Zaten şimdilik Uzak Şark in büyük yuzu için teçhiz etmek lâzmmdır. İngiliz. devlet adamlarının son deki sözlerinden çıkan mina M. Zekeriya SERTEL ingapur niçin bu kadar ça- buk tehlikeye düştü? Bugün yalnız İngiltere ve do - minyonlarında değil, dünyanın Mes tarafında sokaktaki adamın ilk sorduğu sual budur. 22 senede yapılan, 70.80 yon İngiliz lirasına mal olan, Pa- Sifik'in anahtarı sayılan ve dün. yanır en müstahkem ve zaptı İn» Künsiz kalesi oldüğu iddia ölu - nan Singapur nasıl oldu da beş on gün içinde tehlikeye düşüver- di? Dün sabah çıkan İngiliz gaze - teleri bu sualin cevabını vere. rek İngiliz efkârmı yatıştırmıya çalışıyorlar. Verilen cevap şudur: — Singapuru müdafaa edeme. dik, çünkü orada kâfi derecede tayyaremiz yoktu ve hava hücum karına karşı kâfi derecede teçhi- Zatımız mevcut değildi. Bu cevap İngiliz milletini do. yurmuyor, sokaktaği adam yine Soruyor: — Girit için de bunu söylemiş tiniz. Oradada tayyare meydanı ve hava kuvvetlerimiz olma dığı için mağlüp olduğumuzu id. dia etmiştiniz. Bu defa da ayni Mazereti ileri sürüyorsunuz. Hü kümet Girit tecrübesinden ders mı? İngiliz matbuatı cevap veri - yor: — Şüphesiz hükümet Girit fa. €lasından ders almış ve Singupu Tun müdafaası ona göre kuvvet lendirmiye çalışmıştır. Fakat iki #eyi unutmamak lâzımdır: Biri imesefe, diğeri gemi darlığı, İn - giltereden Singapura tayyare ve malzeme gönderebilmek uzun za mana ihtiyaç gösterir. Ayni za. manda bunun için elimizde fazla miktarda serbest gemi bulun - ması icabeder. Halbuki bu husus. ta ne kadar darda olduğumuz her kesin bildiği bir şeydir. Hem şu- Mu da gözönünde tutmak lâzım « dır ki, İngilterenin ber tarafa ye tiştirecek kadar fazla malzemesi de yoktur, Mesafe uzun olmasa, vapurumuz bulunsa bile, gönde. Teceğimiz malzeme ve tayyare « Miz olmadıktan sonra ne yapabi - Hirdik ; Bu cevap da sokaktaki İngilizin merakını yatıştırmıya kâfi gelmi Yor, O yine soruyor; — Niçin kâfi derecede malze. me ve tayyaremiz yok? Bu suale de şimdi harp istihsa Jât nazırı olan Lort Beaverbrook cevap veriyor: — Çünkü harp istihsalâtımız Sanayi kudretimiz ve ihtiyacımız nisbetinde artmamıştır. Her ne kâdar geçen harbe nisbetle bu defa birkaç misli fazla istihsal Yapıyorsak da, henüz istihsalimiz #on kertesine varmış değildir. Şimdi Amerika ile birlikte bütün #anayiimizi harman ederek istih- Salatı son haddine çıkaracağız ve Sonra da bütün bu istihsalâtı en lüzumlu yerlere ihtiyaç nisbetin İnhisar Mahiyetinde mil Amiral Fahri Enğin Rus Kıtaatı Dinyeper'e Yaklaşıyor | | Almanlar Bu Kesimde Karşı Taarruzlara Giriştiler Berlin, 13 (A.A.) — Alman or- duları başkomutanlığının tebliği: Doğuda, düşman yeniden birçok noktalarda taatruzlarını tekrarla. mış kanlı ve ağır zayiatla püskür tülmüştür. Donetz cephesinde ta- arruzumuz, düşmanm gösterdiği anudane mukavemete rağmen bi. 28 yeni lopraklar kazandırmıştır. Kırım doğusunda hava kuvvetle rimiz bombalarla büyük bir deniz taşıtını hasara uğratmışlardır. Sovyet resmi tebliği Moskova, 13 (A.A) — Sovyet gece tebliği: 12 şubat günü, Kuv- İvetlerimiz düşmanla şiddetli sa - vaşlar yapmışlar, ilerlemişler ve birçok kalabalık yerleri işgal et. mişlerdir. Alman kuvvetleri harp malzemesi, teçhizat ve bilhassa insan bakımından ağır zayiata uğramıştır. 11 Şubatta hava savaşlarında, Al- manların 15 tayyaresi düşürülmüş “ve İT Sonu: Se: 3; Siz 7 Ankara Konservatuvarında BALIKÇILIĞIMIZ İCİN İstihsalin Plânlaştırılması Mevzuu Bahistir, Bir Tasavvur Yoktur Ankara, 13 (TAN) — Münaka. lât Vekili Amiral Fahri Engin muhtelif meseleler hakkında be- yanatta bulunarak demiştir ki “— Karadeniz nakliyatimızın! karşılaştığı güçlüklerin başlıcala! rı fevkalâde ahval ve sonra da memleket İş hacminin artmasi . dır. Gerek deniz ve gerek kara! hatlarımız eski ve yeni ihtiyaçları karşılamak mecburiyetinde kal - mişlardır. Memleketin çıkış ve gi. riş kapılarının harp dolayısiyle değişmiş olması yeni bir vaziyet doğurmuş ve bunu karşılamak icabetmiştir. Meselâ ithalât ve ih racattmızın büyük bir kısmı ce- nup vilâyetlerinde temerküz et .! miştir. Tamamen yeni ve mem - leketimiz içir ehemmiyeti gittik. çe artar Basra yolunun yükü de hatlarımızın omuzundadır. Basra hat için, gerek it- baldt ve gerek ihracat ehemmiye ti bizi bu hakta birçok vagon has. retmek mecburiyetinde bırakmış tır. Diğer taraftan evyelce deniz ık münaka- mi İhavzamızın istibsalinin üçte biri- İni şimendiferimiz naklediyor. Bu İnakliyata diğer maden cevheri ve evvelee kısmen deniz yoluyla va pılan hayvan nakliyatımızı da ilâ ve ederseniz işlerimizin ne kadar çağaldığını anlarsınız. Yalniz 15 kânunuevvelden 15 kânut ye kadar olan bir ey içinde şark vilâyetlerimizden şimendifer!e 50 bir. hayvan naklettik. 1937-5 > nelerine yani harpten evvelki va ziyete nazaran bugünkü şimendi for nakliyatımızın hacmi iki mis. li artınıştır, Meselâ 37-3 senesin de şimendiferlerimizin katettiği mesafe 14 küsur milyon kilomet. re-ken bu miktarın bu sene 25 milyonu bulacağı sanilmaktıdır. Ağir Sonu; Sa: 2; Sü: 4 Bir İngiliz Filosu Orta Akdenize Doğru Yol Alıyor Algesiras, 13 (A A.) — Cebe- lüttarika İngiliz donanmasına mensup külliyetli birlikler gelmiş ve petrol ve yiyecek tedarik et. tikten sonra Akdeniz istikame - tinde bu limandan ayrılmışlardır. Harp gemileri arasında bir tayya re gemisi ve İki zırhli kruvazör bulunuyordu. Devlet MİLLİ ŞEFİMİZ BİR OPERA TEMSİLİNDE HAZIR BULUNDULAR ; ; i /İ |, Ankara, 13 CTAN) — Dev. vekil, Maarif Vekili, sefaret- İ) Jet konservatuvar talebesi bu | ler erkânı ve birçok'tanın - akşam Halkevinde Fidelio | miş zevat da hazir bulunmuş operasını büyük bir muvaf - | lardır. fakıyetle temsil etmiştir, Mil Bu akşam hâkikalen eşsiz Mi Şef İsmet İnönü, yanların. bir muvaffakiyet kazanan da refikaları olduğu halde | Konservatuvar talebesi : temsile şeref vermişler, Bü- zar günü akşamı Fideli, i yük Millet Meclisi Reisi, Baş. | tekrar temsil edecektir. means Manştaki muharebeye iştirak Singapurda Çetin Bir Boğuşma Adanın Doğusunda İngiliz Mukavemeti Devam Ediyor Japon Tazyiki Fazlalaştı “öndra, 13 (A.A. — Singapur mwudafileri, bugun de şiddetle mücedele etmakis ve kuvvetli mukabelelerde bulunmaktadular, Daha evvel gelen haberler hilâ. fına olarak Japonların su sarnıç» larını ele geçirmek için yaptıkla. rı teşebbüsler çok ağır kayıplı la püskürtülmüştür. Kuvvetli İngiliz topçusu ateş. leri savaşlarda birinci derece- de Tol oynamı; hücur.. eden düş mer kuvvesrine Kkaviplu direniştir. İngesz sıtuları vdanın doğu va-s.yda toplanmış olarak ce - İn doğru istikamet al İriş olan İngil 4 batu, geniz üssü nü ve Singapur şehrini örtmek - tegir, o gar Sonu Su x Sik 8 HAFTADA | Bir Alman Filosuna Taarruzlar Gneisenau, o Prinz Gilbert ve Marshall Baskınında En Mühim Japon eden Gneisennu kruvarirü Brestten hareket ettikleri anlaşılan Alman gemilerinin land üssüne gidinciye kadar takip ettikleri yol Hitler Dün Anfonesko İle Görüştü Norveç Başvekili ©uisling Berlinde | Romanyada Harbin | Neticesine Ait GÜN EKMEK YERİNE UN Pazartesi Günü Ekmek Kartı İle Un Alabilirsiniz Halkın un ihtiyacını karşıla - mak üzere istiyenlere, hallada| bir gün, ekmek kartı mukabilin- | de un verilecektir. Bu husustaki hazırlıklar bitirilmiş, iaşe müdür lüğü tevziat için alâkadarlara e. mir vermiştir. Yalnız, un tevziatı haftanin) muayyen bir gününde yapılacak; | tir. Önümüzdeki hafta için dağıt ma günü pazartesi olarak tesbit edilmiştir. Ekmek yerin& ün almak istiyen ler 750 gram eğmek karşılığı 531, 371 grahi ekmek yerine 265 ve 187,5 grama mukabil 1325 gram un âlabilecekler ve karnele. rinden o günkü fişi verecekler. dir, nt fiyatlarının o yüksekliği dolayısiyle fırıncılar. bu unları kâğıtla vermiye mecbur tutulmı, yacaklardır. Artıyor Mareşal Antonescu Führerin umumi karargâhı, 13 (A.4) — Mareşal o Antonesko, Führer'i umumi karargâhındea 2i- yarei etmiştir. Mülâkat, siyasi ve askeri durum etrafında geçmiştir Guisling'in de Hitlerle görüşeceği bildiriliyor Stokholm, 13-(A-A.) — İsveç Pazetelerinin Berlin muhabirleri Guisling le Hitler arasında ilk mâlâkstn bugün yapılacağını zennetmektedirler. Gu'sling yarın Göringin misafi ri olacak ve bundan sonra şerefi. re verilecek bir suvarede hazır Eugen, Scharnhorst Alman Kruvazörleri MANS'TAN ŞİMAL DENİZİNE GEÇTİ Üsleri Ağır Seki'de Tahrip Fdi'di AMERİKAN RESMİ TEBLİĞİNE GÖRE: Bazılarına İsabetler | Oldu, İngilizler 42 | Tayyare Kaybetti Londra, 13 (A.A) — “Tebi Dünkü perşembe takriben saat 11) de İngiliz hava kuvvetleri muh- ler. torpidolar ve mayin gemi i İ ) Fügen harp gemilerinden mürek|nie Mi e yaptiklari kayde kep bir filonun batıdan gelmek-| Gü aman bilhassa 17 bin tonluk hi te ve Pas de Galais istikametine rm sm “2; z Mz yaklaşmakta olduğunu bildirmiş-| *eYyare & a. > i varör, bir destroyer, iki denizal lerdir. Düşman filosu büyük mikle,. 11 ayavin gemi, 2 büyük de, “İniz tayyaresi, 15 av tayyaresi, il bombardıman keşif tayyaresi ve 10 bombardıman tayyaresi kaybetmiştir Tebliğde şöyle derilmekte * dir Makin, Jalsit Wotje, Kwaja « lein, Rol ve Maloolap, Mercan a- İdalarından Tarda adalarına kar. şi taarruzlar yapılmıştır. Minkin'de JTuponların iki karakol tayyaresi tabrip edilmis, bir muavin #emi cidd! hasara arğratılmış ve Ö- İçüncü bir karakol .tayyaresi denize y#risürülmüştür, Rol'da Iki hanrar, cephane depola- vu benzin depoları, petrol hazineleri, #ntrepolar ve rariyo istasyonuna sit binalar tahrip edilmiştir Wotje'de dahili tesisler - tamamiyle tahrip edilmiştir, Bunlar iki hangar Ar Sonu; Sa: X Sİ: 2 E! Konan Yapağılar İçin Beyanname Müddeti Uzatıldı Ankara, 13(TAN) — El konma bükümlerine tâbi tutulan yapa. İğılar için eya verme müd desi 24 şubata! £ uzatılmışlır. -Henüz beyanı vermemiş olan (hakiki ve hükmi şahısların, tayin İolunan bu mühlet içinde cilerin- deki yapağıların beyannameleri. ni en yakın T. C. ziraat bankası şube veya ajanına veya bunlafin bulunmadığı yerlerde mahallin en yüksek mülkiye amirine ver- meleri lâzımdır. Bu tarihe kadar beyannamelerini vermemiş olan. lar hakkında milli korunma 'ka- nunu hükümleri dairesinde cezaf takibat yapılacağı gibi"malları da müsadere edilecektir Biri Tayyare Gemisi Olmak Üzere 16 Gemi Batırıldı Vasington (14 (A.A) — Bahri- ye Nezareti tarafından neşredi - len bir tebliğde Amerikan kuvvet lerinin 1 şubatta büyük Okyu * Dusun cenubunda Marshall ve s'nde bulunuyordu. Bu sırada görüş sahası 5 ilâ 8 kilometre arasında değişiyordu Ağ Sou Se: 2 Sü3 Pan - de - Culnin boğazında İngiliz — kuvvetlerinin — taar- ruzlarına uğriyan o “Scharn- horet,, Alman kruvasörü, Bu gemi, “Gnelsenau,, gibi 26000 tonluktur. 27 mii söretindedir, Başlıca silâh: 280 milimetrelik dokuz toptan, orta allâh'arı ise 180 milimetrelik. 12 toptan 1- barettir. - “Gnelsenav” — le “Beharnhoret,, un. Brest ima» nında müteaddit hücumlara hedef olduğu hatırlardı meeemmasansa sanması mesane * gil! Nuh, diyor, Peygamber demiyor; kırk sene önceki fikrinden şaşmıyor. Insan böyle olma lır,, Hiç de'öyle olmamalı! Mademki günler geçi- yor bir gün öbürüne benzemiyor; mademki kafa- mız işliyor ve olan biten işlerle beraber bilgimiz değişiyor; maderiki yepyeni buluşlar ve eski inanımızı kökünden yıkan taze oluşlarla karşılaşmaktayız... O halde, kalübelâdanberi edindiğimiz turşu bir fikre saplanıp kalmak, bırakılan yerde ot. lamak ya kavrayışsızlıktır, yahut inatçılık! İkis» de kusur. Evet, bilirim: Kavrayışsızlığın bir rahatlığı, inatçılığın ise bir keyfi vardır. Bazıları fikir değiştirmeyi hoppalık ve meslek. sizlik sayarlar:daha ileriye'de varırlar: “Zamaneye uymak, uyuş. mak, faydalanmak için bir fikirden ötekine atlıyor, oportünist. lik ediyor., derler. Çoğumuz büyle terkitlere uğramaktan çeki. nerek eski fikrimizin sınırında keçi gibi-ayak 'direr, midye gibi yapışır, kalırız. Bunu bir izzetinefis, bir onur-meselesi yaparız Hayır; nasıl pratik işlerde yeniliği kabulleniyor. meselâ gimeh- toyu bulduktan sonra havuzlarımızı artık Kf, horasan ve lökün ile sıvamiyor; “ültra septil,, in tesirlerini gördükten sonra kan çibanına pehlivan yakısı'yapıştırmıyor, elektrok olan yerde yâğ mumu yakmıyorsak; nasıl bugünün bütün teknik icaplarına uy.” makta geri kâlmiyorsak aklımızı da yeni kalıplara sokmaktan fikir dünyasındaki değişmeleri benimsemekten de ürkmemeliyiz W. Emerson'un dediği gibi: “Ölmüş. göçmüş olan dün, yaşamak ta olan bugün hakkında hüküm veremez Kendi sözünü bozmuş görünmekten korkmak, devlet ve fikir adamları içinde ancak cü. ce ve kısır olanların ödünü patlatır!,, Anlaşılan cüce ve kısır olmadıkları içindir ki. bugünün belli İ başlı'dünya devlet adamları eski sözlerini bozmuş verdikleri sö- zü tutama) bir yenisine girişmiş olmaktan hiç korkmuyorlar ve geri fikirlerinde mıhlanıp kalacaklarına çıkarına başvurmay? bir onursuzluk sayıyorlar. Şimdi. işliyen bir ruzgâl fırıldağına bulunacaktır. AFP Sonu; Sx: 2, Si:.6 benztmek bir kusur değildir. Onun paslanarak meselâ garp yeli eserken şarkı göstermekte inat eden bozuğu zararlı ve gülünçtür, (a; 1 C ) çk Wobal