16 Temmuz 1941 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

16 -7-941- A Türkiye 1400 «e, 1 re, 750 ASON ene 2800 «Say arehili, mutkunda Hitlerle ve mütürekeye katiyyen aj cağmı bir daha tekrar- Mİ Almanyaya oyapdan hava m her ey artarak dö- Sini ilâve etmiştir, izler, Rusya için, arazi i büyük bir ehemmiye- iğım ve bunun Almanla İibiyet azandırmaya kâfi 1500 £ BEDELİ Türkiye CO Kr. 3 Ay 159 . Ay Ecnebi. i00 Ke. 400 OK lanması, iki memleket arasında. ki anlaşmanın ayni zamanda İ- ki millet arasında bir anlaşma ile kuvvetlendiği hissini ver- mektedir. Şark Cephesinde : ondra mahafilinin bir mü talcasına göre: “Rusya i- çin arazi kaybetmenin büyük bir ehemmiyeti yoktur. Hattâ Moskova, Leningrat, Kief gibi esaslı merkezlerin İşgali dahi Alman ordusuna gelibiyet ka- zandırmaya kâfi değildir. Bunu temin için, Alman ordusunun, Sovyet ordularınm çekilmeden evvel her şeyi tahrip etmeleri- ne mani olmak maksadiyle çok süratle hareket etmeleri lâzım- dır. Beşinci Alman kolunun Rus j #tehill'in #Mnrehiliin, Mlİtceğini teburüz ettiriyorlar, Nutku dün mevzuu Gİ bahsettiğimiz. mutlkumun i Mtaini okuduktan sonra, #X noktaların teeyyüt etti- ük: $ Churchill hükümeti, he » ne de s uyacaktır. İngiltere, i icra edenlerle, müzakereye kat “Onun halnane ta. yen Hitlerin bir arekesi akdini nefret- decek ve Almanların milletlere çektirdiği 1s- m daha fazlasım Al bizzat kendi vatanların irecektir. İngiliz hava kuvvetleri larda Alman limanla. yi merkezlerini, a8 lefleri siddetli ve de- bir surette hambalamak- . İngiltere fabrikaların- lan ve Amerikadan ge mikdarda ve tahrip kud. İyülk tayyarelerle her ay rak devam edecektir. Cihrnrehill bu mutkunda, kalmış olan bir nokta. aydınlatmış oluyor. İngi- ekiline göre, Alman ha- veflerinin ay ışığından e erlerek İngiltereye sid- “İ hücumlar yapmamalarının *lerle mesgul olmaların. i gelmediğ çünkü AL m garp bölgesinde çok Ücumlar vapmıva müsnit trman kuvvetleri bul Mw sövlirerek, bunun bir £ tedbiri olması ihtima- bahsetmiştir. İzahat, bir çok kimselerin kendilerine sordukları şu de cevap vermiş oluyor: hn tayyarelerinin sark cep- Me mesgul oldukları bir hava hâkimiyetini almış ienp eden İngiltere, yaya hâlâ cok daha mü- Churehill, bugün İngiliz iman hava kuvvetleri ara- ancak müsavat teessüs 6- ğini söylemekle bu suale vermiş oluyor. hadise olarak telâ! Suriye Mütarekesi : yadaki vazifesi,. daha evvelki östilâlardaki o vazifesinin tama- miyle aksidir. O istilâlarda be- şinci kol tahrip ederdi, bu isti- lâda ise tahribe mani olmakla mükelleftir... Bu mütaleada büyük bir isa- bet olduğu kanaatindeyiz. Filhakika, Almanların Sov- yetlere karsı açtıkları bu harp- te, diğer harplerde kendileri İ- &in büyük muvaffakıyetler te- min eden: Beşinci kol, parasi cü kıtaları, motörlü kuvvetle- zin bir cep açarak yelpaze gibi etrafa yayılmaları gibi unsur- lardan ve taktiklerden istifade edemedikleri göze çarpmakta- dır. Sovyet Alman harbinde be- sinci kol faaliyeti hakkında sim- diye kadar hiç bir haber gelme- mesihadisatı yakından takip e- den ve hakiki sebeplerine nü- fuz edenleri hayrette bırakta- mıştır, Sovyetler Birliği, bu beşinci kolu, harp baslamadan çok ev- vel, cezri ve simullü bir suret- te tasfiye etmisti. Bütün dünya efkâr umumi- yesini ve matbuatını aylarca mesul eden ve Sovyetlere kar- sı müthis hücumlara vesile tes- kil eden Trockistinrin muhake- meleri ve mehkümiyetleri doğ- rudan' doğruya bu besinci kolun İasfiyesi ile alâkadar mühim bir i edilebilir. Şir mütarekesinin imza. İ lanmasını müteakip Ma- yeşal Petain, biri Suriyedeki Vi- <hv ordusuna, diğeri Suri halkına olmak üzere iki mesi göndermiştir. Maresal ikinci o mesajında Fransann -yani Vichy'nln. gay- ri müsavi bir mileadelede, şark- fa kendisi için olduğu kadar Suriye halkı için de çok acı bir fa uğradığını si şunları ilâve etmişti “Nukedderstinm kendisine tevdi ettiğiniz Fransa, size sadakatinizden minnettardır al hakkmda #alrminler yap- İuran olsun, siz, şanlı ssırlarrı Frar bağladığı kalplerinizi ondan #- YAMA YARI, ha Eeğmen, Alman hava *ilerinin şark cephesinde i Sovyet merkezlerini ardıman edemiyecek dere- İt ıkısık bir vaziyette olduk- ir zamanda (İngilterenin hâkimiyetini muhakkak te almış olduğu ve bundan İüsait gördüğü bir zamanda > edebileceği tahmin edi- | — Churchill'in Sovyetler milletlerinden “Kahra. Xa mücadelesiyle kalpleri- " Kendisine çeken Rus mille- İadesiyle bahsetmesi, ve in halk tarafından çok alkış AE üzenlerde Sa Ma yüzerken insana bir de) hastalığı gelebilir. Bu has| Çi denizde yüzmekten geldi. | diye kadar haber verilme-| i izle. derelerde, nehirlerde me havuzlarında yüzenle-| 2x: defa salın halinde, gel-/ misaller coktur. astalık titremeyle, bas İlle, belde ve bacaklarda i afrılarla basar. Hararet yi de kirka çil ve. Ba .bir çok rah: sazlıklar - “nra, sarılık m“ydana çi- Daha sonra buruw kanama" i , , iy hastalık leri laz farelerin Yüzme suyuna karısmasın- lili. Fare bu canlı ci inde sakladığı halde ken-| hastalığın tutulmaz dn in-)- » İçinde yüzeceği suyu ki Bu hifabın, uzun zamanlar Fransiz tahakkümü altında şıyan ve istiklâl vaadi ile di ma avutulan, fırsat buldukça bu| tahakküme karşı nefretlerini kanlı bir surette bastırılan yanlarla izhar eden ve bir kaç hafta evvel, Vichy o hükümeti ye nazırı General Huntzi- gerin beyaz ırkın şarktaki nü- yi İ velinde Şikagoda verdiği nutukta | demokrat âleminde ilk defa ola- MH büyük sanayi devleti nin harbe iştirakinde bü- yük sermayedar gruplarının men İaati mevzuu bahsolmakla bera, ber, harbin bugünkü safhasında beşeriyeti esaretten kurtaracak siyasetleri ayırt etmek, ve bun - İardan takdirle bahsetmek borcu muzdur, Roosevelt, iktidar mev- kiine geldiği günden itibaren ikin ci bir cihan harbini önlemek için her tedbire müracaat etmiş, sulh cephesini kuvvetlendirmekte A - mil olmıya çalışmış diplamatlar - dan biridir. Milletler Cemiyetin- de müşterek emniyet ve müteka- bil yardım siyasetine ilk defa yardımcı olan devlet Amerika ol- muştur, Silâhları tahdit, donan . ma İnşaatını azaltmak için topla nan dokuzlar konferansında, ik- tsadi konferanslarda, beşeriyeti ikinci bir harpten kurtarmak için Roosevelt daima ön safa geçmiy- tir. Roosevelt, Chamberlain'in a- 5 demi müdahale, ve dörtler paktı teşebbüslerine de daima muhalif kalmıştır. Alman ve Italyan devlet adam Jarının 1789 ruhuna ve demokra- silere karşı yaptıkları hücumla - ra, İngiltere ve Fransanın Sus - tuu devirlerde, Roosevelt daima bir tenkit cephesiyle ortaya çık. mıştır. Roosevelt, 1937 teşriniev- müşterek müdafaa prensibini mü dafan ettiği gibi, Amerikan Sovyetlere yaklaşmasını teklif etmişti. Bu nutkun üç mühim karakteri vardı; 1 — Roosevelt bu nutkunda rak istilâ hareketlerine başlıyan devletleri ,mütecaviz sfatiyle anmış, gelmekte olan harbin bu dünyayı diktatörlerin erari altı » na sokacağını bildirmişti. 2 — lik defa olarak, Amerika. da yerleşen, “bitaraflık,, ve “in- firatçılık,, prensiplerine çatmıştı Sulhün gayri kabili taksim oldu- ğu noktasında Litvinov'la bera - ber olduğuna, komşunun evi ya. narken, yangının kendi evine gel memesi için müşterek yardım İü- zumuna işaret etmişti. “Hiçbir memleket infirat ve bitaraflık siyasetiyle, o kaklara tecavüzle başlıyan anarşiden, beynelmilel kararsızlıktan kendini kurtara - maz.,, diyordu. 3 — Çinde başlıyan harbin, bü tün dünya devletlerini içine çe - kecek bir harp olduğunu söyliye. rek bütün demokrat ve insani - yeti seven milletlerin Çine yar - dım etmesi lüzümundan bahset- hava meydanları bombalanmiştır. Ro- dos adasındaki hava meydanları» na da faarruz edilmiştir. Kalato'da iniş meydanlarına bombalar düşerek yangın ve in- filâkler vukua getirilmişti ritza'da hava meydanının bin, rı ve hangarları alevler içinde bırakılmış ve şiddetli infilâkler vukua getirilmiştir. Alman resmi tebliği Berlin, 15 (A.A.) — “Tebliğ, Simali Afrikada bulunan avcı tay yareleri Sidi Barrani civarında toplu br halde bulunan İngiliz! otomobillerini odağıtmışlardır. Alman savaş tayyarelerinden mürekkep bir hava teşekkülü dün gece Süveyş limanında lunan İngil gemilerini bom balamıslardır. Ceman 12 bin oluk iki şilep tahrip edil- m r İki vapura da tam isa betler vaki olmuştur. Süveyş'teki vapurlara hücum Berlin 15 (A.A) Alman tayyareleri pazar - pazarte: cesi Süveyş limanındeki düşman vapurlarına hücum elmislerdir. Bu hücumda İngilizler ceman 28 bin ton hacminde üç vapur kay bemislerdir. Diğeri bazı gemile rin de lığı tahmin © Ailahilin «,..demnkresilerin birleşmesi, edildikten sonra imha edilmiş bu | lunmaktadır. Fin tebliğine göre Helsinki 15 (A.A.) — Fin or- duları başkumandanlığının teb- liği Kıtalarımız 10 temmuzda top- çu hazırlığından sonra düşmanın Ladoga - Kareli bölgesinde kuv- vetli surette tahkim edilmiş bu- lunan mevzilerine hücum ederek düsman mevzilerini bir çok nok- talardan yarmışlardır. Kıtaları - mız bu muvaffakıyetten istifade ederek bazı yerlerde simdiki hu- düttan 60 kilometre kadar ileri gitmişlerdir. İleri hareketi de- vam etmektedir. Macar resmi tebli, Budapeşte 15 (A.A.) — “Teb- liğ., Macar kıtaları düşmanı teki- be devam etmislerdir. Berlinde dolaşan haberler Berlin 15 (A.A.) — Berlinde dolaşan ve ciddi! telâkki edilen haberlere göre Stalin ve Sovyet hükümeti, Gorki'de bulunmakta: dır. Bu hususta Moskova tarafın dan yapılan tekzip burada doğru sddedilmemektedir. İtalyan kıtaları Viyanada Roma 15 (A.A) — Sark cep- hesinde harp edecek olan İtalyan heyeti seferiyesinin ilk kısmı Vi- yamava vermiş ve orada askeri ve si erkân ından karşı- lanmastır. Stümson ile beraber Roosevelti İnsanlığa Büyük Hizmet Roosevelt, iktidar mevkiine gel diği gündenberi, ikinci bir cihan i önlemek için her tedbir, kuvvetlendirmekte âmil olu çalışmış diplomatlardan biridir. Roosevelt, sulhü ve insaniyeti mildafaa eden milletlerin birleş - mesini temin etmekle insaniyete en büyük hizmeti yapmıştır. 4/7 Yazan neem abiha Sertel! B' nutuk bütün dün sir yapmaştı z Chautemps Rooseveltin ileri sür, düğü fikirlerin, Fransanm kabül ettiği prensipler olduğunu, Cham berlain de, bu hutkun, Roosex tin bütün sulh seven devletle bir daveti olduğunu şöyledi. Fa- kat bu alkışların daha samimi ve müsbet. bir. tesiri ( görülmedi, Chamberlain'i dörtler paktı yap- mâk için müzakerelerinden alı. koyamadı. Roosevelt 16 teşrinievvel 1958 de yine Şikagoda verdiği nu ta mütecaviz devletlerin ir harp tehlikesine sürü iğine işaret ettikten son “Sulh, hürriyet, dünyanın yüzde doksanını teşkil eden milletlerin emniyeti, yüzde onunu teşkil e - den milletlerin tecavüzüne uğra» mıştır, yüzde doksanı teşkil eden ve sulh istiyen milletler, bu ar- zularını yerine getirmek için yol bulabilirler.,, demişti, Roosevelt bu nutku ile millet- leri müşterek emniyet ve müte kabil yardım prensiplerine davet ediyor, Londra ve Paris diplomat larına uzlaşma ve anlaşma siya » seti değil, mukavemet siyaseti takip etmek icabettiğini anlatmak istiyordu. Bu nutuk da demokrasilerde alkışla Karşılandı. Fransız Başve» kili Chautemp, nutku müphem bir şekilde alkısladıktan sonfa Suriyelilerle Tübnanlılar biç bir ceza tertip eylememeyi taah- hüt etmişlerdir. 21 — Bu iWlâfm tatbiketi üç İngi- liz ve iki Fransıdan mürekkep ola- rak Beyrutta toplanacak bir komisyon tarafından kontrol esileceğtir. Churchill'in sözleri Londra, 15 (A. A.) — Chur- ehill, Suriye mütarekesi hakkin- da Avam Kamarasında beyanat ta bulunarak demiştir ki “Suriyede İngiltere için hiç bir evantaj sramıyoruz. Suriyeyi iş- galden istihdaf eylediğimiz yegâ- ne gaye Almanya ile mücadele ve harbi kazanmamıza yardım et. mektir. General De Gavlle kuv- vetlerinin yardımı ile Suriye ve Lübnan milletlerine tam istik- İllerini götürmüş ve memleketi Wiesbaden Alman mütareke ko- misyonunun ftahakkümünden ve cereyan halinde olan tehlikeli Alman entrika ve nüfuzlarından kurtarmış olduğumuzdan dolavı bilhasa memmun bulunuyoruz. Fransanın Suriyedeki tarihi men faatleri ve bü menfaatlerin di- ğer Avrupa milletlerinin menfa- ati üzerine olan rüchanı Surive- lilerin hâkimiyet hukukuna za. rar vermeksizin mahfuz tutul muştur, Bu kısa Suriye muhare- besinin nihavet bulması General Wavell'in itibarını yükseltmekte. dir. (Alkışlar) General Waveli evvelâ İraktaki ve sonra da bir taraftan aylar- “İ mühim bir nutukta: “1931 de Ja- hakkımda mı bastırmak | ii 1 Hitlere gönderi Mister Roosevelt, Kanadayı ziyareti esnasında Kanada Başvekili Mackenzi King ve Harbiye Nazim © da bütün dünyanın bir cesaret göstererek faşist. bir| ten sakınmak mümkün olmad nı, bu mesuliyetin mütecaviz letlere ait olduğunu söyledikten sonra | liderin “Yarın- bütün dünya-fa . şist olacaktır. cümlesini hatırlat tı. “Bizim tarafımızdan gösleri - lecek bir zaaf harbin İk adımı una hareket karşısında zaaf yöslerdi- ler, ingilterede Mister Chamber- lain, birçok ihtiyati noktalar ile. ri sürdükten sonra “Roosevelv'in sulbü kurtarmak için istediği k kuvvet meselesine ge Ingiliz hükümeti bütün le Rooseveltle beraberdir, 'ikat harekete dafr müs -JR bet bir tek kelime kullanmadı. Bu cevap Rooseveltin cesaretini kıracak kadar zayıftı. Roostveit, her zaman hârbi ön İemek için bütün demoktasilerin ve Sovyetlerin birleşmesi fikri - ni müdafar etmiş, İngilterede mu bafazakâr hükümetin takip etti. ği ademi müdahale siyasetine, ve Sovyetleri Avrupa siyasetin - den tecrit fikrine muhalif kalmış tı. 3 mayıs 1988 de Amerikan Harbiy& Namı Woodring verdiği de ponyanın Mançuryayı istilâsı hâ- re diselerin ilk halkasını kopardı. Alman silâhlanması, Reinland'ın askeri sahadan tecridi, Habeşis. tanın istilâsı, Ispanya dahili kav- gasına ecnebi müdahalesi, Japon âsı bunu takip ot- ri gidecek olur - gas üzerlerinden geçecektir. Bundan sonra sulhü muhafaza güçtür. Tecavüzü dur. durmakta €sas, hâdiselerin ucunu kaçırmadan evvel harekete geç - mektir. , dedi. ** merika, her zaman, Ssulhü korumak için, demokrasi - leri müşterek harekete ve Sovyet lerle birleşmiye sevketti. Fakat Avrupa siyasetindeki anarşi, ikti- dar mevkiinde bulunan bükümet lerin gizli siyasetleri Roseveitin açık, ve boyun eğmiyen siyaseti. ne mâni oldu. Roosevelt 1 şubat 1938'de ga - zeteciler içtimamda Amerikanın harici siyasetini şu noktalarda te merküz ettirdi. 1 — Birbirine düğürslenmiş, harp- çi #etifaklara muhalifir. 3 — Dünya ticaretinin, bütün mil- letlere, (biz de dahli olmak özere) 8- olmasına taraftarız, 3 — Teslihatı azaltmak için alma- cak'her tedbire taraftarız, 4 — Amerikan milleti gibi demok- erlatiyle, her enilletin İktisadi, siyasl, ietimal İse tikliline taraftarız, Milletleri tek bir payitahtında öğrenildiğine göre Karadağlıların bir murahhas heyeti yakında burava gelerek Kral - imparatordan Karadağ i- cin bir nsip tayin etmek lütfünde bulunmasını rita edecektir. Si- yasi İtalyan mahafili, - nivabete tayin edilecek zatın kim olacağı hakkında büyük bir ketumiyet söstermektedirler... Ceza ve Tevkif Evleri Müdürü Geliyor Ankara, 15 (TAN) — Ceza ve tevkif evleri umum müdürü Ba- ha Arıkan, Istanbulda bulunan Adiiye Vekiliyle beraber Imra Uya gitmek üzere bu akşam İs - tanbula hareket etmiştir. danberi Nil vadisini istilâya mu- vaffakıyetsiz bir surette çalşan Alman ve İtalyan zırhlı kuvvet- lerine karşı şiddetle harekâtta bulunurken diğer taraftan Guri- yede harekâtta bulunmak icin kuvvet ayırmak imkânını bul- muştur. Harekâtı bizzat General Sir Maitland Wilson idare etmiş. tir. General Wilson malüm oldu. ğu üzere kuvvetlerimizi Yuna. nistanda mâruz kaldıkları çok büyük tehlikeden kurtarmış olan zattır. Churehill, Suriye harekâtı hak kında vakında mufassal izaha! verebileceği ümidinde olduğunu ilâve etmistir. Akran söylediniz. Eğer bu doğru ine harbe lüzum yoktur. nim, Litunnla, Hhat ve dünya iktisadiyatını ta zim için beynelmilel neticelerinden mütevellit mesuli. Yür dedeler ya ada, hirs) NAS. AHİhÜ, ye ipsaniyeti müda, Miğiyle beraber, müşterek müdafas, v mütekabil yardım prensiplerine sad: kaz. Dahilde New Desi milli kal .| kınma siyasetiyle içtimai ıslahat yapmak istediği, hariçte Sovyet- İerle birleşerek istilâcı devletlere karşı cephe yapmak istediği için Rooseveit'in komünist olduğunu söyliyenler dahi oldu. Fakat Ro. osevelt, dünyayı bu muazzam fe- lâketten kurtarmak için, bütün! demokrasilerin, sulhü ve insanı yeti seven milletlerin birleşmesi- ni teklif ediyordu. Roosevelt, Çekoslovakyanın iş. Arnavutluğun istilâsında dahi İma ayni çehre ile ort ihtilâf meselelerin böy bir konferansında hallini etmiştir. Fakat bütün bu teşeb - büsler, mesajlar, ültime demokrasilerin zaafı, Faşist dev- letlerin tarzı hareketi karşısında kırılmıştır. Dantzing ve meseleleri mevzuu bahs harbin artık gayri kabili iç bir vaziyet aldığı zaman dahi Ro. osevelt 15 nisan 1939 da Musso- dei içinde olduğunu, fakat harp-) *X Jimi “Siz muhtelif defslar İtalyan - iletlerinin harp istemed. gel İhtilâflar vw sulh içinde | halledilebilir etlerin, Finlânda, es, Estonin, Leto- orveç, Danimar İngiltere, İr- İspanya, İs-|” kiye, İrak, Arabistan, Suriye, Miser, İran milletlerine #llâhir k vetlerinizin hücum etmiyeteğine garanti verir misiniz? Bu garantiler yalnız bugln için de- devam- sulh metotlariyle ça- bulunabilir... fe rel şeli gördüm. Yüzünü gi hi şimdiy mesuliyeti omuzlarında ö teklif) * yada düşmanı ezinciye lecek kış Mister Churchill'in Nutku Yazan: Sabiha SERTEL ister Churehill'i tadyods konuşurken ilk defa ne örmediğim le konuşurken yüzünün gül nü hisediyordum. Churchill kadar tarihi büyük bir taşıyan bir devlet adamı gibi gayet ibti yatlı, gayet ciddi, hayale kapıl - madan, bütün menfaati ve kuv- vetini nefsine itimadı olan bir a- dam gi mikrofor: münde her kese ilândan çekinmiyen bir a- ç | damdı. Fakat bu defa Churehili mu - vafakıyete yüzde yüz inanmış bir adam gururiyle Konuştu. Beşeri- yetin çektiği azaplardan bahse * rken, Yunanistanda, Yugoslay- Avrupanın ber, tarafında an insan kanından İlham alan bir insan gibi kükreyor, kuyvete karşı Lond yumruklarını. sıkıyordu, adan bahsede iletinin gösterdiği azin mukavemelten kuvvet a kadar recek hir devlet ada relini taşıyordu: Aşağıdaki müstakil | — ni fırtına buşlu - rdır, Lon - Londra cektir.,, Yıldırım harplerini, mevsimin ğmurları haline £ bu avemet, Ingiliz milletini zn « re kadar şerefsiz hiçh keye, hiçbir sulhn yanaşmı cuğınn' kat'i bir delilidir. Ingil xX ğer İtalya, Almanya bu tel lifi kabul ederse terki ten sul ulh top) tw Eğer bu nmasını düşünüyorlardı ddederlerse Roosevelt yeti yüklenmelerini söylüyordu. Bovyetler de ayni şekilde bey - nelmilel bir konferans toplanma- İ sını teklif etmişlerdi. * Roosevelt'in mesajı, bundan evvelki nutukları, bitaraflık kar | pununun kaldırılması teşebbüs | leri harp vukuunda Amerikanın | 7! demokrasiler cephesinde yer ala» | cağını gösteren alâmetlerdi, Roo- tün sulhü ve insaniyeti seven memleketlerde © memnuniyetle karşılandı. Yüksek So» kle si reisi Kalinin çektiği “Alman ve İt yaptığınız y uyandırdığı sempati ve derin £ lar ile beraber samimi #ize bildirmeyi vazife telâkki ederim. | Teşebbüsünlüzün, dünya * hafazayı samimiyetle arzu eden yet bualkinın kalplerinde barsrelli & ikâs b Sovyetlerle Amerika davada, birleşmeleri tâ ilk günler dehberi devam eden prensip an . laşmalariyle, son Ingiliz, Ameri kan, Sovyet anlaşmasına müncer oldu. Roosevelt sulhü kurtarmak için yaptığı teşebbüslerin iflâsın - dan sonra, küçük milletlerin esa- retten kurtulması, Amerikan ve Ingiliz menfaatlerini olduğu ka.| dar bütün milletlerin menfaat -/ “© lerini tehdit eden bu harp karşı- e | te mi ku t Ni hilev olduğu ve Alman ileri un surlarının bu demiryolunu Vi- tebsk civarından ve pek muhte- mel olarak bu şehrin şimali şar kisinden geçtikleri anlaşılıyor, | Bu noktadan Almanlar, simal İmıntakasına muhtemel olarak Velkiluki'den ana yolu tutmağa teşebblis edeceğe benziyor. Ve ayni zamanda Smolensk ve şima- UM Ukrayna istikametlerinde de hareketlerde bulunuyorlar, Ma; mafih Alman tebliğlerindeki id- de bulunan Alman efkârı umu- miyesini teskin gayesini istihdaf eylediği zannedilmektedir. Londra askeri mahfillerinin mütalcasına göre Rus ordusu simdiye kadar arazi terki bahası- na olarak Almanların ihata ma- larından kurtulmağa mu - ştur. Bu gibi arazi terkinin ciddi neticeleri olamı- yacağını askeri mütehassıslar es- ki tecrübelerden ders alarak id- dia edemiyorlar. Fakat simdiye kadar istilâya uğramış olan di- ğer bütün memleketlerden ziya- de Rusva için arazi kaybının hiç bir ehemmiyeti olamıyacağı söy lenebilir. Her halde Hitler için asıl mese lenin Rusları kat'i bir mağlübi- vete uğratmak olduğu beyan e- İdiliyor. Moskova, Leningrad, Ki- İ ef gibi esaslı merkezlerin zap- İt kâfi değildir. Bundan başka İ Alman orduları Rusların çekil - Tuz lığı bir kurunu vu tip git tihzalar yapmaktan da çekin: yer. edi rum. Fakat larj diaların ifrata kaçtığı ve endise-| « re kendisine dikte etirilecek bit ihü hiçbir zaman kabul etmi- cektir, diyor. Böyle bir sulhe karşı bütün Londralıları konuş « rürken: — “Hayır olmar,, diye mille nâmına bütün milletlere birder baykımıyor, r etmiş bir ıstrap halin de ifade ediyo e de emirleri, finizle ne müta- zi ici ke, nc de m Churchill, bir kolunu Ameri sevelt'in mesajı küçük, büyük bü | KAYA, bir kolunu Sovyet Rusya uzatarak, Avrupanm ortasını zafere inanmış bir ad riyle, yenilmiyecek, ve İns aya dönüş , fer, di Hiç şüp rehill'e bu cesar: k ve kavv üttefikidir. Churchill, artık © dar emindir ki, neseli bir ha ibi, nükteler, slaylar ve n kurtar — “Almany ölen &n bedi mbardıman kü çin gelmediklerini berhalde bizi k sevmiye i Zil, belki de tas. Churehili'in bu sözleri 4 karslarzes uh SÖZLE” Vaşington, 15 (A. A.) — Dün kü matbuat toplantısında Sum» ner Welles, Amerika Birl Devletlerinin, Açores ve Yeşilbu run adaları üzerinde Portekiz hâ kimiyetinin devam etmesini ar. zu ettiğini bildirmiştir. Bununla beraber (O Sumner Welles, dinleyicilerinin dikkatle. İ rini, Roosevelt'in İzlanda mesele si hakkında kongreye göndermis olduğu mesaj Üzerine celbetmis- Bu mesajda Roosevelt, Ame: rika emniyeti icin Atlantik ileri karakollarının “Dost ellerde kal ması” lüzumundan bahsetmiştir. o ————— meden evvel her şeyi tahrip et- melerine mâni olmak icin bü tün süratiyle hareket etmesi lâ- zım gelir. Diğer tabirle beşinei Alman kolünun Rusya'daki va* zifesi daba evvelki istilâlarda ok duğunun tamamiyle aksinedir. O istilâlarda beşinci kol, tahrin e- derdi. Bu istilâda tahribe mâni olmakla mükelleftir. Moskovada vaziyei Londra, 15 (A.A.) — Moskowa- dan Bern'e gelen bir habere gö tını tahliye etmeleri için hiç bi re sivil ahalinin Sovyet pa' emir verilmiş değildir. Hattâ Sovyetler sivillerin hareketi icin hazırlıklarda bulunmağs bile Tü- zum görmemişlerdir.