2 Haziran 1941 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

Pazartesi 2 1941 | Amiral Darlan İstiklâl Davasının Manâsını Anlamıyor 1 Darlan ya tarih bi ma ani sarın İstiklâ dia eden Ami mületlerin & şk hürriyet dı cak cehnler edilesi muhakı birçok felâi na şaşmamalıdır. ———— M. Zekeriya SERTEL mi ile Fransanın arası günden güne açılıyor ve iki taraf ricali birbirlerine karşı hü cuma geçmiş bulunuyorlar iehy hükümeti, Amiral Dar- Jan'ın delâletiyle, her gün bir daha Almanyanın kucağına at yor. Suriyede, şimali Afrika m temlekelerinde Almanlara veriyor. Ayni zamanda garbi Af rikada Atlantik yollarına hâkim bulunan Dakar mevkiini tahkim ediyor, Fransanın Almanya lehine yap- tığı bu müsamahalar karşısında| Ingiltere hükümeti Vichy bükü- metine karşı cephe almıya mee- bur olduğunu bildiriyor, bir te- raftan da Suriyeyi işgale hazir- lanıyor. Bu münasebetle İngiliz harici. ye nazırı Mister Eden'in Avam Kamsrasında vaki olan beyanatı- na Amiral Darlan, dün gezeteci.| ler içtimatnda mütecaviz bir li sanla cevap veriyor. Amiral Darlan Almanya ile birleşmeyi mazur gösterebilmek icin İngiltereye hücum ederek, geçen harbin sonundanberi İngil- terenin dalma Fransa aley. hinde ve Fransayı harcamıya calıştığını iddin ediyor, Fransaya İngilterenin Avrupada jandarma. ık yaptırarak kendisinin komis- yonculuk yaptığını, 500 milyon nüfusa sahip bulunan İngiliz i paratorluğunun (harbin birinci senesinde Avrupaya ancak 200 bin asker gönderdiğini söylüyor. İngilterenin Fransaya Karşi yap. tığını iddia et hiyanetlerden bahsederken, bizim İstiklâl Harbi esnasında Türkiyeyi de, Kilikya münasebetiyle Fransızlara sal dırttığını iddia ediyor. *»* 7 ei Darlan ötedenberi İngiliz düşmanlığı e maruf bir zattır. Hele İngi- lizlerin Akdenizde Fransiz do- manmasina yaptıkları taarruz. dan sonra bu hüusumetini 8- lenen izhara başlamıştır. İngi- liz düşmanlığı onu Alman taraf- tarı olmıya ve Almanya - birliği yapmıya sevketmistir. val'in Viehy kabinesinden cel diği gündenberi onun vazifes ini Amiral Darlan görmüş ve Vicby hükümetini tedricen Almanyanın kucağına atmıştır. Amiral Darlanın şahsı, Alman. yaya karşı beslediği dostluk,| Fransız - Alman o münasebetle rinin aldığı şekil bizi alâkadar| etmez, Fakat Fransız amiralinin İngilizlere hücum vesilesiyle likyadan (bahsetmesi, burada Türklerin İngilizler tarafından Fransaya saldırıldığını iddia etme si karşısında lâkayıt kalamayız. | Amiral Darlanın bu idd ada| bulunması, Türkiyenin istiklâl davasının mahiyetini anlamadı- ğına delâlet eder. Zaten Amiral Darlan'ın bugün bile emperyalist bir siyaset gütmesi, bizim istik lâl harbimizin hakiki manasını anlamak kabiliyetinden mahrum olduğunu gösterir Biz İstiklâl harbinde toprak davası için değil, istiklâl ve hür- riyetimiz iein dövüstül vi istiklâlimizden mek istiyenler arasmda Fransa da vardı. Emperyelist Fransa Suriye İle beraber. men Türklerle meskün Kilikya mınta. kasını da elde etmek istiyordu. Biz milli misak hudutları icine giren, ve tamamen Türk olan bu “toprakları müdafaa için ız larla çarpıştıksa bunu İngilizlerin tahrik ve teşviki ile değil, bilâkis kendi öz memleketimizi emper- yalistlerin istilâ ve tahakkümün. den kurtarmak için yaptık. Fran. #anın Suriyede, bilh. Kilikya- Devamı: Bı. 5.4.5) S TELGRAJ ISTANBUL TELEFO; 24310, 24318, 2 HAZİRAN aırıncı vi. — Ne 3479 TAN, 5 KURUŞ İngiltere İthamlarda Başvekil Muavini Amiral Darlan Aleşhinde Siddetli Bulunan Fransız i Almanya Artık Vichy'yi Tazyike Lüzum Görmüyor Berlin, Bir Fransız - İngiliz Yakınlığını | Muhal Addetmektedir! Bern, 1 (A.A.) — Tribune de Geheve gazetesinin Berlin mu- habiri diyor ki: “Almanya, OVichy'yi tazyik etmemekte hâdiselerin bundan böyle bir Fransız - Ingiliz ya kınlığını ihtimal dışma çıkardı. ğını görmektedir. Bunun içindir ki Alman Ha Ticiye Nezareti bu kavgaya mü - dahale cdemiyeceğini durmadan teyit edebilmektedir, Bir Fran- sz - Alman barışının Ingiliz da- vası üzerinde yapacağı tesir Londrada hesaba katılmalıdır. Bu barış cebren faket ayni za- yüzünden o meydi ir. Berlin diple ieri İşte bunun için Fran: İngiliz. münasebetlerinde vukuu muhtemel meş'um bir akibete hayret ötmekte, fakat bu akibet tahakkuk ettiği tadirde ise Ak manyanın alacağı vaziyeti giz- (Devamı: Sa. 5, Sü, 5) Sabık Kayzer Henüz Ölmedi, Fakat Ünitsiz Vaziyette Berlin 1 (A.A) — Sabık Kay- zer Vilhelm'in öldüğü hakkında evvelki gün verilen haberler, te- eyyüt etmemiştir. o Manmafih Kayzer ümitsiz bir haldedir. A. Darlan'ın Çok Garip Bir İddiası Gramı Kkya'düd Atmak İçin Türkiye Meğer İngilizlerden Teşvik Görmüş! Fransız Başvekil Muavini Diyor ki : "İngiltere, (Umumi Harptenberi Bizim Paris, 1 (A.A) — “Ofi,, Ami- ral Darlan matbuat mümessille- beyanatta şunları dö ile malzeme verdiğimizi, he: na silâh naklettiğimizi i V rmeleri hep böyle bahane- ye müstenit ithamlardır. Haki- katte bütün bu hareketlerin bir tek gayesi vardır: Fransızların deniz kuvvetlerini imha etmek, anavatanımızı o İmparatorluktan ayırmak ve bizi dünyanın diğer kısımlarından tgerit etmek. Fran saya karsı bu kadar kin beslen- mesinin ve Fransayı aç birak - mak istenilmesinin #ehahi nedir? 20 yıllık bir bilânço Bunun anlamak icin son 20 rfındaki İngiliz - Fransız betlerini gözden gecir - mek imdır. Filhakika daha sulh konferansında İngiltere bi- 7i kısır bir munhede yapmıya mecbur etti, Bu muahede ile ve İngilterenin tazyikı altında kuv- (Devami: Sa, 5, Sü, 6) Japonlar, Çin'de 40 Bin Ölü ve Yaralı Vermişler Çunking 1 (A.A) — Çunking hükümetinin resmi gazetesi olan Central Daily News diyor ki: “Japonların Çindeki yaz taar- ruzu İeci bir tarzda akim kal - mıştır. Yalnız Şansi vilâyetinin cenubunda Japonlar 40 bin ölü ve yaralı vermişlerdir. Çekiang ve Sutien kıyılarında bir ay süren bir muharebeden sonra elde et- tikleri yegâne şey Ningpo ve Fuşov'da tutunabilmek olmuş - tur. Vakıa Çinliler bidayette Venşu, Hsimen, Şuki ve Fuşing'i kaybetmişlerdir. Fakat bu yerle ri tekrar geri almışlardır... kü maçtan birensti GÜNLÜK SİYASİ HALK Aleyhimizde Çalıştı,, | Atlantik'te Yeni Bir Takip Daha İngiliz Donanması, Prinz Eugen'in ni Arıyor Londra, 1 (A. A) — İngiliz bahriyesi Almanyanın “Prinz Evgen,, kruvazörünü aramiya devam etmektedir. Bu kruvazör 10 bin tonluk olup, 8 pusluk top larla mücehhezdir. Prinz Eugen kruvazörü Bismarck zırhhsı ile beraberdi ve bu zırhlının tahri-! bi üzerine, bundan 8 gün evvel tek başına dolaşmıya başlamış- tır, Bismerck'ı yakalıyan pilotla - rın idaresi altındaki tayyareler ve harp gemileri düşman kruva- zörünü bulmak için Atlantikte binlerec kilometre gezmektedir. Prinz Eugen'in harp basında Bremen'in yaptığı gibi Mur- mansk'a gitmek, yahut Garbi Fransa Afrikasında Dakar'a ve- ya diğer bir limana sığınmak is- temesi muhtemel görülmektedir. Kruvazörün Merkezi Atlantikte bir iaşe gemisiyle buluşmak is- temesi de mümkündür. (Devamı: Sa. 5, Sü. 4) | Galatasaray 2- Fener! maçlarına şehrimizde ve Ankarada devam edilmiştir, Galatasaray Fenerbahçeyi inbulsporu 5-1, yenmixlerdir. Tafsilât spor sayfa mızdadır. Yukardaki resim, dün- İaneyi tesbit ediyor GAZETESİ PHİLİPS Merkez Satış Salonu Wer marka Eski Radyoları Yeni o Philips o Radyolariyle Değiştirir. Galata VovvoAn Carsi Canersl Han Yeni Hükümet | | Irana giden Irak Kralı Faysal Kahire, 1 A.A.) — “Orta Şark Iogiliz umumi karargâhının teb- liği,, Irakta © Raşit Ali'nin ve avenesinin firarından sonra Bağ datta idareyi temin etmek ü- zere kurulmuş olanı komite ta- rafından talep edilen mütare- ke, tarafımızdan kabul edilmiş - tir, (Devamı Sa. 5, Sü. 3) Meriç Köprüsü Münakalâtın Tekrar Tesisi Bu Kısımdaki Arazinin Türkiyeye Terki Demek Değildir Berlin 1 (A.A) — Hususi mu-| habir bildiriyor: Hariciye Nezareti sözcü: riç mehri üzerinde Türl Yunan hudutları srasındaki köp- rünün yapılan müzakereler ne- ticesinde yeniden tesis edilmek üzere olduğunu bildirmiştir. Ay ni sözcü, gerek Türkiyenin, ge- Tek Almanyanın münakalâtın ye niden tesisinde menfaattar bu- İlunduklarını ilâve etmekle be- taber, bunun Meriç ile Dedeağaç arasında elyevm Bulgarlar ta rafından işgal edilmiş olan ara- zinin Türkiyeye terkedilmiş ol- ması mânasına gelmiyeceğini kay detmiştir. Yapılan ok ü Şimdiki Halde “ruallâkla pan bu mınlakanın kime ait ola. cağı meselesi ile hiç bir alâkası * yoktur Girit'te İngilizler Askerlerini Çekiyor | Bunlardan Şimdiye Kadar 15,000 i Mısır'a Nakledildi İngiliz Zayiatı day. ;,, Hayli Ağırdır. 4“ M ziyaa, larını e. pi ha iyi Alman Tebliğine Göreğ beli 85i bir Alınan Esir Sayısı isi, *en lo,ooo Kadardır. ili $5 Diyen hiye, Londra 1 (A.A) — Ingiliz Heinülmiy biye Nezaretinin tebliği: Buldan a harbin hiç şüphesiz en şiddetlâklan çarpışmalarını teşkil eden on ikYe: üç günlük bir muharebeden sonrl5) günl Giritteki kıtalanmızın ikraeni ne karar verilmiştir. bağı 23 insanca ve tayyarece çok büğiğı)ma yük zaylat verdirilmiş olmasın! ra askeri ve bahri kuylnın Sh? vetlerimizin Afrikadaki | üsleritidir. DÖ mizin temin edeceği hava yari (7.5) K dımından bir müzaheret görme #©b7* V den Girilte ve civarında ilâni€i vevz Amerikada Yeni Askeri Hazırlıklar haye harakâtta bulunabilecek inda bU lerini beklemenin doğru olma | verilm* La dığı anlaşılmıştır. — Takribe 15,000 asker şimdiden Mısır, # Pasifik Donanmasının | cida duğünü kabul deme erin Bir Kısmı Atlantik |“. Cİ ır Kısmı antı! General Freiberg de Mümin Denizine Nakledildi İNME Londra 1 (A.A.) — Verilen meğdu. F timata göre, bugünkü resmi” tebliğde Giriften çekilerek Mis, ., girdi ra muvasalatı bildirilen 1500 sessiz asker İmparatorlik ve Togilş maselaj kuvvetlerine mensup askerler durmuş dir. Giritten tahliye edilen Yiğın çalış Nevyork, 1 (A, A) — Nev - york belediye reisi La Guardla, “Hürriyeti kurtar, mitinginde 12.000 kişi karşısında harpcuya- ne bir nutuk söylemiş ve sözle rine şöyle baslemıştır: “Mihver. Eğer ilerlersen, se askerleri bunlara dahil dik tütü ni karşılamıya vi ş ini : » 1. şu) ildir. Çekilen askerlerin içindi. Salot Amerikanın 1917 den daha iyi| dominyon askerlerinin nisbeğe kadın harbe hazırlanmış bulunduğunu | henüz malüm değildir. Keza | söyliyen La Guardin şöyle de-| ri lerin Giritteki kuvvet .. “hazan bir millet harbe karar | yekününu bildirmek de se vermiye' metbür kalır. Bu me| #ÖPKün olmadığı gibi tahliye dur iğ ni inin tamamlanıp tamamlanma ğeki tâbi kadar erken olursa o nisbette i- di dn s3 p nr slm yi olur. Amerikalılar, Hitlerle | dığı da söylenemez. aka (Devamı: Sa, 5, Sü, 1) Devamı: Sa, 5, Sü, San imi Günler Geçerkenl Ham Hayal ve Tam Hakik Yazan: Refik Halid B” zamanlar beş kıtada fermanını yürütmek emeline pılmış olan sayılı “ütopist” lerden, yani ham lerden bir tanesi —iki satırlık bir ajans haberinden hemmiyetsizcesine öğrendiğimize göre— geçen gün öl dan d Hem de menfasında, bir nezleden, sönük, sünepe halde! vi kaf Hayal sukut, hicran ve hasret içinde dünyaya gözlerini yu fen. man bu kaçıne! cihangirdir? Sıra numarasını zahmet edin rihçiler versin, Ölüm telgrafını okuyunca benim düşündüğün su oldu: Cihan hâkimiyetini eline geçirdiğini sandığı günlerinde İmparator Vilhelm, kendi ölümünü de, her hülyi rest gibi şanlı ve debdebeli şekilde tasavvur etmiş, demiştir. “— İşle ordularım zaferden zafere koşuyor; düşmanl perişan... Galebe bende kalacaktır. Nice krallar, çarlar, sü lar yarın bahtımın ve fahtımın önünde; boyunlarını kılıcım; uzatacaklar; nice milletler, esir sırtlarını kamçımın düğür kayısına çevireceklerdir, İstemiyerek de olsa, gırtlaklarına yanan süngümün ucu onlara her yerde “Yaşasın Kayzer!” de tecektir. Fakat, bir gün, elbette ki benim ölümüm de mu derdir. Zaferi şahsıma ve dirayetime borçlu olan milletim ta, tabutumu bes kıtadan gelen binlerce heyet, parlak malariyle, çelenkler ve müzikal arla taki e oynıyacak, cihan misli görülmemiş bi v zır bulunacaktır. Büyük Sezar böyle gömülecektir ve math haftalarca o gömülüşün tafsilâtiyle, mersiye ve resimleriyle lacaktır. Ya türbem? Bu, kubbesinde karlara bulutların eks miyeceği, altın ve tunç sızdırılıp dondurulmuş bir yapma E rest olmalıdır!” mıyacağını düşünen heyulâ, Holandanın li bir Kala baltasını tan çökerek öldü ye ölümü —Nasırdan çile duğu söylenen Süleyman efendi kadar bile— mete lâyik görülemedi! Son telgraflar ölüm haberinin henüiz teeyyiit etmediğini bil dirmekle beraber kendisi için asıl fenası $u ki, yirmi sen Evvel arz üzerinde en heyecanlı bir hadise teşkil edecek olan b: tekzip keyfiyeti bile bize bir tesir yapamıyor. Yani sl. İ hayatta bulun, göçmesi arasında kimse bir fark sezemiyor! çekliği ve yazık ve alâke ve meri i milyonlarca cana kıymış tarihi bir şahsın öbür düny ö