16 Temmuz 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

Ecnebi sene Babo Kr, Ay 10 Ay #0 * Ay 0 » eketler için m bedeli müddet e bm şe v 38 Uradır. Abone be- 28 kapli. Adres değiştirmek ara tür. Cevap İçin mektiip- 19 kuruşluk pul ilâvesi Mağlüp Oldu? F Farsacn mağlp oluşunun sebep. işa “SİNİ aramak bir moğa haline Birgi, “Araba karıldıki, an sonra, ren çok öluer, yol göste. Darbı i tahmin elini harlatan bu sayısız Kadak pa Sn mefisini, evvelki çün a. diğer tay silin mağlâbiyetine, bütün kahininlere Benzemiyen yepyeni bir seh, Mas uydurmak istiyen bir mea, “Sy Yeltan çe >A5m, on iki günde hâk ile yandi ii sebebi, Fransız edebi. Genie Diyor. Ve bu iddiasine, şa ka, © Gimlelerle destekliyor; Sa : ME ri Urnwmi Harpten sonra ye, cürsiz edipleri, meselâ Erich Barbusse, mis Romatis Roland Dorgeles—, in. Esri harpten soğutan romanlar yaz. dimi Fransız milleti, arslan gibi Diyor, i on iki günde Berline girerdi!, e milletin mağlâbiyetinin mesuliye. » edebi sanat eserlerinde aramak, U. Mümü Harbi ii nin bağındanberi görülen fi. talarının en garibidir. har VE, bu metlekdaşamızım edebi bir sake diz eleeğiri; e Marie Remargue” bir Fransız Gi re bir Alman Musevisidir. Ve Silme ç anca olarak, Almanyada nes. hane çi, 28Sr günah eserde olsaydı; sap mi hem de Umumi Harbin ba. am Tİ, bir çök Alman müellifleri. Shia ger #yni meviden romanları Müvzeç elaman Almanlar, ellerine © Üeğiletrmak makası bile al. Pegi Edebi istatintiklerden anlaşı. ve Zira Harbin başmdanbezl, anduğy rar) eöerlerin en farla meşro.. Cünkü te yerlerden birisi Almanyadır. Sa ei Harpten en fazla çanı Odur, pap Gir milletlerden birisi a aklımıza gelen bir fıkrayı kendimizi alamıyacağız? Tannz zabitleri oturmuşlar, en babsediyorlarmış, O sirada, U. RE Sok yarariıklar göstermiş lata” Savüğunun menkıbeleri de ahlana Vatânperverlik duyguları kalır, > âbitlerden birini, kadehini © SAVAŞ namma (kaldırdıktan nönea; de, demiş, onun kadar kah. pe İsterim: Ve isterim ki zar tağımm üzerine: “Vatan Diğ öldü! cümlesi yazılar. kedi “Fİ de onu takip etmişler; dar tay, de Öyle öleceğim: Benim me, Kil, Name uğrunda öldü!,, ya, iy, 7 Ben Kanan ez Betim mezar taşıma da: nda öldül,, diye yazılacak. Hiz emiş namusuna, kanununa, edilen her insan, o Metini paye o3i kadar kahramanen 61 — sil Elbette, ben de ayni dere. etdim, n kesilidim: Fakat ben 48. ön: bi tatımın üzerine; ç bilâfma ölmüştür!,, cümlesi ünye, Tui ere *n kahraman milleti olan 9 mile, © “APmiyorlar mı? Ve eğer » insanlığa sulh aşkanı aşılı. ri bugün, Almanyada i.e al mem milyonlarca iz, ölü yarı ebedi salhe kavuşinuş | RE , beteri bir hulya içinde, <Yeriyeti. harpten nefret et. zler yaratmış olan milletin —muhtelif şe e. din iü 'eYüanda bahnam— inkırasın. a) a ER, salkim on eamer ve A bekeisi olan Türk mliletine, dali çe Dİl gelince, edilir, Ve) m döyü, “e Bamüslu milletlerin şaur. 2€ Ön müyha, TACİ üzerinde ne menfi, kat ha bir tesir yapamaz, Fa. bir macaç etlere sevilecek, aranacak göstermek, medeni bir istiyenlere değil, bar, turmak istiyenlere Yara, Ve biz, tok ae #ümreye katılmak. ( BÜKR N TAN EŞ MEKTUBU Münih Kararları Romanyada Nasıl Karşılandı pis 14 (Sureti mah- susada (Balkanlara gönderdiğimiz mubarririmiz Sevim Sertel yazıyor) — Bo- Zazına bir bıçak saplanacağı dakikada tesadüfen kurtu- lan bir adamın derin bir “oh,, çekişi vardır. İşte Ma- car vekillerinin Almanya dönüşü yaptıkları beyanat- lardan sonra Romanya böy- le bir oh çekmiştir. Macar ordusu terhis ediliyor. Bulgarlar şimdilik Dobrucayı al. makta ısrar etmiyorlar ve içi fe rahlıyan Romanyada tekrardan gazinolar, barlar açılmıya başlı. yor. Almanların arzusu İle kurulan Gigurtu hükümeti, Almanların gönlünü almak için elinden gele. ni yapmaktadır, Geçenlerde İn. giliz petrol kumpanyalarında çca- lışan bir çok mühendisler hudut harici edilmişlerdi. Şimdi de hü. kümet şöyle bir kanun yapmış- tır. Petrol kuyularma sahip olan. Jar hükümetin müsaadesi olma- dan hisselerini başkalarını dev. redemiyecek, yahut satamıyacak. lardır. Bu tedbir Romanyadaki İngilizlerin hisselerini Ruslara satacağı rivayeti ortaya çıktıktan sonra alındığına göre bura maha- filinde maksat fa aşikâr gibi gö- rünmektedir: İngilizlerin hissele- rini devre mâni olmak. Gelecek sene mekteplerde © kutulacak bütün kitaplar hükü- met tarafından toplatılarak bün- lardan Almanlara dokunan k:- sımların çıkarılmasına başlan. mıştır. Rumen hükümetinin bu hummalı faaliyetine işaretle ya- Bımızda bulunan yüksek mahafi. le mensup bir Alman, gayet mâ. Didar bir sesle; YAZAN i Sevim Sertel e e A Kral Carol, Köylülerle Görüşüyor — Daima geç kalmak Rumen- lerin âdeti midir, yoksa İngiliz. lerden mi öğrendiler acaba? Diye soruyor? igurtü hükümetinin bütün « gayrelind” rağmen tutu. nacağı şüphelidir. Şimdilik kr#- in istifasını vermesi ihtimali ber taraf edilmiştir. Zira bu, Roman. yada sadece daha büyük bir kar. gaşalığa sebebiyet verecek ve belki de bundan Rusya istifade edecekti. Bu sebepten Romanya- da süküneti temin etmek Alman. yanın da İşine geliyor. Fakat Almanyanın krala an. laşması şimdiki halde imkânsız gibidir. Bilhassa Almanların hoş- lanmadıkları bir şahsiyet vardır. Kralın arkasında parmak oyna- tan bu kuvvetli şahsiyet kral a lesinin dostu ve kralm müşaviri Antianesku'dur. Bizler her ne kadar onun adını pek işitmedikse de Almanlar onu pek iyi tanıyor- lar ve Romanyanın müttefiklere karşı aldığı vaziyetten kraldan çok onu mesul tutuyorlar. Kabi- neden son günlerde dört Demir muhafızın istifası da bu kabine. nin tulunamıyacağına ve Alman- ları da memnun etmediğine diğer bir delildir. Bugünlerde Romanyada göze çarpanbüyük faaliyet, ne meelis binasında, ne ordu arasında, fa- kat Romanyayı Besarabyaya bağ yan yollarda görülmektedir. Romanysdan Rusya idaresindeki Besarabyaya geçen halk sayisiz. dir ve bunlar yahudi değil, halis muhlis Romanyalılardır. Bugün Bükreşten gelen bir Amerikalı gazetecinin söylediğine göre, bu- güne kadar göç edenlerin mikta. rinin 15 bini geçtiği tahmin olu. Büyor. Rusya İle Romanya ara- sında tek tren hattı olduğuna gö. Te, bu göçün çoğu yürüye. rek, kağnılar içinde, ve sair ele geçen vesaitle yapılmaktadır. Hükümetin Almanya ile flört ettiği bu sırada halkın böyle bü- yük mikyasta Rusyaya taşınması, halkla hükümet arasında bir fi kir ahengi olmadığı zehabını ve. riyor. Ve şimdilik bir parça soluk a- Jan hükümet, dahili kargaşalığın önüne geçmek için çalişiyor. Sim. diki halde hiç kimse, hiçbir şeyin kati surette he olacağını kestire. miyor ve biz gazeteciler merak içinde bekliyoruz. MODERN HARPTE HAVACILIK u son günlerde havadis yatağı 6-| an R güzete muhabi biriken eenebi n haddi yoktur. Birbirlerini atlatıp havadisi #lmak için birbirlerine yapmadıkları oyunlar kalınıyun bu ineslekdaşlar ayni manda da birsi arkndaştırlar, Günlerini barlarda, gazi raber içerek, konuşarak & ken birisi bir yerde işli dile gelir, onlara iltihak eder, Derken onun söylediği bu rivayet edilen hava-| disin ne kadar doğru olduğunu anlamak için bu sözde arkadaşlar birer lar. İşte Romanyadu sinin en çok korktukları Times gazetesinin muhabiri Tiz vardır.. Rusyada Amerikada geyet lan, havndi eririe karşı bir İngi- senelerle kalan, yük bir şöhre akta ve vermek #: tahtadendir. Keyfine ve rah düşkün olan muhabir, oturduğu zaman tâhta ayağım çıkarıp bir kenara koyar) ve böyle rahat eder. nyaya — Gümetem) verdiği rivayı gelediler bir Bu çok büş har iy almasından korkan diğer & lemeğe mecbur ederler, Aradan İkj saat geçip de işlerini bi- tren gazeteciler dönü aval İngiliri bıraktıkları ye NER, artık bu sefer üstadlarının onlari atla #nadığıma eminditler, Hepsi birer içki ısmarladıktar sonra acıdıkları İngilize öğrendiklerini anlatmağı başlarlar, A- rodan on dakika geçer geçmez salanda- ki radyoda şöyle bir havadis duyarlar: — New-York Times gazetesinin Ro yadaki muhabiri orada son 16 syor, al içinde geçenleri şöyle ai Ve havadis devam eder Bunu işiten diğer gazeteriler hayrı iinde birbirlerine ve ıgilize baka! lırlar. Ö, kıs kıs gülmektedir. İşin aslı şudur: Öteki gazeteciler gitliklen sonra İn- giliz orada yalnız kalmamıştır. Onu rıyanlardan ölüp yolu düşenler kendi- sine uğcamışlar ve bu yolda yeni ha- berler almak için duyduklarını söyle- meğe başlamışlardır: — Yalı üstadım, doğru mu? Ruslar Rumenlerin 36 sat içinde Besarebya- dan çekilmelerini istemişler? — Ruslar Rumenlerin mü liflerini kabul emiyorlar: gey var mı? Bu suretle oturduğu yerde, pervane- ler ateşin afında toplanır gibi; bütün ere tek- böyle bir .. | dan İngilizin öbür dünyay: | memiştir. Tecrübesi ve İcün aydınlıkta beyaz Sevim SERTEL - Bir Kişilik Ordu si sayesinde bunların doğruların ve irinden tefrik edebilen ünün en iyi Ha garsonun yalanlarını” İngiliz oracıkta ni taplamış ve hemen verdi ise yazısını postahsneye £ çektir yollamış meğe çeliğin arka- daşları, buna fırsat bulamadan radyo» diği Ka- Böylece ayağını 8 hiçbir zarar ver- hreli saye- vadisleri dinlemiş kaybetmiş olmak #inde o yine işini becermi Bir Kişilik Ordu asyanın Besarabyayı İşgal ettiği R şu günlerde Macaristan ve Bul. garistanda da kanı coşanlar olmuştur. Bu arnda Bulgaristanda şöyle garip bir İsaka kulaktan kulağa çalınmaktadır: Bir gece Rumen — Bulgar hududun. ân saat birden sonra Bulgar hudat mu. halızları iliklerine çeçen rütübeti gi. dermek için bir iki tane çekmişlerdir. Bunların içinde İlyanof isminde bir me. fer vardır. Bunun bir müddet evvel Ru. men ve Bulgar muhafızlar arasında çı, kan bir hudut çarpışmasında bir karde, şi ölmüştür. O gece Ruslarm İlerleyişinden bah, sediliyken keyfi iz yerinde olan İl. yanof birdenbire coşmuş; bir eline tü. feğini almış, öbür yanda kılıcını çekmiş ve ben artık bekliyemem, Dobrutayı al, malıyır diye hududun öbür tarafın doğru Rumen arazisi içinde koşmıya baş lamıştır. Arkadaşları her me kadar ça. lışmuşlarsa da İlyanof'u geri döndüre, memişler, arkasından da .demeniş. lerdir, Zira Rumenlerin bunu bir hücam yannedip ateş açmaları muhtemeldir. Halbuki onlara böyle bir emir gelme, miştir, Sabaha kadar bekliyen arkadaşları 11. yanol'an o gelmediğini görünce, ertesi bayrağı önlerine çekip Rumen arazisine arkadaşlarını a, ramıya çıkmışlardır. Muhakkak zava'tı. İsmin cesedini bulacakterrm: sanırken kar, tılarına me çıksm!. Hudut boyundaki küçük Rumen karargâhundaki 12 Rumen eskeri İçerde hapistir, Binanın önünde dinde tüfeği İlyanof bir aşağı bir yu. karı dolaşmakta, nöbet beklemektedir. Arkadaşlarını görünce İlk sözü: — Dobruca alınrâiştir. İçiniz rahat etsin! diye şuka etmek olmuştur. Hikâyenin aslı şudur: Gecenin geç saatinde elinde bir tüfekle bir Bulga- rın geldiğini gören Rumenler, zten kuvvel müâneviyeleri bozuk olduğun” dan, arkadan büyük bir ordunun gel- tanıdık, z mermhat san- dıkları İngilizin etrafında toplanmıştır. Her gelen beraberinde İnyilize kıyrmet- U elan hir havndiz getirmi erübe- mekte olduğunu sanarak hemen bu ku- Yübaye koşup aığınmışlardır. İlyanof da Kapıyı Üzerlerine kilitleyip bir kişilik işgalini tamamlamıştır. Kızamak esasen tehlikeli bir hasta, Yeni Harp, Teknik Tavyareci ister! B ir hikâye anlatırlar. İngi- dizler uçuş kabiliyetine ölçü veya örnek verebilmek için bir maymün almışlar. Bu hayva. nı bir tayyare ile uçuşa başlat. « mışlar.. Meydandan uçuş pistine giriş, rüzgâra karşı kalkış, irtifa alma, dönüş ve tekrar inişe geç“ mek için motörü relantiye alma, iniş yapma ve saireyi muayyen nirengi noktaları üzerinde ve st. rasını bozmadan devamlı olarak tekrarlamışlar... Üç yüz, belki de dört yüz defa bu hareketler ya. pılmca maymun sevki tabii ile taklide başlamış. Hocalık yapan, bir zaman da kumandalara İliş- meden tayyare içinde kalmış, ni. hayet maymun uçmuş. Hem de tek başına... Neticede maymunun da tayyareyi kırmadan meydan. dan kalkarak, tekrar gelip inebi- leceği kanaatine varılmıştır. Bu işin doğruluğunu iddia e. decek değiliz.. Hayal mahsulü bile olsa uçuşun korkulacak bir şey olmadığını, teşebbüs edecek kimsenin muvaffak olacağını an. Tatmak bakımından alâkalıdır. Fakât uçmak demek bu değil dir, Tayyarecilik bir motörün i- daresi, bir tayyarenin sevki gibi basit iki unsura bağlı kalsaydı, büyük ölçüdeki harp ihtiyaçları karşısında yirmi dört saat zarfın. da yetiştirilecek pilotlarla cep- heleri doldurmak işten bile sa. yılmazdı. Uçuşu kendine meslek yılmazdı. Yazan: . A. Ahiskal ki senelik kontrol alında. ki talebelik devresinden sonra tecrübeye geçirmeden sa- vaş meydanına gidecek uçucuya toy diyebiliriz. Çünkü iyi cinsten olmak şartile bir pilot beş ve bir râsıt ta on senede mütehassıs © lur.. Yüz ile iki yüz bin lira ara. sında masraf kapısıdır. Büyük Harbin altmış, yetmiş zafer ka- zanmış Asları bir muvaffakiyet. lerini daha ziyade acemi olarak cepheye gelmiş pilotların bollu. ğuna borçludurlar. Son güne ka- dar Alman zayiatının iki bin beş yüz tayyare oluşunu İngilizler i. Jân ederlerken, bunun sevineini düşen tayyare sayısınm çoklu. Bunda değil, mütehassıs uçucula- rın azalmasında ve yerlerine ben zer kabiliyet ve bilgidekilerin ko. Jay kolay ve kısa zamanda konu. lomuyacağında bulabiliriz. Hiçbir memleket müdafaasının ihtiyacı askeri teşkilâtm sırtına yüklenmiş değildir. Bu telim ve terbiye işini başlangıçtan alarak ikmale çalışmak orduya yüklene- cek olursa, asker uçucuların her türlü tekâmül çalışmalarını bıra. karak hariçten gelecekleri yetiş» tirmek yoluna didinmeleri icap eder. Halbuki sivil teşekküller i mekteplerinin sayısını arttırmak ve bu mekteplerde u- çuş klâsiklerini öğrendikten son- Ya İhtisas işi için ordunun mekte. bine göndermek suretile yardım- da bulunurlar. Bu suretle ordu bir tarafta, hava klüpleri, diğer tarafta daha verimli çalışmış o. lurlar, üyük Harp sırasında tay- yareci olan herkes, vazife uçuşlarında her türlü İşe, maki- neli tüfek, telsiz, fotoğraf kullan. mıya, bombardıman Ooyapmıya mecburdu. Bugün ise, büyük tay. yarelere müteaddit kimselerin bindirilmesi tayyarecilik işini ih- tisaslandırmış ve yetiştirilen u. çucuları da sinıllandırmıştır. Av pilotları bu tasnifin dışında kalmışlardır. Av pilotu güzel ke. şif yapacak, fotoğraf alacak, bom ba salacak, telsiz verecek kabili- yette bulunacaktır. Eğer tayyare iki kişilik ise, bu takdirde ikinci şahıs sadece düşmana karşı tay. yareyi giüdafaa ile muvazzaftır. Ne olursa olsun bize gösteriyor ki, bir tayyareci sadece uçuş yap. makla meslekten olmuş sayılmaz. Günün ve modern harbin icapla- rına uyacak bilgide ve bundan daha önce de tam mânasile #ıh. hatli vücut ve karaktere sahip olacaktır, Arkadaşlık duygusunun uçucu. Jar afasında çok sağlam bir bağ- Yantı olması şarttır. Tek başına tayyaresinde bulunan bir uçucu tehlike anında arkadaşına isterse yardim eder ve yine İsterse elmi. yebilir, tsk değildir. Başımda şiddetli bir nesle, sonra, kırmızı döküntülerle birlikte bir kaç gün ateş.. Bir kere geçtikten sence bütün hayatta tekrâr gelmesi de —e, kimlerden bazılarına bu ihtimali büs. bütün reddettirecek kadar— nadir ol. duğundan, ber çocuğun sonradan bu hastalığa karşı yerbetlenmiş olmasını temini etmek fiksiyle bir kere omü gez girmiş olması iyi olur, derler, Fakat kızamuğun ibtilâtlarnı da dö. şünmek lâzımdır. Temiz bir evde ve dikkatli bir sile arasında kızamuklu ço, cuk, başka hiç bir hastalıkla karışma, dan geçer, çocuk büsbütün iyi olur, Fa kat ev kalabalık, apartıman aile için dar olur da bir kaç çocuk birden has. talanırsa ihtilâta meydan vermemek güçleşir. O vakit kızamık hasalığınını 'ne marifetler yapabileceği önceden ker, #rilemez... Ondan dolayı eski zanlan anneleri, kızıl bastalığınm önünden, kızamuğun da sonundan (o çekinirlerdi. Hastalığın sonu, tabii, bir ihtilâta yöl açması demekti, Kızamuk, uzuvların her birinde ih, silât yapabilirse de, en çoğu nefes bö. rularmda, bilhassa akciğerlerde olur. Kuzmuktan sonra zatürree meşhur. dur. Bununla beraber, kızamuktan son, ra gelen zatürree bastalığı da tedavi edilir, o da büsbütün geçer. Ondan da. ha ziyade can sıkacak ihtilât krzamuk. tan sonraki akciğer veremidir. Bir rivayete göre kızamuk hastalığı. bu hastalıktan önce veremle hiç alâka, 8 bulunmıyan çocuklarda bile verem hastalığına yol açar. Fakat verem bax. taliğmin her tarafta © kadar yayıimıs olmaziza göre kiramuğa tutulan bir çocuğun daba önceden veremle alâkan Gerçekten bulunmadığı pek te katl ola, rak söylenilemez. Her halde çocuğun, yahut çocukluk. ta o hastalığa tutulmayıp ta olgunluk zamanında kızamuğa tutulan kimsenin, daha önceden verem bastalığı ile alâkası varsa kızamak verem bastalığını alev. lendirir, Kimisi göğüs vereminin hid şekline OKMAN HEKİMİN ÖĞÜTLER Kızamuktan Sonra Verem tutulur ve bu İkinci hastalığa özün müddet mukavemet gösteremez... K:. misi Ce müzmin şekline: Çocuk muğun devrini ve kırmızılarmı geçir. ölkten sonra, ateşi devam eder, iştahı yerine gelmez, durmadan zayıflar ve beş altı hafta sonra da göğüs veremi bütün şiddetile meydana çıkar, Eski hekimler kuramuk hastalığını göğüs veremine ivtidat veren hastalık. dan biri diye sayarlardı... “Onların istidat dedikleri şey saten mevcut olan fakat kızamak hastalığma kadar mev. dana çıkmıyan, uyumuş denilen verem, dir. Kızamuk uyuyan veremi uyandı. rip, Onan için çocuğun kızamuk hastahk. ğına hiç tutulmaması, tutulup ona kar, # şrbetlenmesinden daha iyidir. Göğ. sünde uykuda bulunan veremi, kısa. muğa hiç tutulmuzaa, çocuk büyüdükce daima uykuda kalması umuda daha çok olur, Kızumuk bulaşık bir hastalık olda. ğundan, çocuğun ona tutulmasma mey, dan vermemek te mümkün demektir Bu hastalık doğrudan doğruya, yani hastanın kendisinden bulaşır. Kızamuk hastasını ziyaret etmiş olan bir kimse hastalığı başkasma götüremez... Bir iyiliği de kuluçka devrinde, yani hat. tabk meydana çıkmadan önce bulaşık olmamasmdadır... Deri üzerinde çikan kırmınılardan önce, çocuğun gözlerinde ve burnunda nezle meydana çıktığı va, kit, ateşin devam ettiği müddetçe, kır. mızı yerler soyulurken, bir de ate Büştükten sonra bir kaç gün bulaşık, ur, Şa halde kızamuk çıkarmamış bir çocuğu © hastalıktan korumak için ep iyi çare onu kuramuk çıkaran, hat, tâ hastanın yanımda yüzü ve gözleri nezleli balunan bir çocuğun yanına »sokmamaktır... Bir çocuk yüzü ve gözü nezleli olduğu vak't onu meydana b rakmıyarak hemen bir odaya kapamak yanına başka çocukları bırakmamak ta herannenin ve babanın insaniyet vazifesidir.