14 Haziran 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

146-940 “ BEDELİ Ecnebi 1 sene 2800 Kr. say © 1800 say wo © ad 1Ay “o * ilerarası posta #ttihadınn siruyan memleketler için | | bedeli müddet sırasiyle | 18, 9, 3,5 Yiradır. Abone be- © Peğindir. Adres değiştirmek İliruşsur, Cevap için mektup» | | 19 kuruşluk pul Mzamdr. w Kadıköy Zen Helesi ya , wijünkü nüshamızm bu sü. a) tununda Kadıköy . Üskü. hk. amy larından bâhis bir "ardı, Aldığımız bazı mek- ileri sürülen şikâyetlere m olan bu yazı, Üskü. > 3 işletilmediğini iddia edi- E lâzrm gelen tedbirlerin de itina istiyordu. « Kadiköy Tramvay müdüriyetinden dün bir aldık. Bahsettiğimiz ya. ©w şirketinin, halkın şikâ. alâkadar olmakta gös. sürattir. Resmi ve klâsik Veya tavzih mektupların İübuna benzemiyen çok gldir lisanla yazılmış olan apta tramvayların, tari- ki zamanlarında hareket leri yazılıyor; hatalı ve. a davranan müstahdemle. bildirilmeleri isteni- deniliyor ki: Ancak, idaremizin 40 rot. (18 römork arabası vardır. daha fazla yok gibi bir İşısında bırakılamıyacağı. it eyleriz. Hiçbir idare, ihr, fevkine çıkamaz. Bu #n kontrol ve tamir ihti. Barajda kalması zarureti Psi olan bir ikisi müstesna, İferdedir. Kadıköy - Bos. Pitenda 7 10 dakika fasıla BİP altı römork ve 8 motris Wi 14 arabr gidiş geliş 210 tadır. Herhangi is bir semte yolcu faz. duğu zaman, bir idare, İKİCİ #lindeki o vesaitle ihtiyacı dl İ'ümadığı takdirde muatap al olabilir.” ui cevabı makul Bulma. nını göremeyiz. Ancak, ittan Kadıköy Tramvay 4 elindeki arabalarm, o- “turan halkı taşımıya ki. Miccek miktarda olmadık. maktadır. hazaran - şüphesiz bu bilmedikleri için - şi. , SlMektubu gönderen o va- # düşen iş, şirketi ten. “ değil, şirketin, halkı Hİ Ü edebilecek miktarda ve. İİ İlkin olacak kadar zengin. — ii temenni etmektir. İdaresi, bizm © şikâyet. Ptüman oluşumuzu hüsnü gr ize vermemek için bir se. deği . Biz de ha bahsi, ya- p8i | hkitlere karşı bu kadar «pi | Ye hu kadar semimi bir bir şirketin çok sini la ihtiyaca tekabül ede. rda vesait teminine k “$ muktedir olabileceği em z » Saz > ne rw İİ Müdürleri Arasında » fta, 13 (TAN) — Denizi İK büdürlüğün: Burdur mü- eat Ksit, Burdura Malstys mü İtullah, Kırşehire Mardin 4 © Hakkı nakil ve tayin &- o Hidir, m —— — —— gi Diri Yanan Kadın 6 İ 18 (TAN) —. Ödemişin wi ünde Raziye kadın, ye. ken, mangaldan sıç ri ımdan mutfak eteş ## |; Raziye, bidaymtte yan. | yeri İlkina varamadığından ei ber diri diri yanızıştar. n e ) le Stadyomu - e, (TAN) — Çanak- İtılacak olen stadyom * İstimlâk muamelesi ta- kaş ve (35.000) lira sar- m yapılmasına karar ii. pen yakında baş- düvesi | | Cebelitarıktaki İngiliz üssünlin havadan kez görünüşü Akdenizin ik'nci anahtarı Süveyşten bir İle İtalyanın manzara Akdenizde Bugünkü Vaziyetlerine Bir Bakış | talyanın kararını bil- dirişinden sonra, harbin mutlaka Akdenize yayılacağı tahmin olundu- ğuna göre, İngiltere ile İtal- yanın Akdenizdeki vazi- yetlerini birer birer muka- yese edelim: İtalyanın avantajı, kendi top. Taklarında bulunmasıdır. Bu st. yede, milli membaları, kendi üslerinin tam arkasmdadır. Fa kat bazılarına göre, hu vaziyeti, İtalyanın lehine değil, bilâkis aleyhinedir. Çünkü, bu yüzden, İtalyanın sivil halkı, havadan yapılıcak taarruzların tehlike. İerine karşı müdafaasız bulun. maktadır. Fihakika, İtalya bugün, 3400 kilometre uzunluğunda bir sahi, İi müdafaa etmek mecburiye- iindedir. Si ve Sardinya ki büyük ada hesaba ka. tılmadığı halde, bü kadarı, a- ğır bir yüktür, Üstelik, İngiliz ar HAREKET HARBİNİN EN MÜESSİR SİLÂHI | Yazan: E. Monroe ticaretinin yalnız yüzde 20 si. nin Akdenizden geçmesine mu. kabil, İtalyan ticeretinin yüzde 06 sı bu denizden geçer. B una mukabil, bazı nok. talarda, iki devlet te müsavat halindedir. Gerek İtalyanın, gerek İn. gilterenin, Akdenizde müdafa. aya olverişli müstahkem müs. temlekeleri vardır: Rodos ve Leros, dir çok (o bakımlardan Kıbrısa ve Maliaya benzer. Pantelleria da Cebelitarığa. Üstelik, iki tarafın üsleri de, ehemmiyetli mıntakalarda te. merküz ettirilmiştir: İtalya Ak. denizin merkez'ne, İngilte, ni denizin şark havzi niştir. İkisi de, sal leketlere sermayeler bağlâmiş. lardır. Vâkıa İngilterenin Akde. niz sahillerinde işgal “tiği baller, İtalyanın işgali altında bulunan maballerder çoktur, Fa ket İtalya Akdenizden, İagvte. reden fazla emtia İthal eder. İkisinin de, Akdenizde işl. yen gemileri vardır; İkisinin de Akdenizde karşılıklı menfaatle. i mevcuttur. Fakat Süveyş yoz Ga, İngilterenin menfaa*leri, anın menfaatlerinden (a7. ve bu vaziyet şarkta, tem tersinedir. , kisinin de, Akdeni kaya hatları da varı ve 19 uncu, 20 İnei asrın bi hicret devrinde yabancı mermle. ketlere yerleşmiş olan İtalyan balk, büyük bir yekün. tut- maktadır. İtalya, idare ettiği seyrek Müslüman ahalinin.» sal tabiatmdan da müstefit ol. maktadır. Libyada, Filistinden az Arap meveuttur. Ve Libya: daki Arapların idaresi, Filistin Araplarının idaresinden daha ko Italyan Havacılığında Hücum Tayyarelerinin ayacıbk bakımından Bü. yük Harpten alman ders hücum tayyarec'liğinin me na gelinesine âmil Olmuştur. Cihan Harbinin ilk yıllarımda, tayyarenin yalnız keşif ve gözetleme vasıtası olarak kul. lanılmusı zaruri idi Çünkü bu silâhın yer muharebeleri üze. rihde yapacağı tesir henüz meçhuldü. Fakat sonraları 8 kışık vaziyette kalan piyadelere yardım edince işin rengi değiş. ti ve ancak sone sonrair ki av tayyareciliği meydana çıktı. Tayyarelerin de karaaıki birliklere yerdımı gün geçtikçe kıymetlendi. O zaman içn bu şeki okufanmıya bir de isim verildi; Piysde refakat tayya. resi. Refakat tayyaresinin vazife. lerini ekseriyetle keşif ve gözet. eme tayyazeleri ve bazan da bombardıman filoları yaptı. Bü. yük Harbin sonlarına doğra sö. rat ve höreket kabiliyetlerinden istilade edilmesi dolayısile bu işi av tayyareleri başardı, Cihan Harbinden 1925 yılına kadar bu çeşit tayyarecilik ih. mal edildi, Gördüğü işler unu. tulmuş değildi. Yalnız yeni ta- biye buluşları yanında böyle bir vazilenin yapılabilmesi bakı- mından hizmete alınacak tayya- relerin evsafı düşünülmekte i.- di. Nihayet 1925 te İtalyan ge- neralt Mecoxel'nin teşebbüs ve teşkilâtı sayesinde hücum tav- yareciliğinin temeli atıldı. İlk tecrübelerden sonra silâhın ev- safi tesbit edildi. Rusya, Ame. rika ve bilhassa Almanya bu İ- gi tetkik ve taklit ettiler, Rolü geremene YAZAN £ seseecez A. AHISKAL ; zrucum tayyaraieri, seri, mu. kavim, oynak, bomba taşıyabilir ve ateş kudreti fazla olan bir silâhtir. Dikkat edilirse, dünya havacılığında av tayyaresi ola. rak kullanılmakta bulunan tip. lerin ekserisi hücum tayyarcle- rinin evsefındadırlar. Fakat, İ talyanlar bu hücum tayyarele. rını ay tayyarelerinden ayırdet. mişler ve ilk tecrübeyi Habeş harbinde yaparak büyük istifa. deler temin etmişlerdir. Bu su. retle hücüm tayyarelerinin hü. reket harbinin müessir bir silâ. hr olduğu anlaşılmıştır. Bilhassa motörlü ve zırhı vasıtaların hs- reket kabiliyetinden düştüğü â. li arazide bu tayyarelerin yük işler başarması bu silâha fazla kıymet verilmesine sebep olmuştur. Bundan başka Habeş harbi esnasında, Habeş ordusun da mukabil hava birliklerinin bulunmayışı, müdafan “tertiple. rinin noksanlığı, ikmal sana; ülcüm tayyar. in giriştiği imtihandan tam bir muvaffakıyetle çıkmasına yardım etmiştir. İspanya kavgası İtalyanlarla Almanlara bu tayyarelerin kul. lanılmasmda bir fırsat daha ver miş ve tayyare harbi için çeşitli tecrübeler yapılmıştır. Bu tec. rübelerden sonra Almunya ve lerdir Bu hürple de, Alman ts lermın öncülüğünü yapan hava baskınlarına bombardıman tay şarelerinden ziyade hücum bir- likleri şiddet vermektedir. Hü. cum (o tsyyarelerinin ( fevka- lâde sürat ve hareket kabili. yeti karşısında ver müdafaa ter. tibatından ziyade av birlikleri. nin iş göreceğini kestirebiliriz, sv layyareciliğinin aman ver. mez mildafaa ve mukabeleşine hücum filolarmın alçaktan uç- ms mecburiyeti dolaymile, yer korunmasında vazife almış bulu nan büyük çaptaki makineli sü. fekler de yardım edebilir. Hü. cum tayyarelerinin vazife güç. lüğü ve oynıyacakları rol İşte buradadır.. Gün geçtikçe Alman taarruz. larında rastlanan hücum tayya. reciliğine ve bu saldırışları de. fetmiye alışmış olan müttefik müdafaalarına bakarak bir ka- rar da vermek doğru olma. — layair. Bu basit avantajlarına ilâve. ten, İtalya, donanmasını ıslah stmiş vaziyettedir. Bugün İtal. yarın, ufak, ve süratli harp ge- milerirden, det teşekkil ehemmiyetli bir donan- ması var. Fakat alınan bu ted. birlerden hiçbirisi, hiçbir icat,! biçbir stok, hulâsa, hiçbir Şey, İtalyanın büyük zaalını şifayap edemez. O tını, bahri tica. retine m'»'yur Bunun için. dir ki, abloka, İtalya için, her zaman karşı durulmaz birsi. lâhter, Nitekim: “— Başkaları için bir yol o- lan Akdeniz, bizim için hayatın tâ kendisidir!” diyen Mussol'wi de, bu hakikati müdriktir. Za. ten, her vasıtayla senelerdenbe. ri yepılân propagandalar da, İtalyan milletini, İtalyanın ken. dilerini harice muhtaç olmadan yatı töb'leceğine katiyen inan- drrsmamıştır. F akat, buna rağmen, İtal. yada, vaktile İtalyanın 53 millet tarafından yapılan ab. lokuya dayandığını ve ayri kav gayı yeniden başarabileceğini düşünen gafl! bayalperestler de yok değildir, Bunların, İtalyanın, bütün petrolünü, bütün pamuğunu, bütün kauçuğunu, ve kömürile yününün en büyük kısmını ha. riçten, « hem de Cebelitarıkla icinden - ithal et. mek mecburiyetinde bulundu. unutabildiklerine şaş ikânsızdır. Çünkü bugün, Cebelitarığı ve Büveyşı ellerinde bulunduran. lar gn, İtalyayı meselâ petrol. den . ki bugünün harbinde o nadığı rol, insun kanından bi ehemmiyetlidir . mahrum bırak mak, bir çeşme kapslmak ka. dar basit bir zahmete mütevak. kıftır, Ve bu yollardan İtalya. ya girmesi menedilecek olan petrol, İtalyanın muhtaç bulun. duğu petrolün yüzde doksanı. dır, İtalyanın, devamlı bir harpte kendisine yetecek miktarda pet. dir. Çünkü bu İşi başarabilmiye, zengin bir memleket olmıyan İ. talyanın tediye kabiliyeti kâfi görülemez. Hele onun Habeş harbinden sonraki vaziyeti, bu kabiliyetini | büsbütün azaltmış, ve beyne. milel piyasadaki itibarını tama. mile kırmıştır. « Çıkarılan bütün müşkülâta rağmen, parlak İtalyan güneşi. ni ve İtalyan antikalarmı seyre giden sabirli ve muklesit sey. m bıraktıkları para, İtal. yanın bu itibarını takviye ede. bilmekten çok uzaktı. imdi, İtalyanın bir de bir deniz harbindeki va- öiyetini gözden geçirelim: İtalyanın zaafı, sade stök büh ranı ve tediye kabiliyetâizliği değildir. O, bir deniz harbi vu. kuunda, sahillerini iüdafaa et. mek hususunda da tehlikeli â. kibetlere martzdur. Onun Ha. beşistanla temaslarının devam edebilmesi de, ancak İngiltere ile veya Mısırla müttefik olabil. mesine, yahut da bu ikisinin bi. | Hırsızın Hüviyet Vesikası » Pariâğmentoda Bir Hâdise « Otomobil Seyahati | a Beşinci Kolona karşı alman tedbirler son haddi bulmuştur. Bunlardan bir tönes: de her ferdi, üzerinde adı süres işi ve diğer "baz malü- matı havi hüviyet vesikalari ta- ya mecbur eden kanundar. kese birer şilin mukabilinde vesikalar verilmektedir. Bu meyanda bir çok acaip vakalar ds yer almaktadır. Bunlardan biri de sabıkah Stward'ın başına gelmiştir. ward, genç yaşmda İşi ser, riliğe dökmüş bir İskoçyalıdır. Bir gece sabahladığı barda iyice başını dumanlandırmış ve sonra çıkarken orada bir iskemle üze. rinde gözüne kestirdiği bir ceke. ti sırtıma geşirmiş ve yola koyul. muş. Eh artık Stward'ın keyfi yerindedir. Zira ceket yenidir *ir ecnebi kumaşından yap: diğ derhal anlaşılıyor. Stward, islik çala çala oradaki parklurdan birine dalar ve bir Kanapenin ü- zerinde sızar. Şafak sökmek üze. re İker onu omuzundan dürten bir elin sarsmasile uyanır. Ka: sındaki polisin şu sözüne mul tap olur: — Hüviyet vesikanı göster, Henüz kendini toparlıyamıyan Stward. elini yeni ceketinin ee. bine sokup bir Varaka çıkarır. Polise uzatır. Polise verilen ve. sikada şunlar yazılmaktadır. — Muti Brower, Millet — Çekoslovakyahı. Mülâhazs — Şüpheli eşhastan. dir, Kerdişini münasebetsiz yer. lerde ve münasebetsiz vaziyetler. de gören memur onu tevkif et. melidir. Casus olmasından kor- kuluyor. Hemen, karakolda soluğu alan ve evvelâ bunun hırsızlığın meydana çıkmasından dolayı ol. duğunu sanan Stward vaziyeti inkâra kalkışır. Fakat hakikat meyda arasında kalmıştır. Hırsızlık yap- tığinı inkâr etse bir türlü, etmese çikinca Stward, iki ateş) s0) bu sefer casuslukla itham edili. yor. Tabii şimdi yaptığına bin p'şmandır ama iş İşten geçmiştir. ** Parlâmentoda Bir Hâdise esiri Kölana mensup kim senin parlâmentoya gir- ine imkân vermemek için par lâmento binasına her girip çıkan hüviyetini isbata mecbur tutul muştur Bu yüzden geçen gün Londrada garip bir hâdise olmuş. tur: Parlömento azaları meclise gel İmiş, toplanma saati geçmiş, fakat reis bir türlü gelmemiş ve celse mamıştır. Çünkü dalgınlıkla hüviyet vesikasını evde unutan meclis reisi kendini durduran ka- picıyı bir türlü ikna edip içeri girememiştir. Bunun üzerine kar tni almak üzere, tekrar evine ka. dar gitmiye mecbur olmuştur. Kk Otomobil Seyahati B alkan ateşler İcinde kaldığı günlerde halkın neler geçirdiğini gösteren şu w fak vaka, orada yer alan binler. ce hâdiselerden bir tanesidir: Anvers, ateşler içindedir. Al. manlar şehre girmek üzeredirler, İngiltereli Ella Belçikalı bir gemicinin karımdır. Vaziyetin va, hamelini görünce ne pahasına 0» lursa olsun kendisini sahile, orü dan da İngiltereye atmıya ka. rar verir, Öteberisini, alelâcele bir el çantasına doldurur ve şehirde pek uz kalan taksilerden, oradan tesadüfen geçen bir tanesini dür« durur, — Beni buradan kaçırınız, der, Şoför mütereddit, Şüpheli bir eda İle: — 1000 frank (Elli Türk lira- verirseniz, giderim, der. Aldığı cevap kısa ve katidir; — Peki, çekiniz! Soya Çeken Hastalıklar Anadan, babadan yahut ata- lardan gelen hastalıklar pek çoktur. Bunların : hepsine irsi hastalıklar denilir. Fakat hasta. lık veraseti iki türlü olabilir. Bir türlüsünde soydan gelen te- sir ancak bir & gibidir. Meselâ bir sinir hastalığına tu. tulınuş olan ananın ve babanın çocuklarının da gene bir sinir hastalığına tutulmaları iht çoktur, ancak çocuklardaki si- nir hastalığı anadaki yabut ba. badaki hastalığın ayni olmaz. İstidnt bir olmakla beraber meydana çıktığı vakit şeklini değiştirir. İkinci türlüsünde hastalık bir soyda daima ayni şekilde olur Hastalıklı soydan olan kim- senin o hastalığa tutulması mu. hakkak olmamakla beraber, has. talık geldiği vakit şeklini tirmez. Hem deçok defa yaşta başlar ve vam eder. Bunlara soy hastalık» ları derler, Soy hastalıklarının en çok görüleni şişmanlıktır. Şişman. lardan in soyunda şişman çok olmamakla beraber, şişman hele iki nacağına ihtimal Böyle soydan gelen şişmanlığı bazıları çocukların da analar ve babalarla birlikte çok yedikleri için şismanlandıklarına atfeder ler. Halbuki şişman soyundan yelişen ve şişmanlayacak olan çocuk anasından ve babasının af kalmasına mütev Kkttar | en bunu hesap ettiği içindir ki, o, Habvşistanı, kendi yağı ile | kavrulabilecek bir hale sokmak hususunda büyük bir gayret göstermekteydi. Halbuki, onun bu emeline kavuşabilmesi yılla. ra bağlıydı. Hattâ, bu, İtalya. nın belki de bir batın sonra ik- tisap edebileceği bir neticeyi. Bunun içindir ki. bugün. İtalya, Almanyanın ve Alman müstem lekelerinin 1914 te içine düştük. leri vaziyete girmiş bulunuyor.. ayrı yerde bulunsa ve çok yeme» şişmanlık © seyi hepsine ayni zayıflamıya ça. m bir çoğunun bütün gayretleri, aç kalmaları, yorulancıya kadar yürümeleri, türlü türlü jimnastik yapmala» rı boşa çıkar. Çünkü hastalığım asıl sebebi, şişman olanın ya a. nasından ya babasından gelen tohumlarının birinde yahut her ikisinde: Tohumda olan has. talık sebebini de sonradan yok etmek imkânsız olur. Sayıları pek çok olan soy has- talıklarının hepsini burada an. Jatmıya imkân olamaz. Bir ka çımı yazacağım. Bugünlük soya çeken kanlı idrar hastalığını kı. saca tanıtmak İstiyorum. Kendileri sağlam olan bir a. na ile bir babanın üç kızı ile iki oğlu olur. Kızlardan biri sağlam kaldığından bizi alâkadar et mez. Fakat kızlardan ikisi ile oğlanlardan her ikisi bu kanl idrar hastalığına tutulurlar. İki hasta oğlanın çocukları olmadı. ğından onlar da bize alâka ver mezler. Hastalığa tutulan kız. lardan birinin biri kız, ikisi oğ. lan üç çocuğu olur. İki kızdan yalnız biri sağlam kalarak öte- ki kızla oğlan ayni hastalığa tu tulurlar.. Birinci batında hasta, lığa tutulmuş olan ikinci kızın ikisi kiz ve beşi oğlan vedi çocu- ğundan yalnız bir kızla bir oğ- lan bu hastalıktan salim kala- oğlanla bir kız hastalı. ayni hastalığa tutulmuş olurlar, Bunların hepsinde de kanlı idrar hastalığı ayni yaşta, iki ya Bereket versin ki hastalık aralıksız değildir. Za. manı belli değilse de arada sı. rada bel ağrısı ile, kırıklıkla titremelerle meydana çıkar, A sıl sebep tohumda olduğundar hastalığın o mevdana cıkmasma sebep gibi görünen soğuk tlem. lığı, mide bozukluğu birer ba anedir.