23 Mayıs 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

— s A II LYA Vİ & #tekirler xÜlyor Mi gün evvelki gazetemiz- İ 3 MAYİS 940 : TAN 23.5.9d0 NE BEDELİ Eenebi i il Bay 1 » SAY s9 * Tay 0" eros i Glmiyan bedeli müddet haklı, haksız sebeplerle 0 fiyatlara karşı tedbir. lüzumundan yine bu bahsetmiştik. Bugünkü “de Ticaret Vekili Naz. Moğlunun ayni de söylediği gibi, fiyat. *bekülâsyon neticesinde, Ar sebe yükselir, maliyet fiyatına tesir ler yüzünden artar. Yok ki, Avrupayı saran esi bütün memleketler. maddeleri fiyatları İr etmiştir. Bugün ev» halinde en büyük mü. “1 devletler bizzat kendi. Yorlar, Piyasada ltizumu a mal kalmıyor. Sani. , Sakalâtta snih zamanma büyük müşkülât vardır. İİ primleri artmıştır, harp Yükselmiştir. * Ve buna benzer sebep- İyet fiyatları yükselmiş olarak mamül madde- Riları da aşağı, ' yukarı ketie hissolunur dere- Mştır, İlyatların spekülâsyon “6, yâni bir tekim be. m fırsattan istifade ede. #runculuğa kalkışması İırlainası, üzerinde bü- İzlikle durulması icap İN meseledir. İstanbulda, h baylar başlamaz, he. İk htikâr havası esmeğe er hükümet, benu n lâzim gelen tedbir. ta gecikseydi, fiyatlar *daha ne kadar yüksele- İİ, dmmenin kesesine el 5 * her zaman içimizde we İçin daha fazla kor- # âdi bir hırsızdan ba > değildir. Çünkü h hirsiz, bir, nihayet i 1 veya parasını Muhtekir, vatandaşla. iş #erilerini kütle halinde uşan en sefil mah. etin bu tufeylileri ez- lara göz açtırmamak tedbirlerin yakında İnasyon kararı halinde Ticaret Vekilimiz söy- Bu suretle devlet eline *lan fiyat kontrolü ile , Atılmasına meydan ve. iz, ar Başlarken anların başlaması, ta- #ler ve talehe velileri r yıldan fazla endişe tadır, Bunun sebebi » İmtihan sisteminde 'Kişikliktir. o Bunda, i #eçen yıllara nisbeten v5 Kesilmiş olmasının da işçi, Birçok muallimler, iihan sisteminin, tale. inden daha müşkül tuğu kanaatindedir. wi ediyoruz ki, başlı- lar, o muallimlerin te, e NN vebeisin çıkaracak lensin. Talebe için İr merhale olduğu lunan imtihan sis. geti ütün kaldırmanın bi. düşünülürken, onu yar bir hale sokma asın görebileceğimizi iy $ değiliz. | İmtihan İstikva; azlığı, öteden. madığımız dertler a- im bir mevki işgal ay idi bize düşen iş, ü yapılmamış hu. Jeni sistemin, onu ku- sav, vur edebildikleri bir netice verme- €tmekten ibarettir. İ yada (o Mussolininin üç sıfatı vardır: Birincisi, Fa. şist Partisinin Duçeliği (yani li- derliği i, Başvekillik ve üçüncüsü de İtalyada en yüksek met heyeti olan Yü t Konseyinin reisli, olmak sıfatile partiye, başvekil olmak sifatile krala karşı me. suldür. Yüksek dıvan reisi sifa. e divan azasını tayin ve on- lara riyaset eder. Yüksek divan, parlâmentoya hâkimdir. Hit. ler, parti ile devleti birleştir. miştir ve onun için Rayh'in Führerdir. Fakat İtalyada bun- lar, nazariye bakımından biri- birinden ayrıdır. Mussolininin ölümü takdirin. de yüksek divan bir Üste hazır. lar ve kral bu listenin içinden birini duçeliğe seçer. G. Kral ve Veliaht talyada Krallik makamı, yeni bir başvekil tayin et- mek hakkını henüz haizdir. Mussolini, krallık maksmının istikrar ve emniyeti temin etti. ğini nszarı dikkate alarak kral. lk makammı ipka etmiştir, Kral Fmanuel, mutedil, münev- ver, zeki bir insandir ve Mus. solini ile arası çok iyidir. Kralm veliahdı, Prens Um. berto, sevimli ve cazip bir gonç- tir. Bir aralık faşizme karşı s0- Huk davranıyordu. Fakat sonra ona ısındığı da söyleniyor, Ve. Haht, 1904 te doğmuş ve 1930 da Belçika kralının hemşiresi Prenses Jose ile evlenmiştir. Ciani 904 tevellütlü olan Kont Ciano, Mussollninin da. madı ve İtalyanın Hericiyo Na. zırıdır. Hukuktan mezundur. İki piyes muharriridir. Gazete. cilikle meşgul olmuş, daha son. ra diplomasiye intisap etmiş, .Şanghay'da konsolosluk, Çinde sefirlik ettikten sonra, Mussoli- ninin büyük kızı Edda ile evlen- miş, kısa bir zaman İçin matbu. at müdürlüğü ettikten sonra, Matbuat ve Propaganda Nazırlı- ğına tayin olunmuştu. Habeş harbinin kopmas; üze. rine altı sy tayyarecilik yapan Ciano, Habeş harbinin bitmesi üzerine Hariciye Nazırlığına ge» tirildi, Mussolininin onu kendi- pe halef olmak üzere hazırladı. ütün İtalyada ondan çok bir kimse bulunmadığı söyleniyor. * Berlin . Roma mihverini vü- cude getirmek için bir hayli e-| şok | mek sarfeden Ciano'nun karısı görmüş olduklarını söyli da bu işi başarmak hususunda kocasından geri kalmamıştı! Çünkü karısı Almanyayı sevmiş ve bilhassa Göring'den höşlan- maştı, Ciano'nun Hariciye Nazırlığı, bir çok bulranlara şahit ol. muştur. İspanya meselesi, Ak- deniz buhranları, İngiltere ile çekişmeler, bunlar arasindedır. Parti Umumi Kâtipleri talyada mütemadiyen adem değiştirenebir makam, par- ti umumi kâtipliğidir. 1919 da TAN ,Jtalyada Kimlerin Yürür? — YAZAN: JOHN GUNTHER “Avrupanın İçyüzü,, se parti tesis edildiği zaman Bian. chi bu makama getirildi. Fakat onun Matteotti hâdisesineo ka. rışması, azline sebebiyet verdi. Onun yerine evvelâ Gluntr, da. ha sonra Farinacci geldi. Bu sonuncusu, çok sert bir a- dam olduğu için azlolundu. Da. ba sonra Turatti tayin olundu ve bu makamı dört sene idare etti, Fakat bugün Rodosta sür- gün hayatı yayıyor. Daha sonra faşistliğin evamiri aşeresini ya. zan Giurati geldi. O da gittik- ten sonra Starace tayin olundu, onu Ettore Muti takip etti. Sta- rapde her yazının “Yaşasın Duçe” sözile bitirilmesini iste. di, fakat Duçe “Heil Hitler” © benzer bir söz vücude getirmek istemediği için buna mâni oldu. Balbo e mMunanıf olanlara Hintyağı içirmek âdetini icat eden Balbo, faşistliğin do. ğuşundanberi faşisttir. 933 ten- beri Trablusgarp valisldir. Da. ha evvel İtalyadan kalkarak Şi. agoya kadar muvaffakıyetli bir hava seferi yapmış, ondan sonra gazetelerde adının ancak ayda bir kere çıkması kararlaş- tırilsiiişti. Onun Libysyâ nefyo. lunmasının sebebi, bava seferi yüzünden son derece seyilme. sidir, Daha mühim bir sebep ve- Baht Prens Umberto ile sıkı #kı dostluğudur. Umberto 1932 ve 1933 te faşistlere karşı cephe al. mıştı. Mussolini de ordunun kral ile birlikte vellahde sada- kat yemini ifa etmesine karşı gelmek üzere idi. O zaman Bal- bo, veliahdin adamı olduğunu gösterdi. Bunun üzerine Balbo, Trablusgarbe gönderildiyse de veliaht ile dostluğunu muhafa. za ettj. Onun için Lfbyadan Na. poliye uçar, veliahda bir iki gün misafir olduktan sonra vazife sinin başma döner, ransanım keskin ve aydın. lık şekâl, Başvekili Paul Keynaud, Paristeki Louis - le -, Grand lisesini (Otamamladıktan sonra, hukuk doktoru olmuş, pa. yitahtın barosuna girmiş ve şah- siyetinin kudretini evvelâ bu meslekte ispat etmişti, Sonra, yüksek ticaret mekte- bini de tamamlıyan Paul Rey. naud, Umumi Harbin dört yılını cephelerde geçirmiş ve sıfırın ale tında 35 derecede vatan uğrunda dövüşmüş kahraman bir asker dir. Onun kırk sekiz saat uykusuz kalarak çalıştığını birçok kereler ler, bütün bu fevkalbeşer (; İrağmen, zekâsının ve enerjisinin bir nebze sarsılmadığımı da iddia ederler. Onun çalışma masası üzerinde daima göze çarpan şeyler arasın. da, çiçek dolu bir vazo ile, genç bir kız resmi vardır. Reynaud'. nun damadı, şu anda, Maginot battı önünde dövüşen bir avcı tayyareleri grupuna kumanda et- mektedir. Versay sulhünün akabinde, Almanlarla Fransızların Iktısa- den anlaşmaları Tüzumunu mü. dafaa eden nutukları söylemiş o. 'ze alarak bizzat mahalline kadari Reynaud, istihdal ettiği gayeye,İ vettedir. | Adlı Eserin Müellifi Balbo, faşist İtalyada istediği. ni yapabilen biricik adamdır, Hava Nazırlığı sırasında Duçe, onun bütçesini tasvip etmek İs. t#memiş, o da Duçenin karşısın- da bütçesini müdafaa için Ve nedik sarayına gitmişti. Musso. Hninin yanı başında bulunması mutat olan sandalya kaldırıl- mıştı, Demek ki, Mussolini ona bir mektep talebesi gibi ders ver mek niyetinde idi, Fakaz Balbo, bu vaziyeti kabul etmiyerek, Mussolininin masasi üzerine o- turdu. Diğer Muhariple: Mpiseolini 1935 sonteşriniri. de Mareşal Dö Bono'yu Habeşistan Büşkumandanlığın. dan ayırarak Mareşal Badog- Mo'yu gönderdi. Maksat, seferin şerefini orduya vermekti. Ba. dogllo da vazifeşini gayet mü. kemmel bir tarzda yaptı. Onun için Badoglio'nün İtalya muha- Tipleri arasında mühim bir mev kii vardır. Mareşal Dö Boro da siyah gömlekliler arasında ayni »üfuza sahiptir. Bunlara bir de all bügün İtalyanın Erkânsharbiye Reisi olan Mareşal Grazleni'yi ilâve etmek icap eder, Papa eni Papa On İkinci Plus, modern bir adamdır, Ve bilhassa bir diplomatur, bir ilim adamıdır, bir Tisancıdır, bir .Reynaud Geçen Harpte Dört Sene Döğüşen Bir Askerdir. Fransız Bankasının Bilânçosunu Beş Günde Bitirm Tan Paul Reynaud'dur, Müstemlekeler Nazırı bulun- duğu sıralarda, her tehlikeyi gö. seyyahtır, ve bir devlet adamı. ie Modern devrin papaları İçin. de onun derecesinde münev- ver bir papa görülmemişti, En bellibaşlı vasıflarından biri to- taliterlik odüşmanlığıdır ve en beğenmediği şeylerden biri irk. çılığın Almanyadan İta'yaya si. rayet etmesidir. Bütün hsd Allahın düşmanlarına karşı hi ristiyanlığı müdafaadır. Bu yüz den ilk neşrettiği irade de ırk. çılığı, o muabedeler | aleyhine hareketi ve totaliter tecavüzü takbih idi, Diplomatlar B' zamanlar İtalyanın Ha- riciye Nazırı Grandi idi. İngiltere ile Fransatun Lo. zanda tamirat meselesi üzerin- de anlaşarak İtalyayı hariçte bırakmaları üzerine Grandi de Hariciyeden atıldı ve Londraya gönderildi. Grandinin, Habeş harbi Osırasnda (| İngilizlerin #anksiyonlar üzerinde israr ede. ceklerini anlıyarak vastinde ha. ber vermemesi yüzünden Musso lininin kızdığı sarılıyordu,fakat | herkes te aldandı. Grandi Ceno. vadaki Sorima kumpanyası ile| alâkadardır. Ve bu kumpanya, Egypt vapurundaki — altınları kurtarmıştı. Grandi, bugün Ad. liye Nazırıdır. Grandi, hariçte sevildiği ve dabilde itidalile tanındığı için daha yüksek makamlara namzet görülebilir. Onunla Bal- bonun, Clano tarafından tutu. lan mihver siyaseti sleyhinde oldukları, Mussolini ile Ciano tarafından takip edilen Yahudi düşmanlığı siyasetini sevmedik. leri söyleniyor. Diplomatlar arasmda Baron Aloisi'yi saymak lâzımdır. Bu zat, Duçenin Cenevrtdeki mü- messili idi, Suiteh ise, bugün İ. tal Amerikadaki mümessi. Edi giden, ve Şimali Annam harekâ. tını bastıran da ayni adamdır. Yine Paul Reynaud, Maliye Na- sırı olduğu günlerde, Fransa bankasının bilânçosunu beş gün. de yapmış, ve bu muvaffakıyetle bütün maliye mütehassislarını mütehayyir bırakmıştır. O, şimdi her sabah, tamamile şahsi ikametgâhı olan ve sade 0- daları Japon stilinde eşyalarla, kitaplar ve çiçeklerle süslü bulu- nan apartımanından çıkar ve Ha. Cepheden Gelen Mektup - Kayıkla Atlântiği Geçmek - Gazetelerde Görülen İlân - Bebeğin Karyolası Gazetelerde Görülen İlân B” aydanberi İngilterede h gece muntazaman muayyen saatlerde ışıklar söndürülüyor, Bu suretle tayyare hücu; n karşı korunuyorlar.Fakat bu yi den ortaya yeni bir mesele çık Karanlıktan istifade eden bi ve yankesiciler! Bu vesile Londrada açıkgözün biri gazı lere şöyle bir ilân verdi: — Karanlıkta tecavüze w maktan, soyulmaktan korkma nız. Yeni açılan müessesemizdel sizi her türlü beklenmez tehliği 'kelere karşı müdafaa usulleri öğ retiyoruz. Bu ilinm cazibesine kapali Lonâralı bir işçi Michel, karisini ve iki çocuğunu da alıp verile adrese gidiyor. Dönüşte on kapıyı açan büyük anne şöyle Bil manzara ile karşılaşıyor: Geni kızın kolu, delikanlının yüzü besi yaz sargılarla sarılmıştır. Mich bir bastona dayanarak sekmel tedir ve karısının ağzından üğl diş çıkmıştır; mendili kan içine y* Mayıs gecesi Paristeki barlardan birindeyiz. Har. bin başladığı bu gecede salonun üçte biri boştur. Fakat vazifesi, halkı eğlendirmek olan artist, sarışm Ve güzel bir kız, mutadı veçhile sahnededir. Gülüyor, oy. nuyor, şarkılar söylüyor. Cephe. de Fransanın hürriyeti ve istik- bali için yer alan facisları unut. turmak da ona düşüyor, Üçüncü şarkısını bitiren bu Satışın gü. zeli: — Şimdi, diyor, bu okuyaca- Eım şarkı cepheden gelen bir as. ker mektubudur. Salonda çıt yoktur, halk kol. tuk ve İskemlelerine gömülmüş, cephedekilerin ıstırabıni teren- nüm eden bu billür sesi dinliyor. lar, Artist, şimdi coşmuştur; bir yandan hıçkırıyor, bir yandan €- lindeki mendilile gözlerini kapı- yor ve Fransız askerinin cephe- den karısına gönderdiği mek. tubu okumağa devam ediyor. Halk onunla beraber ağlamakta- dır. Mektubun sonuna doğru ar. &k yerlerinde oturamaz oluyor. lar. dedir. Derken ortada şöğle bir hava-| Michel bozuk İnçiliz aksanı Val dis dolaşmağa başlıyor: saf tavrile: — Bu mektup, artistin cephe. de bulunan kocasından gelmiştir. . Kayıkla Atlântiği Geçmek gene Holanda ve Bel. çikadan kaçan halkın haddi hesabi yoktur. Artıkne vasıta bulurlarsa! Bu arada gayet tuhaf tesadüflerin de can kurtardığı ©. İbyor. İşte size bir vaka: Alfred Cad, bir bacağını 1914 harbinde kaybetmiş, İngiltereli mütekait bir askerdir. Geçenler- de Cihan Harbindenberi görme. diği Holandayı bir ziyaret edece. ği tutuyor ve tam bu sırada Ak manlar burayı istiliya başlıyor. Fera halde ödü kopen Cad, can havlile sahile koşuyor. Burada İngiltereye gitmek üzere yegâne bulabildiği vasıta dibi düz biçim. siz bir sandaldır. Birde yarım Şamalak bir motör bulup sanda. in takıyor. Tam yola çıkacağı st- rada birisi eline bir de pusula $i. kıştırıyor. Cad: — Yahu, diyor, ben denizcilik. ! ten anlamam. Allaha sığınıp yo-| la çıkıyorum. Edilen ısrar üzerine pusulayı da yanma alıyor. Ona orada na. #1 kullanacağını şöyle bir tarif ediyorlar, Son dakikada yanına bir de Holandalı genç bir artist katılıyor, Böylece yola çıkıyor. lar. Bir müddet gittikten sonra başlıyor dalgalar azmağa, rüz- gâr vizlamağa. Holandalı artist, elinde bir kova sandalın içindeki suları boşaltmakla meşgul. Beri tarafta Cad, elinde pusula gittik. leri ciheti tayine çalışıyor. Olur 2... Sandalı fındık kabuğu gibi döndüren rüzgâr ya onları yine| Holanda sahillerine sürükleyive. rirse. İşte tam bu sırada üzerle- rinde bir tayyare görünüyor. Ba. şını yerden kaldıran Holandah artist, Cad'ın elinden kan aktığı. nı görüyor. Gayet tuhaf bir şey olmuştur; denizcilikten anlama- yışı Cad'ın hayatını kurtarmıştır. Zira pusulayı nasıl tutacağını bilmiyen İngiliz, bu gemici âle- tini kalbinin üzerinde Situyor. vi #uş.. Gelen kurşun pusulayı de- | Belde Vik deşik etmiş ve Cad'm bir par. |Fitne, bozmak, karıştırmak 4 ağn zarla m e vay ban dine gi İle er e K — Amel, mevcut , Siz 9 man tayyaresi uzaklaştıktan s0n- a — Sorma büyük anne, diyesi bu birinci dersti. Hepimize bireği dayak attılar ve sonra da, “Heli gördüğünüz ilâna İnanmaymmazgj Bu birinci ders.. Şimdi gidebiliği siniz” dediler. 3 Li Bebeğin Karyolası ngilterenin yeni aldığı tedbii | lerden biri de şehirlerde bug lunan çocukları daha tehlikesi yerlere nakletmektir, Geçen g yine bunlardan bir grupu istaj yonda trene bindirdiler. Elleri 08 yuncaklır ve yemişlerle dolu Gs n bu yolcu alayı henüz başlşsi İrımda dolaşan tehlikelerin pejgi farkında değillerdi. Fakat - tani $#ren kalktığı esnada kömpartişği manlardan birinden bir feryağ kopuyor: Çocuklara nezarst edeli mürebbiye ağlayan çocuğu tesele li ediyor: — Ağlama yavrum, diyor. Ama neni, memleketini, evini yine gös receksin, Nihayet hıçkırıklarını yenip te ağzını açabilen küçük Janet, G8 lindeki iki bebeği göstererek! — Matmazel, başıma sizin söye lediklerinizden daha büyük Telâği ket geldi; bebekleriin karyola sım ve battaniyesini evde unuls muşum. B Le Bugünkü Bulmacamız 1 2.$ 4 $ 6 7 $$ SOLDAN SAĞA: 1 — Arryı hatırlatır , Zehir 2 bulunur, - Noa 3 — rielye Vekâletindeki > mâkamıni erkenden işgal eder. Onun tam formünda bulunan bünyesi de, ışıklı zekâsı ve çelik iradesi kadar sağlamdır: Amatör bir eskrimei, bisikletçi, tenisçi ve yüzücü olan Paul Reynaud, içki kullanmaz, sigarayı, — çalışma. dığı zamanlarda ve pek nâdiren içer — ayni zamanda her sabah, munlazaman kültür fiziğini yap. mayı da katiyen ihmal etmez. Gazeteleri büyük hir dikkat ve süratle okur. Servis şeflerinin ra. porlarını dinler, sonra, kendi stilosu ve mavi renkli hususi mürekkehile notlarını alır. Bü. tün bu işleri yaparken de, en Tarihi bir kavim , Toprak, Ta Cad ile Holandalı bin belâ ilel YUKARDAN ASAĞI: İngiltere sahillerini buluyorlar. | 1 — Masum - Mesafe ölçüsü 2 — —— —————İnive, doymuş . Yakındaki, betiğeki hem en doğru, hem de en kısalı — Çar: . Tende bulunur 4 — yoldan ve mümkün mertebe sü-$âi - Voikanda bulunur 5 — Çivi ratle ulaşmak prensibine sahip! çalıir . Demiryol 6 — Bir sim. bulunan, enerjik bir devlet ada.|Nota 7 — Değmek 8 — Bir mzvas mıdır. Bünun içindir ki, Fransa,|müz - Bir ay 9 — Mülk . Vakik, ee İten mehtS| DÜNKÜ BULMACANIN bulunduğu devlet rel alma. Dın emniyetini duymaktadır. HALLEDİLMİŞ ŞEKLİ Ruhunda 1100 metre irtifam-| SOLDAN SAĞA: da bid dağda doğmuş bulunma. Namur « Mör 2 — Odun 2 nın kartallığım, başında sağlam) 2 3 — Rah — esrar 4 — Alman, bir tahsilin ve uzun tecrübelerin | 78 çi ye? > em Gim . Emi, olgunluğunu taşıyan Paul Rey-İ5” 7,“ SAA Rİ maud'nun keskin ve aydınlık ze.) Çonan AsAĞI: sık tekrarladığı tavsiye şudur: “— Çabuk.. Çabuk! Bundan da bellidir ki, Paul 'kâsı, — vaktile Lyastev'in pren- p li çi , 1 — Norveç At? — Ada $ sen Bibesco'ya da söylediği Si| si, 5. Sedmeimin 4 5 a TA bi — her feyi kolaylıkla ta | Tas $ — Emre, M6 S4 yeğ sıyabilecek bir kudret ve kabili.|7 — marn inek 8 — Uzayan Lp 0 — Zarafet