22 Mayıs 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

ali Fransada Kan: Ö. Rıza DOĞRUL Üttetiklerin 3 Ve Belçikadaki vaz. ği vin vahim bir mahiyet ar. in, sikârdır. semer Sovyetler || Fran. Italyanlar Yine Arazi Davasına Girişiyorla Cianonun Gazetesi; Avrupanın Mukadderatı | Belli Olmadan Harekete Geçeceğiz, Diyor Sovyet Gazeteleri pir“ Müttefiklere Çatıyor e burada o bozulduklarını : hin zayiat verdiklerini . : a z i N “enizine kadar) İzvestia, Emperyalistler Elinde Mübadele Akçesi Olmak! Stalin ve Şimali Birliğinin Şefleri rin Manş denizine kadar , *k Abbeville Manş sahili. larını ve arada Aras ile $ehirlerini işgal ettikle İstemiyen Devletler Vakayiden Dersler Almalıdır, Diyor! Molotof bildirmektedir. Moskova, 21 (Hususi) — ma yp aaların bu hareketi başa. | Sovyet gazeteleri Garp cep- 1 n | rm Ça ins İçi e. | hesindeki muharebelere ge- : > İt mühim bir kuvveti de) niş bir yer vermekte ve har- bin yayılması ihtimaline a göğdesinden tecride İn olduklarına dair bir ta-| mütalâalar yürütmektedir. İzvestia gazetesine göre İngil- : tere ile Fransa, Holanda ve Bel. ğ & | Roma, 21 (Hususi) — İtalyan gazeteleri Kont Ciano- nun son nutkunu tefsir etmiye ve İtalyanın hakları ve emelleri uğrunda her şeyi yapmıya hazır olduğunu ve her meselenin hemen hallini istediğini anlatıyorlar. Kont Ci- İanonun gazetesi olmakla maruf Telegrafo gazetesi diyor ki: # m ler veriliyor. Fakat bu “Gano, İtalyanın hükümrenlik | cet kalmadan anlaşılacak kadar tin mahiyeti henüz anla. ştur, itefikler o vaziyetin vaha inkâr etmiyor w ta. taların “buna âmil oldu. *“ylüyorlar. Fakat vaha k hda yapılacak şey, vaha. İş, *Ttaraf edecek (tedbirleri ik, oIduğu için Fransızlarla *r vaziyeti kurtarmıya orlar. Bu çalışmayı fev- bir mahiyete çıkarma çika yoluyla Almanyaya taarruz fikrindeydiler. Almanlar mütte- fiklerden evvel davranmışlar, ve müttefiklere kârşı faikiyet temin etmişler, Majino hattını yandan çevirerek Holanda sahillerini iş- gel ve Alman hava üslerini Lon. draya 300 kilametreye kadar ya- kınlaştırmışlardır. Bu mesafe, tayyareler için yarım saatliktir. Almanya, Norveç ve Danimarka hekkına sahip bir ilbar'le hukukunu müdafa4 et- mesi lâzım geldiğini söylemiştir. Mumaieyhin bu #özü böyle İtalyanın © hükümranlık alinde kontrolle. İ hakları meselesini oitaya atıyor İtâbi olmak gibi bir vaziyet süsamaha edemiyeceği ımı ifade eder, İt, Mi arazisinin ve « bundan | devlet olmak ! açıktır. İtalya, harbi iste: tır, Fatat bütün can» rin mukadderatı bu ihtilâfin nev zvwbahis olduğu köyle bü manda, İtalya uzakta kalamaz. I. emelleri, ihtiyaçla. ve talya, Duçenin ve memleketin hissin tercüman olan Ko: no, bu emelleri şimdi halli lâ; gelen milli siyasetin müsbet bi meselesi şeklinde bir kere daha Kont Ciano ELEK | Harpte ve Spord Yazan: B. FELE, ii her raratorluğu arazisinin in ndedir, İtalyanın bu emelleri Cinmo'nun 30 teşrinisani| © Ciano Arnavutluğa geliyor 3 tarihli nutkunda tarif edikİ Roma, 21 (AA) — KontCix miştir. Mumaileyh bu nutxunda | no, Çarşamba günü Tiranaya gi. br coğrafi isimler zikret-İ decek ve Arnavutluğun ekono. İmiş ve şiddetle alkışlanmıntır mik merkezlerini ziyaret ede. O törihte demokrasiler, bi $a-| cektir. tb mü... &beleri nazar. ıtbara| © Mussolininin Temasları almamışlardır. Hali hazırda de'İ Mussolini, bugün Bavyera w- İmoirasilerin bu 5 mutalebeleri| mumi valisi ve Alman müstem pik başka bir şekilde karşılamı. | leke birliği şefi General Von Ep. ye âmade oldukları an'aşlıyor | pei kabul etmiştir. Görüşme es. Fökat vakit geçmiştir. Basında İtalyan Afrikası Nazırı Bu gazete, İtalyan'n eylül a.|Astilo Teruzzi de hazır bulun- yındanberi bilhassa Alp hudu- İmuştur. dunda bir çok Frarsız fırkalırını Cebelitarık Boşaltılıyor âtıl bırakmak suretile hâdisat ü-İ Reuter bildiriyor: 2erınde mühim tesirler İcra ötmişİ oCebelitarıkta kadınlar ve ço. olduklarını kaydettikten sonra|cuklar tabliye edilmektedir. İk şöyle demektedir: grup, bugün Cebelitarıkı terket. “İtalyanın, cereyan eden vu. | mişlerdir. Diğer gruplar, yarınİbile endişeye düşmüş zihi küst esnasında, kendisinin he-|ve müteakip günler Cebelitarıki| teskin için çeneye kuvvet de'lerini elde ettiği zaman daha | terkeyliyecektir. Tahliye edilen-İler, Vasiyeti, vaziyetin müs fusl bir hattı hareke* ittihaz ede. |ler Fransız Fasına gönderilmek. İsi nisbetinde izaha çalışırlar! ceği muhakkaktır. Biz, tatihinİtedir. Bence bir hükümetin en güç seatindeki ibre hulül etmiş olan) Mussolini, Mareşal Pietro Ba.İlerinden, en sıl İakat lü J2amanı göstermeden evvel hare. |doğlio'yu kabul etmiştir. Maro-İlu vazifelerinden biri büdür, ket etmek mecburiyetindey;z. | Sal, Batı hududunda yaptığı tef) Eğer herkes asker olsu ve Kğ Biz. Avrupanın mukadderatı t»-|t$ hakkında Mussoliniye izahat| kes böyle bir ricati icap ettiği ayyün etmeden evvel hacaket e. | vermiştir, i Jâmilleri mütalâa edebilse bu aeceğiz.” Mesajlar Neşredilmiyecek — (de lüzum kalmaz. Lâkin iş & Amerika Reisicümhurunun U.İmen berakistir. , askerim İtalya Hakları Meselesini Ortaya |mumi Kâtibi, matbüat mümessil. | ladığını kavrıyamaz ve rienti Atüyor lerine beyanatta bulunarak Ro-| görmez. Giornale d'İtalin da şu » osevelt ile Mussolini arasındaki) Harpte müşahede edilen Ol aları yürütüyor: muhaberatın hiçbir kısmının ga.) vaziyetin tamamen zıddı da spğ Kont Ciano'nun, Milânoda söy- | zetelerde neşredilmemiş olması.|da görülür. #ey yapılmakta ve bir | başarmıya yetecek gay- Matarlldiği göze çarpmakta. sahillerini zaptetmekle Şimal de- razine de hâkim olmuştur. Al men hava kuvvetleri İngiliz do- nanmasını zincirliyerek onlar: ta- arruz manevraları yapmaktan mahrum etmiş ve İskandinavya. tedir: “Emperyalistler ateşi baş.'rinde tesirlerini da cereyan eden deniz muhere.|kalarma tutturmayı ( severler, Bu memleketler yanmağa ne ka. beleri bunu isbat etmiştir. Di-|“Garanti edenlerin ellerinde bi-İder maruz kaldıklarını anlama. ğer iki bitaraf rranleket dahilrer oyuncak olan Belçika ve Ho.| heirlar. Almanyanın vakti zama harp tehlikesile karşı karşıyadır. Jlandanın âkıbetleri de Molotofun | nile yapmış olduğu sulh teklifle. Akdeniz ve Balkanlar şu sözlerini bir kere daha teyit | rini reddederek, Avrupada ikinci Tehlikededir! gtmekiedii “Küçük devletler bir gnperyallat karp çakardıkla. vastin, dahi yor ki, |hukuk ve menfaatleri, emperya.İrı için, İngiliz - Fransiz emper e mn 1, Jlistlerin etlerinde birer mübade- | yalistlerinin üzerlerine almış ol. * mda gerek Akdeniz, ga. le vasıtasından Ibarettir.,, Belçi. arı mesuliyet şimdi görül | talya arasında geri ni hek İka ve Holanda topraklarında in. | mektedr Mean la son derece hâd |Kiş#f temekte olan vakayi, zâ-| U.R. 5. 5 sulh menaflini mü bip devreye girmiştir. Chamber. |minlerinin. . keyfine göre, harp|dafa ederek emperyalist bir İsin'in istifasından pek az evvel | meş9leleri ellerinde dans o edip.İharbin sureti umumiyede feci â. sârih bir surette tebarüz etüriL.|9><ak bir lntiha e de.) vakıbından ve bilhassa yayılma. diği veçhile, Akdeniz havzasile nilebilecek bir po itika takip et. İsından mütevellit nelayici teba- Balkanların yakında hafp hare, | mekte olan küçük devletler hü-İrüz ettirdiği zaman, bir kere da. Lena : kümetleri için bir ders teşkil et-İhn haklı olduğunu ispat etmiş r sahne teşkil ede-| tigilir » Vie lela çeği derpiş edilebilir. inin «yp, | sunun yeni harp mihrakları ha. | İzvestin, harp tehlikesinin “Ho-| rlamakta olmaları hasebile, bu landa mirası” yüzünden Pasifiğe i dediki ders daha mühim addedilmelidir. a siz ket EZAN Ee e ee ley larının “ön sonra diyor “ya zamanlarda, Akdenizde muhare. Beşeriyetin belerin pek yakın olduğundan Harp İçindedir! İbahsetmeleri bir tesadüf eseri “Belçika ve şimali Fransa top- İdeğildir. Harp tehditleri Balkan rakları, amansız muharebelete| memleketleri ve bütün Yakın sahne olmaktadır. Emperyalist| sark üzerinde (dolaşmaktadır. harp, milyonlarca kurban İste-| Ümit etmek lâzımdır ki, Norveç, mektedir. Bir milyar 250 milyon | Belçika ve Holandadan alınan insan — Beşeriyetin yarısından | dersler, zâminlerinin (yakında fazlası — Avrupada ve Uzak deyit etmiştir. Riat bir askeri haveki İ ; Bir ordu kâh ileri gi ha kâh geri gelir. İki boksör döyÜÜ şürken ileri, yeri gidip geldi Mi ri gibi, Bir harpte içtinap edilmesi #m gelen âkıbet hezimete uği maktır ve eğer bir ordu tazam ricat edebiliyorsa, metten kurtulmuş demektir, ten muntazam ricat her or her istediği zaman müyesser muş bir şey değildir. Ve yet unutmamalı ki; ordular mgjj nuniyetle, sevinçle ricat eti ler. Bir strateji zarureti Ol çekilirler, Bunu sivil halka anlatmak güçtür ve hayli elimdir. Ve dan dolayıdır ki, ricat eden İğ ordunun bu zaruri hareketi Tanklar; kle gösterecektir Üttetikeri sarsıntıya uğra. Ünal en mühim âmilin Al tan, rafından kullanılan a klar olduğu anlaşılıyor. olar bu tankları kullanmak hda büyük bir hüner ye « Kiyet göstermişlerdir. İn- İN «nh maruf askeri mu. &, inden General Sir Char- #nn, bu noktadan bahse. diyor kiz âğir tanklar Polonyada a amıştı Gerçi Almanla. İarı imal ettikleri malüm- aPakst bunların imalinden olunan tâbiyevi maksat, İl Mamıştı, Bilhassa bu ağır etin motörize piyadelerle " hareket edebileceği tah. dilmiyordu. Bu yüzden bu 1n bu şekilde kullanılma.) ii ÖÜefikler için bir sürpriz *tmiştir. ie ahklar çök kalın zırhlı ol- hı, #raber, tank dafii silâhla- Klara mukavemet edemedi. 8ir ileri sürülen iddialer » değildir. (“bu silâhların nisbeten b anlarının mermileri, bu akları tesir | lem mea ii Parti Meclis Grüpu Ankara, 21 (TAN) Parti Grupu bugün Hilmi Uran'ın baş. | kanlığında toplandı. Muhtelit ko. | misyonların iki raporu kabul e- dildi. Milli Piyangonun 30 Ağustos Keşidesi Ankara, 21 (TAN) Milli Piyan- g&o 30 Ağustos zafer bayramı pi- yangosu keşidesini İzmir fuar'n- zırhlarına ellerini harp ateşine sokturmağa “ektedir. > Generalinin bu izaha Almanların, son taarruz. ” hi tefiklerin hesaplamadık. takım silâhlarla karşıla. Anlaşılıyor. Atının Sebepleri : —— İL sarsıntıya sebep olan yi yalnız bu çeşit silâh *- Daha başka sebepler de Bunların en mühimmi, ine Belçikanın mukave. lözumundan fazla güven- ; Molanda ile Belçikadan $*k nüfusu, daha geniş « iş, »anPolonyanın âkıbeti gö- iken Holanda ile Belçi- ikavemetine daha fazla hek doğru olamazdı. ki İngiltere ve Fransa. İy “eri muharrirleri bu iki Memleketin müdafaasına Yük bir kıymet vermekte 1 Mesele, darbenin tesirin- #tulmak için o yapılabile. K,, İ9Yİ yapmaktır. Ve müt yp PU #zim ile hareket et. Bösteriyorlar. “anda Bir Baltık hk. İçin Çalışıyor ti? 2I (A.A) — Bung gaze- İliş, Muhabirinin Finlandada dayi Malümata nazaran Fin. il, 2 Üc Baltık devletine dö» Sayı © surette yaklaşmağa ve teş “konomik ve politik bir il etmeğe hazırlanmak. Keş, Muğunu bildiriyor. a, 0“i hükümeti, Ballık sile olan ticari münase. Ya |, *evsi için Litvanya, Es. ya ile ekonomik hitama erdirmiş. ii Sevletler de, Finlandanm 1 & kalkınması için fül tını vaadetmişlerdir. Şarkta harp mahrekine dahil ol. uştur. aralığını temin edecek ha. kiki kuvvetlere malik olmıyan küşük devletlerin “bitaraflığı- ali bir şey olduğunu, son 2 hâdise teyit etmektedir. Bu su. retle bitaraflık ve istiklâllerini | muhafaza elmek istiyen küçük| devletlerin bu ihtimalleri asgari. ye inmektedir. Büyük emperya- ist devletlerin öldürücü bir harp idame ettirdikleri bir devirde, küçük devletlere karşı yapılan harekâtın meşruiyet veya ademi meşruiyet hakkındaki yürütülen bütün mütalâalar, ancak safiya. ne bir hareket olarak görülebilir, hiç şüphe yok ki, harbin bugün- kü inkişafı anında, emperyalist. ler yeni memleketleri sürükle. mek için bütün gayretlerini sar- iedeceklerdir.” Küçük Devletler Ders Almalıdırlar! “Bitaraflıklarını samimi bir su. | rette muhafaza etmek istiyen ve | İngiliz — Fransız emperyalistle- tinin ellerinde mübadele akçesi olmak istemiyen küçük devletler, | ahvali hazıra vekayiinden fay- dalı dersler almalıdır. ZN Hiç yorulmadan şu ciheti ha- tırlatmak lâzımdır ki, harbin ge- nişlemesine hâdim bulunan bazi bitaraf devletlerin politikası, an-! cak bir intihar politikası olarak tavsif edilebilir. İngiliz — Fran. sız blokunun, harbin genişleme. sine mütedair ileri sürdükleri | parolanın. neticeleri de bundan ibarettir.” Pravda Ne Diyor? Pravda gazetesi de öyni mev- zua temas etmekte ve ayni esas. lar dairesinde mütalâalar yürü. terek şunları yazmaktadır: “İngiliz - Fransız bloku tara. fından Belçika ve Holandanın harbe (sürüklenmesi, Stalinin emperyalistler hakkındaki bir mütaldasının derin hayatiyetini bir kere daha taharüz ettirmak.İ hazırlandıkları hükümetler üze-|da yapılacaktır. lediği sözler tasrih ve tefsire ha. © imerikalı mütehassıslar Garp cep- HÂDİSELER hesinde Almanların bu totaliter harpte sarfettikleri petrol miktarını hesap etmişler ve şu rakamları bul. muşlardır: Almanyanın dahilden ve hariçten te- min ettiği petrol miktarı günde 2,589,000 galondur (Bir galon 3 litre 785 gramdır). Alman ordusu Polonya harbi esna. sında günde 4,675,000 galon petrol sarfetmiştir. Polonyada harbe 70 fırka iştirak ettiğine göre, fırka ba- şına 667,000 galon petrol düşer. Garp cephesinde 100 fırka asker bu- lunduğu söyleniyor. Şu halde bu cep- hede petrol sarfiyatının günde 6,670,000 galona varması lâzımdır. Hava kuvvetlerinin sarfettiği petrol mikları bu yekünun haricindedir. Garp cephesinde Almanlar 3000 tay- yare kullandıklarını göre, günde 1,320,000 galon petrol sarfediyorlar demektir. Şu halde Almanyanın bu- gün Garp cephesindeki günlük pet- rol sarfiyatı 8,590,000 galonu bulur, Yâni günlük tedarik ettiği petrol miktarının 4 misli, e s5 Fransızlar tarafından esir edilen Alman. ların İMadesine göre, Garp cephesinde harp eden askerlere '16 Mayısta Parise girmeleri emri verilmiştir. Fakat Alm: ordusu bu hedefine vaktinde yarama. mıştır. e e Berlinde Amerikanın harbe girmesi ihtimali endişe uyandırmıya başla- muştır. Amerikan matbuatının kul- lanmakta olduğu sert lisan, Ameri- kan ricalinin aldıkları vaziyet Ber- lini hiç de memnun etmemiştir. Bu sebeple Berlin, Amerika harbe gir- meden Avrupa harbini bitirmek ka- rarını vermiştir. * Sofya ve Bulgaristan, Almanların adedi günden güne çoğalmaktadır. Bütün otel- ler Almanlarla doludur. Sofyada her yer. de almanca konuşulduğu ülmektedir. Alman sefareti, Norveç ve Holandada ol. duğu gibi, Sofyada da Polonyanın işgali- ne ait filmi halka göstermiştir. Bulga- ristanda Almanyadan korkuluyor, Bu s6. beple Bulgaristanı istilâ eden Beşinci Al- man Koluna karşı tedbir almıya cesaret edemiyorlar. Bulgaristan son dakikaya kadar bi- taraf kalmıya karar vermiş görünü- yor. Fakat Balkanlarda bir askeri hareket olduğu takdirde Sovyetlerin kendilerini himaye edeceklerini zan- nediyorlar. . » Atinada vaziyet normaldir. Hükümet fev. kalâde tedbirlere baş vurmamıştır. Halk endişe içinde Garp cephesindeki harbi ta- kip etmektedir. . . Bulgaristanın mütlefiklere karşı te- mayül gösterdiği hakkındaki haber- ler teeyyüt etmemiştir. Bulgar hü- kümeti vaziyeti idare etmiye çalış- makta ve müttefik diplomatlarına güler yüz göstermektedir. Fakat ha- kikatite Almanlara mütemayil bulun- makla ve Sovyetlere güvenmektedir. | Bellortlu Anaların Mussoliniye na binaen bu iki devlet adamı a-) p rasında teati edilmiş olan son mesajları neşretmek için hiçbir sebep görememekte olduğunu be-| yan etmiştir. Müracaatı Belfort arazisinde ikamet eden İalyan anaları, Mussoliniye tşu mesajı göndermişlerdir: “Fransa ve İalyanın müşterek medeniyeti olan hıristiyan ve! Lâtin medeniyetinin mukaddera. Lu mevzuu bahsolduğu şu saatte Belford arazisinde oturan İtalyan anaları Duçeye müracaat ederek kendisine kemali hürmetle iki millet arasında yapılacak bir harbin bir kardeş mücadelesinin bütün dehşetini taşıyacağını bil- dirirler.., Mektepler Kapanıyor Romadan bildirildiğine göre, İtalyan anaları, Mussoliniye şu karrer olan 16 Haziran tarihi ye. rine 31 Mayista kapatılacaktır. Amerikada Müttefiklere Askeri Yardım Cereyanı Başladı. Ayan Meclisinin ordu encü- meni reisi May radyoda bir hi. tabe irad ederek Amerlkann göremez. va kurumu tav! yarın bir asker, daima kuvvetliye gülmediğini çok defa şansa, sabakâların rin meyline bağl nihayet insanm üstün vet ve maharet karşısında Tüp ta olabileceğini onlara ne idar anlatsanız ik; Çünkü asker mağlübiyeti miğ aları neticesi Iduğunu bir edemei iyi sivillerin etti yedinci büyük k Bi Millet Mes müttefiklere ihtiyaçları olan bü, salonunda toplanacaktır. Bü; tün malzemeyi ( göndermesini| Kİ Doktor tavsiye etmiştir. Reisicümhur Refik Saydam biri İtukla toplantıyı açacaktır. Bamzetlerinden | Fultay münasebetile Türk Hai Hava Kurumu 7 ng Büyük Kurultayı Yarın Toplanıyorii Ankara, 21 (TAN) — 'Türk İİİ bir spor mağli iyetini kabul etmez. Etmez il, eder ama mağlüp olanları ği fetmez, hoş görmez. veya malığı seyirci Eğer siviller harp harekât askerliğin icaplarını lar, askerler de mücadelelerinde elde neticeleri askeri ölçülerle 8 selerdi, her ikisi de ne kadar hat ederlerdi. biri olan Robert Taft, Avrupa | Kurumu büyük bir hava miti harbine karşı Amerikanın tama, | hazırlamıştır. râ sahasmda yapılacak mile bitaraf kalmasını tav: sut ha 24 mayısta Eti etmiştir. Taft, Amerikanın yal. |lân mitingi Cümhurreisimiz MEğii nız kredi ve donanmasile yardım etmek suretile müttefiklerin ya nında harbe giremiyeceğini kay. | dettikten sonra demiştir ki; “— Emniyetimizin ve müda. fsamızın tehlikede bulunduğunu kabul edecek olursak buna karşı yarım tedbirler alamayız. Müt tefikler için milyonlarca dolar sarfetmek ve onlara donanma. mızla yardım etmekte kendimizi düşmüştür. rim mi haklı gördüğümüz için onlara as.!m'n etmist kerlerimizle de yardım etmemek | içın sarfedilen alçaklık olur.” bulmuştur. Şef İnönünün muhtemeldir. Türk Hava kurumuna yeni İridat membaları temin edil #r Kurumun geliri 6 milyonğğl redan bir buçuk milyon de âza olanlar şi On kuruş mukabili iye kadar İyonu bulmuştur, kurumu şimdiye kadar (72 milyon lira ve 343 tavysrel ordi r. Havacılık çeş Para bir gilyg tirayii şereflendirmeleğiği d