21 Mayıs 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

21.5.9400 21 MAYİS 940 ABONE BEDELİ Türkiye Ecnebi EE 100 Ke 7 » “0 150 200 Kr 1500 * gös A 100 Milletlerarası posta itihadınn dahil aliniyan, r İçin abone Yedeti mü: le 30, 18, 38 Lira Aböne beğeli peşindir. Adres değiştirmek 25 kuruştur. Wep için mektuplara 10 Kuruşluk , mdır, 1 Bene 8 Ay say 1 Ay l Fiyatları Konirol Meselesi icaret Vekili eşya ve gıda mad- İn delerindeki fiyat yükselmesini İzol ederek ihtikârın önüne geç- Me için yakında bütün vilâyetlerde Je kontrol heyeti teşkil edileceğini T veriyor. Bu haber, bilhassa böyle bir zamanda efkârı umumiyeyi İt edecek bir müjdedir. Çünkü Patlar sebepli sebepsiz yükselmek. İM ve hayat günden güne pahalılaş. tadır, Vekat bu pahalılığın başında dev. fabrikalarınm mamulâtında görü- tedi fiyat yüksekliği dikkati çekmek- İr. Yerli Mallar Pazarlarma gidi. iie eşya fiyatlarına dikkat ediniz. 1g 9 on kuruşa aldığınız şeyi bugün bi 20 kuruşa alamıyorsunuz. Hal. bu fabrikalar memleketteki €$- İ fiyatlarını tesbit hususunda mâ iş” Vazifesini göreceklerdir. Bunun İle, Pükümetin fiyat kontrolüne a pi Fabrikaları o mamulâlından laması ve bu eşya üzerine kona- MK fiyatları esas ittihaz etmesi doğ. “lur fikrindeyiz. Bu fiyat kontrolü taç elesinde biraz da geç kalındığını İş pediyoruz. Ticaret Vekâleti itha- İhyg' e ihracat birlikleri ile bu kon- | ia vazifesini ifaya teşebbüs etmiş de şimdiye kadar bu teşebbüsten Je bir netlee çıkmamıştır. Fev- ie zamanlarda yaşıyoruz. Fi. m kayıtsız ve şarlarz slabildi. bn yükselmesinin bir an evvel önlü. Eeçmek gerektir. o a Bayramındaki İntizam Ma ka 5 Mayıs Gençlik Bayramı mü. nasebetiyle Fener Stadında aaa Merasimi şöyle görenler, o İha, pizam ve intizamı temin için a- İç» tedbirler sayesinde temin edi. Mey, a tizamdan dolayı fevkalâde Saçın olduklarını Dolmabahçe ayındaki faciadan sonra Kadıköy Makam ve zabitasının gösterdiği “yanıklık ve intizam cidden tak- Saya'ndır. O gin Kadıköyünde bir kalabalık görülmemiş herkes içinde geçitleri seyretmiş ve İnn ayrılmıştır. Kadıköy e rini ve zabıtasının bu mu. yetini diğer dairelere'de bir Mine olarak gösterebiliriz. . Salkanlarda İken devletleri rasında yeni bir temayülün tezahürlerine oluyoruz. Şimdiye kadar Al ul ni m : Hahiy | an tazyikine karşı İtalyanın yardı. > güvenenler artık, dayandığı bu çürük olduğunu anlamış, yü- la Romandan "çevirmiştir. Şimdi ziyade Macaristanda Romanya 4 ahlaşmak ve Sovyetlere dayan. temayülü başlamıştır. Yugos- İs İtalyadan ümidini keserek Me etlerle anlaşma yollarını ara. İN a başlamıştır. g zaristan, bitaraflığın faydasız. N anlıyarak Sovyetlere bel ba; Map, Siyasetini tutmuştur. Hattâ Ro- Ya bile Almanya ve müttefikler. Ziyade Moskovaya güvenebilece- | antini beslemiye başlamıştır. dışit€ Balkanların felâketi burada. ğ > Zamana göre şu veya bu devlete Ya Ahmak, şu veya bu devleti şü ve- Nba evlere karşı senet ittihaz et- , İs bir türlü kendi kuvvet- İl mite dayanmak lüzumunu kayra. ışlardır.. Ve bir gün Balkanlar sahası olacaksa bundan dolayı a tr, Vergiden İstisna Edilen Mükcatazıl Gayrimenkuller , Yanar, 20 (TAN) — Bina ve arazi İk #9 kanunları hükümlerine tevfi. il, ©rgiden istisna edilmiş olan Men, Şahıslara ait mukataah gayri agellerin kıymetlendirilmesi hak- Pİ 4, ekl kanun löyihasını hükümet, endişesinin bizar ettiğini indirme paraşütle asker i spanya donanmasinin izmihlâlinden Napole- on'un sukutuna kadar İngil- tereyi bizar eden en mühim endişe, yabancı bir istilâya uğramaktı. Napoleon'un en bellibaşlı hedefi İngiltereye asker çıkarmaktı, Tra- falgâr muharebesinde Napoleon”. vr ssker taşımıya yarayacak do- nanmasının İmhasr rahi, onu bu düşünceden vazgeçirmemişti. Üçüncü Napoleon'un ihtirasları, bu korkuları canlandırmış olduğu için İngiltere dulmi bir gönüllü kuvveti bulundurmağa karar ver- di ve mnavatan ordusu ile nizami ordu bu ordudan doğdu. Maksat, her istilâya bu ordularla mu kabele etmekti. Almanlar hiçbir vakit böyle bir #stilâyı ciddiyetle düşünmemişler. di. Bilhassa Büyük Harpre keza- n'lan zaferden sonra İngilizler böy. Je bir ihtimali hesaplamıya lüzum görmediler,Fakat buğün vaziyet ta. mamile değişmiştir. Çünkü hava kuvvetinin inkişafı, istilâiyr deniz kavvetile yapmağa lüzüm bırak- madı Yabancı bir sahile düşman Kuvvetile karşılaşacak asker çıkar. mak, askeri harekâtın en çetinidir. Bugünkü vesait bu çetinliği kat kat arttırmış ve bu şekilde | ihraç ameliyatını âdeta İmkânsız hale getirmiştir. Sebebi, ihraç edilecek kuvveti taşıyan gemilerin, tayyare | kuvvetleri için tam bir hedef teş. kil etmesidir, Sonra ihraç edilecek askerlerin karaya çıkarılması da ayrı eyri bir güçlük teşkil ediyor. Buru yapabilmek için, ihraç sıra nakabil tarafm hava kuv. yetlerini kâmilen uzaklaştırmak !cap eder. Fakat müdafıaya alt hava kuvvetleri, sahilden hareket ettikleri için, mukabil tarafın ge. «ireceği tayyarelere televvuk ede- bilir, pe kuvvetler içinde, bil hassa kendi arazisi dahilin. de hareket eden hava kuvvetleri, en çok kolaylıkla hareket eder kuvvettirler, Bunlar süratle topla- mir kolaylıkla arttırılabilirler. Bu. na mukabil müstevlilerin kaynek- leri zayıf kalmağa o mahkümdur. Ve onlsrm zaafından kurtulmaları için memlekete girmeleri, kâfi de- BULMACA Bugünkü Bulmacamız 12345 67189 SOLDAN SAĞA: 1 — Pasıla - Cin değil, çok güzel, 2 — Dahi - Bir nota - Pislik. 3 — Bir sesli harf - Bir değ - Bir mois, 4 — Bir kız ismi - Bir harf, $ — Kışın bulunur > İfa etmek. 8 — Evvel, birinci » Masallarda adı geçer. 7 — İş » Bir harf » — Bir hart - Saha - Bir neta, 9 — İskambilde birli - Avlanır - Geniş değil YUKARDAN AŞAĞI: 1 — Dört yanı su - Bir bağlama edatı - Bir şart edatı, 2 — Bir nota « Buba kardeşi - Bir harf. 3 — Bir harf - Aşağ: doğru eğilme, 4 — Bİr hayvan - Bir göz rengi. 5 — Ansızın - Ye- nardağda bulunur. 6 — Bir harf - Sayı - Bir harf. 7 — İâve, yama - Bir İngiliz Nazırı - Bir haft, 8 — Şimali Afrikadz- dır - Avlanır - Bir moia, $ — Komşu bir devlet « Bir meyva, . DÜNKÜ BULMACAMIZIN HALLEDİLMİŞ ŞEKLİ Soldan Sağai 1 — Malmedy - 01 — Un İz Ara « As. 3 — Sair - Na » 1.4 — An- #1 - 0. 5 — Yan - İmal 6 — Ebe - Rakit, 7 — De - Meral, 8 —İsa - K-X1a9— Piyade, Yukardan Aşağı: | — Muş - Yedi. 2 — Ana - Abes,3 —L » İane - Ap, 4 — Marn » M - İ. 8 — Bir - Tire - Y. 6 — Danimarka 7—Y-Alika-D.8 —A-Lila9— Oslo » Tx Ax TAN Muharrir, bu yazısında, İngiltereyi ötedenberi yabancı bir istilâiya uğramak yazarak bugün bir Alman teşebbüsüne karşı alman Yazan: Liddel Hart Ingiliz Askeri Muharriri recede yer işgal etmeleri ve hava karargâhları vücude getirmeleri İizumdar, Onun için bugünkü şart. Yar içinde deniz aşırı bir yerden İs. tiiya uğruyabilecek yer, anava- tandan uzak olduğu için hava ta. arruzlarının yetişemiyeceği yerdir. İngiltere, hava silâhının bugün. kü inkişafı yüzünden daha emin bir vaziyettedir. Bu yüzden İngil- terenin bir istilâya uğram: Bı söylemek mümkündür, İngilte. te ancak başka sebeplerden dolayı teslimiyet arzettiği takdirde bir yabancı istilâya uğrayabilir. Fakat İngiltere, son derece üstün bir ha- ve taaruzuna uğrayarak kati dar. be'ere maruz kalırsa, buna keli. menin normal manasile istilâ de. nilemcz. Çünkü bu taarruzları, va. Bancı bir memleketten gelen ve yabancı bir memlekele dönecek 0- Jan kuvvetler yapacaktır. Bu ha. reketler, ancak geniş ölçüde akın sayıdır. 6 ununla beraber, ordu olma. #a da kara kuvvetlerile ya- pılabilecek yeni bir çeşit istilâ var. dır. Bu tehlike paraşütçülük ile başgostermiştir. Sovyetler Birli. ğinde başlıyan bu tecrübeler, bu- gün bir çok memleketlerde inkişaf elii. 1936 da yapılan Sovyet ma. nevraları, 1200 adam, 150 mitrul- yöz ve 18 hafif sahra topils bir- fikte tayyarelerle götürüldü ve ha. sum cephesinin gerisindeki bir ba- va meydanına indirildi. Paraşütlü kuvvetlerin indirilme « nden sekiz dikika sonra bu atkerler Otopla- dı ve müdafileri püskürttüler. O zumandanberi bu çeşit kuvvet. ler urttırilmakta ve bunlar âdeta bir teb'8 e teşkil etmektedir. Bu şekilde sevkolunan bir küv- vetin harp sırasında * karşılaşscağı güçlükleri hesaplamak gü; değil dir. Çünkü bu kuvvet havadan ge. çerken, yere İnerken ve bir çok güçlüklere uğrayacağı gihi yere indikten sonra da bir sürü tehli. kelerle karşılaşabilir. Bununla he- raber harp sırasında, her sürprizin ihraç hareketine veya tedbirleri | anlatıyor, İngiltere İstilâ Edilebilir mı? temin ettiği bir avantaj vardır. Ve bu yüzden psraşütlü kuvvetlerin sebep olacağı tehlikeleri hesaba katınak lâzımdır. Onun dolayısile olun stratejik tesiri, erişeceği ne. teclerden daha mühim ve daha büyük olabilir, H“ ordu ve her kumandan, arkadan vurulmak ve mu. vasalanın teşevvlişe uğramasına maruz kalmak ihtimallerile karşı- iaşabilir. Hasmın o paraşötlü kuv- wetler sahibi olması ve bu kuvvet. lerin mühim köprü başlarına, cephe gerisindeki mühim noktala- ra indirilmesi ihtimali bu gibi teh. Ykeleri arttıracak mahiyettedir, Bu yüzden kumandanlar, muvasa. la hatlarını daha fazla takviye et- mek, paraşütçülere karşı kuvvetler ayırmak mecburiyetindedir. Buna, bir de psikolojik gerginliği ilâve etmek İcap eder. Buda bu kuv. vetlere, yapacakları maddi zarar. | lardan daha fazla bir mahiyet ve- rebilir. araşütçü efradın en mühim teh likesi sabotaj ajariları taşı yıp indirmesindedir ve bunlar ha. va bombardımanı ile hasıl olacak zazarlardan daha çok büyük za- rarlar verebilir, Subola) nları, hem karışıklık çrkarabtscek, hem tahribata sebebiyet verecek tahri. balı ypacak ve istismar edecek &- damlardır. Bunlar telefon ve tel #saf batlarını keserler, yolları ve köprüleri tahrip eder ve böylere askerlerin harekâtına engel olur. ia ve bir takım bozgunlara veya öurgunluklara sebebiyet verirler. 1935 ten başlıya- hava taarruzlarına ve nlarına ehemmiyet ver- di ve ilk adımları attı. Bu yolde a- van ilk tedbirler, elli beşi geçmiş sabık askerleri, taarruz edilecek hoktaların muhafazasina memur etmektir. Daha sonra bu tedbirler takviye olundu ve nibayet para. sütçülerle mücâdele edecek yeni toşki vücude getirildi. İngilte- reyi bu tehlikeden korumak İçin ahnacak en müessir tedbir, hiç ol. mazsa 100 bin kişiyi bü işle mes. gal etmektir. Ancak bu kuvvet, bu yeni istilâya mukavemet eder ve bu yoldaki her teşebbüsü de a- kamete uğratır. Müttefiklerin Ümit Bağladıkları General AY Müttefik orduların yeni Başku. 4 — > mandanı General Weygand 914 — 918 harbinde, müttefik orduları zafere ulaştıran Fransız Mareşali (Foş) un Erköni Harbiye Reisliği. nİ yapmış ve 918 de müttefik or. dular komitesi umumi kâtipliğine tayin edilmiştir. ; İki sene sonra Ruslara karşı harp etmek üzere henüz teşekkül etmiş olan Polonya ordusuna Baş- kumandan olmuştur. O sırada Var. şova Kızılordu tarafından muha. sara edilmiş ve vaziyet ümitsiz bir hale gelmişti. 1920 'Temmuzunda yaptığı mahirane bir manevra ile General Weygand Varsova harbini kazanmış ve Kızıl Orduyu mağ. Tüp etmiştir. Bu zaferden üç sene sonra Suri. ye Âli Komiserliğine tayin edilmiş ve sonra sırasile Yüksek Harp Şü- rası âzalığına, Yüksek Harp Etüt. leri Merkezi Direktörlüğüne, 2 Kâ, nünusani 932 de Büyük Erkânı Harbiye Reisliğine ve nihayet 933 te Andre Majine Harbiye Nezmre- #inde iken haşkumandanlığa geti. zilmiştir, General, 2i Kânunusani 935 de bu yüksek vazifesinden ay. rılmış ve biraz sonra Fransa Aka. demisine âza seçilmiştir. Düşmana karşı harhetmiş generallere mah. 8u$ olmak tizere neşredilmiş bir kanun ile tekalide sevkedilmiyerek Hırsız - Kilisey Baca Temizleyici Râhip sraşütçülere karşı açılan mü. cadele İngilteredöki halkı iyice coşturmuştur. Bu arada Surrey mıntakasında şöyle bir hâdise olmuş- tur: Her tarafta halk bu görünmez düş. manla nasıl boy ölçüşeceklerini, gös. terecekleri fevkalâdelikleri yapacak» ları kurnazlıkları biribirine anlata dursun; bu arada kasap çırağı Pile. rin gözüne karşidaki yokuşu güçlük. le tırmanan bir baca temizleyici şiyor. Bu zatın elinde bir takim kii. rexler, çubuklar ve baca temizle. mekte kullanılan diğer âletler vardır. Kasap çırağı kendi'kendine söyleni- yor: — Tuhaf şey, baca temi çevik olurlar. Yokuş çıkn İ vız gelir. Böylece şüphelendiği adamı taki. be koyuluyor. Ona yaklaşınca gözü. De şüphe veren diğer emareler çar- p'yor. Yabancının yüzünün ve elle. rinip simsiyah olmasına rağmen ku. loklarının arkası bembeyazdir. Sonra fırçalarını sardığı battaniye de yep- yenidir. Açık göz Piter artık önünde bin müşkülâtla yürüyen bu baca te. | mizleyicisinin tebdili kıyafet etmiş | bir Alman casusu olduğuna emindir. Hemen önüne İlk çıkan polisi vazi. likte ku yabancıyı durdurmuşlar, ik saa'leri: — Adın nedir ve nerede oturuyor. ! sun! olmuş. — Adım, Rahip John Den Brugan- dır. Kingsvood'daki klisede oturuyo- rum, Aldıkları bu acaip cevap, açıkgöz ça şüphesi tatmin etmemiş, Yabancıdan tini isbat edecek vesikalar :5 temişler. Kendisinden “Yanımda böy İe bir şey yok" cevabımı alınca za. vallıyı yaka paça Kingsvood kara- kuluna götürmüşler Muvaffakıyetlerinden son derece emin olan bu iki işgüzar büyük bir çalmla buradaki polis komişerinin karşısına çıkmışlarsa da, buradaki sukutu hayalleri pek müthiş olmuş. Çünkü komiserin o tekdirleri yerine kulakları çınlatan dehşetli kahkaha. larla karşılaşıyorlar. O: — Yahu, bula bula kuvvetlenca bizim rahip , İefendiyiı mi buldunuz? demiş. Oru biz bu kıyafete soktuk, zira bügün bizim mintaka gönüllüleri aresında bir tecrübe yapıyoruz. Bakalım han. gisi onu bulacak diye. Yalnız dünya işletine pek alışık olmıyan rahip &- fendi nasılsa yanma hüviyetini al. mağı unutmuş. Bu ona bir ders olur! 150 Harita İsteyen Amerikalı hi ütlen bana İsviçrenin en mü. him 3 şehrinin 150 tane harita sını yollayınız. Bunlar bana seyahat ve etüd için lâzımdır.” Bu iki satır, Zürihteki bir ki. tapçı dükkânına gelen bir mektubun İİ hulüsasıdır. Şimdi bu mektubu gön- deren Şimali Amerikanın aşağı yu- .İ kar. merkezine yakın Ohio devletinin Cleveland şehrinde Amerikan teba- ası bir zattır. Zarfın içinden 10 dolar« “İlik bir de çek çıkmıştır. Yeni Başkumandan Weygand müddeti hayatmca faal kadroda kalmıştır. Ayni kanun mucibince 939 n'sanında tekrar faaliyete ge- çerek Tahrana fevkalâde murah- has ve elçi olarak gönderilmiş ve Irak ile de kesilmiş olan münase. batı iade eylemiş, ve hâdisatı har. biye üzerine de Fransız şark ordu. ları kumandanlığına tayin edilmişti. Bugün bu 73 yaşındaki kumandan 940 barbinin en mühim simasıdır. İsviçreli kitapçı tecrübeli bir adam dır. “Yarabbim, diyor, ben bu kadar svnedir bu işteyim, hiç, bir çırpıda bu kadar büyük bir siparişe maruz kalmadım. Tâ Amerikanın Ohio dev- lerinin Clevland şehrindeki bu mü. birek Amerikalı, İsviçrenin en mü. him 3 şehrinin 150 haritasını ne mak sstla ısuyebilir? Seyahat... Olamaz, Bu sıralarda Amerika hükümeti resmen seyahati menetti. Şu halde ortada yalnız haritaları tetkik mese- lesi kalıyor. Hiç bir Amerikalı ha- yırlı bir maksatla böyle bir alâka göstermez. Bunda bir iş var." Resmi mâkamlardan Vaşingtona çekilen bir telgraf hemen meseleyi ballediyor. Mevzuubahs şahıs Almanyaya Sıkı İsurette bağlı bulunan bir Amerikan İNazi teşkilâtma mensüptür, İsvigre. li kitapçı hemen on doları geri gör derivor. İyetten haberdar etmiş ve ikisi bir-| i Râhip - 150 Harita İsteyen Amerikalı - Evini Soyan - e Gelen Polisler | Evini Soyan Hırsız Ek Men teli üzerinde kâin Rumsey, deniz kenarında sakin ve mülâyim havasiyle nam ka. zanmış meşhur bir sayfiye yeridir. Hemen her taraf otel ve pansiyon- larla doludur. Bir çok kimseler bu. pu kendilerine iş edinmişlerdir. Yaz. ları akın akın gelen zenginlerden epeyi bir para kazanırlar, kışında yaz kalabalığı gidince köşelerine çe. kilip rahatlarına bakarlar. Fakat bu sene evdeki hesap çarşıya uymuyor. Son haftalar zarında hükümet şöyle bir karar veriyor. Memlekette mev. cut ne kadar düşman ekalliyeti varsa onların hepsini Ramsey'e bir nefyedip topunu birden nezaret altır na slacaklar. Bunun üzerine hemen buradaki tekmil otel pansiyon ve battâ ev sahiplerine üç gün içinde | binaları tahliye ve şehri terketmeleri emri veriliyor. Vaziyet o kadar sik. dır ki bunların eşyalarını almaları. na dahi müsaade edilmiyor ve bir zarar ve ziyan meselesinin de sonra nazarı itibara alınacağı söyleniyor, Bir yandan etekleri tutuşan otelei i pansiyoncular hiç olmazsa bir miktar | eşyalarınm beraber alınmesin ve | ufak bir zarar, ziyanın ilkinden veril reesi için müracaat ededursunlar.Beri yönda tuhaf tuhaf vakalar oluyor. | Geçen gece polis, saat şöyle bire doğ. ru bu pansiyonların birinin arka ka- İpısındar şöyle bir gölgenin sıyrılıp çıktığını görüyor. Gölgenin hemen peşine düşen polislerin yakaladığı İhirsz ufak tefek yapılı orta yaşlı bir. kadındır. Elindeki büyük bohça için. de gümüş takımları vesair mutfak 4. İât ve edevatı vardır. Maamafih ka- rokolda vaziyet acaip bir şekil ali. İyer. Yakalanan hırsız bu nansiyonun. sahibidir ve çaldığı eşyalar da kendi mallerı Polis hemen bunları istirdat. ed'yor ve kadına bir daha böyle bir | teşebbüste bulunursa kendisini İvr. siz diye yakalıyacaklarını bildiriyor. Kiliseye Gelen Polisler ği n. 1 ngilterede beşinci kola açılan mücadele son haddini bulınuştur. Bir tarafta paraşütçülere le uğraştıkları gibi bir yandan da memlekette yerleşmiş bulunan tek. mil şüpheli Almanları tevkif edip hu Susi nezaret altına slyorlar, Bu mü- nasebetle Bucks mıntakasındaki kli. sede şöyle bir vaka oluyor, Civar halkı pazar sabahı klisede toplanmıştır. Tesadüfen papas çok senelerdenberi İngilterede yerleşmiş Almanyalı Hopf'tur. Mutat sükünet içinde duasına başlıyor Halk âmin çekip duruyor. Tam halktan par toplıyacak olan İki papasın kliseni âdeti mucibince büyük kapı önü yavaş yavaş yürüyeceği ve pepasl! önüne geleceği sırâda iki el bunları omuziarmdan dürtüyor. Dönen iki kbse mübaşiri resmi kıyafette iki po. liste karşılaşıyorlar. Halkm ari dönüktür, Bunlar frsliyorlar; “Siz yel rihizde durunuz, papasın önüne biz gideceğiz.” Ve sonra yavaş adımlar. İn başı eğik dua eden rahibin önün gelip dikiliyorlar. O hâlâ önüne ken- di adamları geldi zarnındadır. Halk arasında fısıltılar ve heyecan başgös- termiştir. Hâlâ kafası önünde dua eden rahip önüne gelen polislere: — Haydi gidin ya kullerim, Allah namına hslktan para toplayın, diyer, Aldığı cevap şudur: — Kaldir kafanı ya papas efendi; biz hükümet namına seni almıya gel. dik, | KARİ MEKTUPLARI | ğ Bir Hastanın Dileği Üsküdarda Bülbülderede Osman- derde sokağında 7 numarada oturan Rizu yazıyor: — Ciğerlerimden rahatım. E. Wimde rTaporlarım var. Dort aydan. bezi hastaneye yatamadım. Geçimi le meşgul olduğum beş nüfusun in. fak ve İnşesile mi uğraşayım, kendi İere'm'e mi pençeleşeyim” Şaşırdım. kalem | Belediyemizin himmet ve yard ına muhtacım.”