10 Nisan 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

10 Nisan 1940 tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

10 NİSAN 940 iç TAN ASONE BEDELİ Türkiye Ecnebi 1400 kr, no » ye 8 » 2000 Kr 1 * o ” s0 * sühadına dahil abone 16, Otobüs Belâsı elediyenin otobüs işiyle ciddi 4 Sürette mşgul olacağını, uzun amandanberi, bir türlü vazgeçeme. #imiz bir ümitle dinliyoruz. Fakat yiğense filiyat sahasında, bu birçok kımlardan ehemmiyetli işin en son mlarda kaldığını görüyoruz Buğün işlemekte bulunan otobüs- er eskidir. Pistir. Rahatsızdır. Paha. Adr. Seferleri | gayrimuntazamdır. * bunlara binip te, ekserisinde tik Nhmeden oturmıya, sallana, sallana Jahutsız olmadan seyahat etmiye im m» Yoktur. İkide birde,, makinele. *6, lâstiklerine musallat olan arıza- * yetmiyormuş gibi, ötede beride & li derecede müşteri birikinciye ka. ie mola vermeleri de, halka çektir | ikleri çeşitli sıkıntıların cabasıdır.| bekleyişe İtiraz edenlerin uğra. Piya mahküm bulundukları akıbet vü *kseriya nezaketsizce bir cevap a. ptak, üstelik te sinirlemmekten iba- *Cir. Bütün bunlar düşünülünce an. lir ki, bugün, İstanbulda —sözüm — işliyen otobüsler, insana kuru Mu ulâdan kaldıkları hissini verebile. | A derece iptidai nakil vasıtaları. W: Ve medeni bir şehir sıfatına li- plat kazanmamız için, bu görünür “ralardan o bir an evvel kurtulma ME garttr hagi sel du İzmir belediyesi, İzmir kanı, bu dertten çoktan kurtarmış lunmaktadır. Ve bugün, bu husus. mazhariyetine gıpta ettiğimiz #ehrinde, yeni, temiz, rahat. İşler, Muntazam, ve ucuz otobüsler Me mektedir, Belediye, bu işi yap sade halkı kazandırmakla i de; kazanmıştır. hemen “İllâllah?,, de içün bir defa | te 3 İemenni ediyoruz: Belediye, ©. üslerin halkı mânen çiğnemesine seki olmak işinde, tülaha acele davransı 4, Kü otobüslerin içlerine binenler taş kazara altlarında kalatlar kadar mektedirler; . Mimar Sihan İhtifali Mimar Sinan ihtifalinin Beş sene & bir yapılması hususundaki kararı diren havadisi, . büyük bir mem. İyetle okuduk: güklâ, bazı kimseler: tgz, Koca Sinana, senede bir defn İal yapılması çok mu görülüyor?, kı, ilinden tenkitkâr bir vaziyet & yg ktadırlar. Fakat biraz düsü-| a, fe, verilen kararı isabetli bul. ak mümkün görülemez. tag zih, ebediyen anılmıya, namla ei İhtifaller yapılmasına hak ka | ükleriyle | » Fakat böyle davranıldığı! iç ye hemen hergün, en az ik ta, irk büyüğünün ihtifalini yap. fg lâzım gelir. Günde bir kaç Wp, hazırlanması ise, o ihtifallerin, 4, Yüklerimizin kıymetleriyle m Lİ bir ibtişamla başarılmasını *ştirir, İtekim, bazı ihtifallerin, bire b, Utanç verecek derecede sönük ey esi de, bu endişeyi takviye et- Üy edir. Bunun içindir ki, bu kabil lerin, sık fakat sönük olmala ka biraz daha seyrek, fakat muh. olmaları müreccahtır. Biz, bes W, sonra yapılacak Sinan ihtifali. *İ,İe, © büyük mimarımızın eserle ia, yer azametli olacağından emi. | ty fe bu emniyettir ki, bize, veri» | Ay,» isabetli, kararı takdir etmek acını duyuruyor Babaeskide Değerli Bir Muallimin Ölümü eski, © (Tan Muhabirinden | İşle) — Babaeskinin Düğüncü. m YÜ muailimlerinden Bayan Lât- ŞERİ olarak ölmüştür. Ölüme! Kayeetesinin sebep olduğu anla. A ir. Muhiti tarafından çok se. bu muallimin ufulü, derin bir T uyandırmıstır ZAN Muharrir bu yazısında, Norveç sularına mayin döken İngilizlerin takip ettikleri askeri gayeleri ve: bu sayede kazanmak istedikleri avantajları izah ediyor: M teşebbüsler yavaş yav lerin & Mötet Alman tazyiki raflıklarını bir tarafılığa ka vardıran bükümetlerden Al nın temin ettiği av j mıya inhisar ediyordu. Bü vazi n devami ınyanm eksikli ni Harpsiz ve tehlikesiz bir şekilde tamamlaması imkânlarını yordu Bir gün bakıyorduk, Rümed petrol istihsalâtının tamamını al. mak üzere tesi ler. Ertesi gün mek için Rumen lalarda çalı diyle Ru teklif ediyorlar Şimal karasula. rından İstifade ederek rahat rahat ithal ett emirlerin sevki tını aksatmamak zere İskand nav memleketleri üzerindeki taz- yiklerini Yugosluv- yanın Boksit'ini, Macaristan va. veris Daha ertesi gün memleketterinin yorlar. Müttefikler Hukuku Düvel kümunın Tâfzi ve ruhi mânasına ayetkâr kalm endişesiyle Kk ket ettikçe Almanyanın bu teşebbusl; sularına mayin dükmek ve oraları filoları ile kon. trol etmek üzere mak kararlarını gi blokayı suiştir- İ sterdiler, | kimini ablökayı sıkıştır. üzere düşündü plânı baslâması sebeplerin in “Almanyanın «hari idsi maddelerin yerleri. ini gözden geçir- mek lâzımdır. Tetkikatımıza evve, lâ demirden başlıys'ım. Imanya sulh halinde iken muh- olduğu demirin üçte ikisini ha. riçten alırdı. Almanyanın #enelik demir ihtiyacı da 33,000,000 ton olarak tesbit edil mişti. Bu miktarın 11,140,000 to- nunu verim nisbeti ve ce kir olan kendi istih 2,700.000 tonunu da Avustur Kireç ergenlik çıbanlarının üze. rine sürmek için değil. Öyle bir ilâç tavsiye etmek hekim terbiye sine yakışmıyacağı gibi, ilâcın kendisi de pek acıklı olurdu Kirecin vörudümüzde lüzumu. nu, ehemmiyetini elbette bilirsi- niz, Bir kere kemiklerimizin rısından biraz fazlası kireçtir. recin vücudümüzde daha bir çok işleri varsa da kemiksiz insan —po- ri masallarından başka yerde— ta. savvur edilemiyeceğinden üst ta- rafını söylemiye hacet kalmaz. Fakat o işlerinin arasında, recin bir de ergenlik iyi gelmek hassası olduğu anlaşi- Myor. Ergenlik çıbanlarmı C vita- mini şırmgalarile tedavi eden he. kimler bunu anladıklarından vi. tamini kireçli bir ilâç içine kariş. tırarak şırınga ediyorlar, Mütehas- sıs hekime giderseniz ve ergenlik çıbanları İçin C vitamini şırınga etmyi kendisi münasip görürse o nu hangi kireçle ilâca karıştır ğı kendisinin bileceği bir şeydir. Mütehassıs hekim bulamadı nız yerde, C vitamini gibi ki de yemeklerinizle yemeyi tecrübe edebilirsiniz. Bunların da gene C vitaminli yemekler gihi mutln ya. ki. çıbanlarına üttefikler düne kadar harbi idare manyanın sadece kısmi ablok göre kabul etmişlerdi. İlk aylarc görünen bu prensip yüzünden harbin sevk ve id GS *tme prensipini Al- a ile mağlüp edileceğine gayeyi temin edecek gibi indeki aya geçmiye başladı. © YENİ ABLOKA NİÇİN ŞİMALDE BAŞLADI? © “wn emünde vambsr? ALMANYA #skandinavyadan Almanyaya demir sevkiyatında takip edilen yaz ve kış yollarını gösterir harita adenlerden çıkarıyordu. Bu 13,840 00 rdu v Senelik ihtiyacını tamamlamak Üzere Almanyanın İsveçten, Nor : la du m: 8,900,000 ton çten: 1.800.000 ton efiklerden: 7,500,000 tor e ha Almanlar bu silmek o üzere kadar kesafeti ve vheri matlüba muvafık olmadı. ğından . işletmiye başlamadıkları Salzgitter gibi maderlerini Görin- gin demir şirketi vasıtasiyle faali- yete getirmek te: işleri. Fakat harp man cevheri ve kesafeti matlüba olmıyan “Almam demir si projesi ta- Almanlar b senesine rmevafık mades hakkuk ettirilemem. rini; işti faydasını görmek ihi yemek olmazdan önce gıdadır. Terkihinde kireç bulunan ye- mekler pek çoktur. Fakat —tabin tin kurd bir kaide— bir yeme. ğin kirecinden tam istifade edebil. mek için o yemekte kireçle fosfor arasında nisbet bir * olmak lâzım- dır. İkisinin arasındaki nisbet bir- den ne kadar uzak olursa istifade o kadar azalır. Onun için, bagün vemeklerdeki kireç m'ktarmı de. ğil kireçle fosfor arasındaki nis. betleri hatırlatacağım. nisbeti et yemeklerinde 2- ramak nafile olur. Ancak dil yeni lirse onda iki maden arasındaki nisbet 0,30 dur. Başka türlü et ye. mekleri arasında, birden pek uzak, 0,07 ile 0.01 arasında. Balıklarda daha iyi, birin yarısına kadar çi. kar... Yumurtada 0,27 ise de heşa- zında bire yaklaşır. İnek sütünde, ondan yapılan tereyağında birden biraz fazla yahut biraz eksik, her- halde bire yakın. Peynirlerde"de fena değil, Sebzelerden, kireçle fosforu a. i miehet hir alanlar anrak görmeseniz de zararını yoktur. Çünki çıbanlarına ilâç insanı besliyecek ergi rasında | Yazan: E. $. Atabey | de ih ir SU miş de olan: petrol lam ir de Alman motörize ku. yatı mesabesin. ihtiyacini anlıya- Almany ulh: 1939 senesinde her ay mak şartiyle takriben 7. ton olarak tayin ediliyordu. an askeri mütehassıslarmın haatlerine ve he dukça hareketsi devam e harpteki pe 17 milyon ton arı Sulhteki ihtiyaç manya 2,700,000 tonunu kendi tihsalâtı ile temin ediyor, müteba. ki kısmının 4 milyon tonunu Ro. manyadan, 6 milyon tonunu: Rus- yadan. icabında da Amerikadan a arak karşılıyordu anyanın 1 18 miktarını is. soğanla kerevizdir. Soğan kış ve Yüz, çiy ve pişmiş, salatada ve çor. ada bile yenilebileceğinden bu nisbete, yüzde 20 miligram C vita- mini de ilâve edilince ergenlik çı- banlarına karşı değerli bir yemek sayılabilir. Kerevizin de mevsi, minde fırında kızarmışı, doğrusu, lezzetli bir yemektir. Fakat ne de olsa, ınları yiyemiyeceğinden. kir»çle osfor srasındaki nishetleri bire yakın olan baska yemeklere de il. tifat göstermek zaruridir: Bire en yakın nisbette enginar, kuzu kul. İn, İspanak, taze fasulye, hindiba, Bir nisbetinden biraz daha uzak- insan daima laşınca yeşil salata, patlıcan, pan. car... Vâlrü bunlardan başka bir çok sebze daha kalırsa da insan çı. banların hatırı için bunların ara- sında seçebilir. Yemişlerden en muvafık olan- lar: Kirazla kavun, armut ve üzüm suyu, nisbet tam bir, Himenun su. yu da öyle... Muşmula bire pek ya- kın... Çilekle dut birden biraz w- zak olmakla beraber fena değil. Ahududu 1/41 nisbeti ile tam birden epeyce uzaklaşır da onun «üzel kokusu cana can katar. anlar yaçlarım mi çekmek 1 teşebbüslerine yaptıkları — anlaşmada 130,000 tonluk petrol sevkiyatı ü- mutabık kalmışlardı. Fakat harpteki Romanyadar petrol iht ve Rusya. i dan tazaman veremediler kendi ihtiya sonra Almany doyuracak kadı mekten çok U Müttefiklör umumi talâa ederken Almany ki petral ihtiyacını Rus ve Rume balarından, iki de hüsnüniyet temin edemiye anlamışlar. dır. Bugünkü vaziyette Almany nın demir ve nikel acının en mühim kısmı Norveçten almakta bulunduğunu da tesbit et- Abi kıstırılma- sına bu Seber lamış bulunuyorlar. devlet fevka» gösterseler dahi, eğini mişlerdir anların rahat rahat aldık. demirlerin e in Şimalinde Kiruna'. yor. Nikelin zengin made. ni de Petsama'nun yanı başındadır. eçç Norveç gemileri Alman tahtelbahi ndan Hukuku Düvele pek vaziyetlerde torpillendiği halde de Norveç kara sularından ederek yapılan yüklü dan çi r istifade atı ke alden d kiyatı kışın Narvick İimar n Norveç sahillerini takiben y pılyordu. Baltık Denizine çıkan Bötnt Körferi deniz yolu kış mev. iminde - kullanıle yol ai nin en zengini Lulea Jimanına kadar şimendiler- le nakliyat yapılması zaruridir Önümüz yaz olduğuna yolundan, yani Batni körfe istifade edecekleri düşünülebilir Fakat bunun için İsveçteki den mödeninden limana kadar olan şi. difer hattını ran AL sevkiyatına tahsis olunması zaruridir. Böyle yapıldığı takdirde da? ihtiyaçlarını o karşılıyac müntazaman 5 malleri azdır gilizler Norveç sulartna ma- yin dökmekle Almanların demir ihtiyaçlar karşılamakta olan memlbiaların yarısını kapat sayılırlar. Çünkü sevkiy yalnız yaz mevsimine mahsus 0. Jan, tek yola inhisar et: ir. İskandinavyadan sonra Abloku- tırılması imal müt tefikler tedbirlerle müçad r. Almanların istediği kadar mal alemamalarım temin için Balka ha geniş bir surette ka ışscaklardır. lamıya ç çin Almanysyı şlandıran mesele, top, cephane için elzem olan demirin sevkiyatına müş olmâsıdir. İskandinavya ve Balk. hünün bekçiliği iddiasın, nan Almanların bir taraflı bitaraf- lıklara nihsyet veren abloka ted. birleri karşısında sulh bekçiliği msskesini atıp hakiki çehreleriyle görünmeleri pek tabiid o ——— ——— hayli tüfek, tonlarca kte vural. nlar sul. Antakyada Dokumacılar Birlik Kurdular TAN) abacılı — Şehrimizdeki bir toplantı ge Hasan Dokur seçilmiştir. İskenderunda İmar Faaliyeti İskenderun, (TAN) Kasabanın rıh- t boyu caddesinin ssfalt inşaatı hazırlıklarma başlanmıştır. Mayısta hazırlıklar tamamlanmış ve inşaat !baslamıs olacaktır harpte İtaraf devletler geçireceklerdir. yaparak birlik kurmuşlardır. Reisli-| JArtık Küçük Devlet, ,.. IBitaraf Devlet Yoktur Yazan: Sabiha Zekeriya Sertel İmanyanın Norveç'e asker çı. karması, gayelere varmak için açılmış bir harbin yeni bir safhasıdlır. Polonyanın, Çekosla. vakyanın istilâsı ile, Norveç'in istilâ- $ı arasında hiç bir fark yoktur. Bu, Almanyanın takip ettiği siyasetin ta- bii bir neticesidir. İngilterenin, Al- manyayı âçlığin “harimi ismetinde,, boğmak için takip ettiği abloka siy seti karşısında, Almanyanın, kendi. ne demir veren Şimal memleketleri. ni, petrol veren Cenubu Şarki dev- letlerini istilâ Etmesi, giriştiği mü- cadelede can damarlarını muhafaza muayyen için yapılmış ve yapilacak savletler. dir. İngilterenin de kendisi için bir ha. yat ve memat mücadelesi olan bü hergün altı milyon İngiliz li- rasını havaya savurarak beklemesi- he imkân yoktur. Kati bir harbi, meydan muharebelerinden ziyade ik tısadi ablokada bulan (İngilterenin, Almanyanın iktisadi o membalarını kurutmak için daha kati, daha şid. detli tedbirlere baş vurması, Norveç sahillerine mayin dökmek suretiyle, Balkanların ihracat delerini sa- tin almak için teşkil ettiği ma korporas- İyon teşebbüsü ile attığı adımlar, bu- güne kadar bir süküt safhası geçiren harbi hızlandırmaktan başka bir şey ildir Bugün İngiltere de, Almanya da tecavüzdedirler. Fakat bu badirede en acıklı devri küçük devletler, bi» Her iki hüyük devlet için de bir hayat memat mücadelesi olan bu harpte, önlerine bir kaya gibi dikilen küçük devlet manialarını bomba ile uçurup yürümek her ikisinin de zaruri men- İ faatleri icabıdır. rtık Devletler Hukuku kaidele rine, küçük devletlerin bitaraflığı €- saslarına sadık kalarak, insani ideal: lerle bir harbin yürüyeceğ'ne inan mak, dinamizmin karşısında dayanabileceğine asla. inanmak asına bir muhakeme ©- tizm'in Yürüyecekler ve geçecekler... Kü çük devletlerin “bitarafız,, diye çıkar dıkları narin sada, bu gök gürültüle- ri, şimşekler, kasırgı is dolu se- mada bir bulut gibi erimiye mah. kümdur. Bir karış “toprak vermeyiz esasına dayanan, milli istiklilleri korumak için kendi kendilerinden kuvvet alarak, bu çığın karşısında tek başına kalan küçük “devletlerin akıbeti, şu veya bu büyük devletin çizmesi altında çiğnenmekten başka bir netice vermiyecektir. Harp Şimale gitti, bizden uzakla: ti diyenler aldanıyorlar. Alman or dularını male sevkeden zaruret, ayni şekil, ayni mâna, ayni icapla bu orduları Balkanlara da indirecektir. Çünkü Almanyanın hayat membala- rmdan biri de buradadır. Zavallı küçük devletler, zavallı bi- taraf devletler... Bugün & sem sakalım, yukarı tükürsem by Zım diye, endişeler ve tahminler üs tönde bikarar inlerken, yarın üzer lerine yıkılan çığların altında, sarıl. dıkları ve taptıkları ideallerin, bir istilâ tufanı altında muhteva değis- tirdiğini, iktısadi lıştan sonra anlıyacak ve uyanacak. lardır... 'Küçük devletlerin, bitaraf dev- letlerin mukadderatı ancak harbin sonunda tekarrür edecek Bâde harabilbasra, Tevfik Fikret Mehmet Akif ve Kavgası i i Yirmi beş senedenberi geri ve İ ileri fikir mücadelesini temsil e- İ den bu iki şair arasmdaki kavga pr bir fikir edinmek isti. yenlere, Sabiha Zekeriya Sertel tarafmdan bu münasebetle açı dava için hazırlanan müdafaan: meyi okumanızı tavsiye ederiz. Kitap halinde çıkmıştır. Fiyatı 5 kuruştur. Ahmet Halit Kütüpha- nesinde satılır. Çocuğu refaha kavuşturmak istiyor- sanız Çocuk Esirgeme Kurumuna yıldı milletin en kıymetli hazinesidir. Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Merkezi

Bu sayıdan diğer sayfalar: