4 Nisan 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

4-4. 940 ea yararaaeemaaeaeazrez BUGÜN İsaaaeaeeseesarrea aaa Bitaraflar Manzumesinde İsveç İle Norveç Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL ugünlerde en çok bahis mevzun olan bitaraflar içinde İsve, ç'in vaziyeileri hakikaten mi bimdir. ; ; ; ; ; * din en belli başlı &- bu iki memleketin harp bakımından, Almanyaya son| “crece lüzumlu olmalarıdır. Almanya, İsveçten demir alır, O Yun 1935 te İsveçten aldığı demirin Miktarı 14 milyon tondu. 1936 da bu Miktar 18 milyona, 1937 de 20 mil. Yona ve 1938 de 28 milyon tona yük teldi, Alman; harp hazırlıkları Merledikçe, onun İsveçten aldığı de. Mirin miktarı da yükseliyordu. Bugün de Almanyanın, mahrum Yimamak istediği en mühim madde. len biri: Bu demirdir. Alman ya Giden Demir mmm 5 | Çünkü bu demir, Alman harbini besliyor ve Alman tecavüzlü hü kuvvetlendiriyor. Almanya, bu Ydadan mahrum edilirse, büyük bir ğa uğrar ve bu durgunluk Phu müttefiklerin plânı dairesinde kete zorlar. Yani Almanyayı Garp cephesinde, ne pahasına olursa olsun, taarru. Xa geçmiye sevkeder, Bu taarruz Almanyaya son derece bahalıya mal olacağı için Alman Milleti, harbin bütün ağırlığını his- #decek ve harpten sızlanmıya, onü siirükliyenlerin hatasını anla. huya başlıyacak, ve bu da tecavüz Miyasetini iflâs ettiren sulhe doğru kati adımlar atılmasını temin ede. tektir, Almanyayı hu vaziyete düşürmek, Onu hayati kıymeti haiz maddeler- Üeü mahrum etmiye bağlı olduğuna Köre bu iş nasıl başarılabilir? Müttefikler Ne Yapacaklar? rsi ile Fransanın İsveç'i işgal etmeleri mi lâzim? M teliklerin böyle bir şey düşünmedik- zi mı ! , Buna mâni olacak Strateji” sebepler de buna Yermez. Çünkü Şimal denizi Yoluyla bir seferi kuvveti hazırlayıp örveçe göndermek, bunu Norveç Yolu ile İsveçe sevketmek, son derece Müşküldür, Onun için böyle bir ihtimal bahis Mevzuu değildir. O halde Almanya hayati mahiyetteki maddelerden sl mahrum edilecek? Alınanların İsveçten demir almak! in kullandıkları yollardan biri de.) Diz yoludur. Alman gemileri Nor- Yeş'in Narvik limanma gidiyor, bu.) A gelen demirleri yükleniyor ve ie “tveç'kara sularını takip ederek bu! içpirleri Almanyaya götü da Pir yol İsveç'in Lulen den demirleri yüklenmek ve Baltık üpizinden istifade etmektir. Bu yol m? fazla yazın istifade edilecek bir N rare Diğer yol ise, daha fazla kış iin orveç Sularında Kontrol e e üttefiklerin son haftalar zar. tek, fında takip ettikleri hattı ha- Alpi Norveç sularından ayrılan 'an gemilerini batırmaktı. nlaşılan İngiliz donanması hun. böyle bu işe daha fazla ehemmi. Verecek ve bir tek Alman gemi iz demir yüklenerek demiri AL Yaya gölürebilmesine & imkân Tmiyecektir, anlaşılan müttefiklerin harp kon- tak u meseleyi tetkik elmiş ve buna © mühim kararlar vermişti Miz Una mukabil Almanyanın da de. kiz Yüklenen gemilerini himay bilg edbirler almakla meşgul olduğu! day ilmektedir. Noçalaylan o önümüzdeki günlerde alcak i.Veç suları mühim hidisata sahne ak ve Norveç ile İsveç hükümeti, yanya ile harp ti a PARİSTEN Yeni Getirdiğimiz Sümüşler, / vitrinlerimizde teşhir edilmektedir. DEKORASYON Beyoğlu İstiklâl EM İTALYA AKDENİZDE MAHPUS KALAMAZ “Giornale TAN STGİNİ HABE d' Ttalya,, Fransız Gazetelerine Bu Cevabı Veriyor Arnavutluk Bahriye Bahriyesine Alınm Roma, 3 olan kararlar arasında milletin nin çerçevesi dahilinde alınmış Subaylarının İtalyan aları Kararlaştırıldı (A.A.) — Dün Nasırlar Meclisinde ittihaz edilmiş harp için organize edilmesi işi- olan tedbirleri tebarüz ettiren gazeteler, bilhassa umumi ve hususi cemiyetlerin ve kadınlarla 13 yaşını geçmemiş olan sagirler de dahil olmak üzere askeri mükellefiyete tâbi olmıyan vatandaşların sivil seferberliklerine müteallik olan kanun lâyihasına işaret etmektedirler. |... 2... Amerika - Rusya Münasebetlerinin Islahı Güç r : Vaşington, 3 (A.A) — Sov. yet Seliri, Amerika Hariciye Nazırı Hull ile bir saat görüş. $ müştür. Bu görüşme, Amerika ile Sovyet Rusya arasındaki $ münasebetlerin heyeti mecmu- $ ası üzerinde cereyan etmiştir. Nazırla Sefir, bu mülâkat hakkında hiç bir şey söylemek istememekte iseler de İyi ha ber alan mahfillerde zannedil A REP TE Tİ TEZ ? ke teşkil ettiği ve Sovyetler ; askeri mahiyette olan $ eşyayı Almanyaya sevketmeğe $ uğraştığı müddetçe Vaşington $ ile Moskova arasındaki milna- $ sebetlerin ıslahı güçlükle kabil labileceğini sefire söylemiştir, . Türkiye - Fransa ve İngiltere Arasındaki Askeri Müzakereler Londra, 3 (A.A.) — Buttler, Avam Kamarasında beyanatta bulunarak, Türk - İngiliz ve Fransız askeri mü. messilleri arasında karşılıklı yardım muahedesinin askeri maddelerinin tatbikatı hakkında ahiren müzake. reler yapıldığım bildirmiştir. Romanyanın vaziyeti Londra, 3 (A.A) — Avam Kama. rasında işçi mebuslardan Gibson Ro. manyanın umumiyet itibarile kan vaziyeti ve sonra da İngilt muvacehesindeki siyaseti hakkında hükümet tarafından beyanatta bu- İunulma: istemiştir. Buttler, Hariciye Nazırı Lord Ha. Iax'ın helen bu hususta beyanatta bulunmayı faydalı bulmadığı ceva. bın vermiştir. © Müttefiklerin son Harp ; ; ; : ; ; ; $İ Mussoliniye Akdenizde İlalyayı diğer e e Bal | Gazeteler, modern harbin tam vel İtopyekün bir harp olduğunu ve sivil ve askeri faaliyetler örasında bir İhattı fasıl çizmenin mümkün olma. İdiğını yazmaktadırlar. İ Gezeteler, bundan başka deniz kuvvetlerine ve deniz ve topçu kıta- atma tevdi edilmiş olan tesisat ve faaliyetlerin inkişafını temine ma tuf olarak Nazirlar Meclisi tarafın. dan ittihaz edilmiş olan tedbirlerden de bühsetmektedirler. Bazı Fransız İve İngiliz gazetelerinde İtalyan sa. hillerine ecnebi donanmaları tara. fından yapılması muhtemel hücüm- İsra sit olarak intişar etmiş olan teh- ditkâr plânler dolayısiyle bu tedb İerin ittihazı zaruri görülmekedir. Giornale d'İtalia, Populaire gaze- İtalyanın Akdenizdeki, sel vererek diyor ki: “Fransız sosyalistlerinin organı, Akdeniz devletleri ile harbe sürükli. yebilecek bir hegemonya tesis etimek emelleri isnat eylemekle büyük bir hata irtikâp ediyor. Bilâkis asırlar. danberi Akdenizde hegemonya siya. seti takip edenler, İngilizlerle Fran. sızlardır. Akdeniz devletlerinin küv- vetleri ile hakları arasında bir mu. İvazene vücude getirilmesini istiyen İ İtalya, kendisini bu denizde mahpus | kalmak tehilkesine karşı müdafaa et. | J atmışlardır. Londra, 3 (Hususi) — İngiltere. hin Şimal sahillerine hücum eden bir Alınan tayy iş ve böylece İngiltere sahilleri ü- zerinde düşürülen Alman tayyarele- inin sayası (S1). hall: çe düşürülmüş ve anlaşılan on. i ki Alman t : nememi; le tahrip ed yor, Scapa Flow'a yapılan taarruz do. layısile Alman başkumandanlığı bir. çok İngiliz zırhlılarının hasara uğra. | tıldığını bildiriyorsa da, bu iddlanın katiyen aslı olmadığı resmen haber veriliyor. Bir İngiliz kafilesine hücum eden Alman tayyareleri, on beş bomba Borabaların biri de he-| i mek meeburiyetindedir. İtalya gibi milli hayatlarının merkezi Akdenizde olmıyan Fransa ile İngiltere, İtalya. | nı» harekâtı serbestisini tehdit eden bir takım araziye ve kontrol üsleri. | | ve sahiptirler. “Cebelitarık ile Süveyş ve Bizer. te' ve Fransa ile İngiltere tarafın. den Suriye ve Filistinde ihdas edil miş olan üssübahrileri zikretmek kâ. fidir.,, Arnavutluk bahriye subayları Roma, 3 (A.A) — Nazırlar meeli si, Arnavutluk, bahriye subaylarile yarsubaylarının İtalyan bahriyesine alımmalarına datr olan kanun lâyiba. |rinin açtığı ateş, Alman tayyarele. | defe isabet etmemiş, ticaret gemile-| rini kaçırmıya kâfi gelmiştir. Garp cephesinde müttefik kuvvet. | ler, üç Alman tayyaresini düşür. müşler ve bir İngiliz tayyaresile bir Fransız tayyaresi geri dönememiştir. Londra, 3 (A.A.) — Mühimmet Nezaretinin bir tebliğine göre, İskoç. yada bir mühimmat fabrikasında in. filâk olmuştur, Üç amelenin öldüğü #annediliyor. 4 amele de yaralan. mıştır. Şimal denizinde bir muharebe Oslo, 3 (A.A.) — Bergen" bir Norveç yapurunun gelen - İgiltere hükümeti İTALYAN İ Filosuna Mensup Gemiler Bi Manevrada iri) i ; i i i | Ingiltere Sahillerinde Düş ürülen Alman Tayyarelri 51i Buldu Hava Faaliyeti Gittikçe Artıyor on, on İki top atılmıştır. Norveç va. puru çok uzakta olduğundan müret. tebat muharebenin sonunu göreme- mişlerdir. Kopenhag, 3 (A-A.) — Danimarka hükümetinin, resmen bildirdiğine gö. Danimarkann kara sularında bir nezdinde vrotesto etmiştir. aim Milli Şef, Komedi Fransez'in Temsilinde Hazır Bulundular Ankara, 3 (A.A) — Bu akşam Fransız tiyatrosu tarafından verilen !kinci temsilde Reisicümhur İnönü hazir bulunmuşlardır. ine paş avec amour, piyesi, pek büyük muvaffa. kıyet kazanmış ve artistler, bir çok defa şiddetle alkışlanmışlardır. Sanatkârlar bugün Konservatuara giderek Molyerin “Gülünç Kibar. lar, adli eserini seyretmişler ve ençleri çok takdir etmişlerdir. Tem- silde Maarif Vekili ve Fransız Sefiri de hazir bulunmuşlardır. Bundan sonra sanatkârlar, radyo. ya gelerek şiirler inşad etmişlerdir. Burada güzide bir dinleyici kütlesi artis(leri hararetle alkışlanmışlardır. Sanatkârlar, yarın saat 12 de Kı. -İzılay menfaatine bir temsil verecek. İsini bugün kabul etmiştir. düklerini söylemişlerdir. Karşılıklı| -İler ve cuma günü akşamı Toros eks. presile Suriyeye gideceklerdir. Konseyi toplantısında verdikleri kararların biri, harp bittikten sonra da emniyetlerini sağlamlamak için tedbir a maktı. Bu kararın ifade ettiği mânayı Daily Te- legraph siyasi muharriri şu şekilde izah ediyor: “Geçen harp sonunda büyük bir hatâ irtikâp edildi. Ve İngiltere, Avrupa sulhü, bilhassa Fransanın emniyeti hesabina hiçbir taahhüde girmedi. Bu karar ile bu hatâ tamir ediliyor.,, * Bir Fransız muharriri de ayni kararı şu şekilde izah edi. yor: “İngiltere, Avrupa işleriyle meşgul olmıya başla, dıktan sonra onun hareketini bir aksülâmel takip etti ve İngiltere harpten sonra tekrar adasına çekildi, İngil, tere, bu hutayı tekrar etmiyecek.,, * © Uzak Şark vaziyeti yeni Caddesi No. 353 Sebebi Japonyanın, Çin bir inkişaf geçiriyor. dahilinde bir hükümet teşkil etmesi ve hü ikümetin başına Wang Ching Wei namında birini getirmesidir. Maksat bu ye- ni Çin hükümeti elile, Çini, bir Japon müstem- lekesi yapmaktır. Yeni Çin hükümeti, iç Mon- golistan ve Şimali Çin hariç olmak üzere Japon- lar tarafından işgal olunan araziyi idare ede- cektir. » Buna mukabil Çin milliyetçileri Çank - Kay - Şek'in riyaseli altında harbe devam ediyor ve memleketi kur. tarmak için ıyorlar, Bunlara göre Japonların yar. dimiyle ve İsteği ile teşekkül eden hükümet, bir takım vatan hainleri tarafından teşkil olunmuştur. Bu hükü. metin teşkili milli mü icadele Üzerinde tesir etmiyecek ve mücadele sonuna kadar devam edecektir, n bütün hızıyla mite de Çank - Kay - Şek'in başladığı milli savaş, rlemektedir, Çank Kay Şek il arka. daşları ve milli Çin ordusu eskisi gibi, memleketi kur. İarıncıya kadar harp edeceklerdir. | -İğa bakması, çelme atmak iç my — FELEK za varam AR A Dosta, Düşmana Dair Yazan: B. FELEK B ir adamın ne dostu, ne düşmanı olmazsa onun kadar bedbaht tasavvur edilemez. Muhabbete mazhar ve husumete müstahak olmak ta bir kıymet ifade eder, Tesbih böceğinin ne dostu vardır, ne düşmanı, Kelebeğin herkes dostudur, akre. bin herkes düşmanı. İkisinin de bö- cekler âleminde birer mevkii vardır. Ve şüphesiz tesbih böceğinden üs- tündür. İnsanlar da böyledir. Kimi adam vardır ki; salaşpur gibidir. Hiç bir mukavemet, manza. ra, çehre ve karakter ifade etmez Bu gibilerin ne dostu olur, ne hasını Adetleri hayli çoktur. Kimisinin her- kes dostudur. Bunlar azlık teşkil e derler. Kimisi vardır ki; berkes düş. manı olur. Bunlar da çok değildir. Dostu da, düşmanı da çok olanlar» dır ki; muhitinde tesir yapabilmiş ve muhtelif karakterlerden bir kısmını memnun, bir kısmını dilgir etmek çi. bi renk göstermiştir. Ülfet âlemimiz böyle dost ve düş. man kamplarına ayrılma İster İste mez dilimizde de bu iki cepheye dah meseller ve sözler söylenmişti Size bunlardan bir kaçını yazaca. Zum, Birlikte inceliyelim; — Dostluk kantarla, alişveriş mis- kale, Derler. Pek doğrudur. Çünkü dostluğu ba. dutsuz tutmak kadar hesabımı tahdit etmek gerektir. Bu o demektir ki; dostluk hararetine kapılıp hesabını kitabını şaşırmamak lâzımdır. — Dostla ye iç! Alışveriş etme! Mümkün olsa ne mutlu. Çünkü maalesef insanlar arasındaki müna. sebetler hep alışveriş yüzünden bo- zulur. Herkes ayni ahlâk sağlamlı. ğında olsa ne âlâ! Fakat ne çare ki; bele alış âleminde namus damgak arı sürmekteki zorluk yüzünden dökenlerin foyası meydana çıkmen insanın dostu tarafından ak datıldığını görür ve adama küser Bu da bir zarardır. — Dost başa, düşman ayağa bakar. Derler. Ne dereceye kadar doğru olduğunu kestiremiyorum. Çünkü, bir çokları. a BEe, Kudunların ayaklarına &- sl ve şüphesiz onlara düşmanol- İmak hatırlarına bile gelmez. Bu olsa olsa şundan galattır. Düşmanın aya. en mü nasip zamanı tasarlamak için olma dır. Maamafih yüzünüze bakanla. rın hepsini dost sanırsanız vay olur ze. — Dost adama aci söyler. Doğrudur. Lâkin düşman da mut mez. Onun için söyle. diği sözün acı olduğuna bakıp, söyli- yeni dost saymak safdillik olur. Şu var ki, mutlaka dost olduğunu bildi. ğini kimsenin sözü acı gelirse ©. nu dostluğuna bağışlarsınız. — Akıllı düşman akılsız dosttan evlâdır. Dedikleri doğru değildir. Düşma İnan akıllısı beterdir. Onun için bu sö, zü şöyle tâdil edebiliriz. — Dostun akıllısı, düşmanm akıl sızI. Böylece hem akılsız dosttan kur. tulmuş, hem akıllı düşman elinde hırpalanmak teblikesini bertaraf et. miş oluruz. — Düşenin dostu olmaz. mma enderdir. Bu mesel da- de “Düşene dest olmak tehli, '» demek ister. Nefsi muha, faza bakımından faydalı bir sözdür. Ahlâk bakımından tahlile değer, Miaamafih bu sözün alt tarafım tavsiye etmem. Çünkü; — Hele bir yol düş te gör! Dedikleri, bu cümlenin birinci kıs. mın ispat içindir. Buna ise daha ev. velden inanmak işi denemek için düşmeye kadar göze almayı icap et- mez. Millet Meclisinde Ankara, 3 (AA) — B.M. Meclisi bugün Refet Canitez'in Başkanlığın. da toplanarak Ankara şehri imar müdürlüğü ile Hava Yolları İşletme İdaresinin 1936 yılı hesabı kati maz. batalarını tasvip eylemiş ve Ankara Hukuk Fakültesi İnşaatının ikmali için teahhütlere girişilmesi, ibtiyaf zabitleri ve askeri memurlar kanu nunun 3 üncü ve 14 üncü maddeleri. nin tâdili hakkındaki kanun lâyiha. larının da ikinci müzakerelerini yapa Tak kabul eylemiştir. Meclis Cuma günü toplanacaktır, leme eee Ziraat Vekilinin Konuşması Ankara, 3 (A.A) — Ziraat Vekili Muhlis Erkmen yarın 19.25 de rad yoda köylü ile bir konuşma yı caktır. EN