3 Mart 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 6

a a m — Sp mL lamel enkei a Alman Hürriyet İstasyonu “Evamiri Aşere,, mize Riayet Edenler Çoğaldı Yazan: Hürriyet İstasyonunun Londra Mümessili Alman işçilerine düşen vazife el bir- ölonya işgal edilmişti. İngiltere |lİĞİ ile hareket etmek, ve mücadele. v ye başlamaktır... R —5— ile Fransa, Almanyaya harp İlân etmiş bulunuyorlardı, Harpten kısa bir zaman mukaddem, hürriyet istasyonu çalışamıyacak hale gelmiş- | maddelik bir programı vardı. Ve bu İL Acaba yeniden çalışabilecek |Program- hergün şu suretle tekrar ediliyordu: miydi? Müyonlarca Alman, hep bu süsli #oruyor ve radyosunu karıştırarak) tertip etmeli, icap ederse sabotaj yap bunu öğrenmek istiyordu. Fakat is.| malı, işçi askerse, silâh atmamalıdır. | ? — Nazistlerin bütün hasımlarile!riplerin vücude getirdikleri şartlarına uydurmak zaruretinde. tasyon yeniden faaliyete goçmiş, hat. tâ kuvvetlenmişti, Ohun yine İsali. | hirleşmelidir. yet esasını, Nazist hükümetini de. virmeyi istemek teşkil ediyordu. İsmek mimkünse söylenmeli ve haki- tasyon, cephedeki askerlerden alınan | kat herkese bildirilmelidir. mektupları okuyor, muhalefetin harp| hakikat, nasyonal - sosyalizm ile mü- şartları içinde nasıl çalışacağını izah | cadelede kullanılacak en büyük si. ediyor, harbin hakiki hedeflerini teş. | lâhtır. i hir ediyor. Hakiki harp haberlerini tikâr yaptığım bildiriyor ve bu yüz tesyon bu güçlüklere galebe çalma. nın çarelerini yayı demokrasiye kavuşturmak için yapılacak herşeyi yapıyordu. tasyon, 29 Eylül 1039 dan başlı. yarak bilhassa olduklarını, Nazizme karşı muhale. vaziyet almaları lâzım geldiğini en atıyordu. Bundan başka den beyannamede bilhâssa şu sözlere tesadüf olunuyor: 1914 te olduğu gihi, Alman milletini —z TAN 1940 Bütçesi Başı 1 incide) larda yapılan normal isühlâkin azal. ması bahasina mevkiini işgal edehil- miştir. Umumiyetle dünya ticaret hare- ketlerinde, sulh zamanında hasıl o- lan buhran, harp haline göre olduk» ça normal telâkki edilebilir. Her devirde muharebeler iktisadi faaliyetler üzerine müessir olurdu. Fakat Büyük Harptenberi, harplerin mahiyeti tamamen milli bünyelere İstinat etmiye başlamış ve milletler, bütün kuvvetleri ile, bilhassa iktı- sadi membaları ile karşı karşıya gel- An hürriyet İstasyonunun da! mişlerdir. Nazistlerle mücadele için on Bu hal, muharipler için olduğu ka. dar, yarın için kendisine bir harbi mukadder görmese de onu karşıla. mak için tedbirler almiya mecbur 0- 1 — İşçiler ağır çalışmah, grevler|lan bitaraflar için de ehemm bir mâna İfade etmektedir. Çi bitaraflar da bitaraflıklarım mu xn ık harp 3 — Naristler aleyhinde ne söyle. |dirler. Çünkü yaya bıraktığı kendine düşen hisseyi almıştır. Bu ekini harp balinde ol. mamakla beraber harbin dün- iktisadi o tesirlerden tibarla, Türkiye bütçesinde ithalât için elinizden tahrikçileri, ağan- İetin onlara dayandığını, ona göre)ları, teşhir ediniz. Sahte dostlardan sakınınız. Bir ensus keşfett'niz mi ,İderhal bütün dostlarınıza bildiriniz. 10 — Elinizdeki bütün kuvvetleri, kında izahat veriyor, Avusturya hal. | Nazistlerle mticadele için kullanmız. kını kıyama ve halâs öidaline davet Alman kültürünün en kıymetli ele. ediyordu. Avusturyalılara hitap e-)manları mahvedilmiştir. Alman me. 4 — Nazistlerin yalanlarına inan-| gümrüklerinde ve ithalât maddelerin veriyor, ve hergün Almanyadaki| mamalıdır. Bilhassa Nazist gazete- sulh temayülünü takviye ediyordu. |lerine ve radyolarını katiyen inan- İstasyon, bundan başka kimlerin ih. | mayınız. 5 — Soyulmamak den muhalefet gittikçe kuvvetleni. | geleni yapınız. Bankalardaki para- yor, Gerçi, harp ilânı muhalefetinİnizi çekiniz ve tasarruf sandıklarına faaliyetini güçleştirmiştir. Fakat is-|para yafırmayınız. 6 — Irk ve din arasında fark gö. anlatıyor ve Alman. İzetmemek gerektir, 7 — Nazizm kurbanlarına yardım ediniz. a 8 — Nar'zm aleyhindeki mücade. silâh fabrikalarında |lenizi metot ve sistem dairesinde ida- çalışan işçilere, harbin sinir merkezi |me ediniz. 9 — Casusları, den almmakta olan muamele ve İs. thlâk vergileri geliri sulh senelerine nazaran hissolunur derecede bir te- nezzül kaydetmiştir. 1940 mali senesi için bu miktar 40 milyon lira tahmin olunmaktadır. Bütçenin bu gediğini kapatmak için alınacak tedbirler arasında bazı de let hizmetlerinin kısılması, mese geçen seneye nazaran sivil bütçeler- den yüzde on derecesinde bir tenki. hat yapılması bir çare olarak ileri sürülmektedir. Fakat bu kâfi değil dir. Gediği kapatmak için vatandaş: | ların fedakârlığına ihtiyaç bissolun- maktadır. Bazı veryilere zam yapılması bir zaruretin ifadesi telâkki olunabilir. Bilhassa dünya vaziyetini yalnız ik. tsadi inhidamlarla değil, fakat bey- nelmilel emniyetsizlik havasının do- hapse atılmıştır. Alman çiftçiliği e. “Almanyanın kapitalist liderleri,İsaret hayatı yaşıyor, ğuracağı ruhi, siyasi, askeri netice- lerle mütalâa etmek iktiza eder, O zaman bütçe rakamlarının arttır. İstasyonun bu Evamiri Âşeresine| ması, devlet'hazinesine fazla varidat tekrar harbe sürükledi. Bu harp, hak|rinyet edenler pek çoktur. Çünkü|temini en büyük vatan vazifesi ha- lı bir harp değildir. Vatan namma|burlara riayetle hürriyete kayuşa-| Lini alır. Dünyada emniyetsizlik ha- yapılan bir harp te değildir. Yalâs|caklarına inanıyorlar, - harbi de değildir. Ayni zamanda bu harp, haklı bir harp değildir, çünkü başkalarını esir etmek ve ya. hancılara ait toprakları ele geçirmek emperyalistik bir harptir. Alman milletinin yaşayışını yüksel. tecek mahiyette deği kümet Avusturyayı ve yeni vergiler tahmil etmiştir. “itlerin Praza girdiği gün, Al. AF GIDA Karışık ve Nasıl Yapıldığı Belli Olmıyan Bayat Çocuk Gıdalarile Yavrunuzun Sıhhatini' Tehlikeye (o Koyarsınız. Saf ve tabii hububattan yapılmış HASAN ÖZLÜ| UNLARINI ÇOCUKLARINIZA YEDİRİNİZ. SIHHAT ENERJİ stasyonun yaptığı bir vazife de, hariçteki Alman dostlarının fr. Alman hükümetinin maksadı,|mesajlarını, Alman milletine bildir. sermayeğarları için yeni iptidai mad-|mekti. Bu gibi mesajlar İsveç âya. de kaynakları bulmak, yeni piyasa. |nından George Branting, Norveç İşçi lâr temin etmek ve para yatırmıya| hareketi lideri Olaw Weğheim, Ame. müsait yeni sahalar açmaktır. Har.|rikanın bin bu çesidi halk alevhindedir. Ve|fild Hays ve Fransa işçileri Wderle. rinden George Bulsson tarafından Nasist hükümetin harp hedefleri, | gönderiliyordu. 1940 yılbaşı, gecesi, İngiliz maden , Nazist hü,|cileri teşkilâtı reisi Will Lawther'in zaptetmiş, Çe-|bir mesajı okundu. Mister Lawther, koslovakyayı ilhak etmiş, fakat Al, |(600.000) İngiliz işçisi namına AL man halkının yaşayışı düzelmem'ş,|man amlesine hrtap ediyor ve onları bilâkis büsbütün fenalaşmıştır. Bu| zulümle mücadeleye (çağırıyordu. fütuhat siyaseti, Alman halkına yeni| Buna benzer kuvvetli mesajlar pek yükler yüklemiş, yerli fedakârlıklar | coktu. Ve bunlar Alman milleti üze. rinde çok iyi tesir yapıyordu, istasyonu AL man işçilerinin mesai saatleri uzatıl.|manyada mühim bir rol oynamıştır. dı. Elhasıl Almanya büyüdükçe ha).| ve bu rolünü oynamıva devam et kin yoksulluğu artmaktadır. O halde| mektedir. irri— İiderlerinden Gar- MERCİMEK ÖZÜ Dünyada Mevcud Çocuk Gi p En Mükemmelidir. | HASAN DEPOSU: Bahçekapı Beyoğlu Tramvay durağı karşısında vası eserken memleketin istiklâlini, manidar Sall Sonar Dae ile mümkündür. Milli müdafaa mas- raflarını, en aziz bir vatan borcu ©- larak temin etmek bizim için elbette ki bir zarurettir. Hiçbir demagojiye Sovyetlerle Finler Viborg Kapılarında Dövüşüyorlar (Başı İ ineide) tarmıya geldiği halde kendini de kur- taramamıştır. hattına geçeceklerdir ki, bu mevki. ler de son derece kuvvetlidir. Bu su- retle Finler garpta üçüncü, merkez- de ikinci ve şarkta Taipale'de birinci hatta bulunuyorlar. Pinlerin karşılaştıkları tehlike, Vi. borgun sukutundar; sonra, Sovyetle.. rin, Viborg körfezinden © geçerek karaya varmaları ve üçüncü müda. faa hattının arkasma geçmeleridir. ne mâni olmak için çalışıyorlar. Son hadp tebliğleri Sovyetlerin bit mart tarihli tebliği |i zahındaki taarurzlarını muvaffakı. yetle inkişaf ettirerek, Vuoski nehri Üzerindeki nikkla köyünü, demiryolu üzerin nunu, Viipuri şehrinin Cenep ve dış mahâllesini ve Viipuri körfezinin batı sahili üzerindeki Kelhsn.emi burnunu işgal etmişlerdir. Düşman Viipuri şehrini yakmaktadır. 11 şubattan 1 marta kadar Sovyet kıtaları 922 müstahkem noktayı iş gal etmişlerdi. Bunun 235 i betonlu Viipuri Serdobol 306 top, 2732 mitralyöz, 19 tank, 20 bin obüs, 10 bin tüfek ve 14 milyon kurşundur. Cephenin diğer bölgelerinde mü. him hiçbir hâdise olmanuştır. si düşürülmüştür. di, düşman fayyaresi düşürülmüş, ayni müddet zarfında vetleri 3İ tayyare kaybetmiştir. düşmeden hakikatleri açık olarak ko- nuşabiliriz; Kuvvetli silâm olmıyan- lar cesaretlerine ve vatanseverlikle. rine rağmen davalarında muvaffak olamamışlardır. eni yıl bütçesinde milli müda. fsayı bu bakımdan hesaplıya- cağız. Bunun içindir ki, milli müda- fan bütçesi, mühim bir kısmı fevka. lâde tahsisattan olmak üzere 150 mil, na çıkarılmıştır. e şen 312.140 Nralık bütçeyi, harbin dünyayı kapladığı sene için mümkün olan bir hesap diye kabul edebiliriz. Biz bu hesap içinde mem- leketin imar ve inşa faaliyetini de duffu şartlar göz önüne alınınca ken. caktır, Ancak onun hudutlarını akh- selim tayin eder, Ateş hattının haricinde olmakla beraber geçireceğimiz senenin dün- yanın Iktisadi faaliyetinde, müdafaa işlerinde daha yeni ne gibi tesirler yapacağını bilmiyoruz. Yalnız şuna inanabiliriz ki, martın birinci günü devam ettireceğiz. Tabi bu imar ve | cİrmişlerdir. Dün nihayet bulan te. inşa faaliyeti dünyanın içinde bulun- |mizliğin bilânçosu şudur: ğı mevzii taarruzlar Muorda ve Ay- Topao istikametlerinde “düşman ağır zayiatla püskürtülmüştür, Finlanda. | lılar, Sainio Perojoki ve Hainjoki is. #ikametlerinde çekilmişlerdir. Berza. han Şark kısmında Tafpake üzerinde. ki düşman taarruzları tardulunmuş ve 4 tank tahrip edilmiştir. “Ladoganın Şimali Şarkisinde 18 inel frkaya yardım İçin gelen 34 Sovyet tank livası muhasara eği miştir. “Finlandalılar 29 şubatta düşma- nın son İstinat noktasını da ele ge- Aralarında liva kumandanı ile 18 diliğinden bir tasfiyeye tâbi tutula- (inci fırka kumandan: da olmak Üze. İtalya, İngiltereyi Protesto Etti (Başı 1 incide) Taymis gazetesinin başmubarriri, Büyük Millet Meclisine sevkedilmiş| te alyaya Alman kömürü nakleden va- olan yeni sene bütçesi, güclükler için. de hesap edilmiş, prensipleri sağlam bir bütçedir. Temenni edelim ki, dünyada sulh çabuk avdet etsin ve Cümhuriyet tarihinde bu bütçe tek olarak kalsin! Finlandaya Giden Danimarkalı İşçi ve Makinistler Kopenhag, 2 (A.A.) — Demir sa. nayiine mensup Danimarkalı 300 iş. çi ve makinist, harbin devamı müd. detince Fin sanayiinde çalışmak ü. lerdir. ———— İngilterede Siyasi Mülteci Addedilen Ecnebiler Londra, 2 (A.A.) — Avam Kama. Nazırı, hususi mihkemelerce va. ziyetleri tetkik edilen düşman mem. İeketleri tebaasndan 60 bin kişiden takriben 57 bin kişinin siyasi mülte. ei addedildiğini söylemiştir. Nazır, İngilterenin en mühim askeri mer. kezlerinden biri olan Aldershot civa. rında oturan ecnebi tebaası hakkın. purların araştırılması hakkında şu satırları yazıyor: “İngiltere bu tedbiri almaktan uzun müddet istinkâf etmiştir. Bunun se. bebi İtalyaya karşı olan dostluğu ve Roma görüşmelerinin İtalyan malı mukabilinde İtalyaya, Tagiliz kömürü verilmesini derpiş eden bir anlaşmı. ya müncer olacağı ümidinde bulun ması âdi. Bu anlaşmanm İmzası geciktiği çin diğer bitaraf memleketler “İn. giltere İtalyanın Almanyadan itha. It yapmasına müsaade ediyor da İzere dün Finlandaya hareket elmiş-| neye bize mâni oluyor?” diye pro- testoya başladılar. Bu hususta Avam Kamarasında hükümete birçok sualler sorulmuş ve sabırsızlıkla cevap istenmiştir. Bu. na binaen hükümet İtalya hakkında "rasında beyanatta bulunan Dahiliye daha fazla müsamahalı davaranamı. yacağını anlamıştır. İngiliz hükü. meti İtalya ile anlaşmayı bir an ev. vel imzaya çalışacaktır.” Li Roma, 2 (A A) — Ban eenenf zeteleri tarafından İtalyanm Ame. rikadan kömür almak üzere müzake. relere giriştiğine dair verilen haber. ire, 2050 ölü, 105 tank, 12 zarklı oto. cephesinde Sovyetlerin bir kolu im-|mobil, 6 top, her biri dörder topu 5 ha olunmuştur. Bu tank kolu, müşkül İhava dafi teçhizatı, 200 kamyon, 28 bir vaziyette olan bir Rus kolunu kur | otomobil, 25 cephane arabası ve di. ğer malzeme. Bu Stinao noktasının zaptı, Firlanda müdafsa mvzilerini Viborgun sukutu ile de Manner. |çok kuvvetlendirmiş ve Finlandalı. helm battı yarılmamış olacaktır Çün |lâr harbin başındaki mevzilere vur. kü Finler burada üçüne müdafaa | mişlardır., o Stokholmdan bildirildiğine göre, Sovyet tayyareleri tarafından İsve. çin şimalinde Pajala köyünün bom. 000 İsveç kuronluk hasar olduğu tahkikat neti. bardımanı neticesinde 7: cesinde tesbit edilmiştir. Finlanda mutlaka hürriyete kavuşacaktır Sovyetlerin Finlandaya taarruzu Bu yüzden Finler, körfeze mütema. | hakkında dün Londrada bir nutuk diyen top ve mayin atıyor. Ve düş. |söyliyen Canterbury baş peskoposu manlarının buz üstünden geçmeleri. |ezcümle demiştir ki: “Halen dünyada hâkim olan tema. yül şudur; Kuvvetine güvenen her 3.3.9409 | Karısını Yaraladı. Kayınbiraderini Öldürdü Van — Askerlikten yeni terhis © dilmiş olan İskele köyünden Dursun Bahadır, karısı Yekup kızı Firdevsi ın birade- İri İsmailin yanında bulmasına ve bir İçok dedikodulardan sonra karısının boşanma davası açmasına kızmıştır. Firdevs ve İsmail, mahkemeye gi- İderlerken. adliye binası önünde Ba. İ hadırla karşılaşmışlar, aralarında bir görüşme olmuştur. Dursun, birden- bire tebencasını çekip kayın birade- rini öldürmüş Firdevsi de yaralamış. tır. Bunu bir namus İcabi yaptığın söyliyen Bahadır tutulmuştur, m Montevideo'da Yeni Bir Muharebeye Meydan Verememek İçin Montevideo, 2 (A.A.) — Muhtemel yeni hir muharebeye meydan verme. mek ve emniyet mırtakasının ihİğlL ne mâni olmak üzere Punte de L/'est civarında dört Arjantin kruvazörü demirlemiştir. Lüksemburg Dükalığı ve Ani Taarruz İhtimalleri şudur: lel verebilir, 1 martta Sovyet kıtaatı Kareli ber. |ki, müttefikler muzaffer olacaktır ve Avrupada Yorbalığın hakimiyeti »i- yet bulacaktır. Netice ne olursa ol- Paakkolanpkoski çağla. İsun, Finlanda hürriyet ve istiklâline yam bölgesini, Heinjok! şehrini, Man. | kavuşacaktır. devlet, diğer devletlerin hürriyet ve iklâllerine kendi nefine olarak ha. Finlandalılar bilsinler istasyo. | Almanyada Çocuklara Vitamin Komprimesi Verilecek Berlin, 2 (A.A.) — Taze sebze te- dariki yüzünden çekilen sıkıntı dola. yısile yaşları 10 ile 13 arasında olan çocuklara, mart. nisan ve mayıs ay. ları içinde her gün genç bünyeler elzem taze sebze vitaminlerini ih' &den birer komprime verilmesi düşü topçu yuvalarıdır. Düşmanın zaylatı | ölmektedir. —— İlalyan Şairi Danonzio'nun Ölüm Yıldönümü Roma, 2 (Hususi) — Meşhur şair Sovyet tayyareleri düşman Kıtan. | Gabriel d'Anonzio'nun ölümünün i. tını ve askeri hedeflerini bombardı. | kinci yıldönümü münasebetile bu- man etmişlerdir. 11 düşman tayyare. | gün büyük bir merasim yapılmıştır. ——— T. İŞ BANKASI 1940 Küçük Cari Hesaplar İKRAMİYE PLÂNI 1 adet 2000 Urahık > 2000.—lira 3,000 ; id, *. S0 , zi 2, 480 » z300—, *, 1 , mi, ». m, 21150, 20, SB , —100—, Keşideler: 4 şubat, 1 mayıs 1 ağustos, 1 ikinciteğrim tarib- İn yarağı Döre i ler salâhivettar mahafilce tekzip ©-| ierinde yapılır, ör. dilmektedir. €, y K k irşovanın Sovyet have kuy- |bombardımanı esnasında içinde Cho. pin'in kalbi saklı bulunan kiliseye de . bir Alman obüsünün düştüğü teey. “Kareli berzahında düşmenin Vi. İyüt etmektedir. Kalbin bulunduğu puri körfezile Vuoski arasında yaptı. | Kap patlamıştır. Brüksel, 2 (A A.) — Lüksemburg Büyük Dükalığının Hariciye Nazırı Bech, şimdi Brükselde bulunmakta. dır. İyi haber alan mabfillerde gayri resmi bir membadan gelen malüma. ta göre, Bech ani bir taarruz esnasın. da Büyük Dükalık halkının tahliyesi imkânlarını araştırmaktadır. Brezilyadan Ayrılmak İstemiyen Almanlar Rio de Janeiro, 2 (A.A)— Alman. yaya dönmekten imtina eden beş AL man bahriyelisi, Alman konsolosu. nun talebi üzerine Pertambuc'da tevkif edilmiştir. Bunlar mahkemeye müracaat ede. rek, nazi rejimine muhalif oldukları. nı ve buna binaen Brezilyadan ay. rlmak istemediklerini bildirmişler. dir. Basın Birliğindeki Konferans Dün, Basın Birliği binasında Hü. seyin Cahid Yalçın, gazetecilerle Ma. jino hattını ziyaretine ait samimi bir konuşma yapmıştır. Hüseyin Cahid Yalçın, bu konuş. “ im ve İktisadi vaziyetle. rini anlatmış, ondan sonra Majilo hattının harp kabiliyeti hakkında ge. niş İzahat vererek, Fransız halkının Türk milletine olan derin sevgisini ifade etmiştir.