3 Mart 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

——— 3.3 .34p BUGÜN Weâlles'in Seyahati Yazan; Ömer Rıza DOĞRUL A merika Cümhurreisi Mister , Roosevelt namına Avrupanm Yaziyetini bir bakışin anlaşılacak ale getirmek için, tahkikat yapma. a memur edilen Mister Welles, Ro- Madan sonra Berlini de ziyaret etti Ve Almanya Harleiye Nazırı, Alman. Ya şelile, ve nihayet Mureşal Göring ile görüştü. Bu akşam Berlinden Pa- tise gitmek üzere hareket edecektir. Mister Welles'in Roma ve Berlini Ziyaretten edindi tıha, dünyanın ber tarafında merak edildiği bunu öğrenmeğe imkân maktadır, Onun, Romada öğrenmeğe çalışacağı bircok meseleler vardı. Almanyanın Polonyayı istilâ etmesi, Kalya tarafından tasvip edilmemiş, İtalya bu istilâ hareketini beğenme. diğini gösteren bir vaziyet almıştı. | Bu vaziyetin içyüzü neydi? Alman. Ya ile Sovyet Birliği arasındaki an- laşma İtal: nasıl karşılanıyor? İtalyanın Akdenizde takip ettiği si Yaset, onun Akdenizde mahpus ol duğunu söylemekle takip ettiği mak. sat nedir? İtalyanın Balkanlara kar. # vaziyeti ve her ihtimal karşısında tutacağı haltı hsreket ne olabi Amerikanın anlamak istediği bü tün bu meseleler hakkında Mister Welles'in aldığı cevaplar her halde mühimdir. Pakat bu cevapların ma. hiyetini kestirmek imkân henüz mevcut değildir. Almanyaya gelince: Mister Welles'in Almanyada öğ- renmek istediği meseleler, daha 22 ehemmiyetli değildir. Bir Amerikalı diplomatın Avrupayı bu şekilde zi. yareti Almanyayı sinirlendirecek bir hâdise sayılabilir. Çünkü Amerikada diktatör rejimi aleyhinde çok şid. detli cereyanlar vardır ve bizzat Mister Roosevelt de, nut diktatörlüklere karşı ağır iltifatları. Bi esirgememiştir. Bu yözden Almanyada Mister Wellev'ir ziyareti, geçen harp esna. sında Amerika Cümhurreisi Mister Wilson tarafından Avrupaya gönde. Halbuki iki seyahat arasında bil. yük fark var. Mister House, muha. riplere teklifler getirmişti, Mister Welles yalnız Avrupadaki vaziyet hakkında malümat almak üzere gel. miştir, Bu malümatın hakkile top. lanması için, yapılması lâzım gelen şeylerin biri, meselâ; Mister Welle. sin Çekoslovakyay! ve Polonyayı 31. yaret etmesiydi. Çünkü bu harbin asıl sebebi, bu memleketlerin istilâ. sıdır, Her halde Mister Welles, bu ba. hisler üzerinde Alman makamatının noktal nazarını öğrenmiş olacaktır, İngiltere ile Fransa, Polonya ile Çe. koslovakyanın istiklâli üzerinde 15. rar etmektedir. Almanyanın bu ba. his üzerinde verceği cevap Her Hit. lerin son nutkundan anlaşılmıştı. A. taba Almanya bu meseleler üzerinde daha müsait bir cevap vermiş midir? Sonra Amerika tarafından merak edilen noktaları tenvir etmiş midir? Bugün bu bahisler üzerinde bir sü. rü #ahminler yürütülüyor. Fakat bunların birine de inanmak doğru değildir. Çünkü Mister Welles, her Be öğrendiyse, Mister Roosevelte bil. âlellmek üzere öğrenmiştir. Ve onun bu yaptığı tetkikat üzerinde her han. Hi bir kimseye bir şey söylemesi, ya. hat bir şey çıtlatması beklenmez. İngiltere ile Fransa: ister Welles'in Fransa ve İn. il ireceği günlerde gilterede geçirecesi gi ki memleket harp hedefleri hakkın. is malâmat alacak ve ondan sonra anlaşılan yine Roma yolile memleke. ine dönecektir. Seyahatin ikinci safhası» © ter Roosvelt ile görüşmesinden sonra hatin tebarüz edecek ise de, bu *<Y9 Avrupa sulhü bakımından müsbet bir netice vermesi beklenmiyor. İsviçre Nezaretlerinde Yeni Yapılacak Değişiklikler Berne, 2 (A.A) — Federal Konsey bugün muhtelif nezaretleri konsey. yeler arasında tevzi etmiştir. Mottanın yerine hariciyeye Pillet Golaz geçmekte, onun yerine de pos. ta've gimendifer nezaretine Yeni ÇE zadın Enrico Celio geçmektedir. Hariciye muav' i .Mieielfle vOkti bulunma. | onun Mis. | inliğine Eter gek ı SO İTALYADA Son Askeri Tedbirler Roma, 2 (HUSUSİ) — Italya hükümeti askeri ha- zırlıklarına devam etmekte ve yeni tedbirler almakta- dır. En son tedbirlerin biri 1911 ile 1914 doğumlular a- raşındaki sınıflara mensup olup evvelce vaziyetleri as- kerliğe uygun sayılmıyan kimseler askeri hizmetlerini. ifa için yeniden davet olun- muşlardır. Bunlar yakında vuku bu- lor davele icabet edecekler- dir. * Mezuniyetler Kaldırıldı Roma, 2 (A.4.) — Kışın orduya verilmiş olan bütün mezuniyetler Harbiye Ne- zarelinin bir emriyle tama- men kaldırılmıştır. Arkadaşımız Aka Gündüz Şerefine Verilen Ziyafet Bükreş, 2 (Hususi Muhabirimiz. den) — Arkadaşımız Aka Gündüz, bugün Ekalliyetler Nazırı Grogonis ile görüşmüştür. Romanya o muharrirler cemiyeti reisi Heresko tarafından Sina palas. ta bir öğle ziyafeti verilmiş, bu zi. yafette tanın. üz, yarın (bugün) Ekal. azırile birlikte Transllyan. yaya gidecektir. —— -— Şimal Devletlerinin Yaptıkları Yeni İkrazlar on, 2 (A.A) — Federal is. ikraz şefi Jess Jones, ithalât ve ih. bankasının ında, İsveç ve Norveçe sırasile 20, 15 ve 10 milyon dolar borç verdiğini bildirmiştir. Danimarkaya da pek yakında ik. razda bulunacaktır. Bu borcun 10 milyon dolar olması muhtemeldir. Amerikadan askeri olmıyan malzeme satın alınmasına tahsis edilecektir. Bundan bajka Danimarka yoleu ve posta nakli için tayyare de sipariş e- decektir. Vaşiı Belçika üzerindeÇok Şiddetli Hava Harbi Dün Belçika Hariciye Nazırı Alman E:çisini Kabul Ederek Hâdiseyi Pıotesio Etti Garp Cephesinde İki Alman Tayyaresi Düşürüldü Brüksel, 2 (Hususi) — Bu çika üzerinden geçen Alma harç tayyareleri, kendilerine karşı Belçika tayyarelerile harp etmişler, ve İki Belçika tayyaresini düşürmüş lerdir. Düşen Belçika tayyarelerin den birinin pilotu paraşüt kullanarak kurtulmuştur. Hâdisenin vukuu üze. rine Belçika Hariciye Nazırı, Alman elçisini kabul ederek hâdiseyi şiddet. le protesto etmiş ve Belçikanın harp başladı başlayalı bunu benzer bir te- cavüze uğramadığını söylemiştir. Berlin üzerindeki uçuşlar Londra, 2 (Hususi) — Dün İngiliz tayyareleri dördüncü defa olarak Berlin üzerinde uçtu ve şehre var dığını göstermek İçin beyannameler attı ve küçük paraşütler bıraktı. Bir seralık İerlinin tayyare dafi topları, İngiliz tayyarelerine karşı faaliyete geçmiş İse de hiçbir isabet vukubul. mamıştır, İngiliz tayyareleri bundan başka, Şimali Garbi Almanya, Almanyanın Baltık limanları, mayin Kaaliyetinin üssü olan Alman adaları üzerinde de uçmuşlar ve ancak bu sabah fecir vakti geri dönmüşlerdir. İngiliz ber tarafını geceleyin WA uraz ETü Makama urla. Bizi Jar.gecenin her anında, Almanyanın her tarafında uçmuya hazırdırlar. Bu uçuşlar Almanyayı izaç ettiği balde, mühim hiçbir mukabele gör- memektedir. Bazı müşabitlere göre, bunnun sebebi, Almanyanın bilhassa benzin sarfetmek istememesidir. Garp cephesinde vaziyet Bugün Garp cephesinde iki Alman tayyaresi düşürülmi Ban AL man tayyareleri, İngiliz sahillerine taarruz etmişlerse de, İngiliz avcila. rın bunları karşılaması üzerine| kaçmışlardır. Alman tayyarelerinden bazıları İn. güliz balıkçı gemilerine taarruz et recileri kafilesine karşı bü: ler kazandıkla Alman tebliğine mensup bir vapur batmıştır. bir vapurda da 4 vapur bombalar! mişlerdir. Gemiler mukabelede bü- luhmuşlar ve Alman tayyarelerini kaçmıya mecbur etmişlerdir. Gemi. © Romanyaile Fransa arasında aktediler gizli bir anlaşmıya göre Fransa Romanyaya tayyare, mülümmat, top ve sair harp malzemesi verecek- tir, İngiltere şimdiye kadar 50 tayyare gönder- miştir. * Romanya ile Almanya arasındaki iktısadi anlaşmanin tatbikinde yeni müşküller baş göstermiştir. Romanya, Almauyaya giden eşyanm nakliye tarifesini 94 12 — “ 40 nisbetinde arttırmıştır.Sovyet Rusyadan veya Ro. monyadan Almanyı vagonu veremiyeceğini Bükreşte bulunan derhal Berline dönmüştür. gidecek petroller için Rumen bildirmiştir. Alman iktisat müşaviri Bunun üzerine Klodius, Almanyanın, Romanyayı tehdit ile tekrar sıkıştırmak İstiyeceği zannedilmektedir. a Almanyada vesika ile verilen eşyanın kıtlığı yü- zünden halkla dükkâncilar arasında hergün bir çok kavgalar olmaktadır. Bu kavgaların çoklu- Gu hasebiyle, hükümet bu ihtilâfları halletmek üzere hususi mahkemeler açmıya mecbur ol. muştur, * İngiltere, Almanya etrarında ablokayı kuvvetlendirmiş olmak için, Almanyanın mtinasebette bulunduğu bita. Taf memleketlerle ticari mukeveleler aktederek, bu memleketlerin bütün istihsalâtını inhisar altına al. maktadır. Geçen hafta içinde bu bitaraf memleketler. den yedi tanesile mukaveleler imzalanmıştır. Bunların başında İsveç, Norveç, Danimarka ve Holanda vardır. Hemşireler; Size Düşen İş! Yazan: B. FEL ye karı koca arasında, ka. dının adına garip garip şeyler derlerdi: — Kaşık düşmanı! — Ev uşağı! — Bizimki, gibi!.. Bunların © zamanki telâkkileri & fade edip, etmediğini karıştırmıya. lam ama, pek te güzel şeyler olmas dığı meydandaydı. Bugün, hamdolsun, öyle değil... Karı koca arasındakadın Ie. vaziyet İh'ne büyük bir inkilâp oldu. Kadın şimdi kocasından daha fazla hak ve limtiyazlara sahip bulunuyor. Hattâ bir bakımdan bu hak ve imtiyazları da biraz mübalâğa bile ver. Sanıyo. rum ki, evvelki tefritin bir aksi meli olan bu ifrat yakın, uzak bir is İtikbalde itidale yaklaşır. İ Ben, isin bu tarafını inceliyecek İdeğilim, Hattâ böyle bir zaruret kar. İşısında bulunmak bile istemem. Zira "cinsi Iâtife mensup hemşirelerimiz, Garp Cephesindeki İngiliz toplarından biri.. ler, hiçbir zarara uğramamıştır. Almanlara göre Alman tayyareleri dün bir deniz ük muvaffakiyet. iddia göre, ve | Diğer gın çıkmıştır. 4 ara uğramış. tir, Maamafih İngili bu iddiaları tekzip Fransız tebliği Paris, 2(A.A) —2 Mart tebliği:| Mosellenin şarkında keşif müfre- zelerimizden biri adetçe falk Alman kuvvetlerinin taarruzuna mufavvakıyetli bir müsademede bulunmuş ve düşmana zaylat yerdirmiştir. İsviçre hududuna Ardennes'lere kadar artan bir hava faaliyeti olmuş tur, Batan gemiler Deniz harbi hakkında en son ma. lümata göre, İtalyaya giden Cylia vapuru batırılmıştır. 2390 tonluk Troya ismindeki AL man vapuru Venezuella civarında Aruba açığında bir İngiliz kruvazö. tünün dur emrini vermesini müte. akip kendi kendini batırmıştır. Va. pur, Holanda Guyan'ından 29 şubat. ta ha t etmişti. Mürettebatı, va. puru, yakmıştır. Bundan başka Haydelberg adlı ve 8500 tonluk Almar gi İngil 5000 t gate'in ye uğramadığı amlaşılmıştar. Almanyanın kayıpları Berlin; 2 (A'A) — Bügün neşredi- len biiğe göre, Almanya 6 ay- lık harp esnasında bir zırhlı, iki tor. İpito muhr'bi, 6 devriye gemisi, 11 denizaltı, yani vasati olarak ayda iki denizaltı kaybetmiştir. Hava kuvvetlerinin zaylatına ge. İnce garp cephesinde ve İngiltere ü- zerinde düşürülen 35 ve mecburi &- Diş vesaire suretile harap ölan 43 tayyaredir, Buna mukabil 285 Ingiliz ve Fran- &z tayyaresi düşürülmüştür. Buna bi gemisile birlikte © Almanlar Romanyadan fazla miktarda petrol alabilmek için faaliyetlerini arttırmışlardır. , Petrol kuyularında Alman mütehassıslar çalış- tırılmaktadır. Petrol kumpanyalarının bir çok hisseleri Alınanlar dır. Tuna çözülür farafından salın alınmakta. çözülmez peirol sevkiyatına ehemmiyet verilecektir, Almanlar şimdilik Ro- manyadan ayda 130,000 ton petrol alabilmekte, fakat nakliyat güçlüğünden dolayı, bunun an- cak 50 bin tonunu sevkedebilmektedirler, Daily Sketek'in yazdığına göre, Amerika Hai iciye müs- teşarı Mister Sumner sırada kendisine, Nazi gruplarından biri tara) miş ve bu raporda Nai kında geniş izahlar ver'lmiştir, Saxe » Coburg dükasıdır. grupun Frei: * Daily Sketeh gazetesinin verdiği malümata gö- Welles'in Romada bulunduğu *zım aleyhtarlarının en kuvvetli ndan gizli hir rapor takdim edil. zm aleyhtarlarının kuvveti hak Nazizm aleyhtarı bu re, Almanyanın ticaret murahhası Doktor Clo- dius, Romanya ile Almanya arasında gümrük birliği tesisi için çalışmaktadır. Romanya, buna muvafakat ettiği takdirde Almanya, Romanya- ya Sovyet Birliği ile Macaristan ve Bulgaristan tarafından herhangi bir tecavüze uğramamak için teminat verecekmiğ.. Fakat Almanyanın ayni zamanda Macaristana, Romanya aleyhinde müzaheret için teminat ver. mekle meşgul olmsı Romanyayı bu gibi teklif. lere kapılmaktan menediyormuş.. İlanda ge İbu gibi hususlarda ne kadar alıngan İve hattâ ne kadar dövüşken oldukla. İrani bilirim. i Mesele şudur: İ Bugünkü cemiyet dünküne benze. sez. Her aile toplantısında ve her İkom$u sohbetlerinde, kadınla erkek İbir arada oturuyor ve kadın erkek. ten fazla konuşuyor. Üstelik kadın. lar, gündüzün işi gücile meşgul o İlan erkeklerin çalıştığı saatlerde bir. birlerile buluşup, muhabbet kayna. tırlar. Bununla şunu demek istiyo. n ki, kadınlar gerek mizaçları, ge le daha commu. ve hal, lerini daha çok ve kolay neşir ve iz. har ederler.Hattâ doktorların iddiası, na göre, meselâ; yüz nezle vakasının yetmiş beşi kadınlardan geçermiş. O da ayrı bir bahis... Şimdi, bu, böyle olunca; kadınla. rın propaganda bakımından ne bü. yük bir kuvvet olduğunu izaha lü. zum yek. Erkekler, sabahtan alışıp, yorulurlar, Karakterleri, ka dınlarınkine - nazaran daha az şak, raktır, Daha ağır başlıdırlar. Onların yorgunluk ve berginlikten mlitevel. lit kırıklığını kdınlar, akşamları, ne. seleri, güzellikleri erkeklerine karşı dökecekleri tatlı dillerile be men giderebilirler. Bir memleketin maneviyatına er. keklerden ziyade kadınlar hâkimdir Hemşirelerimiz bir araya toplandık, ları zaman daha iki gün evvel muh. terem Başvekilimizin işaret ettiği ta. melsir ve mânasız sözlere katiyen a. ralarında yer vermemeli ve her birl (mış!) ile biten hir takım dedikodu. lara katiyen kulak asmamalıdırlar. “diyorlar ki, , diye başlıyan, ne. reden gelip, nereye gittiği ve neden söylendiği malâm olmıyan bir sürü rivayeti nakletmekte memleket hes sabina zarar vardır. Bu ded kodular istemiyerek ve farkına varmıyarak, manevi kuvvetimizi yavaş yavaş z0. afa uğratabilir. Bu tehlikenin önüne geçmek ve bi, sim, o yani erkeklerin maneviyatını kuvvetlendirmek, size düşer hemşi. rel Siz, şakraklığınızla, tatlı dilinizle ve Türk kadınına has vakarla mem. leketin manevi kuvvetini dalma 0 yakta tutan ve sihir barbinin en ön- de gelen kahramanları olabilirsiniz. Bunu sizden bekl'yoruz, İnanmadığınız, hakikatini bilmedi. giniz şeyleri, lâf olsun, diye biri nize söyliyecek yerde, bunları söylü. yenleri ikaz etmekle: erkeklerinizi, çocuklarınızı neşelendirmek ve niha- yet memleketin âtisine lâyık olduğu emniyetle bakmakla yurda edeceği. niz hizmetin ucu bucağı yoktur. Biz, sizden bunu bekliyoruz. * Okuyucularımızdan Eren yaya; Fin diyarının adı, Pinlendiva değil, Fin- landadır. Holanda, İrlanda, Zelanda, İz“ olarak Finlandiya, die yorlar, Biz doğruda ıstar ediyoruz. İsi uda etin kilosu 4555 kuruşkeri, Erenköyünde 80 — 70 kuruşa satılmesinın sebebini ne sir soru yiyeyim. Çünkü bunu kimse Kararını fiş etmeden bu mesele gömülüp, gidecek gör Mba! Hürmetlerim, akşama kadar ü Bay Zi ne ben B. F İzmirde Bir Yangın İzmir, 2 (A.A.) — Bu sabah sent beşe d Cümhuriyet caddesinde bir tütün deposunda yansın çıkmıs. tır. Saat 8.30 da itfa'yenin büyük gayreti ile şiddeti azalan yangın de. vam etmekte idi. Zarar ve ziyan İmkitarı henüz anlaşılamamıştır.