27 Şubat 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 7

Yapıcılıkta R Memleketi: Amerika YAZAN: Zeki Mesut ALSAN O na Yeni Dünya de diyorlar, ve. ? iç, Sİ zihnimizi, haya. "nden daha fazla işle. Kolomp Keşfet. “e tiği şey bir coğ. - O vakittenberi, A balm kei ameliyesi nihayet eeğildir.. Avrupalılar hâlâ Seli 7! keşfetmekte © devam edi. ekkirleşi an Zaman, Avrupa müte. bir ©dipleri, yeni dünyada w veya kötü şeyler söy. mz ai e demin Der halde “1, bir medeniyet ve. Sani salan bir terakki seyri takip ve olduğunda birleşiyorlar.. A dağa ein toprakları, denizle. ME irmakları, Ovaları, ağaç. nılâsa tabil karakteri eski dün. . farklı değildir. Ora. SY, yıldızlar, ayni şekil. > #yni şekilde batiyor- semanın rengi mavi, lm Popkek yaşli. Her FÖphesiz, Amı '#kanın olduğu gibi i vari onerikanın da hususiyet. mal, İki » Ve bu hususiyetler içti. Sadi ve siyasi sahalarda rol. eynamaktadır.. Bununla beraber Bi, Ayin yeniliği tablatinde de Vrupanın onu, yeni zaman baş. a hemen bâkir olarak ele Beçİrmesindedir.. Amerika demekle bir cografya kı. tasmı değil, daha ziyade önün, kuv. vetle, medeniyette ve barekette mü. messili olan Birleşik Amerika Dev. letleri i kastediyoruz... Kanada, Brezilya, Arjanin gi hn Amerikan Balde, Amerika kıtası mukaddera. fa bakımından mühim roller oynıya. bilirler. Fakat bugün için, bu (ht. mal, tarihin bir sırrıdır. Bugünün hakikati, Şimali Amerika Birleşik Devletlerinin doları ve Monro naza. riyesile Amerikayı temsil etmekte olmasıdır. Bu devlet bile sahası Hibarile ba başına bütün Avrupadan büyük eğ teşkil etmektedir... Ve eğer A. Merikalılar hakikaten mesut iseler, Saadetlerini evvelâ vatanlarının bu Mm ye bu genişliğin ihtiva tiği imkânlara borçludurlar.. Avru. sıkışıklıktan ve hudut çatış doğan bin türlü dırıltı. ğini meralar, uzun , rıltılara ar) Jarini çevirmişierdir.. Atlantik Okya en, hem de hin en yük- ee bir mazhar olmuş yurtlar. İr.. Tablatin htfuna maz. hardır, ei kalabalık bir insan aşlı başına © yaştyabil. ve bütün ihtiyaçların kendi ından, ik edebilmesi için tabiat anları Amerika mesi, en şunu da ilâve toprağınm, A. şekniğinin imkânları, A. i kapıları ardında ka. m vazgeçmeğe İk az zam enayi, . itmın Yaşıyahilmesi nok. Jaştırm; m mahreç,, meselesil karşı endişesi işi, anin tek siyasi mündemieyi, Pu mahreç meselesinde Amı ak Çünkü talihin lütfuna mazhar. sında olur, Sibinin hangi safha, pe A kendini ciddi bir bilecek komşulara dir. Hudutları, iki At şimalde Kanada, prakları ile niha. Kanada, ne de Mek. rüyslarına gire. $ulardan © değildir. Ve Biliz dominyonu oL. ül Şan — menfaat iti. 1 ziyade Amerika. Meksika, İspanyol şeca. raber, kemiyet #ti. Aya zarar verebilecek a Şok uzaktır. vi rikada gudutları muh 41 kaynağı milletlerin ya ener. nerji İsrafına kn ka rsa ols, tej ö hz Modern mesele varsa, o da yukarıda dediği. miz.gibi, Amerikan iktısadi emperya. lizminin serbest inkişafını temin et. meğe matuf bulunmaktadır. A merika fotholunmuş değil, keş. fedilmiş bir memlekettir.. Vâ. kıâ Amerikalılar, şarktan garba doğ. ru ilerledikçe zaman zaman Ameri. kanın yerli halkı ile, yani kırmızı derililer ile çarpişmışlar ve onların topraklarini a'mişlardir.. Fakat ye. ni Amerikalilara, yani Avrupadan gelen insanlara nisbetle iptidal bir halde yaşıyan kırmızı derililer onlara ciddi bir mukavemet arzedememiş. ler ve merhale, merhale yerlerini ye.. ni gelenlere terketmişlerdir. Onun için Amrika daha ilk adımda garp, yani Avrupa medeniyetinin nüfuz sahasına girmiş ve inkişaf safhaları. nı bu istikamette yaşamağa başla. mıştır. Kırmızı derililer Amerikada artık sönmeğe mahküm ve hattâ sön. müş bir insan tipi olarak telâkki e- dilmektedir. Bununla beraber Ame. rikan hamurunda biraz da kırmızı derilinin mayası vardır. Amerikan hareket ve karakterinde bunu az çok sezmemek mümkün değildir. Amerika, müstakfl bir devlet ola. Tak 163 senelik bir hayata maliktir.. Bu zaman zarfında Amemkada ya. pılmış olan şeyler hakikaten hayret ve takdire lâyıktır. Hemen iki yüz sene evvel, boş hir genişlikten ibaret olan Amerikanın bugünkü yüksek varlığı, ona yeni dünya lâkabmı iza. fe eden ve bu lâkaba hak kazandıran başlıca vasıf ve sebep olsa gerektir. Eğer yeni zamanın mümeyyiz vasfı, teknik ve konfor ise, bunlarm en mütekâmil şekillerini aldıkları yer hiç şüphesiz Amerikadır.. Ve yeni hayatın muvaffakiyet o âmillerinden en büyüğü cüret ise bunun da hür vatarı gene Amerikadır. Bin bir çeşit kayıt ve an'anelerini arkada bırakarak Amerikan toprağı. na ayak basan insanlar orya geniş bir ümit ve bu ümidin beslediği bü. yük bir cüret, ve ümit ile cüretin ya. Tattığı velât bir hayal İle işe giriş. mişlerdir. Toprak, hava, her teşeb. büse, her tecrübeye müsait olduğu gibi, cemiyet ve içtima! hava da bu- Tuşlu cüretlere kıymet vermiş, ve onları hudutsuz bir şekilde mükâfat. landırmıştır. Amerika İnsan kıyme. tine en az tahditler koyan memleket olarak hayata atılmış, ve az bir za. man içinde bunun büyük semerele. rini toplamıştır. Amerikada hiçbir geri hiçbir Kiki, hiçbi güre, hip Amerika şehirlerinde yükselen muazzam binalar okorlar Asrın En Müthiş - Propaganda Silâhı: Radyo (Başı 5 incide) po diğer faydalarından üstün- ir. Bundan başka radyo, ecnebi di. yarlarda, kendini yalmz hisseden, memleket hasreti ile yanan İnsan- Jar için, memleket havsını, memle. ketinin dilini, memleketinin haber- lerini ulaştıran büyük bir teselli kaynağıdır. Fakat radyonun, bu faydaları- nın, hizmetlerinin yanında, bir ta. kım zararları ve tehlikeleri oldu- ğunu da unutmamak lâzımdır. larm sinir hastalıkların. dan en çok muztarip oldukları, uz- Yi ve ruhi muvazenelerinin en çok bozulduğu bir devirde yaşıyoruz. Bu vaziyetin, yirminel asra borçlu olduğumuz tekniklerin tabii neti- cesi olduğunu söylersek yanılmış olmayız. Ağır otobüslere ve kamyonlar yollardan geçtikçe evleri sarsmak. tadır; gece, elektrik Jâmbalarının #ert ışıkları gözlerimizi kamaştır- makta ve bozmaktadır; otomobil glaksonlarının ve motörlerin sesle. ri kulaklarımızı yırtmaktadır; bun- lara ilâveten, evimizde, komşu- muzda, kahvede... soluk aldırma. dan söyliyon radyonun, her zaman 2 $esi, kulaklarımızı ve vumuzu tahriş ve tâzip et mektedir. vd Uzviyetimizin ve hassasiyetimi. zin bu kadar mütenevvi, mütekâ- sif ve devamlı hücumlara taham- mülü yoktur. Bu münasebetle, radyonun, çok büyük bir zarar ve tehlikesine işa. ret etmek isterim: Radyo, yalnız İnsanın #âsli'ar. kadaşıdır. Fakat bu arkadaş, mu. tavassıt insan için, alkol kadar merika için gaye olmaktan evvel va. mücbir, onun kadar tehlikeli bir Mhtiyaç haline gelmektedir. Bir çok Insanlar için, âdeta bir radyo Hiryakiliği hâsıl olmuştur. Radyonun en büyük tehlikesi, insanı her dakika doldurması, in- sanın ruhuna umumi hayatı yer- leştirmesi, insanı kendinden uzak. laştırmasıdır. Bugün radyo, her taraftan bizi kuşatmaktadır: Evde, sokakta, komşuda, kahvede, otomobilde... peşimizi bırakmamaktadır; bir kâ bus gibi bizi takip etmektedir. Bi. sıtadır, o parayı, daha fazla para ka. xanmak için kullanır. Daha fazlası. mi kazanırsa, daha farla kazanmak için çalışır. Amerikada hayat mü- cadelesi dediğimiz şey, mevcut ser. vetleri paylaşmaktan ziyade, yeni servetler yaratmak noktasına matuf. tur.. Ve mücadele, başka memleket. lerde olduğu gibi insanlar arasında değil, insan ile tablat arasındadır. bu kıymetler, bu imkânlar ve bu duygular iledir ki, Amerika ya. pıcılıkta rökorlar memleketi olmuş. tur. Birçok insan eserlerinde, o, en büyüğünü, en iyisini, en yükseğini, ve en pahalısını yapmak suretile rö. kor kazanmış ve zamanın süzgecin. den geçmesine - ihtiyaç olmıyan iş lerde Avrupayı geride bırakmıştır. Nevyork, Şikago gibi büyük Ameri. kan şehirlerini bu bakımdan Ameri- kanım, Amerikan jenisinin mümessili gibi telâkki ve mütalân edebiliriz. Ve zaten Amerikaya kendi şeklini veren bu hususiyetlerin muhassalası olan Amerikan jenisi, Amerika ile beraber Aznerikan milliyetini de ya. Vaş yavaş yoğurmakta ve yeni bir kültür ve medeniyet dünyasının ka. pisunş açmaktadır, * merika deyince, nasıl bu isim ile anılan kıtanın en büyük devletini, Şimal Amerikasının Birle. | yeti şik Devletleri denilen siyasi teşekkü. İü anlıyorsak, Amerikalı deyince de ilk önce bu teşekkül içindeki insah. ları hatırlıyoruz. Şüphesiz bu Ame. rikahı da, İngiliz, Rus, ve Çinli... gibi kendine göre bir tiptir. Ve tpinin hususi vasıflarını taşımaktadır. Muhtelif tipler hakkında herbiri. mizin birbirine uyan veya uymıyan düşünce ve duygularımız vardır. Tipleri ilmi ve objektif bir şekilde izah ettiğimiz gibi, hisst ve sübjektif olarak da mütalâa ederiz.. Amerika- k, beyaz ırka mensuptur. Amerikalı bü ırkın muhtelif çeşitlerinin yeni bir toprak üzerinde birleşmesinden doğmuştur.. Amerikalı, yenidir.. Ta. ribi an'aneleri yoktur. o Amerikalı- nın büyük babası, Bohemyayr, İskan. 'dinavyayı, İrlandayı terkederken her şeyi arkada bırakmış ve yalnız bir düşünce ile yola çıkmıştır.. Serveti... Amerikada bütün enerjiler bu dü. şünce uğrunda işlemiştir.. Geniş bir memleket: zengin bir tabiat. Bir 2- vuç kırmızı deriliden başka korkacak düşman yok.. Mezhep mücadeleleri, z husumetleri rejim kavala, ie, barametlr zim kendi kendimize kalmamıza, kendimizi dinlememize, düşünme- mize ve kendimizi bulmamıza mü- saade etmemektedir. a İşte, anl büyük tehlike burada ir. Bu tehlikeler, pek cabuk gelme. sini ve devamlı olmasını temenni ettiğimiz sulhü yeni esaslar Üzeri. ne kuracak insanların, üzerlerinde ehemmiyetle duracakları nokta- Tardır, ——— nn Wiberali, muhafazakârı, suçlusu, ma- sumu, wslusu, ihtilâlcisi, dağlısı, o. valısı, okumuşu, cahili, hep bir gaye için çalışıyor. Servet! Amerikalı nihayet bu gayesine er. miştir.. Servet ve onun arkadaşı o- lan konfor, Amerikada herkesin yü. züne gülen, ve herkesin işaretine ba. kan bir realite halinde dolaşmağa başlmıştır.. Azıcık aklı, azıcık teşeb. | büsü, azıcik şansı olan her Amerikah onunla kolkola gezmek imkânını bul. muştur.. Maksadına vasıl olan her insan gibi Arnerikalı da bundan gu. rur duymuş, öteki İnsanların yapa. madıklarını yapmış ve göklere tır. manan binalar, akla hayret veren fabrikalar ile dünyada yeni bir hâ. kimiyet kurmuştur: Dolar hâkimi. Bu hâkimiyet Amerikalıyı hem şaşırtmış, hem . şımartmıştır.. Para kazanmak bir teknik bir enerji, ve biraz da şans İşi ise para harcamak da bir törbiye ve zevk meselesidir.. Amerikalı çok parası İle şımarık bir zengin olmuştur. Göklere yakın 0. turur, şehirden şehire uçar, ve İsta. tistikleri #le âlemi hayrete düşürür.. Fakat vücudunun ber türlü maddi İ kayıtlardan kurtulmuş olmasına rağ. men ruhu boştur. Onu icabında ke. derlendirecek, icâbında şenlendire. cek memleket ve aile an'anelerin. den mahrumdur. Kültür, yalniz bu. günkü bilgiden ibaret olamaz. Istı. Tapsız asalet doğmaz. Ruhunün bu boşluğunu duyan Amerikalı, bu de. fa da Atlantiği, Avrupa istikametin.. de geğerek biraz heyecan aramağa çalışır.. Ve belki de lüks kamarasın. da, hayatın yalnız maddi servet ve konfordan ibaret olmadığını düşü. nüp Uk acıyı duyar. Büyük baba maddi sefalet“ içinde bu denizi aş- HASAN ve NESRİN 7 KOLONYALARINDA SU ve BOYA YOKTUR LİMON CİCEKLERİ KOLONYASINI Kullananlar kendilerini ruhnevaz ve lâtif kokulu limon, portakal bahçe. lerinde dolaştıklarını hissederler. . Benzerine Avrupada bile tesadüf edilemez. Hastalara hayat ve şifa veren, sinirleri teskin eden, ruhi ıztırapları azaltan bu meşhur kolanya. ya ecnebiler bile tapıyor. Hayran ve meftun memleketlerine hediye ©- larak gönderiyorlar, Denebilir ki, İngütere, Fransa ve bütün yüksek milletlerin kolanyalarına fafktir, Müttehit ERMİS - EMNİYET - KARTAL Konserve Fabrikaları Türk Anonim Şirketinden: Ticaret kanununun 261 inci ve şirketi: in ösas mukavelenamesinin 22 inci maddesi mucihince hissedarlar 16 Mart 1940 cumartesi günü saat 11.30 da, İstanbul Ayvansaray Demirhisar caddesi 90/84 sayılı fabri. kamız binasında sureri sdiyede yapılacak toplantıya davet olunur. RUZNAMEİ MÜZAKERAT; 1 —İdare Meslisi ve 2 —1939 senesi hesa azalarının ibrası, 3 — İdare Meclisi azası intihabı, urakıp raporlarının okunması, tanın ve bilânçonun tasdiki ve idare meclisi 4 — Ticaret kanununun 323 üncü maddesine tevffkan şirkete mua- melei ticariyede bulunmak üzere idare meclisi âzasına mezguni. et verilmesi, 5 — İdare Meclisi azasima verilecek huzur hakkının tesbiti, 6 — 1940 senesi için Esas mukavelena en az 50 hisse senedi sahiplerin. bulunmayı istiyenler, hisse sen yi âleten toplantıda ini toplantı gününden bir hafta ev- vel şirketin Ayvansaraydaki fabrikasının veznesine tevdi ve yahut hisse aceleci bankalardan birine tevdi ederek &lınan makbuz ilmuhabez. lerini şirketin veznesine ita elmeleri icap eder. Istanbul, 27 Şubat 1940 Tuvsletinizi yaparken Pudra altına daime KREM PERTEV sürünüz. Pudrayı sımsıkı tutar ve skmâkina mâni olur. Yağlı ve yağsız olan tüp ve vazoları vardır. Kayseri Asliye Hukuk Hâklmliğinden Kazancılar çarşısında 80 sayılı mağaza- da manifatura tüccarı Tezgihçioğli Yusuf ve mahdumu Mustafa taraflarındır tetkik merciine verilen 20-10-939 tarihli armu- halle konkordato teklif edilerek mevcut mmallerile olacak ve borçlarının iniktarını gisterir cetvelde verilmiş merelce borcun &n az yüzde ofurunu ödemiye kil görüle rek talepleri muvafık bulunmuş ölmakla barçlulara iki öyhk mühlet verilmekle bersber komiser Layin edilen Kuyseri icra memuru Bedri Keteeloğlu tarafından İcap eden müsmele yapılarak tarafından tan- zim edilen 25-12-590 tarihli mülsliane- mesile bilcümle evrak ticaret işlerini gör- miye salâhiyetli asliye hukuk mahkeme- sine tevdi edilmekle yapılscek muhake- mede itiraz edecek olan alacaklıların hek» larını müdafaa etmelerini teminen 17 - 1 - 940 çarşamba günü tayin ve Tan güzetesile ilân edilmiş o gün borçlular gelmiş ise de #lacaklılardan bir kimsenin gelmediği gi- bi itirazda da bulunmemışlar üzülen ko- miser dinlenerek borçluların adedi 37 olup alacakları da (20151) Bra bulunduğu ve mecmu borç (2168) İlra 5 kuruytan ibaret olup bu İşe alt toplantıda 73 alacaklı bu- İanmuş ve kayd edilmiş olan alacaklılar adedinin üçte fkisinden fazla bir ekseri- İDARE MECLİ GÜLTLAŞ: Güzellik Müstahzarahı / T. A. Şirketinden: Şirketimizin alelide Heyeti Umu. miyesi 12 Mart 1940 galı günü saat on birde Gaulstada Banger soka önda 7 numarada küin merke zinde | toplanacağından, toplantıya istirak etmek isteyen ve en az on hisseye sahip olan hissedarların 7 Marta kadar hisselerini, Sirket veze nesine yatırmaları lüzumu ilân olu. Dur: RUZNAME : 1 — Meclisi İdare ve Mürakip ra. porlarmin okunması ve kabulü 2 — Bilânco, Kâr ve Zerar ve Mev» cudat hesaplarının okunması ve ka- bulü 3 — Heyeti İdarenin ve Muraki. bin ibrası 4 — Murakip intihabı 3 — Heyeti İdare intihahatı Memur, müdür ve müstah- demlerin tayini ve ücret ve maaş. arının tesbiti için Heyeti İdareye sa. lâhyet ve i 7 — Heyeti özasının Tüzü. munda şirketle muamele yapmals- İrina müsaade verilmesi. PETROL NİZAM Saç bakımı Güzelliğin en birinci şartıdır. On beş senedenberi on binler- ce kimse tarafından memnuni- yetle kullanılmaktadır. ————— —————— dan İcra kanununun 298 inci maddesinde sayılı şartların bittetikiie tehmikele etmis olduğu anlaşılmakla teklit edilen konkar- Aatorum tasdikına ve keyfiyetin tapu sicil) muhafızlığı İla (o ieraya bildirilmesine 17-1-040 tarihinde karar verilmiş olduğu