22 Şubat 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

M 3RAF': ŞUBAT 1940 bul/ Ankara Caddesi 102 TAN, ERARL İSTANBUL Ü / TELEFON ; 24310.24218. 24319 BEŞİN€İ“YEL- 4£ No. 1637 LÜ ç Köyü Bombalandı Finlandada Çok Şiddetli Hava Muharebeleri Oldu, 47 Fin ve 20 Sovyet Tayyasesi Düşürüldü Memleketi Meşgul Eden Mesele Yazan: M.Zekeriya SERTEL i stanbul hudutlarına girer girmez elimize ilk geçen Bgazetenin birinci sayfasında en büyük puntolarla gösterilmiş Afrodit meselesi ile karşılaştık. Dünya hâdiseleri içine karıştık. tan, günlerce dünyanın mukaddera. fını tayin edecek beynelmilel hâdi- seler İiçinde —çalkandıktan sonra, memleketin ilk nazarda böyle basit, böyle küçük görünen bir mesele ile meşgul olduğunu görmek, insanda hayret ve teessür uyandırıyor, Dünya, en aşağı üç sene süreceği tahmin edilen, müthiş bir harbin i. çindedir. Harbin içinde ve dışında endişesi, harpten muzaffer çıkmak, veya harpten korunmak noktaları Üzerinde temerküz ediyor. Bütün Milletleri harbin doğurduğu, veya doğuracağı iktısadi meseleler meş- Bul ediyor. Bütün dünya mütefek. kirleri harpten sonraki Avrupanın Ve milletlerin âkıbeti ve mukadde. Tatı üzerinde kalem yürütüyorlar. İstanbula geliyorsunuz: Efkârı u. mumiyeyi işgal eden en mühim me. selenin Afrodit meselesi etrafındaki neşriyat ve dedikodular olduğunu * görüyorsunuz. Filvâki biz harp içinde değiliz. Harpten uzak kalmak için, elimizden gelen her tedbire baş vuruyoruz. Fakat bizim de harpten mütevel- lit de_rtlerimiz_ meselelerimiz vardır. Harbin âkıbeti nihayet bizim üzeri. mizde de tesirini göstermekten hâli kalmıyacaktır. — Bugünkü Avrupa harbi, yalnız muharipleri alâkadar eden bir cephe harbi değildir. Bilâ. kis harbin tesiri, en ziyade bitaraf- lar, ve harbe girmiyenler üzerinde hissedilmektedir. Hele harp sonrası Avrupanın alacağı şekil, hepimizi ya- kından alâkadar edecek derecede mühimdir. Böyle mühim, böyle hayati mese- leler varken, Türk matbuatının sü- tunlarını Afrodit meselesine tahsis etmesi, Türk münevverlerinin gün. lerce kalemlerini bu mesele üzerinde işletmeleri, ilk bakışta garip görü- nüyor. Fakat Türk münevverlerinin de Türk matbuatının da hakkı vırdırî Çünkü Afrodit meselesi, memleket. te inkılâp zihniyetile geri zihniye- tin çarpışması şeklini almış. bulunu. 'Or. i Afrodit, günden güne memlekette bir inkılâp davası sembolü - olmak. tadır İnkılâp davası karşısımda ise, Türk münevveri ve Türk matbuatı âzami derecede hassas, titiz ve tetik bulun- mak mecburiyetindedir. Geri zihni. yetin, her hangi bir vesile ile galebe çalmasına, hattâ hortlamasınî imkân vermemek, inkılâpçı Tuiı;k '_"â'_'nevv - ini ddes vazifesidir. y (Sonu Sa: & Sü: 1) Majinoya Doğru Majino'yu ziyaret 'î;: i'h" ilk yazığlnı bug! Londra, 21 (A.A.) — Fin- landadan gelen haberlere göre Sovyetler, Kitola civarında Fin- landalıların muhasarası altında bulunan 164 üncü Sovyet fırka- sını tayyarelerle beslemeğe ça- lışıyorlar. Fakat kâfi derecede muvaffak olamıyorlar. Bu fır- kanin vaziyeti hemen hemen Finlandada Kareli berzahında muharebe yeni bir şekil almıştır. Sovyetler, tankları, arkalarında pi. yade olmaksızın taarruza sevk et. mektedir. Mareşal Yannerheim, Kareli cephesindeki leftlişleri sırasında Petsama Acıklarında Ingiliz Harp Gemileri Dolaştığı Söyleniyor Sovyet tayyareleri Türkü ile Hel- sinki arasındaki demiryolunu bom. bardıman etmişlerdir. Bir çok tren- lerdeki yolcular inerek civar orman lara sığınmışlardır. Sovyet tayyare. leri Vüpuri şehrine ve istasyonuna da taarruz etmişlerdir. Sovyet - ve Finlânda tayyareleri arasında müte. addit hava muharebeleri olmuştur. Sovyetlerin iki: tayyaresi: düşürül- müştür. Bugün Sovyet tayyareleri Finlân. da hududundan beş mil uzakta bulu- nan İsveçin Pajala köyünü bombar. dıman etmişlerdir. Moskova, 21 (A.A.) — Leningrat GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ IDEA L BURKU Yazan : İktısat Doktoru GA SSON Diyor ki: “Az masrafla Iyı iş yapmak. para kazan. mak ıstıyorsanız. “İVDEAL BÜRO,, yu okuyunuz., Satış yeri : TAN . İstanbul Fiatı 50 Kr 42 Ölü, 21 Yaralı ZİLEDE DE Bazı Binalar Zarar Gördü Kayseri, 21 (TAN Muhabiri bildiriyor) — Bu sabah saat 2,50 de, vilâyetin merkez ve ce- nup mıntakasında, beş saniye devam eden oldukça şiddetli bir zelzele hissedilmiştim. Develi ka- zasına bağlı 80 haneli Soysallı köyü ile Büyük ve Sindermike köyleri kâmilen yıkılmıştır. Soysallı köyünde 40 ölü, 20 ya- ralı vardır. Diğer köylerde in- sanca zayiat olmamıştır. Develi kaza merkezinde 2, Hdcılar nahiyesinde de 1 ev yıkılmıştır. De. velide ayrıca 2 ölü vardır. Kaza kaymakamı ile hüktimet dok. toru derhal bir imdat heyeti ile köy- lere gitmişlerdir. Kayseri merkezin. den felâketzedeler için çadır, fen meüru, sıhhi malzeme ve tedavi işle. ri için bir ekip gönderilmiştir. Ziledeki tahribat Zile, 21 (A.A.) — Pazartesi gecesi saat 11.25 de doğudan batıya doğru on saniye süren bir zelzele olmuştur. Merkezde bir ev tamamen yıkılmış, bir kadın ağır surette yaralanmış. tır. Birçok binaların eski çatlaklık- ları genişlemiş ve bazı duvarlar yı. kılmıştır. Çeltek köyünde iki, Çayır köyünde yeniden bir ev tamamen yı- kılmış, ve bazı evler de hasara uğra- mıştır. İnsanca zayiat yoktur. Zelzelenin şehrimizde sık sık de- vamı halkı yeniden heyecana düşür. müştür. Birçok kimseler vakitlerini baraka ve çadırlarda geçirmeğe baş- lamışlardır. Zelzele olan yerler Ankara, 21 (Tan Muhabirinden) — Pazartesi gecesi Dikili, Tokat ve Ka. rahisarda hafif zelzeleler olmuştur. Muğlanın Ula kazasında bir saniye devam eden kuvvetli bir yer sarsın. tısı kaydedilmiş, iki ev tehlikeli va. ziyete girdiğinden tahliye edilmiştir. erkânı harbiyesinin 20 Şubat tebliği: (Sonu Sa. 6 Sü: 5) (Sonu Sa. 6. Sü:1) 3 Köyü Büyük zelzelede harap olan binalardan biri Zelzele, Kayseride Harap Etti Milli Korunma Kanunu Hükümet, Haiz Olduğu Salâhiyetleri Ihtiyaca Göre-Tatbik Edecek Ankara, 21 (TAN Muhabi- rinden) — Milli Korunma Ka- nununun tatbiki hakkındaki kararname bugünkü Resmi Ga- zetede neşredilmiştir. Bu karar- nameyi aynen bildiriyorum: “Milli korunma kanununun bi. rinci maddesinde derpiş edilen hallere —nazaran, — Avrupadaki harp hali memleketimizin iktısa. di bünyesinde tesirler yapmıya başladığından, sözü geçen kanun. da derpiş edilen fevkalâde salâ. hiyetlerin ihtiyaç nisbetinde tat- bikine geçilmesine İcra Vekilleri Heyetinin 19/2/40 tarihli içtima. ında karar verilmiştir.,, Şehrimizde hazırlık Milli korunma kanununun tatbiki. ne başlândığı şehrimizdeki alâkadar zamnamelerin hükümleri malüm ol. madığı için, vilâyet ve ticaret maha. filinde henüz esaslı bir faaliyet yok« tur. Milli korunma kanununa göre, her vilâyette bir büro teşkili icap et. mektedir. Fakat şehrimizde bu bü- ronun açılması için henüz emir gel. memiştir. Kanunun tatbikatında Ti« caret Vekâletinin teşkilâtı en mühim vazifelerle meşgul olacağı için, İs« tanbul bürosunun Mıntaka Ticaret müdürlüğünde kurulacağı tahmin e« dilmektedir. Kanun hükümlerinin geniş ve şümullü olması iktısadi ma. hafili, başlı başına bu işlerle uğraş- mıya sevkedecektir. Milli korunma bürosu teşkil edildikten sonra, artık ihtikâr komisyonunun vazifesi kal. mıyacaktır. Piyasalarımız. kanunla çok yakm- dan alâkadar olmuştur. Tüccarlar, dairelere tebliğ edilmiştir. K tatbikatı için hazırlanmakta olan ni. ında iktısadi vukü« (Sonu Sa, 6 Sü: 1) irimizin bu sey: muhurş;mı h bbşin;l" famızda kuyneıksmlı_ DU T Müttefikler, Norveçe KarşıTazyikSiyaseti Edecekler Ha İngiliz esirlerini hâmilen Almanyaya dönerken Norveçte Üç Bitaraf Gemi Daha Torpillendi Bir Cep Kruvazörü Korsanlığa Başlamış ! Paris, 21 (A.A.) — İngiliz ve Fran sız filoları, tahtelbahirlere karşı mü. caddelerine faaliyetle devam etmek. tedirler. Dün İngiliz karakol filoları, iki defa Alman tahtelbahirlerine ta- arruz etmişlerdir. Son sekiz gün zar- fında İngiliz ve Fransız filolarının Alman tahtelbahirlerine karşı yap- miş oldukları hücüm adedinin takri. ben 10 kadar olduğu söylenmektedir. Bu hücumların bir çoğu müsait ol. muş ve Alman cüzütamlarını hasara uğratmak veya batırmak gibi muvaf fakıyetli neticeler vermiştir. Dün Şimal Denizi, büyük bir hava ve deniz faaliyetine sahne olmuştur İngiliz avcı tayyareleri, ticaret kafi. leleri etrafında nöbetçi vazifesini gör müşler ve tayyareler, istikşaflarını Heligolanda kadar ileri götürmüşler- dir. tevkif edilen Altmark vapuru Montevideo'da iken (Yazısı üçüncü sayfamızdadır) Alman tayyareleri, İskoçya sahil- (Sonu Sa. 6 Sü: 4) BALKAN MEKTUPLARI ANLAŞMANIN ÖBÜR. YÜZÜ YAZAN: AKA GÜNDÜZ Balk:;n anlaşmalarının iki yüzü var, Bir yüzü üç plânlı bir manzara gösterir. Birinci plânda Balkan Antantı denilen dördüzlü anlaşma görülür. İkinci plânda Türk - Yunan, Türk - Bulgar, Bulgar - Yugoslav anlaşmaları vardır. Üçüncüde Bulgar - Rumen, Bul- gar - Yunan, Bulgar - Selânik anlaşmaları çizgilenmiştir. Bunlardan hangisine ister topyekün bakınız, ister ayrı ay- rı, hepsi de sadece resmi bir çerçeve içinde siyasi bir mahiyet gösterir. Fakat anlaşmanın öbür yüzü henüz bomboştur. Yâni Balkan milletleri arasında içtimai, iktısadi, edebi, tam mâna- sile kültürel bir anlaşma yoktur. Birbirimizi tanımıyoruz. *Hele Türkiye ile ötekiler o kadar tanışmıyorlar ki çok defa tesadüf edeceğiniz manzaralar ve hâdiseler sizi hem şaşırtır, hem eseflendirir, hem güldürür. Tarihin öyle bir devrindeyiz ki, hükümetlerin birbirlerile anlaşmalarının ana temeli, mensup oldukları (halk) ların an- laşmaları üzerine kurulmalıdır. Aksi takdirde güzel ideallerin (Sonu Sa. 6 Sü: 2)