8 Ocak 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

8 Sonkünun 940 TAN ABONE BEDELİ Türkiye Ecnebi 100 Ka 200 Kr. mi > say 100 » e öy '. * vw 1 Ay 09 Milleri 1 Sene a posta ittihadına dahil olmıyan memleketler için abone bedeli müddet surasiyle 30, 16, 9, 4.5 Uradır. Abone bedeli peşindir. Adres değişti 25 kuru Cevap için için mektuplara 10 kuruşl a varuşluk Berlin Radyosu Propagandaya Devam Ediyor grlin radyosu bir müddettenberi propaganda hücumunu Türki, | yeye de çevirmiş bulunuyor. Hergün Berlin radyosu spikeri Türkiyeye sit yeni bir takım yalanlar pesre mil eşretmekle Bir gün Türkiyeği bulunduğunu, İşaa eder, Erisel yün Türk denanakesizn mahvolduğunu haber verir. e ir çan gün zelzele ve feyezan. T yüzünden Türkiyenin mahvold Kunu bildirir, a He dördüncü gün Karadenizde rk ticaret filosunun dalgalar ara. sında mahvolduğunu söyler, Evvelki akşam da şu yalanları Uyduruyordu: “Türkiye iktısaden fe. na vaziyettedir. Almanya ile ticari münasebeti kesildiği gündenberi iş. yel bozulmuştur. İthalât ve ihracat urmuştur. İngilizler Türkiye ile iş yapmıyacaklardır. Ve yakında Tür. “yenin iktısaden mahvolduğu gö. rülecektir, e pk #nnayfi Alman makinelerile vrulmuştur. Bu makineler iki sene | sonra işliyemiyecek hale gelecek ve Türk sanayii duracaktır.” ü Dün akşam da Berlin radyosu Tür. kiyeyi müttefiklerine İurnal ediyor. le şiddetli ihtikâr ekmek kalmadığını “Yunanistan, diyordu, İngiltere. hin kucağına düşen Türkiyenin hali. Y€ bak da ibret al, Sen de böyle bir ataya düşme. İngilizlerle anlaşıp İt. i ifak yapma, Sonra sen de mahvolur. Sun,» i e Tadyosunun bu yalan meş. im takip ettiği gayeyi biliyoruz; — emleket dahilinde hoşnutsuzluk beye ilik uyandırmak. Halkı AL rum ile ticaret muahedesi akdi lü. yapa kandırmak. Su, yenin komsularmı ve mütte. #ajy, 5İ onun aleyhine çevirmek ve. İTE, Vesa; ve i | li e vparandayi evvelâ içimizde lay yapmak istedi. Türk ii ,, ,Klman İstihbarat bürosu ardınca bir takım neşriyat yapa. e fkârı karıştırmağa > hükümetin ve Türk matbua. İnka, enıklığı bu oyunun devamına | Da bırakmadı. Bu neşriyat top-| mak ataları basılıp mesuller - > verildi ve Alman istih.| ee foyası meydana er. mi aaliyetine imkân bırakıl. ee AYNİ proparandaya Berlin di, © vasıtasile devam edilmekte. ni artık maskeler düşmüş, ha. olduğ, rülmüştür Hakikatin hâkim bna, yerde yalanın tutunmasına Yosunu; oktur, bu sebeple Berlin rad. Vi Van bu neşriyatı Türklerin ve ba e husumetini kazanmaktan ., Dir netice vermemektedir ve Tmiyecektir, vie Türk hükümeti ve gerek — yenin dost ve müttefikleri ken. tr — matlerini görecek ve anlı Me uyanıktırlar ve kendi mlm tayin için Berlin ir ikaz ve tenvirine muhtaç Re mmm öğenin Bir Otomobil Devrildi mar Cemalin. idaresindeki 1624 dağ, otomobil Kulaksızdan Mas- Ünağ — derken tekerleklerin aran) ipması neticesinde yolun sol Yalçuydaki hendeğe yuvarlanmıştır. m rdan hiçbirisine bir şey olma. Muharrir, Bugünkü “Yazısında Notları, Vesikaları, Kolayca: Bulabilmek- İçin Bunların Tasnifinde Kitapları ve Bütün Fişleri (© Sözetilecek Esasları Anlatıyor : Notlar, Veiltelsii Nasıl Tasnif Edilmelidir ? Notlarının. vesikalartmızı, kitaplarımızı, bütün fişleri. mizi kendilerine ihtiyaç hasıl ol- duğu zaman derhal bulabilmemiz için, bunların muntazam ve Fasyo- nel bir surette tasnif edilmiş ol- maları lâzımdır. Bu tesnif olmak karışık ve yay balinde fade bir yığın kalırlar, Bu tasnif itiyadını çok #lmak lâzımdır. Çünkü Yu ni #ixten sonra, bun- seriya imkânsızdır. Notları ve vesikali memiş olan bir insanın, bic rotu, saatlerce, hattâ günlerce aradığı halde & rübelerle sabittir. Mw tasnif sistemleri var. dir, Alfabetik Tasni kalarm, kitapların surette tasnifi, ilk bakışta çok kolay vessazip görünür, Fakat bu sistemin bir çok surları vardır. Bir serlâvhada esas fikri karak- terize eden kelimeyi bulmak güç- tur. Meselâ Cihan Tarihinin ana hstları ismindekı kitabı tasnif et mek istediğiniz zaman bu serlây hsdaki dört kelimeden hangisi ki- tabm hüviyetini daha iyi tebarüz etilkmektedir? Diğer cihetten, > ine benziyen yahut bir kaç ismi li olan müellifleri tasinf etmekte we güçrük vardır AYM sureyi, YA zlışları, ayni olduğu halda mans- a olan kelimeler için de ayni güçlük mevsuttur, En nihayet, alfabetik tasnif e- sasinı kabul eden bir insanım mu. avyen bir meyzua ait olan bütün 10 y nda gözününde bulundurması çok güçtür. Filhaki- snif edil. im olan bulamadığı, a€ ; Notların, alfabe ves bir insana mah» simleri birit fiş - alfab duklarından - birib nifi hakkındaki (o araşt denemeler oldukça eskidir. Bu işi evvelâ, Ariste yaptı. O. nifi orta zamana İntikeğ et. ti, Rönesansta bütün kütüphane. ler bu esasa göre tasnif edildi. Mat. baanın icadından sonra Bacon da. ha ilmi bir tasnif yaptı. KVHİ in. ci asrın sonlarında yapılan bütün tasnifler, az çok bunun tesiri al tında kalmışlardır. Brunet 1865 senesinde tiği: OManuel du Hibraire et de Hama. teur de livres) ismindeki kitebın. da, kitap katalogları için şöyle bir tasnif esası teklif ediyordu; meşret. 1 — Diniyat, ilâhiyat, 2 — Hukuk. 3 — İlim ve fen. 4 — Güzel Sanatlar. 5 — Tarih. Bu esas Kısımları tali zümrelere ayırmıştır. Bu tasnif, ilmi mahiyette bir tasnif olmayıp, dana ziyade kütüp. hönecilik bakımından yapılmıştı; Kütüphanelerde metodik Kata- loğlar, müellif isimlerine göre ter- tip edilmiş olan alfabetik kataloğ- «m tamamlayıcısıdır. Kütüpha yelerde her kitap için, biri müellit ismine göre, diğeri ilmi tasnif ba- mından, iki fiş yapılmaktadır. Metodik tasnif sisteminin, bu sis- teme göre tertip edilen bir katalo. ğun en büyük mahzuru, ne kadar mufassal olursa olsun » tartibinden İtibaren katt ve değişmez olmas- Yazan :, Sadrettin Celâl ir Fakat ilim sahası mütemadi- yen değişmekte, ve g: mekte dir. Evvelce çok ehemmiye'siz bir mevkii olan ilim şubesi, birden çok büyük bir mevki ve ehemmizet or. Radyoloji gibi nüne geçmek i. amumi kası kı zanabiliy Bu mahzurun çin lâzımdır k taloğu, bü; hafaza © zamana kadar takip edilen tertip ve nizam bozulmaksızın. yeni kı. düve ed ik bir elâsck in ve her sımlar, veni bilsin, Tasnif — Classification ınle — Rasyonel | bir unması lâzım tasnifte b tün vasıfları mlerin mahzurl, sistem, kendinde bulunmıyan âşüri tasnif sistemidi, Bu sistem sinde Melvil Devvey Amerika Bi bir köllejin küt etmek için kullanılmıştır. 1995 — 1897 senelerinde Brük- selde B. Bibliyografya ük defa 1973 tarafın rnelmilel liyogrâfyâ travaylar irtibat tösisine Rizmet edöceği dü- şünülmüştü. Fakat, başlangıçta, sa. dece bir bibliyografya metodu ©- larak kullanılması tasa r edilen bu sistem, umumi fikri mesai me- todu olarak kullamılmakta, notların ANTEL ve vesikaların tasnifinde bundan İs. tifade edilmekted Bu sistemi kull kirler, herhangi bir da muhtelif zamanla notları bir k lamak ve bun! ya bir kitap yazmak veyâ bir ak için istifade et. da aldıkları a içinde top- nakale ve kon- ardan bir dilen inde kolaylıkla ymak ta ka- Bu suretle tasnif başkalarına verme rından biri olup muh. ş olan kitap. etm a telif lisanlarda yaz da tasn in tatbikat gün gen ya, kütüphane, idare bu sistemi kullanmak! notların ifinde de, aşari sistem git tedir. mütenevvi #aatodu > tâll ön gri Pa üyrilriştar. Bunssrdan her biri de yine on grüpa ayrılmıştır. Bu taksimat ilânihaye dayam edebilir. gi yoktur ki, bu taksimat arasında yer bulmasın Bu tasnilte, allabetik | t LOKMAN HEKİMİN ÖĞÜTLERİ MERCİMEĞİ NİÇİN YEMELİ? Mersimek eski zamanların en meşhur yemeği idi. Onun Tevratta ehemmiyetli bir veri bu. İndoğu bilinmezken büyük he. kim İpokrat mercimeği o böbrek, ağrılarına. karaciğer sancılarına, nefes darlığına ve kalh zayıflığına karsı ilâr olarak tavsive etmişti. Bergamalı Calinos hekim İnokra- tim aksini söylemekten hoslandığı icin. mercimeği kanser ve baenk- larda sişkinlik hastalıklarının se- behi dive | göstermisee de. daha sonen hizim büvük Türk hekimi Sina onu cicek hastalığında a verir in sühreti birdenbire bü Hekimleri hie sevmiven ve on- ların dediklerine hiç inanmuvan eski Romah Plin filorof eski Y nanlılardan daha xivade nefret et. tiğinden mercimeği sevmiven Yu- nanlıların aksine olsun diye onu yiyenlere neşe verir bir gıda diye tamıtmıstı. Yeni dünya kesfedilin te oradan fasülyenin tazesivle birlikte kuru- su da öğrenildikten sonra merci- mek Âdeta unutrlmustu. Fakat kısın taze sebzeler kıtlasmen, kuru fasulye ne kadar lezzetli olsa da, arada strada ceşni değiştirmek lâ- zım olduğundan mercimek viven- ler hic bir vakit büsbütfin kavbol. mamıstır, Hele bir aralık bir İndi. lix hekimi mercimeği verem has- talığna karşı tesirli bir ilâc ola. rak göstermesi üzerine, on roku- zen asırda bile, mercimek bir. denhire yeniden söhret kazanmıs- tı. O zaman mercimeğin kimya tahlili de yanılmış olduğundan ter. kibindeki çoken azottan. fosfordan ve çelikten dolayı cocuklara et ye- rine mercimek yedirmek moda ol- muştu. Mercimeğin bu hassalarma İnsnarak çocuklara bol bol merci. mek vedirenler hâlâ vardır. Vâkıâ mereimekte hu fiç madde. den de ehemmive Iunar, Fakat mercimekteki nebati szot etlerin vereceği #minli asit İ lerin verini tutamıyacağından çö cuğrn büvümesi icin mercimek fayda veremez... Mereimekteki çe. ik binde $ milizram yani pek e hemmiyetli nisbette ise de yanın. da manganez mareninden hiç bu. adığı icin yalnız basına celi. ğin ise yarıvaeni si Mereimeğin fosforuna (gelince, onun nisbeti yüzde milisram olmakla beraber o vanındaki kirece nisbeti yüzde anesk 50 miligram ve ikisinin arasmdaki nisbet 017 olduğundan onun coenkinra sağ lam kemik temin eleceği söhretini de <imdi o nishet derecesine indir. mek lâzımdır. Onun bir mebvuru da 6.60 dere. cede, kana eksilik vermesinden ileri gelir. Bundan dolayı merei- mek taze sebze değil, kuru sebze yerine hile venllemer. Onu ekmek. le vemek kanda eksilik derecesini iki misline cıkarmak olduktan bas. ka, ekmeksiz olarak yemek te he. men hemen ekmek yemiş kadar ek- silik verir. Bu bakımdan kuru fa. smive mereimeklen üstündür. cün- kü kuru fasulve alkalen oldufun- dan kendi ağırlığından hiraz daha fazla ekmeğin vereceği ekşiliği karsılıyabilir... halde mercimeği hü kıs mev. siminde aksam yemeklerinde sı. cak seak corba seklinde yemek kalır. O vakit mercimeğin terki, binde bulmnan yizde 150 öle B 1 vitamini ile 170 öleli B 2 vitamini corbanin suyuna karışarak stcak- lıktan da pek ar müteessir olduk. larından sinirlerin osakinliğine ve torbadan sonra yenilecek yemek. lerin vücude yarıyarak hale gel mesine hizmet ederler, merrime. ğin vüzde 56 nisbette şeker olacak maddeleri de, çorbanm sıcaklığı İle birlikte, vücudün ısınmasma ve adalelerin hareketi İcin lüzumlu kalori hâsıl olmasına yardım eder. ler. Mercimeğin terkihindeki yüzde 0.0015 nishette iyot madeni de tiroit gvddesinin işine yarıvarak hem ğına mukabil, ayal i it mevzuların topluluğu v tasnifin (sırası yetler hakkın. Bibi mecmu yıllıklar, gazeteler, dergiler, Meslekler ve fs da en umumi malümat t fya, kütüph. lar, tak- ler, çalışma usulleri, vimler, mezhepler, ta- inler, ibadetler, mitoloji, 3 — İçtimat İlimler; İstatletik; t ida tahsil, ö 4 — Lisaniyat: Filoloji — Lengistik) 5 — Nazari İlimler: Matematik loji, biyoloji, fizik ıyvanat, astronomi, a, j 6 — Tatbiki İlimler — Teknolo. Tıp, mühendislik, ziraat, tica. zel Sanatlar: heykelitraşlık, mimari, 8 — Edebiyat: 9 — Tarih, Biyografy. lara ayrılmıştır. Meselâ 3 rakamı ile gösterilen (İçtimai İlimler) on kısma ayrılmiştir va bunun 7 ra kamı ile gösterilen grupu (Tahsil ve Terbiyeye) ye aittir. Bu (7) gru. pu tekrar on kısma ayrılmıştır. Bu grupun 5 rakamı ile gösterilen kıs- mı ders programlarına Gittir. Bu takdirde herhangi bir notun, vesi- kanm veya kitabın de 375 rakamını görecek olursak, bunun ders programlarına ait olduğunu derhal anlarız. Bu tasnif rakamları âşari adet. lerdir. Teker tekor okunur. Yani, her rakamın manası ve kıymeti, sa- ğındaki rakamlarm miktar: ne ka. dar çok olursa olsun, değişmez. En sol rakam esas grupu, onun sağın- daki rakamların her biri tâli grup. ları göstermektedir. Görülüyor kl, bu âşari tasnifte, namütenahi bir elâstikiyet vardır. Bu sistemi kullanabilmek için, yukarıda izah ettiği cetvelden başka, bir de ayrıca alfabetik £i riste ihtiyaç vardır. Bu fihrist, âşâri tasnif dahil olan li ihtiva eder. ın karşılarına, mensup oldukları grupları göste. ren âşüri tasnif rakamları yazıl mıştır. Meselâ: İdare 35 Astronomi 52 Mide 616.33 Jinekoloji 618. 'Tam fibrist 80.000, muhtasar fihrist 1.620 kelimeyi, daha doğ. rusu, mevzu İsmini ihtiva etmek. tedir. Elde böyle bir alfabetik fihrist bulununca, herhangi bir mevzua alt notları veya. vesikaları endek- se etmek çok kolaylaşır: üzeri sak Âşâri tasnif sisteminin tam ol. ması için, diğer tamamlayıcı cet. vellere de ibtiyaç vardır. Bunlar, mekân, zaman, şekil, lisan ve mü- nasebete ait işaretlerin cetvelleri. dir, M larını ahit, mekân, ırk taksimat: Mevzuların coğrafi mekân. göstermek için ( ) işareti güzel, hem de akıllı olmıya hismet | Kullanılır. eder. (Devamı 6 merda) TY ATRO Yemez Eskiden Yeniye EHİR Tiyatrosu hakkındaki ya. zlarımı pek hafif bulanlar var. Geçen gün bir dostum len tenkitten ziyade yor. Çok kusurları sun.” dedi. Ben ilk Eım zaman on sene zarfı ketin tiyatro sahasında ett kiyi gördüm ve ufak 3 rtistler retini kırmak h kendimde bulmadım. Ve tekri ki Şehir Tiyatrosu (Yelpa. dden muvaffak oldular, Bun. beş sene evvel bilha: i Sân esinde lıların (Bofoneri) tarzda bir giderdik ve el K. Hasan efendi ör) den alınıp sarfe, iye Nazırı Şefik P: üre etmek İstemiş v: panyalarınm da oyhıyacakları s muha: eden Kâmil efendi bir tür. Nihayet Meselâ K. Hasan Jüne çıkar A leri görmez, ayağı bii » atıp Saklav! kö ndaki mah vinde cereyan edi recek, A ağı İ cetinisi) Tadori, Arhha bıcsğ sayı soydu “Ni! kata A Arti, hiç Kamıldamı- gsrabetin de... Mec» sahneye olacak diye bekliyorlardı. ızandığı yerden Piyes denilen aldırmıyor, yordu bile, mevninu ruhun pes yakin Tocal ş Mutlaka o gün topal ba muş, uranar W- ist, Nihayet siflör deliğinden oyun harteln- de bir sen işitildi: — Arih efendi! Kendine gel be yahal Nerede? Ağâk kim bilir rüyasında ne grröyardu? Süflür bundan fazlar miyerek deliitinden yarı beline mek için uzandı, Aşihın aya sarstı, Agâh derhal w- azifesini idrâk ederek 4 yorgun hafrrasına aa tahammd! ede- adar çık- ından ya yandı ve hem bir gramefen pi akgetliği ci te değil, daldığı uykudan uyandırmak retile kendine ölümden f; pan süflâre doğru tekrar eyledi — Ah canavar ah, intikamını sende Meşrutiyetin ilânından » döndü, Her m teşekkül etti ve ti ıfoneri) seklinde çix kamadı. O zamanlar Tepebaşı “iyatrorında, num idin .bir (Tarık ib ) ini seyretmistim. Ofeunm gılan bir piyesi sahneye v tini gösterenler bir hi güran olarak mı tör kumpany bayli müddet yine altında yas K lerini kundura böyesile boyıyarak sahneye koye vermişlerdi. Bu tesadüf! arti bitmeden kimini sertimrindaki İs Biseleri, kimini de A mdan #vıştılar, & X in bite buladılar. Terkes perde birbirinin günlerce bitlerini ayı Seyireller bu kadarını bil yine bir gün (Mâmidin (Finten) köyünde Yazlık Tiyatro denilen bir salaşta seyretmi Yönü yapan ist piyese esn vermek için gayet 5 diye bir nara atar atmaz bü“ mn civar bostanlardaki merkepler, einslerinden bir visal daveti gelmiş ağızdan öyle anırmağa ba ke (Hâmid) | de (Firten) i de heyecan le takip edilecek bu kahkahalarla ienrşıladı. Bizdeki tiyatronun bütün merhale. lerini böyle benim gibi alâka le ta. Kip eden bir adam nihavet hir gön Türk sahnesinde Oscar Wild'in bir piyesini yok denerek derecede a7 ku, surlu olarak temsil eğil, görür ve onu tezyif değil, tenkit hattâ tekdi: dahi ederse kadirşimanlık göste olur. Bu hususta benim tenkidi İterkid edenlerle her zaman Ye Ki ME zaman basbiha. bir ar ki here heseri