11 Temmuz 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

Hatay - Suriye hududunda gümrük kontrolü Yabancı Propaganda Karşısında Suriyeli Şaşkın Vaziyettedir A vakyaya kadar işken, Suriyeye geçmeden — geri dönmek gafletini gösteremezdim. Zira bugünkü Suriyeyi ziyaret et- menin, bana bir çok yeni | şeyler öğrenmek ve görmek fırsatmı ka» zandıracağından emindim. Nite- fında yapabildiğim; tetkikler bana öğretti ki, bugünkü Suriye hak. kında, vatandaşlarımın beslemek. te oldukları kanaatlerden bir çok. ları, hakikatten hayli uzak kal - maktadır, Vâkıâ, hemen bütün Türk ga- zetelerinde, Suriye havadisleri, Suriye mektupları, Suriye röpor- tajları sık sik yer bulup durmak- tadır. Fakat o mektupları, o röpor- tajları, hattâ, ekserisi © maksadı mahsusla neşrolunan o havadisle. rl okuyup ta, Suriye hakkında isa. betli bir kanaat edinmeye maale. set imkân yoktur. Zirâ, şu anda i- nanmış bulunuyorum ki, Suriye. de yaşayan bir insanın, Suriye ha. ricinde intişar eden herhangi bir güzeteye, Suriyey! bitaraf bir üs. lüpla, ve hakikate tamamen uy. gun bir lisanla anlatan bir | terk Yazi yazabilmesine imkân yoktur, Oradaki meslekdaşlarımı, bu - mu yapamadıkları için tenkit ede. cek değilim. Bilâkis, onları tama. men baklı ve mazur o görüyorum. Zira, onlar hakiki kanaatlerini neşrettikleri takdirde, ya oorada hakkından, yahut ta, r yazı yazmak imkân mahrum edileceklerdir. Suriyede menfaatleri olanların, kendi siya - setlerine mugayir propaganda ya. pacak, kimseleri, o topraklarda ya. satmak istememelerini de tabii te. lâkki etmek lâzımdır, Bu itibarladır ki, Suriye mat. buatının en dürüst, en feragatkâr, en idealist, ve en satılmamış un « surlar: bile, kalemlerini ger #htiyat, ve derin bir dikkatle kul - lanmak zaruretindedirler. Ve biz, Suriyeyi, bu geniş, ve derin ibti - yat kalburundan âdetâ tane tane dökülebilen skeli (o kelimeleri. birer bilmece gib halletmeğe uğ- rasa uğraşa anlamağa, tanımağa çabalıyoruz: İşte bu yüzdendir ki, hakkında beslemekte bu - ğu sa uz kanaatlerin ksik, yahut ta ekseriya tema. men yanlış kalmaktan kurtulamı- yor, B” Suriyenin evvelâ, siyasi hüviyetini tebarüz ettirme. ğe çalışacağım. Benim görüşleri me göre, buğün Suriyede, Arap milliyetperverlernin propaganda » ları var, Fransızların var. propagandaları İngilizlerin propagandaları var. Almanların, İtalyanların pro - pagandaları var, Hattâ, bu da, Türkiyeyi candan sevenler tarafın- dan fisebilillâh yapılan Türklük Propagandası var, Muazzam bir is- lâm vahdeti yaratmak isteyenle - rin yaptıkları propagandayı da hesaba katarsanız. Suriyede yaşı. yanların, kaç çesit sese, kaç ceşit telkine, kaç çeşit tesire, ve kaç çeşit lahrike muhatap bulunduk. larını kestirmekte güçlük çekmez. siniz. Bugün eli, kendisine çe. Şit çeşit âşıklar tarafından kur ya- pılan cazin bir dilber halindedir. Fakat yarı esaretin sahte " ısıklı bodrumunda yaşayan bu di'ber, kulağına her vasıta ile (o fıslanan sözlerden hang in samimiyetine inanacağını kestirehilecek vaziyet. te sayılamaz: Hakikati ü 0, şu anda, gizli gizli. (tamamına sahip olamadığı istiklâlin sevda - $ını çekmektedir, Fakat, apılan mütemadi telkinlerin tesiriyle, gü. nün birinde, bu tatlı sevda midini kesmesi de, ğildir: Zira, İtalvan ve Alman propa. gandacılerı, Zusunu unut erseniz, an imkânsız de » kendisine ker an, ar. turabilecek derecede cazip ümitler vaat edip durmak - tadırlar, Suriyeye, bir kaç yıl evveline kadar en sempatik Şu, Türk millet İtalyanlar ve Almanlar, Suriyelinin yüreğinde- ki bu sempatiyi yıkmak için, en müessir çareye baş vurmuşlar: Ve Suriyelinin en zayıf tarafına diş geçirerek demişler ki: rünen kom. “— Siz, Türkiyeyi, bir islâm seviyorsunuz. »u bir derin gaflettir ki, ya. ik bir felâkete sü; leyehilir, Zira, bugünkü Türk mil teti islâm değil, bilâkis dinsizdir. Orada ne fes.var, ne çarşaf var, ne namaz var, ne çami var, ne din var, ne de iman! Bugün onlar, Kuran okuyanı zindana atiyorlar, namaz ( kılanı menfaya sürüyorlar, ve camilerde sinema oynatıyorlar. Halifeyi- ko. vup. imamları doğradılar. Ve din. darları dilendirinceye kadar bü - İngilterede hava müdafaası kı yafetine giren kendi sütninesin- den korkan yavru. ründürüyorlar!” Bi mukabil, bizi sevenler Suriyelinin öteki kulağına şu sözleri doldurmuşlar: “— Bilâkis., Sen bunlara! nanma, Türkiyede lâiklik, maskedir. Türkiye, gizli gizli is - lâm bi i davasının ardındadır. Türk camileri, hergün tıklım tık. hm doludur. Türk mekteplerinde din dersleri okunuyor. Ve göre e, çök yakında, fe » si de, çarşafı da yeniden giyesek: Halifey! geri çağırıp, (davasını dünyaya ilân edecek!” i Hiç şüphe yok ki Suriyelinin kulağına fıslanan bu sözlerin ba - zıları tamamen asılsız, bazıları ds korkunç derecede mübalâğalıdır. Fakat Suriyeli, Türkiye lehin- de söyliyenlere inahmayı, hislerk ne ve düşüncelerine daha uygun | bulmuştur. Böyle olduğu içindir ki, Suri » | yelinin içinde, Türkiyeye ( kaf$i mevcut olan sempati, hergün bi - raz daha derinleşmiştir. Fakat bu sempati, derinliğini ve kuvvetini, ancak, Türkiyenin Hatay davasını ortaya attığı güne kadar muhafaza edebilmiştir. Ha- tay davası! ortaya atılışını ga « nimet sayan faşist propagandacı. ları, derhal faaliyete girişmişler, ve Suriyeliye: ! “ — Gördünüz mü? Demişler - dir. Sizi istiklâlinize kavuşturma - sını beklediğiniz Türkler toprakla- rınıza göz koydular. ( İskenderun bir Türk memleketi olur mu? O- rada yetmiş bin arap var. Anlak- ya, dünya kurulalıdanberi, sizin malınız, sizin hakkınızdır. Halbu. ki halâskârlarınız, orasını sizden çakır çatır almıya kalkışıyorlar!” Gafil Suriyeliler, Türk toprak- larının kendi hakları olduğu veh - mine kapılmaktan da kurtulama- : mışlardır. Böyle olduğu içindir ki hakkımızdaki duygularım Fren - saya bağlamışlardır. Fakat Fran. - sa, Türkiyenin Hataydaki © ezeli hakkını teslim edince. Suriyelile- rin, Fransaya karşı duydukları emniyet ve itimat ta kısmen sar - sılmıştır. Bugünkü. Suriyeli, Türkiyeye muğber, Fransaya küskündür, Fa- kat hiç şüphe yok ki, onun yüre - gine, yabancı oropagandasıyle aşı- (Sonu, Sa: 9; Sü: 6) HADİSELERİN RESİMLER İngiltere ordusuna yazılmak üzere kadınlı erkekli müracaat eden binlerce kişinin Hayd Parkta Kral önünden geçişleri.. Amerika — Avrupa seferi 1840 ta ilk defa bu buharlı gemi ile 14 gün 8 saatte yapılmıştı. Amerika — Avrupa muntazam hava postasını yapmıya başlıyan Yankee Clipper tayyaresi 18 saat 42 dakikada iki kıtayı birleştirdi İngiliz ilkmektep çocukları hava hücumlarında sığınaklara kacma talimi yapıyorlar.. İngiliz sivillerinin askeri davete sevine sevine gittiklerini gösteren diğer bir resim.. z 7 2İ | İĞ ker Mİ Uzak Şarkın Cebelitarıkı deni- Tün Sig öne pen 18 yenilik Gel bataryaların mermilerinden biri polis sırtına bağlı acaip işaretle seyrüseferi durdaruyor..