3 Ocak 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 7

İ ex ıı — TAN — 3-1-1939 SEHİRDE İLK KAR j1 Nd el Ankara, 1 (Tan Muhabirinden) — Amerikanın üç milyon basan meş- bur mecmuası Life Türkiye için yaz dığı bir yazıda, Atatürkün inkılâp- arından bahsederken Türk kadını- Nin memleket nizamında ve hayâ- tında başardığı işlerden bilhassa bah #ediyor, ve şunları söylüyordu: *.— 1789 İnkılâbının beşiği olan Fransada yaşıyan Fransız vatandâş - ları kadınlar için bugün Türkiye ka- dınlarının sahip oldukları hürriyet ve hakları temenni edelim!,, Fakat, siz, 1935 nüfus sayımına gö te Türkiyede sayısı 8.220.928 olan Türkiye kadınlarının ne iş yaptıkla” Tını hiç düşündünüz mü? Sümerbank fabtikalarında çalı şan İşçilerin sayılarının yarısından fazlasının kadın olduğunu biliyor mu sunuz? Kadın doktor, kadın mühen- dis, kadın avukat, kadın hâkim, ka- dın kimyager, kadın ziraatçi, kadın muallim, -ve kısaca- hayatım ihtisas aşmış bütün şubelerindeki kadın 8â- yısını biliyor musunuz? Türkiyede birçok iş şubeleri var- dır ki, kadın vatandaş, bu sahalarda erkek vatandaşlardan daha çok faal dir. Bu rakam hakikati, bize meşru- iyet devirlerine att olan bir hâdise- yi hatırlattı: Türkiyenin coğrafyası üzerinde tetkik yapmak üzere geti- rilmiş olan bir Alman mütehassısı, zamanm salâhiyetlilerinden birine gu suali sormuş: «— Siz halkınızın ne iş yaptığını biliyor musunuz? Nüfusun ne kadar olduğumu bil- miyen nazır bunların ne İş yantığıbı nereden bilsin? Kestirmeden bir ce- vap vermiş: «.— Bizim millet çiftçilik yapar. Mütehassıs - Anlaşılan böyle bir garip cevap almak arzusile - bir de şü suali sormüş: “— Peki kadınlarınız ne iş ya - ? Nazır pürhiddet yerinden fırla - miş: “— Ne demek efendi, ne demek $stiyorsun? Bizim kadınlarımız Ba miş ehilleridinsğ” ei bü yazıyı okur ken, arabada gezen çiftlerden ni- kâh vesikasının sorulduğu devri ha- tırlayınız! Türkiyede sureti umumiyede 2i- Taat ile uğraşan 6199467 vatan- daştan 3.027.380 ni kadındır. Bu ra- kamın ne büyük bir yekün teşkil et- tiğini şöyle bir düşününüz: Hiçbir memlekette, toprak işleri gibi ağır ve ezici olan toprak şile uğraşan kadın sayısı bu kadar yüksek değil- dir. Bütün Türkiyede bağcılık, bahçı- varlık, çiçekçilikle uğraşan 99,789 va tandaştan 36.878 zi kadındır. Hayvan yetiştirme bal ve arıcılıkla 30.611| vatandaş yaşamaktadır. İ Siz Türkiyede deniz. göl, nehir ve kara ve avcılık yaparak hayatını ka- zanan kadınlar olduğunu biliyor mu-' kımız: 1391 erkek 19028 kadın, iş-İkisi dö istihsal yapıyor. ş Başındaki Kadın Vatandaşların Sayısı 3,777,531 dir e. — sunuz? Nihayet bir zevk ve eğlence vasıtası olarak telâkk: edilen avcılık ile hayatını kazanan kadın vatandaş ların olduğunu düşünün, yalrız ev İ- çinde vazifesi olduğu zannedilen ka- dının, bilhassa Türk kadınının. çe- tin hayat yolunda erkek arkadaşile beraber nasıl vazifelenmiş olduğu - nu isbat eder Kömür madenlerinde çalışan ka- dım sayısı 13115 dir. 91 kadın tuz is- tihsalâtile öraşiğı 4222 kadınıtaşım kanalizasyon inşaatında bile çalışa kadın varı 3 tane... Bu işle şan 20957 erkek varken üç kadın ne- Yi ifade eyliyebilir, demeyiniz. Bu, kadının, üç tanecik dahi olsa, haya- tan en ağır şubesinde iş alması haki- katini İfadeye yarar. Endüstri biraz inceleştikçe o ka- dın sayısı yükselmektedir: Mantar, Kamiş, saz ve saireden mamul eşya imalinde çalışan kadın sayısı 3232 dir. Halbuki bu-iş şubesinde çalışan erkek 2021 dir. Pamuk sanayiinde kadın, erkek rakamından fazladır: 2383 erkek 2198 kadın. Yün sanayiinde 7263 erkek, 8243 kadın. ipek sanayiinde 422 erkek 1070 kadın, bu gibi dir ğer endüstri işlerinde 15268 erkek, 18679 kadın. Şu, halı sanayiindeki rakama ba- lemecil sırmacılık, şerit, kaytan ve danteli imsiâtında 190 erkek, 1195 kadın. konserve gıda imalâtın- da 1493 erkek, 2333 kadın, tütün sa- nayiinde 6843 erkek, 8139 kadın. trikotaj ve çorapçılıkta 1318 erkek, 3011 kadın çamaşırcılık, elbise te - mizleme ve ütülenmesinde 668 er - kek, 2765 kadındır. Bütün bu verdiğimiz rakamlar, telif sahâlarında vazife m kadın. sayılarını göster mektedir. Fakat kadını. hayatın di- Zer bütün sahalarında da faal halde buluyoruz: Bütün Türkiyede 9531 kadın ticaret ile uğraşmaktadır. 692 kadın bankacılık. 78 &adın sigorta - cılık, 532 kadın otelcilik, han, pan- siyon, gazino, kahve, bar işletmesi, 796 kadın ticarete yardımcı işle (ko- on, acente, sergi. panayır, ilâ - iş bulma, istihbarat, daktilo, ter ceme, elbise ve mobilye kiralama iş leri, ticnret odaları gibi işle), 115 kadın demiryoları, 15 kadın tram - vay ve umumi ctobüsler, 371 kadın hayvan arabaları 185 kadın nakli - yat ve seyahat acentesi, 5763 kadın! umumi idare, devlet memuriyeti. halk hizmetleri 314 kadın avukat, 2829 kadın doktor, ebe, hastabakıcı, eezacı, sıhhiye memuru, 8 kadin spor 630 kadın tuvalet (manikür, pedikür banyo, masaj), 32 kadın muharrir, ga zeteci, kimyager ilim doktoru, 27468 kadın hizmetçi, vekilharç, mürebbiye kapıcıdır. Yukarıdaki sayılarda hayatın bü- tün iş sahalarından örnekler bulabi- lirsiniz. Kısaca şudur: Kadın, hatı « rımıza gelen ve gelmiyen, fakat ce- olan bütün iş şubelerinde geriş ölçüde vazife lenmiştir, Bu hâdisenin nihayet on beş yıllık bir tarihi var: Cümhuriyet sonrasi... dükleri wermisiiii ne İşler gör. anlatırken, onun, diğer bi hususiyetine de işaret etmek lâzım - dır: Kadın, erkezten daha çok yarı- nın: düşünüyor: Bütün Türkiyede iş ile geçinenlerin, yani rantiye olanların sayısı 24743 tür. Bundan 24782 si kadın ancak 9061 ri er kektir. Kadınlarımızın ne işler yaptığını | anlatırken şu son rakamları da ver- İmeden geçemi 8814 kadın devlet hazinesinden tekaüt ve ey - tam maaşı alarak geçinmektedir. Mesleği muayyer olmıyan kadın sa- yısı 7828 dir. 144.865 talebe vardır. Meslek bahsı üzerinde dururken bir de mesleksizlerin sayısını vere » lim: 8.220.928 kağından 4.243.407 ka dının müayyen bir mesleği yoktur. Anneler babalar düne kadar er - kek evlâda müstehsil, kız evlâda müstehlik gözile bakarlardı. Şimdi i- GAZETELER ARASINDA Hatıratını yazan kız S” Posta, yazılarından biri- sine şu serlevhayı ata i yaşında bir kız hatt “On gazdı!,, Retikimizin, uzun yazısına bu serlevhayı atışından belli ki, on iki yaşında bir kızın hatıratını yazma- sını harikulâde garip, ve eşsiz bir hâdise buluyor. Halbuki bugün. herkese hayret verecek olan hâdise, on iki yaşında bir çocuğun hatıratını yazması de- Bil, yazmamasıdır. Refikimiz buna inanmak istiyorsa, gözeteleri oku- sun! * Börülce ve Kurun Adameağızın birisi. fasülye ve - mekten bıkmış Bir lokantada hs ikten s9nra gar- niz. Hiç bil arlayışından getiri'imee; bağır teyi gözden sondan börülce önüne fasulye — Vay namussuz. diye mış, İsmini değistirip vine önüme geldit. Dün, Kurun gazetesinin yine Va- kit adını aldığını duyanlar, « eğe biliyorlarsa - bu oldukça meşhur hikâyeyi mutlaka harırlamıslardırı sanırım. * Kokulu musiki Aşağıdaki satırları, (Son Telgraf) refikimizde okuduk; “Yeni bir musiki yaratılaraktır. Öyle bir muzik kusunda (1), her şeyinde yerli o- lacaktır.,, , havasında, ko- ” Eğer bu satırları yazan nrkada- i- şın aldığı haber doğru ise, musi de inkılâp yapacağımıza İnanmak İlzim; Çünkü bu iddiaya göre, mu- sikinin kokulusunu yaratan ilk mil- let biz olacağız demektir. İdam usulünde terakki Son Posta refikimisin verdiği şu müjdeye bakın; “İdam usulünde terakkt var. Si- yamda! idam için, tüfek usulü ip- tidai bulunmuş ve mahkümların mitratyözle öldürülmelerine karar verilmiştir! * Anlaşılan refikimiz, bu haberi- le, medeniyetin ilerlediğinden şüp- he edenlere cevap vermk istiyor. Fakat bize kalırsa, misal zayıf- tır; Çünkü bu bakımdun medeniyet İspanyada ve Çinde. Siyamı çok geride bırakmış bulunuyor. ği İ Top atacak mermi Yine Son Postaya göre, bir top mermisi, 2080 Türk lirasına mal 0- Tuyormuş. Bu hesaba göre, tüccarlarımız $- çin top atabilmek felâket değil, ma rifet olacak!