21 Temmuz 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 10

nin içtimeis meseleleri, hakkında de- —— Seyyar Mektep İstanbula Vardı (Başı 1 incide) Seyyar mektep dün sabah İstanbu- la varmıştır. Vaşingtön Büyük elçili- ğimiz bu ziyaretten Maarif Vekâleti- ni haberdar ettiği için Vekâlet müfet- tişlerinden B. Nurettin Amerika ter- biyecilerini istikbale ve memleketi- mizde bulundukları müddetçe kendi- lerine refakate memur edilmiştir. Grup dün B. Nurettin ve Üniversi- te pedagoji profesörlerinden Sadred- din Celâl tarafından karşılanmıştır. Amerika terbiyecileri İstanbul ve Ankarada pazartesi akşamına kadar vakit geçireceklerdir. Dün İstanbulun muhtelif yerlerini gezmişler, görmüş- lerdir. Dün akşam dokuzda Beyoğlu Halkevinde B. Nurettin ve Sadrettin Celâl tarafından kendilerine Türk terbiye sistemi hakkında malümat ve- rilmiştir. Beyoğlu Halkevi Başkanı B. Ekrem de Beyoğlu Halkevinin faali- yetlerine dair izahat vermiş ve resim- ler göstermiştir. Misafirlerimiz bu sabah Halkevin- de bazı Türk münevverlerile temas ederek Türk içtimal ve iktisadi kal- kınmasına dair malümat alacaklardır. Bu arada İstanbul iş bürosu tarafın- dan İş Kanunumuz ve tatbikatına da- ir malümat verilecektir.. Saat on iki- de misafirler Amerika sefiri tarafın- dan kabul olunacaklardır. Öğleden Sonra Üniversite . namına misafirlerimize Profesör Ömer Celâl tarafından Tarabyada Tokatliyan ote- Jinde bir çay verilecek, bu çay da fik- ri temaslara imkân verecektir; Profesör Vatsonla altı arkadaşı, 'Türk inkılâbının mânasını kavramak için Ankaraya gitmek ihtiyacım duy- muşlardır, B. Nurettin ile beraber bu akşam yola çıkacaklar ve cumartesi gündüz trenile döneceklerdir. Cumar tesi akşamı için Büyükadada Anadolu klübünde bir akşam yemeği tertip e- dilmiç'ir, Pazar günü Floryadaki bir çocuk kampını ve o civardaki bir kö- yü ve köy mektebini ziyaret edecek- lerdir. Pazartesi İstanbulda muhtelif mektepler ve içtimai müesseseler zi- yeret olunacaktır. Amerikalı terbiyecilerde Türkiye- «bu kadar,âş daaşarmamızın sırrını Öğ renmiye çok merak ediyorlar. Bura- ya gelmezden evvel bize dair bir çok kitaplar okumuşlardır. Fakat sağdan, soldan kendilerine verilen malümat memleketimize dair yanlış haberler hâsıl edecek yoldadır. siiri Meselâ İstanbulla Ankara arasın- da haftada ancak, bir, iki tren bu- lunduğu, Ankaraya gitmek için tren günü kollamak lâzuy geldiği kendi- lerine söylenmiştir. İki şehir arasın- da günde 4-5 tren işlediği ve her tre- | nin yolcudan taştığı kendilerine an- latılınca bu malümata, Türkiye hak- (GAŞMAKALEDEN MABAT) Karadenizde Amerikadan Bir Parça (Büşi 1 incide) Buralı “değil... Şehirlerin yerli hal kından Belediye Reislerinin pek iyi- leri olduğuna şüphe yok. Fakat memi- Jeketimizdeki ümran ihtiyaçları o kâ- dar çok ki Belediye Reislerini bilgi, kımından seçmek herhalde dâha ve- rimli bir yoldur. Yerli Belediye Relsi eski muhitine alışmıştır. Deği ihtiyağımı duymaz. Sonra birçok tani- dıkların hatır ve gönülleri serbest ça- lışmaya engel olur. onguldak Belediyesinin 222 bin liralık bir gelir bütçesi var. Bu paradan yalnız 66658 lirasi maaş ve Ücretlere gidiyor. Geri kalan kısım hep müsbet işlere sarfediliyor. Programlı işler arasında şehir, ga- zino ve oteli, soğuk hava deposu ve buz yapma tesisatı, ikinci bir asri helâ yapılması, bazı caddelerin par- keye çevrilmesi; asri mezarlık “temiz. ik vasıtalarının çoğalması, lâğim mocralarının büyük kutürdâ beton ka nallara tahvili, hel, stadyom yapıl ması gibi müsbet işler vardır. Şehre tazyikli ve bol su getirilmesi 104,000 liraya ihale edilmiştir. Z onguldakta hüküm süren mo- dern ruh,'Yalfız sınai bayat- ta, Idare mekanizmâsında, Belediye- de tesirler göstermekle kalmıyor. Zongulânk vatandaşlık alâkaları bakımından da ileri bir muhittir. Me- selâ ilkmekteplerin hemi heyetleri burada vazifölerini nazari şekilde kar şılamıyorlar. Mekteplere alâka göster mek, fakir talebeye yardım etmek hu susunda hâmi heyetler arasında güzel bir yarış var, Kendi kesesinden bir lise binası ya- pacak seciyedeki yegâne vatandaşın Zonguldakta zuhur etmesi bir tesa- düf eseri değildir. Bunu yapan Meh- met Hulüsi Çelikerin şahsiyeti Zon- guldağın modern muhitinin bir mah- sulüdür. Mehmet Hulüsinin hareketi bütün DRL çekle şislibi örnekti. Zim. ii onguldak, Türki içtima! ve iktıs ne gibi neticeler vereceğini r bir imtihan meydanıdır. İmtihan bu güne kadar çok gitmiştir. Alâkalı memleket teşkilâtı yardımlarını esir- gemezlerse bu inkişaf daha çabuk ile- ri gider. Meselâ milyonluk büdeeler içinde çalışan maden teşekkülleriniri şehrin ümranında daha fazla vazife ve mesuliyet payı almaları, Zongul- dak hesabına da bu teşekküller he- sabına da çok iyi birşey olur, Zaten | maden sahalarırdan birçoğu Belediye hududunun içindedir. kındaki habere akıllarının zaten yat madığinı ilâve etmişlerdir. Amerikalı terbiyeciler buraya İ- talyayı tetkikten sonra gelmişlerdir. Programlarında Türkiyeden sonra Rusya ve Almanya vardır. İçtimai değişiklik hakkındaki tatbikat der- sinin mevzuu, Türkiye, İtalya, Al manya ve Rusyadır, çünkü son za- manların en süratli içtimat değişik- likleri bu dört memlekette toplan- mıştır, Kendilerini görmüş olan bir arka- daşımıza profesörlerden biri şunla- ri söylemiştir: “— Türkiyeyi, bir hamlede ileri gitmek istidadını en çok göstermiş olan bir memleket diye tanıyoruz. Amerika irfan muhitinde bu şöhret geniş bir mikyasla şayi olmuştur. Her şeyi az zamanda değiştirebilmek kabiliyeti göstermiş olan böyle bir memleketi yakından görmsek için bü yük bir arzu duymuştuk. Bu arzuları. mizi tahakkuk ettirdiğimizden dolayı çok memnunuz” ———— BİLECİKTE : Mühendislik Kursu Gö kl Bilecik, (TAN) — Mühendislik kur suna girmek için açılmış olan kabul imtihanlarına dahil olan mafia fen memurlarının hepsi muvaffakiyet göstermişlerdir. Bunlardan baş fen memuru Remzi, fen memuru Beğri ve Nuri, eylülde açılacak kursa ça » gırılmışlardır. Diğerleri “de siraları gelince çağırılacaklardır, Böyle bir iş birliği kurulacak olur- sa, Karadenizin kara incisi çok az za- manda Türkiyenin bir nümune şehri haline gelebilir. Ahmet Emin YALMAN İş Dairesi Reisi Teftiş İçin Samsun ve Trabzona Gidiyor (Başı 1 incide) yeni ihtiyaçlara uygün bir hale geti- rilmiş olacaktır. — Bu sene çıkarılacak nizamna- me ve genel emirlerle liman yükle- me ve boşaltma işleri ile kara nak- Miyatı işleri de kanunen muayyen & saslar içerisine alırmış olacaktır. Bu hususta çıkacak genel emir, mevcut vaziyette esaslı bir değişiklik yapa mıyacaktır. Çünkü kara nakliyatın. da mesai Saati işi esasen normalden pek farklı değildir. Tramvay işçileri şimdi de azami on saat çalışıyorlar. Biz bunu tabiatile kısaltacağız. O- tobüs şoförleri ve biletçileri için de emirname büyük br fayda temin e- demiyecektir. Çünkü bunların ekse- riyeti birer, ikişer tanelik gruplar ha inde ve muhtelif ellerde bulunmak- (tadır. Bu itibarla kanunun şümul çerçevesi dâhilinde değildirler.,, İş dairesi relsi, kanunun gazeteci- lere de tatbik olunup olunmıyacağı süaline şu cevabı vermiştir: “— Matbuatta da bedenen, fikren çalışan kimseler, diğer yerlerde ol- duğu gibi işçi sayılırlar ve hakların- da iş kanunu tatbik olunur. yan işlerinde çalışanlar ve meselâ tecrübe ve ttiratlı çalışma kudreti bâ-| BİRİNCİ İngiliz kraliçesi iki (Başı 1 incide) Saat 10.55 de alay, belediye daire- sinin iskelesine ve 11 de belediye dai resine muvasalat etmiştir. Belediye sarayının bütün pencereleri iki mil- letin armaları ve bayraklarile süslen mişti. N Belediye dairesinde Belediye meclisi reisi, İngiltere kral ve kraliçesini belediye dairesin- de karşılamıştır. Altıncı Jorj, bele- diyeye teşekkür etmiş ve şöyle de- miştir : “Gerek kraliçe, gerek ben, dosta- ne mahiyeti bizi bilhassa mütehas- —— - güzelliğini ve zerajetini son derece Jtakdir ediyoruz. Hepinize hararet ve minnettarlıkla teşekkür ederim.,, Bundan sonra alay belediye salo- nuna geçmiş ve orada kral ve kra- liçeye hödiyeler takdim Müteskıben kral ve kraliçe muşe dön müşlerdr. Kral ve kraliçe 11.30 da Keydor- seye dönmüşler, &rsl daha sonra Si vil elbise giymiş ve hususi bir zi yafet ve resmi kabulde hazır bulun- mak üzere kraliçe ile birlikte İngik tere sefarethanesine gitmiştir. Kral Paris fakirlerine dağıtılmak üzere belediye reisine 100 bin frank vermiştir. Kral ve kraliçe akşamleyin Cüm hürreisi ile Madam Lebrun şerefine İngiltere sefarethanesinde bir ziya- fet vermişler ve saat onda operâya gitmişlerdir. Siyasi temasla, Diğer taraftan bugün Lord Hali- İsks siyasi konuşmalarına başlamış bulunuyor. Lord Halifaks saat 12,30 dan 4'e Kadar M. Daladye ve M. Bo- —— —- ——— sizlerin mesainiz sadece fikridir. Bu itibarla hakkınızda iş kanunu tatbik olunmaz. Gazetelerin makine işlerin- de çalışan kimseler şimdi de kanuna tâbidirler. Fakat yazı işleri fikri bir çalışma olarak kabul olunmuştür ve dünyanın her yerinde bu iş bu şekli- dedir.,, İş yerlerinin dahili talimatnameleri İş kanunu mucibince iş yerlerinin hazırlayıp tasdik ettirecekleri dahi- li talimatnamelerden bir kisını, tas- dik olunmak üzere İK iş dai- Bu gibi maüişesenelerin memleketin mub- telif yerlerinde şubeleri olduğu için bu talimatnamelerin tasdkine ancak daire reisliği salâhiyetlar görülmüş- tür. | Tasdik için gönderilen dahili tali- matnamelerden 70 kadarının kanuna müvafık olmıyan hükümler ihtiva et tikleri görülerek reddedilmiş, fakat bu red sebepleri henüz bildirilme- miştir, Önümüzdeki hafta içerisinde | Ankaradn bir heyet gelerek bu? İş- İlerle burada meşgul olacak ve kisa cektir. edilmiştir. | SAYFADAN MABAAT Ingiliz Kralı Meçhul Asker Abidesinde kızı ile hir arada İne ile görüşmüş, yemeği Şotan, Her- yö ve Blum'ün de İştirekile yemiş - he Resmi tebliğ Paris, 20 (Hususi) Press'in muhabiri bildiriyor: Bugün İngiltere hgriciye mazırı Lord Hali - faks ile M, Daladye ve M. Bone ara - sinda yapılan ve saatlerce devam €- den konuşmalar neticesinde neşro - İunan resmi tebliğin anlattığı en mü him nokta, Italya ile Almanya tara- fından vuku bulacak berhangi te - şebbüsün İngiltere ile Fransanın a - rasıpı ize yaramıyacağıdır. İn - KR e rr deceklerdir. Bu anlaşmaya göre iki memleket arasında harp vukuu fak- dirinde kara, ve deniz ve hava kuv- İ vetleri; birlikte hareket (edecek ve bir elden idare edilecektir. Resmi tebliğde deniliyor ki: “İngiliz hükümdarlarının Parisi zi- yareti, Daladye, Bonne ve Lord Hali- faks'a enternasyonal yaziyetin heye ti üumumiyesini ve Iki memleketi bil hassa alakadar eden meseleleri tetkik İfırsatını Vermiştir. Fransız - İngiliz münasebatına hü- kim olan karşılıklı itimat zihniyeti içinde cereyan eden bu konuşmalar» ida nazırlar, teskin edici ve barışlırıcı gayretlerine devam hususundaki müş İterek azimlerini bir kere daha teyit İederek geçen Nisanda Fransız nazır- larının Londraya yaptıkları ziyaret es Dasinda tahakkuk ettirilen kati nok- tal nazar mütabakatinin tamamile de- vam etmekte bulunduğunu müşahede eylemişlesdir. Her Hitlerin, Lord Halifaks ile Pa- rise hareketinden mukaddem konu- şan yaveri Videman'ın teşebbüsü hak kında alınan malümata göre Hitlerin yaveri Almanyanın, İngiltere ve Fran sa ile dost yaşamak ve tam dostluk münasebetleri tesis etmek istediğini Çekoslovakya meselesini de sulh dal- resinde hailedeceğini bildirmiştir. İn giltere ile Fransa henüz bu teklife mu kabele. etmemiştir. Fakat teklifin geyri müsait bir larzda telâkki edi)- diği anlaşılmıştır. Fransız gazetelerinin yazıları Bütün Paris matbuatı, solun mün- tehasından sağın müntehasıns kadar hepsi de İngiltere Kralının ziyareti- Dİ azmi memnuniyetle karsilamak. Hadır. Sollar İngiltereyi hür bir de- mokrasi, kralcılar da ayni memleketi . tadırlar, ; Akşam gazeteleri Fransız ve İngi- Uz Nazırlarının müzakerelerile meş- Bul olmakta ve müttefikan şunu kay detmektedir ki, İngiliz ve Fransiz na- zırları bilhassa merkezi Avrupada sul hün idamesi ve İspanyol meselesinin halli için icap eden tedbirleri tetkik eimişlerdir. Bü: tarzı hareket Berlin we Roma ile-bir an evvel tekrar mü- Fakat |bir zaman içerisinde bu işleri bitire- | zakerelere başlanmasınıtemin edecek bir mahiyette olacaktır. United | muvaffak olmuş bir kraliyet saymak- | Hatayda Seçim Kayıt İşleri Yarın Başlıyor (Başı 1 incide) karar vermiş bulunduklarından, ara larında anlaşarak ve İskenderun sâr cağı teşkilâti esasiye kanununun san- cağın muhtelif cemaatlerinin hakka- niyet üzerine temsiline müteallik 15 İinci maddesinden mülhem olarak, I sancakta ilk seçimin kontroluna me- mur bir komisyon teşkiline kafar ver mişlerdir. Bu komisyon, Fransız hükümeti mümessillerinden, Türk hükümeti İmümessilinden, Sancak mutasarrıfın dan ve Türk cemaatinin bir mümes- silinden terekküp edecek ve seçim İ- çin kayıt muamelâtı yapılacak dai- relerde temsil edilen cemaatlerin her birinden bir mümessil bu komisyona iltihak eyliyecektir. Bu komisyonun riyaseti, münavebe ile iki hükümet mümessilleri tarafından temin olu- nacaktır. Milletler Cemiyeti komitesi tara- fından tekarrur ettirilmiş olan seçim mizamnamesi ruhuna riayeti * ayni| derece arzu etmekte bulunan iki dost devlet mümessilleri, yukarda işmi'ge İ çen komisyon tarafından başlanan #eçim nizamnamesini yeni vaziyötin icap ettirdiği tadilâtla tatbik eyle - meyi de kârarlaştırmışlardır. Beyannamenin metni şudur: “İskenderun Sancağı ilk seçim Mil letler Cemiyeti komisyonunun kayıt iipüamelâtıni talik etmek ve Sancak arazisini terkeylemek hakkında 26 Haziran 1938 tarihli kararı üzerine, Sancağın enternasyonal rejiminin za i olan ve almış bulundukları ta- İ akhütlerden münbsis işbirliği zihniye ti ile hareket etmekte bulunan Fran- sız ve Türk hükümetleri, statünün ve teşkilâtı esasiye kanununun tatbikını temin zımnında, Sancakta ilk seçim i muamelâtımn kontrolünü birlikte de İruhte etmeğe karar vermişlerdir. “Bunun için, Fransiz Cümhuriy. i hükümeti Fransız Cümburiyeti yük- isek komiserinin Sancaktaki delege muavini Albay Collet'ye lâzimgelen salâhiyeti vermiştir. Türkiye Cümhu- riyeti hükümeti de, fevkkalâde mu- rabhas olarak hususi vazife ile An- İLE gelmis, bulunan, ra elçi Ek- Ağkalm'â Tâzımgelen sa lâhiyeti vermiştir. “İki hükümet : mümessilleri, hükü- metlerinin kararı ve kendilerine ve- rilen sulâhiyet mucibince, 22 Tem - muz 938 tarihinden itibaren kayıt muamelâtına devama karar vermiş - lerdir. “Iki dost devlet mümessilleri, han gi irk veya cemaate mensup olurlar» sa olsunlar Sancak vatandaşları ara- sındaki münasebatın esasını teşkil etmesi lâzımgelen birlik ve kardeş- lik zihniyetine dayanabileceklerin » den emindirler ve seçimin bu saf - hasının memleketin yakında ayrı bir politik antite'ye inkılâbının icap et- tirdiği vekarlı mahiyeti iktisap eyli- yeceğinden şüphe etmemektedir. “Bu suretle başlanacak muamelâ- tâ zarar verecek mahiytte bulunan en Ufak kanunşiken hareket, iki zâ- min devlet tarafından deruhde edi - len vâzifeyi müşkülleştirebileceğin- den, Fransız ve Türk hükümetleri mümessilleri, her türlü kargaşalığı men ve tenkil eylemek ve vaziyeti şahsi menfaatler lehine ve yabut San cağın hakiki politik menfaatlerine “İl mugayir ideolojiler lehine istisma - ra kalkışacak herkesi karun huzu - runda takip etmek için en şiddetli tedbirleri almakta tereddüt etmiye- ceklerdir.,, Imza: Albay Collet Cevat Açıkalın Bu suretle 22 temmuz cuma günü başlıyacak olan kayıt muamelâtının ön gün kadar devam edeceği tahmin edilmektedir. Şimdiye kadar kayıt muamelesi hiç yapılmamış veya baş layıp ta ikmal edilmemiş olan sekiz yerde büro açılacaktır. ! Suriye Başvekili Parise gidiyor İ Şam, 20 (A.A) — Suriye politik mahfillerinde söylendiğine göre, Su- riye hükümeti, Fransa - Suriye mua- hedesi ve Fransa - Suriye münase- | betleri hakkında Suriye notasına Fransa Hariciye Nazırı Bone'nin ce- vabını almıştır. Bone, Mardam Beyi kendisi ile görüşmek üzere Parise da vet etmiştir. Mardam Bey, “ağustos bidayetinde Türkiye yolu ile Fran- saya gidecektir. ! İ | | Cinsi İzi ni v Fahişeler mi ? Ge ve facia sembolü gibi kan bu kadınları kaldi nedir, kimdir? Bu çö”. mikroplu lezzetini ema tiştiren kuruyası bağl merak etmezler mi? Biz, bu suale cevap V.£ bir şey söyliyehileci “Xi 41 geldikçe söylediğimiz si yurdun uzak köşsi edinilmek üzere getiri bu ködinlar, içine muhitİn ve cemiyetin kurban gitmişlerdir. önların günahkârlklar ğilse - hicabına ve 1 olmak, hepimize düşer İc, acı bir cezadır. , — Onlar, iğrenç ve kork Tarımı, her gece, her F# İdamiü azılumakla, - YÜ iniyerek, istiyerek veyâ” Kendilerini kaldırıma $ miyetten intikamlarin lar. Sefih bir erkeğin az boğaz tokluğuna doyuraf re, cemiyetin vor |hediye, kirli bir vesiki Gafil bir gençliği, bi lerden korumak, yazi Fakat onlar aramı aj dünyadan mi indiler olmak imkânını bula “fenüi,, olmasınlar? Ve © * İta mağlüp olmaktan baş” ları var? İ Biz, bu acı hakikatli değiliz. Fakat manlesei e fetmemek, “insan” dır. Sanatte, ticarett& münakaşada, davada, sa, hayatta yenilen her” cinslerinin en insafsız , |tarizlerine, istihzaların8 na, hattâ ihmallerine muhatap olmıya mahki Orospu da, haysla İ zasını, mağlübiyetin #8 Onu affetmeyiz, on 5 Ona hak vermeyiz. Ona ucımayız. Onu düğ MU KUTU yiz up mayı, ona rselâm verili rız. Hulâsa onu, bir © tutmadığımız, bir d mız kalır! Şimdi de meselâ, rının membaımı, gün devu evlerinin yati kak sürtüklerinin yoruz. Fakat ya mikrop sac arısı gibi, fahişeden İf setihler? Onlarda bi$ yok? Suratlarında, iğren$ ” İşanelerini birer gaza iftiharla taşıyarak ra! nâra atan ihtirasları ei) dansız huvardadan W muyuz? Fahişeler, saçtıkları ” yalarında mı ml ların yeryüzüne der larile birlikte çık ruz? Hastalık aşılamak, © müstehak görülen, bi” ların bendeleri istilâsi”” v4 den daha az mesul ©” hane müşterilerinde ramıyoruz? Onlara, bu hessbs * mamak imtiyazını bol” şetmekle gösterdiği İinsatsızlığın heybetini © yör muyuz? Bence, tedbir dn! hibi bir dimağ, bu ile hovarda arasında etmenin çarelerini bU” yatı davanın en &öf birisi çözülmüş ones öv fi j