19 Temmuz 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

İ | i iç 3 i > M.SIFIRIN MU HATIRA No. 123 A REKE Yazan: M. SIFIR Karargâh önünde ei İngiliz karargâ hına yaklaşınca bir saniye durduk. İki ihtimâlden biri bizi i bekliyordu: Sebzeci kıyafetimiz sayesinde bu geçitten muvaffakıyetle sıyrılıp geç mek veya intulup eziyetle ölmek vardı. Bunlardan bize hangisinin mu- kadder olduğunu düşünüyor ve de- rin bir tevekkül ile geçide doğru yürüyorduk. Taşıdığımız sağlam ve sarsılmaz azim ve irademize, vesâret've iti- dalimize rağmen biraz ilerimizde bizi bekliyen tehlikeyi bir #ürlü u- nütamıyor ve hepimiz doğrusu tit- riyorduk. Kapıyı geçerken küfeler de yapılacak bir ufak araştırma #oyamı maksat ve teşebbüsü - müzü ve kimler olduğumuzu ol - “duğu gibi meydana © çıkarabilirdi. Hepimiz büyük bir felâkete sürük lenebilirdik. Bilmem hiç tecrübe ettiniz mi? İnsan bile bile ve bir vazife his ve mecburiyeti ile yaklaştığı bir teh- Wke karşısında geri dönmek imkân ve ihtimalini görmeyince ve me - suliyet ve mahcubiyet mefhumla- rını hatırlayınca tevekküle daha zi yade inanıyor ve bağlanıyor. Mu- kadedratı ve bunun icaplarını ha ziyade sükün ile, müsait ü ve telâkkilerle karşılıyor; akla ge“ len bütün menfi ve mâküs ihtimal ler birer birer zihninden siliniyor ve zorlukları yenmek, gaye ve he- dele muvaffakıyetle erişmek iman ve kanaati yerleşiyor. Ben bunu çok tehlikeli ve en ümitsiz vaziyet lerde defalarla tecrübe ettim. Bu defn da yine öyle oldu. Düşman ça dırlarına belki otuz metre yaklaş - tığım zaman içimde me, biz köri, panama dei İKaçak Tfikotaj 6 ra iraz daha ilerleyince nöbet çi Bizi gördü. Ani bir hare- ketle silâhını çevirdi ve'gırtlağını yırtarcasına haykırdı: — He..y; olduğunuz' yerde du- run. İşte nihayet düşündüğümüz"teh- Tike ile kaşı karşıya idik. İşin kor- kacak ve düşünecek yeri kalmamış tı. Ufak bir beceriksizlik, lüzumsuz. bir çekingenlik teşebbüsümüzün yarıda kalmasına ve felâketimize sebep olabitirdi. O anda bizim isin Yapılacak biricik şey şu uğursuz ge çitlen tehlikesizce geçmiye çalış - maklı. Selâmet ve serbestliğe ka- vuşmak çarelerini arayıp bulmaktı. Nöbetçinin bu İngilizce emrine karşı derhal durmayı muvafık bul madım. Böyle yapsaydık İngilizce anladığımız belli olurdu. Biraz da ha ilerledim. Nöbetçi, sebebini hâ Jâ tayin edemem, ya çok korkak- lığından yahut ta biz Türkleri çok korkak sandığından ölütak çevik - Halecanlı Dakikalar tim. Dizlerim titriyordu. Arkadaş larımın hal ve Veziyetleri de pek te benimkinden aşağı değildi... Hop büyük bir ümitsizlik içind nıyorduk. İngiliz neferi küfeden e- line geçirdiği bir maşdanoz deme tini çekti Ve çıkardı. Yüzüme doğ Fu uzattı. Peltek bir şive ile türkçe: — Hey.. Esek kafa... Dedi. Hep bu, yok yemiş? Biraz gerimde ve neferin sağın da bulunan yüzbaşı Yusul benden evvel bağırdı — Yok yemiş; yok yemiş... N eferin canı sıkıldı. Birkaç iğrenç küfürler savurdu. Salınarak yanımızdan wzaklaştı. Herhalde bizde, yükümüzde şüphe edilecek ve bilhassa yenecek bir şey olmadığını anlamıştı. Bir as- ker Bağırışından ziyade bir sarhos nârasına pek benziyen bir sada ve eda ile nöbetçiye bağırdı: — Yiyecek bir şeyleri yok, dedi. Bırak cehenneme gitsinler. Neferin bu sözlere ilâve ettiği çok iğrenç küfre o sirada kızacak ve boğazını sıkacak değildim ya... Aksine olarak sevincimden küçük dilimi yutacaktım. Yusufa sokul - dum ve titrek bir sesle fısıldadım: — Hepimize geçmiş olsun. Teh- ikeyi ucuz atlattık, Yusuf.... Bıra- kıyorlar, Sevinçten öz daha ihtiyatı elden bırakıyor, ilerlemek gafletini gös- teriyordum. Birden aklım başıma geldi, Olduğum yerde kaldım. Öy- le ya b — Hay, in, diyen ve Işaret e- den olmamıştı ki... (Devamı ver) Makineleri Bulundu Muhafaza teşkilâtı memurları, ev- velki gün, Bebekte bir evde kaçak tri kotaj makineleri meydana çıkarmış- lardır. 935 senesinde de gümrükten munf olarak yurda soktuğu filoş iplikleri- ni başka yerde-kullanmuktan suçlu olarak yakalanan, 6 ay hapse mah- küm olan İsmail isminde bir adam, | bu defa da muaf olarak memlekete! soktuğu birkaç bin liralık trikotaj makinesini gayri muaf ellere satmak- k mahkemeye verile mişti. Üsküdar adliyesinin yangının- dan istifade eden suçlu bu makine- leri iflâs masasından kaçırmıştır, Fa İkat, muhafaza teşkilâtı” memurları- nin devamlı tekibi ile makineler Be, bekte yakalanmıştır. İsmailin kız kar bir hareketle silâhına fişenk sür. İde mesi'inda da takibat yapılmak. dü. Avağı çıktığı kadar bir daha | tadır. haykırdı: ostan yanaşmaları ön Tagliz ee bilecek değildi ya, sav - B Deniz Tarifeleri Deniz tarifelerini tesbit eden ko- misyon yarın da toplantılarına de- Yam edecektir. Ticaret odası murah- hasları tarifelerin ucuzlatılmasını iu MÜTEFERRİK ; Kazanç Vergisi Kanununda Yeni Hükümler Kazanç vergisinde yapılan de- ğişiklikten sonra, Maliye Vekâleti bir izahname hazırlamıştır. İzahna- meye göre, mahalli hükümetin mü- saatesile, milli veya beynelmilel ma hiyette açılan panayır ve sergileri te- sis ve idare edenlerin kazançları ile panayır ve sergi pavyonlarında teş- hir ettikleri malları sergi içinde sa- tanların kazançları ve bu gibi yer- lerde her ne-suretle olursa alsun te- min olunan kazançlar ve bu gibi yer lerde her p& suretle olursa olsun te- zançları bir av müddetle kazanç ver- gisine tâbi olmıyacaktır. Sergi veya panayır, bir aydan fazla devam etti- ği takdirde bif aydan fazlası üzerin- den kazanç vergisi tahakkuk ettirile cektir, Eskiden 120 kuruşa kadar işçi.gün deliklerinden 60 kuruşu vergiden muaf tutulurken bu miktar şimdi 80 kuruşa çıkarılmıştır. Ecnebi memleketlerden doğrudan doğruya veya bir komisyoncu vası- tasile mal getirenler ve bu suretle gelen malları devir alanlar kazanç vergisine tâbidirler.İzahnamede tacir tarif edilmekte ve ne suretle vergi kesileceği de anlatılmaktadır. İşgal ettikleri mahallin gayri s9- İfi iratları üzerinden vergiye tâbi bu- lunan mükelleflerin vergi nisbefler! ayrı bir cetvel halinde tesbit edil miştir. Bu cetvel dışında kalan ve hususi mektep açanlar ve enkazcılar yüzde 20, şehir ve kasaba değirmen. leri yüzde 25, tıbbi müstahzarat ya- İpanlar yüzde kırk ve ebeler yüzde 125 - 50 nisbetinde vergiye tâbi tu- tulacaklardır, Kanunun muyakkat birinci madde- rindöğmali yılı vergilerinin.kanunun meriyetinden evvel tarhedilmiş ol » sun olmasın, bu kanun hükümlerine göre yeniden tarholunmasını emret- mektedir, Ziraat Tetkikleri Şehrimizde tetkikler yapmakta o- Tan Ziraat Vekili Fafk Kurdoğlu, dün bazı zirai müesseseleri, vilâyet 2i- raat, baytar ve orman müdürlükleri ni ziyaret etmiştir. Vekil, alâkadar müdürlerle konuşarak, İstanbulun u- mumi zirai vaziyeti etrafında izahat almış ve bazı direktifler vermiştir. Faik Kurdoğlu deniz ticaret mü- dürlüğüne de gitmiş ve İlmenlar u- müm müdürü Müfit Necdet Denizle İ bir müddet görüşmüştür. Barbarosun Türbesi Besiktastak!i Barbaros türbesinin avlusundaki Hasan Paşa mezârı le İdiğer mezarlam Yahyaefendi mezar- | lığına nakledilmesi kararlaştırılmış- tir Bu işe bu günlerde bağlanacaktır. Türbenin etrafının açılması için is- timlâki kararlaştırılan binalar tesbit edilmiş ve bunların kıymetlerine ait kayıtlar çıkarılmıştır. Belediye, bu İş için lâzım gelen tahsisatı alır al rulan bu tehdide de aldırış etme - temekte, buna mukabil komisyonda | maz, istimlâke başlıyacaktır. dim. Birkaç adım daha ilerledim | Denizbankı temsil eden aza, tarifele-| o» Elektrik umumi müdürlüğü te- ve bağırdım: — Bahçıvan, bahçıvan, Gözte - peye gideceğiz. Nöbetçi susmuştu. Olduğu yerde ve silâh davranmış vaziyette ha- reketsiz duruyor ve bize bakıyor- du. Ateş başında duran ve uzanan- ların da başları dönmüş ve gözleri rin esasen çok ucuz olduğundan ve binsenaleyh bir değişiklik yapılamı- (lerinin her ây ödenmesi mevzuuba- his olmuştu. Abone tahsil müddetini! yacağından bahsetmektedirler, şekkül ettikten sonra, istihlâk bedel- Evvelki akşam saat 20 de Büyük | Yine eskisi gibi, iki ay olarak kabul dere iskelesine yanaşan 74 numarâ- k vapura binmek istiyen Karagüm- rük nahiye müdürü Atıf, denize düş müş, ve kurtarılmıştır. bize dikilmişti. İçlerinden biri i- | 2 Ağustosta Markopulo vapuri- temiyerek ayağa kalktı. Sendeli - trik fenerini ayrı ayrı hepimize ço- Yün süyyala gelecektir. virdi. Yüzlerimize, kılık ve kıya - fetimize baktı. Çok sarhoştu. Küfe erden birinin içine elini soktu. Ne le 450 ve Roma vapurile 700, 3 ağus- tosta da Viktorya vapurile 600 İtal pa ŞE ez Bir Ahlâksız Yakalandı yalan söyliyeyim, bütün meteneti. | Sındırgı (TAN) — Kozlu köyünde me rağmen itidalimi kaybetmiş - | İsmail oğlu 339 doğurulu Hasan A- #im. O anda bir felce uğradığımı | teş, Mehmet Şahin oğlu küçük Meh sanmıştım. Kalbim duracak kadar met Emini iğfal ederek kirletmek yıkılıyerecek derecede gevşemiş - miştir. öde ir. # Yeşilay kurumu, bayramın: bu etmişti sene Mudanyada kutlıyacaktır. Pazar günü sabahı saat 8.30 da Tophane- den hareket edecek olan Trak va- purile Mudanyaya gidilecektir, * Şimdiye kadar İş dairesi üçüncü bölge teşkilâtında çalışan kiymetli gazeteci arkadaşlarımızdan Celâled. din Çetiner, bu sene, yeni teşkil e- dilen Kocaeli iş dairesi 16 ıncı bölge başmemurluğuna terfian tayin edil- miştir. 4 İstanbul adli tabibi Salih Ha- şim, vekâlet tarafından bir derece ağır işliyordu. Bulunduğum yere |istemiştir. Hasan Ateş, tevkif edil.| terfi ettirilmiş, terfi kendisine tebliğ olunmustur. TAN | YERLİ HABERLER POLİSTE : Ölen Fofo Pencereden Düşen Kız Dün Sabah Öldü Evvelki gün, Samatyada, İstasyon caddesinde Tarakçı Hüsnü sokağında Şevket apartmanında oturan terzi Ko çonun 27 yaşındaki kızı Folo, on met re yükseklikteki pencereden düşmüş ağırca yaralanmıştı, Fofo, tedavi iç kaldırıldığı Haseki hastanesinde dün | sabah ölmüştür. Fedakâr Ana | Beykozda, Fevzipaşa caddesinde 0- turan Hasanın 3 yaşındaki kizi Tür- | kân/evin bahçesinde oynarken, ağzı açık bulunan kuyuya düsmüştür. Türkânın kuyuya düştüğünü gören annesi Pembe, hemen kuyuya ine rek boğulmak üzere bulunan yavru sunu kurtarmıştır. Acemi Şoför Üsküdarda, İskele civarında, ben- e e Ye RR an bili yürütmek istemiş, otomobil bir elektrik direğine çarparak ön tarafı parçalanmıştır. Hayri de muhtelif yer lerinden yaralanmıştır. Direğe Çarpan Otomobil Şoför Kâmilin idaresindeki 2615| numaralı otomobil Fatihte, Fevzipa- şa caddesinden geçerken bir elektrik | direğine çarpmış, hasara uğramış. 0- tomobilde bulunan Talât ile Fevzi, hafif surette yaralanmışlardır. Sevgilisini Yaraladı Kadıköyünde Söğütlüçeşme Istas- yonu yanında oturan İsmail, öteden beri münasebette bulunduğu Didar isminde bir kadını, kıskançlık yüzün- den çıkan kavga neticesinde, bıçakla kolundan yaralamıştır. Tentürdiyot İçti Kumikapıda, Sandalet sokağında 11 numaralı evde oturan Kemaliyeli Artinin kızı 34 yaşında Askosi, dok- torun verdiği ilâç yerine bir miktar tendürdiyot içmiş, zehirlenmiş, Hese ki hastanesine kaldırılarak tedavi al tına alınmıştır. Kuyuya Düştü Kadıköyünde, . Yeldeğirmeninde Ayrılıkçekme sokağında Alğaddinin 30 numaralı evine misafir gelen İs- oğlu Oğuz, evin bahçesinde oynar- ken kuyuya düşmüş, boğulmak üze- re iken kurtarılmıştır. . Ayağından Yaralandı Küçük Mustafa paşsda; Gül cami sokağında, 12 numaralı evde.otürsn Bedrinin, 9 yaşındaki kızı Müaz?ez, Ayakkapıda oynarken, bir demir par maklığa çarpmış ayağından yaralar» mıştır. N “ Eroin Çekiyormuş Sirkecide yolcu salonu büfecisi Muzafferin yanında çalışan ocakçı 22 yaşında Ali oğlu Haydar Akdemir, evvelki gece, saat 21 de solanun hs- lâsında &roln çekerken yakalanmış- tır. Pantalonunun paçasına sakladi- ğı bir gram eroin de meydana çıka- rılmıştır. Kuşdilinde oturan Zingal Şir - keti şoförlerinden Recep oğlu Ha - lim kamyonunu çalıştırmak için man mailin karısı Hasibenin 3 yaşındaki | ij BELEDİYEDE : Asfalt Yollara Sonbahara Başlanabilecek Selâmiçeşmeden Çiftehuvuzlara gi den yol yeni baştan yapılmıştır. Çif- tehavuzlardan Caddebostamna ve r-| ne Çiftehavuzlardan Cemilpaşa cad-| desine -giden'yolların da derhal yap- tırılmalarına karar verilmiştir. Asfalt ve mozayık olarak yaptırı!- masına karar verilen ve yarım mil- von liraya ihale edilen yolların yapıl masına ancak eylülde başlanacaktır. Çünkü, bu yollar üzerinde bazı istim lâkler yapılacaktır. Asfalta çevrilecek olan yollardan çıkartılacak parkelerle, ikinci dere. cedeki caddelerin tamir ettirilmesi muvafık görülmüştür. Gümüşsuyu - Dolmabahçe yolundaki istimlâkler bi tirilmiş gibidir. Zincirlikuyu - Maslak yolunun ta- miri de bitmiş gibidir. Büyükdere yolu sonbaharda tamir edilecektir. Lokantalarda Sınıflar İstanbul Jokantalarının sınıflara taksim olunması kararlaştırılmıştır. Lokantalar bulundukları semtleri, iş hacimleri, müşteri muhitleti, kon- forları bakımından tetkik edilecek- tir. Her sınıfın, halktan alacağı muh- telif yemeklere âit tarife listeleri tes- bit edilecektir, Süt Fabrikası Şehrimizde kurulması icap eden yerleri hakkında ce yapılmakta o- lan tetkikler bitmiştir. Belediye bay- tar müdürlüğü, bugünlerde raporu, | belediye reisliğine verecektir. Has. tanelere verilen sütleri taksim etmek te olan tesisatın da süratle ıslahına | karar verilmiştir. Eminönünde Yeşillik Em'nönünde yıkılan Valde hanı- saha haline, #getirilecektir. “Ancak Köprüdeki yaya kaldırımlar hizasın- da geniş bir yaya kaldırımı yapılma- # için; öm taraftan sokağa yer veri- İecektir. Yan taraftan Balıkhaneye giden yol'de"12 metre görişliğine çı- karılacaktır. # İstanbul su bentlerinin geniş- letilmesi lüzumsuz ve masraflı gö- rülmüştür. Esasen Terkos tesisatı şeh rin her ihtiyacını karşılayabilecek bir şekle sokulmaktadır. * Terkos gölünde yeni alınan ma- kineleriçin 60 metrelik bir baca ve binalar yapılmaktadır. # Cihangirde, Fındıklıderesinde yapılan inşaat, plâna aykırı olduğun dan belediyece durdurulmuştur. MAARIFTE: Yeni Açılacak Ortamektepler | Orta tedrisat umum müdürü Av- İni, dün, Ankaradan şehrimize gelmiş tir. Yeni tedris yılında yeniden açi- lacak orta okullarla mevcutlara katı- lacak şubeler ve bilhassa çifte ted- risat işile meşgul olacaktır. Sarıyer orta okulu için Sarıyer halk partisi bir bina bulmuştur. Bu İbinanın kirasını parti verecek, diğer masraflarını maarif idaresi yapadak- tır. A Hukuk fakültesinde, eleme im- tihanlarında “kâğıtları çok iyi görü- İ çubuklar, potreller, saç levhalari, e 19-7-936 Ankaradan Telefon ve Telgrafla J1Y Yeni Kanun Mucibinc? İb Muamele Vergisine Tâbi İmalâthaneler (| Ahkara, 18 (A.A) — Maliye veli ika letinden tebliğ edilmektedir: 2430 numaralı muamele ; veriBl Pa kantinunun bazı maddelerini deği eyi ren 3535 sayılı ve 29-6-938 tarihli KA dl nun 16 temmuz 938 tarihinden ibb” ren meriyet mevkiine girmiştir. Bu kanunla muamele vergisi K” nununun ikinci maddesinde yapıl” değişikliğe mebni muharrik kuvv beş beygir “beş dahil,, ve günde © lıştırdığı İşçi sayısı en fazla ona dar “on dahil,, olan sınai müessei”” lerin, sâbun, alkolsüz meşrubat, ve mamulâtı, ayakkabı “lüstik aya kabı hariç,, soba, zarf, şapka; ispei” çiyari ve tıbbi müstahzarlar Wi ve sahtiyan fabrika ve imalâtba” lerile dondurmacılar, tenekeciler, #9 ru kahveciler, tuz değirmenleri, 6 zihaneler ve kuyumcular hariç ©” | mak üzere diğer bilümum fabriks F le imalâthaneler muamele ve! tâbi tutulmuştur, Binaenaleyh bu fabrika ve imalâf | haneler 3257 numaralı ve 12-651 tarihli kanunun $ inci maddesi m! hı EE. EİŞESŞ iz bince 30 Temmuz 1938 Cumartesi Bİ İvi nü dairelerin çalışma saatlerinin bi Va mesine kadar bağlı oldukları varidif “| 3 dairelerine bir beyanname veref€” | adreslerini, iştiğal mevzularını, #9 natlarını yaptıkları mahalleri, def” ft, larin, muhatrirk kuvvet ve İşçi tarlarını bildirmekle ve 2430 nam3”” lı kanunun 20 iöci maddesinde ya # di, muamele ve, iptidal madde alım «9 sarf defterlerini tasdik ettirmekle BÜ kelleftirler. i Muamele vergisi kanunun 2 maddesinin a, b, c, d, e, , j, k, 6” fıkralarında vazılı madde ve müs selerin muafiyetleri mahfuzdur. Maarif Vekili Gümüşhanede İk Erzincan, 18 (A.A) — Kültür ğ ig Hamle la an sane deren gi / a keri' ve sivil memurlar, bir çok tarafından uğurlanarak Gümüs neye müteveccihen şehrimizden * rılmıştır. Karabük Fabrikası Bir Sen Sonra Faaliyete Geçecek | Karabük, 18 (Tan muhabiri: Demir ve çelik fabrikaları inşa lerliyor. Kok fabrikasının 52 met Hik: bacası bitirilmiştir. Fabrika yüksek fırınlardan biri mart s0 da bitecek ve tecrübelerine b caktır. Buradaki bütün fabrikalar sene temmuzunda faaliyete ba: olacaktır. Fabrika, senede 350 bin ton cevheri işliyecek ve 450 bin ton mür yakacaktır. Bütün profil de ler, ray, her kalınlıkta, her : SEZ EŞ Za Ki mi inşasına kullamılan her türlü “iğ i lar olarak 180 bin ton mâmul ve çelik çıkaracak, kok fabrikasi ğı bir çok kimiyevi maddeler istihsil “İğ decektir. A Diğer Ankara habe” onuncu sayfamı ( N 19 TEMMUZ 1938 SALI lenlerin cevapları broşür halinde ba- sılacaktır. Fakülte dekanlığı bunu, bir-teşvik tedbiri “olârak yapacak- tır. —— - ———m... vedizine arak yaralanmıştır. * Paşabahçede, ispirto fabrika - sında çalışan İzzetvoğlu Sait; fabri- düşmüş, başından ve ayağından ya - Talanmıştır. kağında, 55 numaralı evde oturan İs rinden çıkarken kolunu cama çarp yeto kolunu; çevirirken; “kol kaymış, | kanın tamir! İçin kurulan iskeleden | de umumiyetle bulutlu ve Sultanselimde Çukürbostan so | Dün, İstanbulda hava dek mail oğlu Zekâi, evin merdivenle - | milimetre idi, le mma Gg a »li ind ar BEİ ) Arabi: 18: Rumi: Cemaziyilevvel; 20 Temir al i Güneş: 444 — Öğle: al & İkindi: 16.18 — Aleşam: 331 İlay i Yatsı: 21.33 — İmsâk; dal YURTTA HAVA VAZİYEN, Yeğilköy Meteoroloji istasyonu nan malâmata göre, yurtta havai S8 cenüp kısımlarile Akdeniz kıyılafi "e ii mubun doğu kısmında açık, TeBkYi ei emeli bölgelerinde bulutlu, diğer ” yer yer “gri grçmiş, rüzgârlar cenup bölgeleriii, Lİ bt, diğer bölgelerde umumiyetle Hkametteri orta kuvvette erriyÜ, Bir şirmali sarkiden saniyede 798 * horln ermiştir. Sent 14 te harerst” y Hararet en çok güneşin Göde. 2 3 1 ve en öz 198 santizrat