11 Temmuz 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5
a — GÖPÜŞLEP Halden Kadıköye Kaç Günlük //3.3x Mesafe Var? Yazan: Sabiha Zekeriya Sertel TAN ROMATİZMA | Gündelik Gazete AN, SP EE İl yda peder Haberde, fikirde, h arşı, DİZ düre, samimi olmak, gazetesi olmiya çalışmaktır. Lİ Ecrabi 2800 Kr, 100 Kr, 800 Kr, 300 Kr, na dahil ol- 8, 3.5 Mira Adres değiş- vap İçin mektup kuruşluk pul ilâvesi Mzmdır. İp SÜNUN MESELELERİ | ÖĞE ra © Dünyanın ber tarafından gelen ec- nebiler, dünyanın en pahalı şehri o- larak İstanbulu buluyorlar. Tayya- reci Kost dahi İstanbulun güzellik- lerini methederken, pahalılığı üze rinde kuvvetle durdu. İstanbulun pa- halılığı, ecnebileri mahdut bir zaman için alâkadar eder, fakat bu şehrin i- çinde yâşıyanlar halılığı, hayat zun ortasına geldik, Sebze ve meyva vee bedeli peşindi 1g Kuruştur. © İçin hayat pa meslesidir. Temmu. omatizma, kanserden ve va) oni / üşterek Balkan | ,urizm Teşkilâtı | “zan: M. Zekeriya SERTEL eğ, MBiltere iin öicari ve siyasi müna- . Pal, zf nb. el » gi Merimiz ilerleyince, Londradan ğalacağı tah- da İstanbu: | liz turisti uğradığı hal ne ancak 1417 kişi gel Bu Yılın ilk dört ayında is-| haaa on sekiz İngiliz gemisi uğ:| 152 İng e, > Beçen se; İştir, haşin devletleri, İstanbulda top- Hizm ço Balkan konferansında bu- Vera, inde beraber çalışmıya karar) » Çünkü Akdeniz, Adri- vü Adalar denizi, Marmara ve| ama Sibi bey denizi bir araya| Yeti,» dünyanın en eski medeni. tinin harabelerine, ve tabiatin | Balik, "X güzelliklerine malik olan Ri memleketleri turizm bakı. lekeyi, ©» Gok yabancı çekecek mem hiçbi, dir. Fakat bu memleketlerin tin, ünYanın her tarafında, tu- *irahında propaganda ve teşki-| gi 3*ak kadar zengin ve kuvvetli © Yunanistan turizm için bir Po ihdas ettiği halde henüz Yüpy,,, VE Amerikada | teşkilât kiye, Ya muvaffak olamamıştır. Tür “lg, © İariçteki turizm işini kon- ai ler ve «Kook kumpanyası Yün 188 çalışır. Yalnız Yugoslav. debi, li başlı Avriipa şehirlerin. lay 2 turizm şubesi vardır. Yugos- ühej,, Etmek istiyen turistler bu biliş, 9» İstedikleri malümatı al ty deği Berar, Ay > Şin i Ye İ dört Balkan devleti le bi Türki. rTilkte müşterek turizm teş- in yan Apak tasavvurundadırlar. Kolay ii m her tarafında müşterek bil. bütan “nteler ihdas edecekler, pro- ve hi bir elden idare edecekler, Ya turistlerinin gözünü Tür. e sekmiye şalışacaklardır. Bu sün muvaffakıyetle neticelen Sörmek en büyük temennile- » biridir. Çünkü her memle- “yag, İsti çeken ayrı bir husu- iş ii vardır, Müşterek propaganda ?ine zarar vermez, Sey, ebbiz nin; Bi 2deş İn t 2 * <ristler Yakın Şarka Niçip in Gelirlermiş ? ? Bi, di ap İngiliz gazetesi turistlerin Ya- diki, X Memleketlerine niçin gel Üy Nİ anlatırken şu sebepler yor $ oAtattirktin sefliği al-| garplılaşan bir şark yeni bir mille- İstanbulda ©s ini, “Nİ, şark ve garp medeniyet. | harabeleri toplanmıştır. İs- nana, *skiyi hatırlatan camileri lü, p“dern bir hayatın inkişafı ira ve Yalova İstanbula dünyanın en ucu Atina, eski ve yeni) erkezidir. Milli kıya- öylliler, Miyeği, ee m K €srarengiz dağlar. > manastırlar turistleri çe- © en) an orın gözlerini okşıyan hoş aralandı, Run Baik NYA: Çiçek memleketidir Yaya buzların hiçbir yerde bu- BR Klanı der ienaeelidir. Yer. köylülerin milli dansla dağları, sahaları ve Yapa 3ri ve emsalsiz sahille- m e: istirahat yeri- R veremden fazla insan- ları kasıp kavuran bir hasta- lıktır. Romatizma öldürmek- ten fazla insanları körkütük hale getirir. Zamanımızın en büyük romatizma mütehassısı sayılan Lord Horder bu has- talık hakkında “Medeni beşe- riyetin bir numaralı düşmanı,, diyor. Fakat romatizma istatistiklerde ölüm sebebi olarak pek te göze çarp için ona pek te ehemmi verilmiyor. Hakikatte romatizma şualı bir katildir. Bu yüzden Lord geçenlerde verdiği bir kon romatizma katillerin en dür. Yalnız işlediği cina- alp hastalığı nâmı altında demiştir. omatizma İnsana her yaş - ta musallat olabilir. Çocuk luk, gençlik, iktiyarlık demez ve çeşit çeşit isimler altında insan sebep olduğu Iyatik, ni ve sair hastalıklar ayni hastalığın tiple - rinden başka bir şey değildir. Terbiye müesseselerinde 30 bin genç üzerinde yapılan tetkikler hatli insaj ı bile romatizma. dan korumanın çok güç olduğunu göstermiştir. Çünkü bu 30 bin genç tam sıhhatli olarak ilk imtihanı at serer. Onun 380 ının romatizmal oldu şilmaştır, yetmişi işe vi anla aramaz hale gelmiştir. İngilterede romatizmedan de « ğan kalp hastalıkları yüzünden her sene ölenlerin 181 25 bini geçi- yor. Ve İngilterede tedavi gören hastaların sekizde biri romatiz- Ip hastalığından müztarip natizma haddi zatinde bir şey değildir. Birçokları onu “artan bir sap, diye geçiştirirler. Fakat p atizma bir mafsal yaladık ça kalbi de isirir ve onun ömrünü kısaltan izler bırakır, hayat boyunca sürecek bir facianın ba; hit olur. Çünkü doktor, roma - #izma hlimmasından muztarip olan yüz çocuk varsa bunlardan otuzu- nun on sene içinde öleceğini, üçte birinin orta yaşına vardıkları za- man ayni âkibete uğrıyacakların, ve hastalıkla yıpranan bir hayat ıktan sonra öleceklerini, geri de kalanların tamamile iyi olacak- larım, fakat onların da ömürleri- nin sonuna kadar taarruzlardan ma sun olmıyacaklarını bilir, ın hastalığıdır. Soğuk ve ra tip iklimleri tereih eder. Kalaba- ık ve gıdasızlık ona yardım eder, ler, zenginlere nisbetle. otuz ad romatizma, diğer bütün -| misli bu hastalığa maruz kalırlar, Onun asıl sebebi malüm değildir. Belki de menşe kı ne veya kızıl yet veren mikrop gibi bir mikrop - tur. Hastalık başlamadan evvel ok seriya tonsilitis peyda olur. Fakat t ssir olan uz- rinde de mikrop bulu- rlenmesi» Hâd romatizma, öldürdüğü için ——— —.. rupa ve Amerikalıyı memleketlerinden her birine çeken âmüller başka başkadır. Bu âmiller üzerinde işlemek ve on- Veya yanlış. Demek ki, Av. ları buraya çeken diğer cazibeleri ta nıtmak ta bizim vazifemizdir. Yakın Şark) tedir. Çünkü hastalıklar içind sanı en çok kıvrandıran ve başka tan fazla para sarfına salk olan hastalık budur. ronik romatizma 8000 yıllık bir hastalık olduğu halde o- nun sebebini de, tedavisini de bil - imiyoruz. Hastaların üçte ikisi rheumatold arthritis'ten , müştekidirler. o Bu hastalığa 20 ile kırk, yaşı arasında da maruzdurlar ve kadınlar erkek- lere nisbetle iki mislidirler Bu yüz den bilhassa eller ve parmaklar çok rahatsız olur. Fakat hastalık bir mafsaldan bir mafsala geçer ve şiddetli ıztıraplar verir. Buna yar dım eden sebepler arasında, heye- can, gerginlik, soğuk ve rutubet, bilhassa diş ağrıları vardır. Diğer taraftan kronik artbritis, Steo, elliye varmıyanlar arasında dir. Ve bilhassa diz, baldır, ve belkemiğinde kendini gö: Mat #alların yarslanmasi, meşgu yüzünden hareketlerde biçimsiz va ziyetler alınması, bunun başa gel mesine yardım eder. Tonik romatizma icin teda- vi yoksa da ıztırap azalt - mak ve hastalığın getirdiği aksak lığı bertaraf etmek mümkündür. AHlatılan Romatizma insana her yaşta musallat olabilir; çocukluk, gençlik, ihtiyarlık demez ve çeşit çeşit Fakat tedavi pahalıdır ve uzundur. Hünerli bakıcılara ve karmakarı - şık cihazlara ihtiyaş vardı Çifte Kaza vwelki gin, gazeteler “İkin- ti bir Şişhane faciası atla tıldı., diye yazdılar, Tafsilâtını el bette okumuşsunuzdur, Tadil edi- lerek uzatılıp büyütülen sarı renk- teki tramvaylardan biri, Şişhane yokuşunu inerken - sanki frenleri bozulmuş - ve içinde yolcu dolu olduğu halde alabildiğine Galata» ya doğru koşmıya başlamış, Bu si rada sağından dolaşıp önüne geç - mek küstahlığını gösteren bir t #i otomobiline bütün kuvvetile lenmiş, yokuş aşağı sürmiye başla miş ve otomobilin arkasını hurde- haş ettikten sonra ancak Osmanlı Bankası hiralarında hincini alarak durabilmiş. B u hâdise böyle cereyan et - mişse benim yüreğimi hop latan tramvayın değil, otomobilin halidir. Alâkadar resmi makamla- rın gözü önünde yeniden yapılır bi tadil edilmiş olması icap eden bu tramvay arabalarının en son sis tem, çok kuvvetli frenleri bulun- mak lâzım, Bu frenler, el freni, ha- va freni, elektrik freni olmak üze» Te en aşağı üç cins ve nevidir. Bunların hep birden bozulduğu nü, bu kuru havada bu üç frenden hiçbirinin tutmadığını ve bundan dolayı tramvayın delicesine yokuş aşağı koştuğunu akıl kolay kolay kahul etmiyor. Hatanın nerede ve kimde olduğunu tahkikat göstere £ek ve belki buna göre tedbirler a- ınacaktır. Fakat taksi otomobili hakkında tahkikat yapılacak mı? Bu sırada bu otomobilde birkaç kişi bulunsa idi ve parçalansa idi? Taksi yerine içi yolcuyla dolu bir otobüs olsaydı? Kim mesul olacaktı? Fren bozuk - luğundan veya herhangi bir sebep- ten dolayı tramvayı tutamıyan bi. çare vatman mı? Belki. Fakat yüz de 99 ihtimal ile haksız yere, “e aksi şoförü arkasından deh- şetle gelen tramvayı gördü- ğünü, fakat önünden kaçmıya va- kit bulamadığını söylüyor. Gaza do kunur dokunmaz - bilhassa yokuş aşağı - Birkaç saniye içinde 80, 60 ve hattâ 80 kilometre sürat kazana- bilen bir otomobilin yan tarafa ol sun kaçamayışını da akıl kahul ot- miyor. O halde ne olmuştur? Neye kaça mamıştır? İstanbul © şoförlerinin yüzde doksanında deva bulmaz dert şeklinde hüküm süren fena bir âdet, yokuş aşağı inerken ma- kineyi söndürmek cehaleti var - dır. Bu takdirde makine işlemiyor ki, şoför gaza bassın da kaçmak im kânını bulabilsin. Makineyi işletin ciye kadar da kaza ve kader bekle mez, işte böyle arkadan bindirir, ve vurur, bu hâdisenin böyle &e- reynn etmiş olması çok muhtemel » dir. ye aşağı inerken otome - billerde makine söndürmek, vitesten atmak, gibi hareketler dünyanın her tarafında şiddetle ya- saktır. Bizde de öyle, Yalmız şu fark var: Başka yerlerde bu “yasak, çok şiddetli cezalar tehdidi ile tat bik edilir. Bizde edilmez. Bunu bü tün otomobil kullananlar bilir, Fe na alışma tesiri ile bile bile buha- tayı yaparlar, bu hatadan dolayı ceza vermiye memur olanlar da İşin böyle olduğunu bilirler, Ve işte her kes bildiği halde bu böyle devam edip gitmektedir. Şu satırları yazmaktan maksa » dım, feci, çok feci olması ancak talih eseri olarak atlatılan bü ka- zadaki bu ihtimale dikkati çek mektir, Ötesini alâkadarları tek « dir ederler, isimler altında insanı yere serer başına belâ olan çiçek, veba, malarya ve sarı hümma taraf etmek i- cap ediyor. Halbuki buna imkân bulunamamıştır. si- gortalanmış kimselerin müsyene - sinden 4 milyon kişinin romatizma: 4 olduğu ve bü hastalığın İngil tereye her sene 17 milyon İiraya mal olduğu anlaşılıyor. O halde bu hastalığı tâ başlan gıcından ele almak ve kontrol et- mek lâzımdır. Bu yüzden roj İngilterede tizmaya karşı kazanılacak büyük harbi, afle dok- torlerı ile aile içindeki hastalar te min edeceklerdir. Çünkü romatiz- karşi açılacak o mücadeleyi kolaylaştıracaklardır. sa büna imkân kalmaz. | ————— ŞARKIŞLADA : Pehlivan Yetiştiren | Bir Köy Deli fi yesine beğlı bir köy vardır ki, halkı üç denize su vermekle övünmekte dirler. Bu köyün adı, Harmandalıdır. Köyün civarından geçen kücük lar, Kızılırmağa, Ceyhan ve Pirat İbirlerine karıştığı için, bu köy İkaten üç denize su veriyor der tir. Çıplak bir dağın sırtına yaslar 72 evde 400 nüfus barındıran Har ndalmı niçme suları da bol ve in. Bu köylülerin hemen hepsi İgüreş meraklısıdır. Gençler her ir |satta pehlivanlık etmektedirler. Ziraatle ve koyunculuk'a geçinen Harmandalının genç muhtarı, köyü. nü yükseltmek için iyi çalışıyor, Samani Doktor Yok | Gürün (TAN) — Kasabamızda bir kaç aydanberi doktor yoktur. Haş. taların, 140 kilometre uzakta olan Sıvasa gidip gelmeleri göze alınabi lecek bir şey değildir. Buraya biran evvel doktor gönderilmesi işteni » yor. fiyatları hiç bir senenin temnıyzuna kıyas edilemiyecek kadar yüksektir. fiyat yüksekliğini, bu sene mevsimin fazla yağmurlu olu mahsulü tahrip ettiğine hamlettikleri gibi, daha; ziyade nakliye ücretleri nin pahalılığına hamlediyorlar. Ka- radeniz, iç Anadolu. cenup vilâyetle- rinden gelecek sebze ve o meyvanın fiyat yüksekliğini kabul etsek bile, haldeki sebze ve meyva fiyatlarının İstanbul Kadıköyüne ge- linciye kadar iki misli yükseliğini ne ye hamledebiliriz? civarına, Gazetelerde: Haldeki sebze fiyatları Bamya kilosu (o 22 Sakız kabağı o 250— Dolmalık biber | 14 Kır domatesi | $ 10 5 Ayşekadın 16 Soğan 250— Maydanoz demeti 46 para Sırık domatesi İM Çalı fasulye Haldeki meyva fiyatları; Türbe eriği kilosu 10 20 3 ız 18 25 Mustabey armudu 15 25 Kaysı Zerdali Şektali Vişne Akça armudu Frenk özümü Mükümet pahalıhkla © mücadele için harekete geçti, İktisat Veki nin mütehassıslara yaptırdığı tetki- ke göre bizdeki hâyat pahalılığı nak- liye ücretlerinin çokluğundan, ver. gilerden meydana geliyor. Buna kar- şı durmak için nakliye ücretlerini, vergileri indirmiye teşebbüs ettiler, Bu hayırlı teşebbüs esini vg. rinciye kadar belki haldeki fiyatlar daha bir müddet pahalılığını muha- faza edecektir. Fakat bu mahsulün, halden Kadıköytne nakli bu kadar pahalı mıdır? Ayren gümrük resmi, pe tâbi midir ki, fiyatlar böyle nis. betsiz bir tezayüt gösteriyorla yat yüksekliğinde htiytik rol oy, kabzımalların vereceği | zararların önline geçmek hilkümetten evvel be lediyenin vazifesidir, Bütün İstanbul halki bu seneki meyva ve sebze fi. yatlarının yüksekliğinden müşteki. dir. İnsan bir haldeki fiyatlara bir de Kadıköydeki fiyatlara baktığı sa- man, gayriihtiyari olarak acaba hal den Kadıköyüne kaç günlük mesafe var? sualini soruyor, . — KÜTAHYADA : Bir Nümune Köyii Yapılıyor Kütahya (TAN) — Halkövimizin her kolu, bir yıl içinde hangi ayda neler yapacağını tesbit eden biter program hazırlamıştır. i meyan da verilen karara gör müne köyü, ; haz edi köyle daimi şekilde alâka doktor
