11 Temmuz 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 4
Ea Mela bı Bu Yıl Koza Mahsulü Köylüyü Sevindirdi Koza Handa Çok Hararetli Bir Alışveriş Var. Mahsulün Büyük Bir Kısmı Satıldı Koza hanları avlusunda faaliyet Günde yüz binlerce liranın dön- mekte olduğu Koza hanın avlusun- da dolaşıyorum. Meşhur katı, etrafı koza ım tıklım. Her alıcının yazıhanesi önüne kurulan bu günlük depolar ha nın üst katını ve yolu kaplamış. Her taraf bembeyaz ve derin bir uğultu. Altına bir iskemle çekip masa ha- terlerini yayan adamlar, harıl hani hesap yapıyor, yanlarına çömelmiş köylüler parmaklarını sayıyorlar. Boyunları çanlı bir sürü katır, sırt- Jarındaki küfelere doldurulmuş koza ları fabrikalara götürmek üzere, bü- yük kapıdan bir katar halinde çılı- yorlar, Satın alınmış diğer bir parti koza da bir başka katarın semerleri- ne yükletilmek üzere küfelere de duruluyor. Üstleri kapaklanıyar, di- kiliyor, hazırlanıyor. Küve ve insan)” kalabalığı arasında adım atmak ha- kikaten müşkül... Koza hanı, Osmanlı bankası, Or- han camii ve taksi otomboilleri ara- sında genişlikte koza tınazları ve ko- za yüklü otomobil, arabalarla tıklım tıklım dolu... Kapalıçarşı dükktnlarının önü bi- le,han avlusunun alamayıp taşırdığı koza küfelerile dolu.. Esnaf bunu hiç İ yadırgamıyor. Çünkü koza Kapalı İine getirdikleri dizleri üzerine def-| çarşiya da farkedilir bir faal tirmiş, yet ge — Dükkânlarımıza tülün parası girmedi, fakat kozadan çok memnu- nuz. Diyorlar. Koza hanında geçirdiğim birkaç saat bana Bursa köylüsünün vaziye tini pek iyi öğretti: Kış mahsulleri iyi ve bereketlidir. Arpalar ii buğday orağı yarıya getiril tâ bir çokları ilk aim zin döv-| ekmeğini yemişlerdir. Koza çok memnun bırakınıştır. Çünkü mahsul nefis ve değ pi niş, hat- YL yener yer dara rını gör! — Hayır, çek seksen. — Ne istiyorsun çipeze? eden ikinci avlusu var, Koza yüklü bir sürü araba, otomobil giriyor, çi- kıyor. Araba tekerleklerinin çanak-| larından otomobil çamurluklarına at Uyarak ca, avlusuna çıkmak isti- yorum, mümkün değil. Avluda ağır bir koku var. Koza fırını çalışıyor. Kantardan geçen kozalar. iri bir kazandan iba- yet olan fırının kaynar sularına dö-| yor. Tahmin külüyor, kaynatılıyor, çıkarılıyor, kurutulduktan sonra fabrikaya ve ya hut depoya gönderiliyor. Koku bura-| dan çıkıyor. Hanın üst katındaki kahve önün- de birkaç kişi ayrı ayrı masalarda ki- misi kalemle, kimisi parmakla hesap yapıyor. Birine sordum: — Allah bin bereket versin, tütü- nün ucuza gitmesi beni borçlu bırak- miştı. Koza imdadıma yetişti. 79 ku- ruşa sattım. Vergileri, bakkal çak- kal borçlarını ödeyim de isterse ba- mametelik kalmasın. 20 - 22 yaşlarında 'esmer yüzlü genç irisi bir köylü, küçük bir kalem Je ufak bir kâğıt üzerine rakamlar yazıyordu. Gözlerinde bir sevinç par Yaklığı vardı. — Çok şükür.. Kış mahsullerimiz| İyi. Fakat yaz mahsullerimiz yağ- mursuzluktan kavruluyor. Bu gidiş- le ne tütünden hayır var, ne misir. dan, ne de susamdan.. Yıl, tam koza yıhı.. 78,5 kuruşa sattım. (290) kilo kadar da vardı. Bereket versin. Takıldım: — Eh. Düğün parası çıktı desene. Başını eğdi, bir an düşündü. Son- ra yavaşça kulağıma fısladı: — O eski davullu, zurnalı, rakık, #ilâhlı ve yuva kurmaktan fazla yu- va yıkan düğünler kalktı amma ne de olsa tesiri var. Gönül ve görenek insanı bir çok fuzuli masrafa soku-| yor. Cihaz için şusu idi, busu idi, Bunlar da caba nini bulduk, seçtik. Birkaç ay nişan. Sonra ya kız sana gelir, ya sen gider alırsın ve nikâhı kıydırıp gürültüsüz masrafmz. İler de Biz bunun en ehve. mal edilmiyen bağlar çok yili Yal nız kuraklık yaz mahsullerini müte- mıyor Büyüyemiye Hğir mvalre v Bu esasen pa: yor. Koza hanından, her sene köyle mize yüz binlerce lira veren bu tari- hi yapı duvarları arasından çıkmaz- dan evvel Borsaya uğradım: — Düne kadar satılan koza mikta ri 980,000 dokuz yüz seksen bin kilo| dur. Yekün bugün bir milyonu aşı edildiğine göre 400 — 450 bin kilo koza gelecektir Günlük satışın 125,000 kiloyu teca- vüz ettiği zaman oluyor, Fiyatlar iyi koza 75 — 80, Çipez tâhir edilen —ki hastalıklı, bozuk kozalardır— 30 — 45 arasındad: le müstahsil çok Süt Derdini Halletmek Için Teşebbüsler Istanbulun eski ve meşhur dert « lerinden biri olan süt derdini hallet mek işini üzerine almış olanı devlet ziraat koruma kurumu, biri Üskü - dar, diğeri de İstanbul cihetinde ol Netice itibari- nundur, ların yerleri ve projeleri ar şubesi tarafından ha- zırlanmaktadır, Bu iş biter bitmez İnşaata başla - naçak ve kurum, bir taraftan koyun, ların cinslerini ıslah için faaliyete geçecektir. Bunu temin için, İstanbul baytar müdürlüğü de hariçten sütü bol da- muzlık hayvanlar getirtecektir. Yapılan hesaplara göre, süt işi ku rum tarafından ele alınınca fiyatlar bugünkü nisbete göre üç! tarında inecektir. Şehirde, şimdi olduğu gibi pera- 'kende sütçülük menedilecek ve man ıra sahipleriyle sütçülerin İdeceği bir kooperatif, muhte daha! mak üzere iki fabrika tesis edecek »| keçi ve inek gibi süt veren hayvan «| te bir mik- irak &- Şu Şu Garip Dünyada: Düsyadaş Tekaüt Maaşı Alan Köpek Amerikanın de: bir tekaüt köpeğe maaşı dise şudur: “Pip, ismini taşiyan bu köpek, “Plimut Revü mecmuasının bakıldığı matbaada bir kaç sene bir mürettip gibi çalışmış - tır. Mecmua, el makinesile basıldığı | için, Pip bu makinenin tekerleğini! döndürüyormuş. Birkaç senedenberi| bu vazifeyi muvaffakıyetle başaran | Pip artık hayli ihtiyarladığı için şeh rin Mürettipler Cemiyeti bu zeki meslek arkadaşlarını bir altın madal ya ile taltif etmişler ve kendisine hiç çalışmıyacaktır, Amerika gazeteleri bahsediyorlar. Şimdi, * Köpek gibi istran kadın Nevyork si- nemalarından bi risinde geçenler de garip bir hâ- dise ölmüş: Bir bayan, kö- peği ile beraber sinemaya girmek İstiyormuş. Fakat, kontrolör köpeği içeri sokmak iste- memiş. Kadın da, salona girerken hayvanı, göğsünde saklamış. Bu se - fer kontrolör, kadının Üzerini ara - iş meydana çıkmış. Buna fena halde kızan bayan, ne pmış biliyor musunuz? den kontrolörün üzerine atılı İdişlerini koluna geçirerek birkaç ye rinden derince yaralar açmış. * Misi uş repmrarın ! o meydana çıkdran domuz ŞE EE Ml. tonyanın Ri | ga şehrinde bir | domuz, gizli içtima halinde bulunan bir faşist teşki- Yâtını meydana çıkartmış. Ba - Ç J") ei kınız, nasıl: Letonyada faşistliği kurmak isti ehrin «| tekaüt maaşı bağlamışlardır. Pip, ar-| tık bundan sonra istirahat edecek, | bütün | bu bayvandan| miya kalkmış, köpek havladığı için KADIN KÖŞESİ: Evde iş Görürken | Giyilecek Bir Elbise İİ Bugünsize, yazın evde iş gö- rürken giyeceğiniz sade ve pratik bir elbise örneği takdim İİ ediyoruz. Elbise kısa kollu, ön- i) den açık yakalı, beli kemerli ve kloş etekli, çiçekli topbral. kodur. 2 Mem yen 30 kadar elebaşı, bir çiftlikt li toplantı yapmışlar. İçeride mü kerelerin kızıştığı bir sırada, ge bağlı duran domuzlardan sa yularını kopararak sokağa dirin - mıştır, Domuzun kime ait olduğu her kesçe bilindiği için hemen hayvanı yakalamışlar ve bir polis memuru sa İçiftlikteki eve getirmiştir. İşin farkında olmıyan faşistler; po Nsi görür görmez baskına uğradıkla| rm zannetmişler ve panik halinde kaçışmıya başlamışlardır. Bunun ü- zerine mesele anlaşılmış ve hepsi bir | bir yakalanmışlardır. * Henri Ford'un kaytnvaldesi Dünyanın en zengin o adamı Henri Ford, aile hayatında me - İsut olmanın sır - İlarını güzetecile- ire ifşa etmiştir. Ford, elli sene evveli 26 yaşında iken azel Klara Braen ile evlenmiş tir. Evlendiklerindenberi çok mesut bir hayat sürmüşler ve bugüne ka- dar karı koca hiç kavga etmemişler dir. Buna da sebep kayın valdesinin çok iyi bir kadın olması imiş, Çün- kü kayın valdesi, karısına daima ko- casını sevmesi, kocasına hürmet et- mesi için nasihatlerde bulunur - mii. takalarda şubeler açarak satışta bu- Tunacaktır, Bu hususta hazırlanmış olan prö- je mucibince şehir dahilindeki bütün | süt veren hayvanların ahırları da $€ hir dışına çıkarılacak, buralarda en İyi sıhhi şeraiti haiz ahırlar tesis ©- İhibine teslim etmek üzere domuzu|, Etimesuttaki Radyo Istasyonu Bitmek Uzere © Ankara civarında Etimesut taki kısa dalgalarla neşriyat yapacak ve sesini bütün dün- yaya işittirecek kuvvette ola- cak olan radyo İslasyonünün inşaatı, sona ermek Üzeredir. Yukarıda 20 temmuzda Nafıa Vekâletine teslim edilecek o- lan bu modern radyo İstasyo- nundan üç manzara görüyo uz İKARADENİZ EREĞLİSİNDE: ( Bir Dem'r Maden Damarı Bulundu Karâdeniz Ereğlisi, (TAN) — Civa- | rımızda bir demir ve yepyeni iki kö- mür madeni bulunmuştür. 15 kilometre uzaktaki bir n demir madeni tahlil | ettirilmiş, yüzde 52,5 nisbetinde asli cevheri olduğu anlaşılmıştır. Devrek şösesi yakınında ve kasa- bamızdan 22,5 1500 hektar kadar ara dağlık sahanın mühtelif yerlerinde| kömür damarları görülmüştür. Yine Devrek $05esinin 17 inci kilometre- yağmurlar alıp götürmüş, 3 metre ka| lınlığında bir kömür tabakası mey“ İdana çıkmıştır. Zonguldak havzasının damarların- dan ayrı olan bu kömür madenle' nin Kandilli . Çamlı kömürleri âyı rında bulunduğu anlaşılmaktadır. İunacaktır. si civarında bir dağın üst toprağınıln İZMİRDE z i Mübadil Rumlar Bu Yıl Fuara Gelebilecekler İzmir, (TAN) — Sofya ve Belgrat devlet radyoları, on temmuz tarihin den itibaren İzmir fuarı hakkında yatı yapacaktır. Ay Tansız devlet radyo - ları, Ankara ve Istanbul radyoları da neşriyat yapmağı kâbul etmişlerdir. Istanbul ve Ankara radyolarile Bel- grat radyosu fuar neşriyatını ücret- siz yapacaklardır. Fuar günlerinde Yunanistandan İzmire gelecek dört Yunanlı müba - dil kafilesi için avizolar tertip edil ştir. Bu gibilerden vize ücreti alın mıyacaktır. Kendileri İzmitde sicak bir kabul yüzü görecekler ve fuar ranseyman memurları tarafından a- ğırlanacaklardır. — — ————— denleri hakkında maden tetkik ve a- rama enstitüsüne mslümat verilmiş- tir. Gerek demir ve gerek kömür ma- 11-7-938 İstanbul Radyosu: İĞĞLE NEŞRİYATİIT Saat 14,0 Piâkla Türk muti Türk yel AKŞAM , Sant 1830 Plâkla dans m NEŞRİYAT > 50 viç rasathanesinden ve arkadaşları tarafından Türk (icra) 2045 Hava raporu 2048 Doğrul tarafından arapça söyl Orkestra 1 — Osehelti j Otenbah; Ka vi perizyen 3 — Prelbd 4 — Çaykövuky: o Aleg 2180 Fasıl saz heyeti İbrahim W8 ları (Kürdili hicazkâr) 2210 varyete: Tepebaşı Belediye naklen. 2250 Son haberle: nün programı 23 Sant & Ankara Radyosu ÖĞLE NEŞRİYATI! Saat 1230 Karışık plik m Plâxla Türk musikisi ve bi 1315 Ajans huberleri AKŞAM Saat 1830 Karışık plâk nes Türk muslieisi ve halk şarkıları le) 20 Saat ayarı ve arapça nef Türk musikisi ve hülk şarkıla dan) 21 Konlerune (Şevket Süre mir) Sİ.) dyo salon orkesiri Carl Robrecht: Kanirnste 2 Furkheinzolmann er>3i du ballet les millions d'A $ — Lauten Sehlöğer: dasons!s or $ — Josef Gungü ten Tüze 22 Ajans haberleri 22480U6E SENFONİLER; N 20.15 Prag; Senfonik konser HAFİF KONSERLER: 7.10 Berlin kısa dalgası: Kar siki (818 devamı) (10 Orkestri ri) 18 Berlin kısa da ayarı) “ kreş: Kari mustkisi 18.30 Berlin kasn dalgasi lek 17.15 Bratislava: Radyo 45 Berlin kma dalgasi İ 1d devam) iğ Desi Radyo orkestrası 18.30 o gas: Pilk müslkisf esin koni a: Akgun konseri 2030 yüksek dalgası! Plâk müsiiiel za ie Mesir mimeiklai “22.45 Bükü ir emesi OPERAL, AR, OPERETLER: 1? Eerlin kusa dalgası; Opera fi si 20 Peşte: Öperetlerden plâk ni ODA MUSİKİSİ: 21.30 Bükreş Romen eserlerini” , pilyann ağ re (18.15 şarkılar) 1840 Prmg * musikizi (Mareinec) 1840 Br şarkıları 10.20 Ostrava: Romantik kılar 1930 ferlin kısa dalgası: V rwusikisi (Piyano varyasyonları) Bükreş Ba Sofi Monteano tr dan şarkı 2218 Pierlin kısa dalfti yan solo 2225 Prag: Keman ve tra (blendelmohn, Bartholdi). DANS MUSİKİSİ: 10.30: Peyte. 23.30: Viyana 24.10 Mesut Bir Düğür Tüccardan Nâzım Bezmenif, Zübeyde Bezmen ile avukat Ekemenin düğünleri cumartesi si Perapalas. salonlarında büyü davetli kütlesi huzurunda tesif miştir. Dahiliye (Vekilimiz Kaya ve Adliye Vekili Saracoğlu düğünü şereflendir” dir. Çiftlere saadetler dilerif Ankarada Bir Adam k Neticesinde Öldü Ankara, 10 (Tan Muhabir" Evvelki gün saat boş radöf' istasyon yolunda genç bir va şın ölümü İle neticelenen feci za olmuştur. İstasyonda ask larda ekmek pişirici B. Abdü oğlu 30 yaşlarında Abdülâböi maz adında bir genç atış poliffi nünden bisikletle istasyona giderken çiftlik yolundan ge gathı Halit oğlu Yusufun ide! ki kamyonla köşede karşil Kamyon ile bisiklet çarpışmığ letten fırlıyan Abdülâhet ka”*g tekerlekleri arasına düşmüştü, yon Abdülâhat'ın başını ezmi kin bir halde yaralı olan er derhal hastaneye kaldırı kurtarılamamış ve bir çeY sonra ölmüştür. Şoför Yusuf edilmiş ve Cümhuriyet müd miliğt işe el koyarak tahkik#' lamıştır.
