10 Temmuz 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

KEL No. 114 Yazan: M. SIFIR Baltalimanında Bir Post Kavgası Oluyor erkes Etemin Yunanlılara sığındığı haberi akşama ka dar İstanbulun hemen her tarafı Da yayılmıştı. Salt Molla, bu haberi sabahleyin İngilizlerden alanların en başında bulunuyordu. Pantik- yan ile görüştükten sonra Kürt Mustafaya telefon etti, yoldaşma uzun talimat verdi. Kavuğunu başına, cübbesini sırtına geçirdi ve otomobiline atladı, Uçer gibi Baltalimanına gitti. Damat Ferit, Refik, Zeki ve Pan tikyanın oturdukları: bü; salo- na girdi. Daha kapıdan söze baş ladı ; — Paşam, tabi siz de işittiniz de Bil mi?. Havadisler çok mükem- mel... Nihayet dediklerim çıktı. A- nadoluda ayrılık hareketleri baş- gösterdi. Artık çorap söküğü gibi arkası gelir. En ziyade güvendik- leri milli kuvvetler, başlarında Çerkes Etem ve kardeşleri gibi üç mühim şahsiyet olduğu halde işte ayrüdilar... Tabi hatırlamanız cap © der: Çok def, Çerkes Etemin ih mal edilmemesini ve cazibeli vait- lerle elde edilmeye çalışılmasım söyler, dururdum. Mustafa Kema- lin gittikçe yükselen mevki ve nü- fuzunu bu adamın hazim ve tâham mül edemiyeceğini ve bir gün ka- bına sığamayıp taşacağını içlerin de imiş gibi tahmin ederdim. değil mi efendim. İşte dediklerim birer birer ve hepsi de hüve hüvesine çıktı. Mes böyle habersizce ve damdan düşer gibi gelme sine Damat Feridin canı sıkılmış. tı. Böyle öğünmesine ve sitemli sözler söylemesine de bayağı tu- tulmuştu, Fakat şieretliğini bildi. «ği için seret mlek Kaka ve hoşnutsuzluğunu sakladı, Gön- Yünü hoş ederek suyunca gitme - yi ve başından savmayı daha fay- dalı gördü. Gülerek: — Evet Molla Bey, dedi. Vaka- ları ve neticelerini evvelden an- layış ve kestirişinizdeki isabet ve kabiliyetinizin hayranıyım. Bu ha vadisi sabahleyin telefonla Refik Beyden öğrendiğim zaman derhal sizi hatırladım ve candan takdir ettim. — Büyük teveccüh gösteriyor. sunuz, Paşam. Hiç şüphesiz bu müj deli haber, padişah hazretlerine de bildirilmiştir, değil mi? Kim « bilir kalbi hümayunları ne kadar ferahlamıştır?, — Refik Bey sabahleyin arzet- miş. Ben de telefonla marüzatta bulundum. Çok memnun Kaldıkla rini irade buyurdular. Akşam ye- meğine çağırmak iltifatile de beni sevindirdiler. — Eminim ki nall olduğuüz bu kıymetli iltifatı Sadaret makamı» Dın teklif ve tevcihi takip edecek tir. Zaten tutar yeri kalmıyan Tevfik Paşa kabinesinin çekilece Bi söyleniyor. Bunun için Sadare- tinizi pek tabil görür, iftihar ve memnuniyetle de karşıların. Yal mız bu seferki kabineye alınacak zatlar hakkında haddim olmiya- rak çok titiz davranmanızı ve iyi seçmenizi rica küstahlığında bulu nacağım. Sualimi affediniz: Kim- leri zihninizden geçiriyorsunuz, © fendim?, > ,amat Ferit bu teveccüh ve suale de kızdı ve kızardı. Mollâyı başından savamiyacağını anladı. Bir az evvel bir kabine lis tesi hazırlaması için Vahdettin Has Hazine müdürü Refik ve Zeki İle haber göndermişti. O da başta Da- mat Şerif olmak üzere birçok kim- seler ayrı ayrı adamlarla haber - ler göndermiş ve yalıya davet ot- mişti. Neredeyse birer birer gele- ceklerdi. Molla bunların davet e- dildiğini ve toplantının kendisin. den saklı yapıldığını görüp anla- yınca küplere binecekti. Ortalığı biribrline katacaktı. Bunları düşü- nüyor ve büsbütün #ıkılıyordu. Bu e fona vaziyete meydan vermemek için işi münasip surette açmak is- tedi. Kekeler gibi dedi ki: — Doğrusu henüz bu iş üzerin- de fikir yormadım. Açıkçasi bu- nu düşünmek için kendimde bir sa lâhiyet te bulmadım. Biraz evvel sizin gibi bazı dostlar telefnola gü nün bu işi için fikrimi sordular. Ziyaretimize geleceklerini söyledi ler. Teşritiniz çok isabet oldu. Hep beraber gürüşürüz. — Öyle mi efendim, Fakat kim ler olduklarını bilemediğim dost- lar gelmeden evvel şöyle kabatas- Yak bir fiste hazi maz derim. Böyle bir hazırlığın müzakereyi gereği gibi kolaylaştı racağını sanırım, (Zeki, Rofik ile Pantikyana ayrı ayrı baklı ve gü- lümsedi) Hazır Beyefendiler de buradalar.. Hele Mösyö Pantikyan dan Isimler üzerinde İngilizlerin arzu ve görüş noktalarını anla. mak fırsatı da kazanılırdı. (Tekrar Pantikyana bakarak) öyle değil mi, Mösyü Pantikyan? pie Ferit, Mollanın bu tek Mfi altında saklı bulunan düşünce ve arzusunu anlamıştı. Diğer yiran gelinciye kadar oya- lamak için Mollanın teklifini ce- vapsız biraktı. Kendini denizi sey re dalmış gibi göstermek istedi... Fakât kurnaz Molla da vaziyeti kavramakta gecikmedi. Damat Fe ridi kaçamak yollara saptırmamak için söze tekrar başladı : — Hem sadaret mukamının za- tı âliniz, dururken bir başkasına tevcihi hâtıra gelir mi, a Paşam?. Siz o makama hakikaten müsta- hak ve şimdiden mesai arkadaşla. rımzı ayırmaya... Ferit, hemen-Mollanın sözünü Mimi 'allahi, Molla Bey, dedi, Pa- dişah Hazretlerinin gerçi bana ya pacaklarım pek tabii gördüğüm bu tekliflerini kabul etmek niye tinde değilim. Çünkü sadareti ka bulüm Anadoludaki ateşi büsbü- tün alevlendirecektir. Sonra ma- lüm ya, İstanbulumuzun baxı bü- yük zatları da bunu pek hoşnut- Jüklu karşılamıyacaklardır. Bu de İa kabineye girmemeyi ve uzak- tan çalışmayı zemin ve zamana da ha uygun buluyorum. — Hiç öyle şey mi olur, Paşam? Padişah Hazretlerinin arzu ve İra- delerine karşı ve hele ehemmiyetli ve nizik bir zamanda böyle boş en dişelere kapılmak, arzuyu şühâne ye muyayir hareket etmek, millet ve memleketi sadaret şerefinizden ve hizmetinizden mahrum birak - mak, ne derecelere kadar doğru 0- İur bilemem, Bu herhalde sizden beklenmiyen bir harekettir. İddlasını isbat için Damat Fe- ritten başka Başvekâlete nafnzet gösterilmesi hâtıra gelen isimleri birer birer saydı. Hepsine ayrı ay ryakışıklı birer kulp bulup taktı. Sözü evirdi, çevirdi ve nihayet Sa- daret mâkâmınâ geçecek zatın za- man icabı bir mecburiyet olarak, İngilizlerce de iyi tanınması ve karşılanması, icap edeceğini ileri sürdü. Molla açıkça söylememişti amma, sözünü siz kabul etmediği- niz takdirde bu makamın en muva fık ve ehil namzedi benim deme- ye getirmişti, (Devamı var) | BİRKAÇ SATIRLA | ür döçentlerinden Enver Ziya man Arşiv işlerini tetkik için, P- rise gönderilmesi kararlaşmıştır. -) cü sınıfta da yüzde 89 dur. » iselerde olgunluk imtihanları dün bitmiştir. * ise talebesi için tertip edilen sekeri kamplar yarın sabah açılacaktır. * irkaç gündenberi işehrimizde bulu nan Musırlı talebe dün Ankaraya gitmiştir. ji, ancak 55 i muvaffak olabilmiş- MAARİFTE ; Imtihanlardan Fena Netice Alındı Hukuk fakültesinde haziran dev - resi imtihanları neticesi kati olarak anlaşılmıştır. Imtihanlara iştirak ©e- den talebenin yüzde yetmiş beşi ey- lülde tekrar imtihana tâbi tutulacak lardır, Vaziyet şudur: Birinci sınıfta imtihana girmek hakkını 34i talebe kazanabilmiş, bun lardan 310 u eleme imtihanlarını ver İmiş, sözlü iratihanlara girebilmiş ve bu 210 talebeden ancak 44 ü mu- vaffak olmuştur. Bu hesuba göre 341 | talebeden 297 si eylül devresi imti- hanlarına kalmıştır. Ikinci sınıfta eleme imtihanlarına giren 202 talebeden muvaffak olup sözlülere girmek hakkını (Kazanan talebe 190 kişidir. Bunlardan da an- cak 62 talebe muvaffak olabilmiş - tir, Üçüncü sınıfta 174 talebeden 180 1 elemeleri kazanmış ve sözlülere gir- tir, Bu hesaba göre, yüzde itibarile muvaffak olmiyanların nisbeti, bi - rinci sınıfta 88, ikincide 70, üçün - Eleme imtihanları neticeleri iyi olmakla beraber, asil kati neticenin alındığı sözlü imtihanlar çok fena ne ice vermiştir. Bunun sebebi eleme imtihanlarında bir dersten 5 numa Ta alabilen talebenin geçmesidir. Hal buki lâ imtihanlarda muvaffak o- labilmek için, en az yedi numara &l-| mak ve yedi numara üzerinden va- sati doldurmak lâzım gelmektedir. Bilhassa bu üssü mizan, haziran dev resinde bir çok derslerden iyi derece de muvaffak olan talebenin, eylül - de ayni derslerden tekrar imtihana girmesine sebep olmaktadır. Asıl ne ticeler eylül devresinde alınacaktır. 12 Talebe Çıktı KonserVatuvara bağlı şehir ban « esi pu barak memeyi aa şubesinde bir müsamere vermişler - dir. Istiklâl marşı çalındıktan ve mek tep müdürü tarafından mektepteki ar hakkında izahat verildik- bando tarafından bir kon-| alışm tı ser verilmiştir. en s0: Konser, armoni ve salon müsikisi olarak ikiye ayrılmıştı. Talebe muh- telif parçalar çalmış ve muvaffak olmuştur. Bu yıl mezun olan on iki genç, «y başındanberi konservatuva- rın bando kısmında ücretle çâlışan- lar arasında yer almışlardır. dellerinden yarısı bu ay sonuna doğ- ru verilecektir. Bunun için maarif müdürlüğünün 938 yılına sit bütçe- sinin muhtelif fasıllarından tasarruf yapılmıştır. Mesken bedellerinin ge- ri kalan kismı için de bir hal şekli bulunacaktır, 4 Dün akşam sant on yedide er. kok sanat okulunda bir çay ziyafe - larına mahsustur, Rakılar iki iytür, Litra, 110 santi rilmiştir. MÜTEFERRİK : Bazı İçki Fiyatları Ucuzlatıldı İnhisariar idareni, ispirto ve içki fiyatlarında büz tenzilât yapmıştır. Yeni #iyatlere göre, yüz bir iire sormanın fiyatı 60-80 kuruş. tur. İkinel nevi somaların litresi yir. mi kuruştur. Bunlar 43 derecelik bi toları yetmiş kuruştan satılacaktır, deraenya © ayrılmıştır. Biri inhisarinr idaresi ve hususi A- millerin yaptıkları, diğeri, te tarafından İmal oluna: N derecelik en yüksek rai #ilitresi 280 kuruştur, Kı #evelik rakıların samtiiitr. ruştur, 48 en beş kuruş derece! verilecektir. Mutlak alkolün yüz santilitrelik gis #esi Üç yüz otuz kuruştur, İepirtolara gelince Dökme halin- de 100 derecelik İspirtoların saf 0- lanlarının iitremi 75-260 kuruşa sa. tılacaktır. İyotlu ve kolonya tolarınin Titresi doksan, ve yak yalnız ida lardır. yedi | 2358 ku ik olanların ise 188 | kuruştur. 4 dereseliklerin yüz san- Biltresi 140 kuruştur. İnhisarlara ves tilesek rakılık ispirtoların litresi 170 Kurup olacaktır, Şarapların da fiyat Jel ucuzlatılmıştır. Bafra nın 340 santilitresi 100 kuruştur. Tat MN şarapların 200 santilitresi bep k tenzllât yapılmıştır. Liköelai viski gibi içkilerin fiyatl » e tenellt yapılmıştır. rın 70 santilitenlik gişesi 37.5 Kürüy- tur. EMİ altı santilitrelik olanlar 52,5 | Nk biralar 20 kuruşa in £ İstanbul Trak ergâhı mintaka l t İspir. apları» seksen votka, rala. verilmiştir. Çayda eski ve yeni mezunlar tanışmışlardır. Yeşilköyde F iğ Yaş Küçültmek Iç'n Müracaatlar | Devam. Ediyor Evlenme yaşlarını indiren yeni kanundan evvel, Istâribul beşikti hu- kuk mahkemesine bir çok yaşdü- #eltme ve büyültme müracaatları yapılıyordu. Kanun evlenme yaşını İndirdikten sonra, bu müracaatların | arkası alınacağı sanılıyordu. Müracaatlar hiç azalmış değildir Şimdi de on üç ve daha aşağı yaşta- kiler evlenmek için yaş büyültme 1s- teğinde bulunmaktadır. Vapur Gezintisi Türkiye Turing ve otomobil klü- bü tarafından dün bir vapur gezin - tisi tertip edilmiştir. Şirketi Hayri yenin 72 numaralı vapurile yapılan bu gezinti çokiyi ve neşeli geçmiştir. Vapur saat 12 de köprü- den kalkmış, Marmara ve Boğazda dolaştıktan sunra, akşam saat 20 de Trabyaya uğramıştır. Akşam yeme- gi Tarabya Tokatlıyanda yenmiş, ve gece mehtap gezintisi yapıldıktan projesi üzerinde mıştır. En evvel hangi hatlara oto- büs işletileceği, bunların geçecekleri yollar, ve bu hatlara kaçar araba ay- BELEDİYEDE : İŞehir Meydanları Süratle Açılacak Prost, istimlâk işlerinin minferit şekilde yapılmaması ve imar plânı- nın muayyen bir kısmının toplu bir İ halde tatbik mevkiine konulmasını beleyiyeye tavsiye etmiştir. Bu şe kil, istimlâk masraflarını biraz da - ha azaltacak ise de şehrin imarmı geciktirecek mahiyette görülmüştür. Esasen Eminönü Sirkeci, Taksim gi- || bi, derhal açılması bir zaruret ha - linde olan meydanlar yardır. Münfe- Fİt şekilde istimlâklere devam edile- cektir. Kurbağalıderenin Pisliği Kurbağalıdere ve öivarında otu - ran halk, belediyeye verilmek üzere bir mazbata hazırlamışlardır. Bu mazbatada derenin temizlenmesi işi- nin bu yıl da geri bırakılmasından şikâyet edilmekte ve pisliğin, civa - rm umumi sıhhatini bozduğu İleri sürülmektedir. Derenin kisa bir za - manda temizletilmesi istenmektedir. Fenerbahçe Mesiresi Fenerbahçe mesiresinin belediye ye Kalacak ve belediyece Moda deniz klübüne verilecek olan kisimlarına * plân hazırlanmıştır. Moda deniz klübü, otuz sene bu araziden parasız olarak istifade edecek ve sonra, üze rindeki tesisatla birlikte belediye « ye terkedecektir. Valinin başkanlığında bir heyet, dün burada tetkikler yapmışlardır. İntihap Hazırlıkları İntihap işlerini kolaylaştırmak, a- anılan kimselerin sarih adreslerini derhal bulabilmek maksatlarile yeni | ihdas edilen sicil işlerinin bu ay $o- nuna kadar bitirilmesne çalışılmak- tadır. Şehrn bir çok kazalarında si- cil fişleri alınmış ve tasnif edilmiş - tir. Şimdi, bunların kontrolüne baş- lanmıştır, Diğer kazalarda da bu İşin acele bitirilmesi için tedbirler alın- muştır. Vali kazaltirı dolaşarak bu iş- Otobüs Projesi Belediye, şehirde otobüs işletme | çalışmalara başla- rılacağı tesbit edilmektedir. Iktasat Vekâleti, otobüs tipini tesbit edince, derhal siparişler yapılacaktır. Gazinoculuğun İçyüzü YAZAN: Ankaradan Telefon ve Telgrafla Kütüphane Teşkilâtı Yaptı © Ankara, 9 (TAN Muhabirin if$ den) — Halkevi umumi merkesi, köyleri dolaşmak üzere seyyar kü” tüphane teşkilâtı yapmıştır. İlk seyyar kütüphane Balıkesir köyle rini dolaşmıya başlamıştır. Köylü lere, seyyar kütüphaneden kitap- lar verilmektedir. Yakında, diğer seyyar kütüpha“ neler de harekete geçecektir. Bu suretle köylünün ve kütüphane bulunmıyan yerlerdeki vatanda$" tırılacaktır. Gümrük Tatbikat Kursunu Bitirenler Ankara, 9 (TAN Muhabirinden)< Gümrük memurlarının mesleki bik gilerini arttırmak için Gümrük veği İnhisarlar Bakanlığında açılan güt rük tatbikat kursunun imtihanleri bitmiştir. Bu devrede kursu muvaff3 kıyetle bitirenler şunlardır: İstanbuldan Ali Tanyeli, Envef Ünger, Orhan, Sta), Zeki Cemil Ds nay, Zonguldaktan Cafer Çattın, Yar) ci Özulu, İzmirden Muhittin Suner Ziya Eğilmez, Vandan Fuat Amaç Mersinden Hasan Tünçer, tetkik mü dürlüğünden Edip Üstün, hariçter Mehmet Çağlar, Necati Ertem, Sabi Sezgin, Hakkı Günal, tetkik müdür lüğünden Sözer, Şevket Tankut; Am Salim Yarımbıyık, Mustafa Gök, Pi yastan Osman Kurt, İzmitten Sal#” hattin Alpkaya, Urfadan Tahsin Bs” tum, Edirneden Zihni Gürsoy. İstanbul Arşiv Dairesi Kadrosu Ankara, 9 (TAN Muhabirinden)- lıştırılacakların 1938 Finans yılın ali kadrosu Bakanlar Heyetince bul olunmuştur, Kadroya göre; 181 Çaşacan eee Yi üçer llra, 13 memuz,günde ikişer çuk lira, 8 memur günde ikişer lira 2 dosya memuru ve 2 mücellit gön” de ikişer lira, 4 müvezzi günde yüf yetmiş beşer kuruş, 2 mücellit çıra ve iki odacı günde yüz ellişer kurüf ğu alacaklardır. İzmir Fuarına İtalya da İştirak Ediyor Ankara, 9 (TAN Muhabirinden)“ İzmir Fuarındaki hazırlıklar ilerle'ğiş miştir. İtalya hükümeti de Fuar k©“ mitesine müracaat ederek fuara iş” rak edeceğini bildirmiştir. Almanya ise yalnız bir tetkik h& yeti göndermekle iktifa edecektir. Diğer taraftan Eylülde açılacak © lan Belgrat ve Selânik panayırları0* 'Naci Sadullah Merakla okuyacağınız bu büyük röportaja salı günün- den itibaren başlıyoruz. sonra, saat yirmi dörtte Köprüye dö- nülmüştür. Şehrin beş yerinde ilkmektep çocukları için yazlık kamplar açıldı. Yukarıdaki resimler Ye. şilköy Çocuk Kampı faaliyes tinden iki intıbat tesbit ediyor. hükümetimizin resmen iştiraki tekff rür etmiş ve hazırlıklara başlanmı$” tır. Surye İle Ticaretimiz Ankara, 9 (TAN Muhabirindeni” Suriye ile olan ticari münasebetlef”” miz hakkında şebrimizde buluna? Fransız mürahhasları ile fikir si yapılmıştır. Bu görüşmelerde, SW riye ile Türkiye arasında ticari m nasebetlerin inkişafını temine yaf” yacak bir anlaşma imkânları gö vecirilmiztir. TAKVİM ve HAVA 10 Temmuz 1938 PAZAR Yeşilköy meteoroloji istasyonunda nan malimata göre, Yurtta haya Ese, cenup Anadolusu bölgelerinde doğu ve Kocaeli bölgelerinde bulutlü radeniz kıyılarile cenubun doğu da ve Orla Anadoluda çok bulunlu ve sil yağışlı geçmiş, rüzgürlar umumi; #imali istiknmetten orta kuvvette tir, Dün İstanbulda hava az bulutlu miş, rüzgle girmeli Setikametter T ilâ 9 metre hizla esmiştir. Sant 14 * romeire 750,6 milimetre idi, #eri R güneşte 60,1, gölgede 302 ve # fantigrat olarık kaydedilmiştir. *