1 Temmuz 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

Yazan: M. SIFIR © Aksarayda Bekârlar Kız Muallim “ekkesinde bir toplantı Mektebinin 68 ni e inci Yılı Kutlandı inc tiğim dosyaların türkçeye Çapadaki İstanbul kız muallim © evrilen suretlerini Esat Beye gö- mektebinin kuruluşunun altmış se- girmüştüm. Odasına girdiğim za- kizinci yıldönümü dün merasimle keni biraz düşünceli ve kutlandı. Merasime mektebin eski © hiddetli buldum. Karşısında tanı- meztinlari da iştirâk teti. Saat -5 te Mmadığım biri oturuyordu. Gizli bir istiklâl marşile merasime başlandı. © Şey görüştüklerini düşünerek ge- Bundan sonra mektep müdürü Hüs- “ri çekildim: nü Başol mektebin kuruluşundanbe : — Affedersiniz, dedim. Görüş- ri geçirdiği değişikliklerden bahset- © menize mâni oldum ise biraz sonra miş ve yeni mezunlara muvaffakı - > ... i zi yet temenni etmiştir. - Direktörden huzur ve emniyetini bozaçaklar. Ne gaflettir bu? Bu gülünç teşebbü- sün başında da merkez kumanda- m Esat, muavini Ferhat, yüzbaşı R. ve A. H. hişa süm- me bhâşa, hâkim zade İs mini takınan cambaz M. ve Emin Ali ve saire adlarında bir kaç türe- di geçmiş. İşsiz ve ekmeksiz kalan bir kısım zabitler de bunlara ka- tılmış. Birkaç gün evvel miralay Ballar cenapları fırkaya geldi. Söz arasında bir münasebet düşürerek, general Harington hazretlerinin bu İşlerde fırkamızın da göz kulak ol- ması arzusunda bulunduğunu söy- ledi, Fırkada görüşüldü, karar al- tına alındı. Bü civarda da bir teş kilât yapacağız. İşte toplantımızın sebebi bu... Yalnız şu ciheti de söyliyeyim ki, sizleri bu ehemmi- yetli işe biz değil, ehliyet ve Ji- yakatinizi gözönüne alarak, fırka umumi merkezi seçmiştir. Bu, ifti- har edilecek bir şeydir. Esat Bey bir şey söylemek ister gibi yüzüme dikkatle baktı, Gü- Jümsedi ve elile oturmaklığımı *- şaret etti. Karşısındaki zata beni gösterdi. — Simdi yanımızdaki küçük © daya geçiniz, dedi. Bana anlattığı- giz şeyleri tamamile bu beye de söyleyiniz ve sonra da beni görü- müz. Esat Beyin gizli odasına çekildik. “Kim olduğunu bilmediğim bu zat © otururken söze başladı: > — Deniz çarkçı yüzbaşısı idim, © İttihatçıların zamanında bazı şey- © lere muhalefetimizden dolayı zor- Ja tekaüde çıkarılan zabitlerdenim. İsmim Hulüsidir. Aksarayda Mu- ratpaşa camisi civarında oturuyo- yum, Hürriyet ve İtilâf fırkası men- .suplarındanım, İşgalden sonra gör- düğüm yolsuz ve yakışıksız işler- € / den dolayı ofırkadan O soğudum. ” Çoktanberi toplantılarına da git - miyordum. Münasip bir vakit ve © firsatta çekilecektim, Bundan bir yapmış ve kültür ordusuna katılan yeni öğretmenlere o muvaffakıyetin sırlarından bâbis ile güzel bir hita- bede bulunmuştur. Merasimde bulu! halardan mebus Bay Selim Sırrı da söylediği hitabede gençlere güzel na sihatler vermiştir. Bundan sonra okulun ingilizce öğ retmeni Bayan Vecihenin ingilizce » den adapte ettiği ve konservatuvar mezunlarından Bay Fuadin bestele- diği “Zengin Hala,, opereti temsil edilmiştir. Talebe çok muvaffak ol - muştur, Romanyanın Gökoğüz Türklerin- den olup muallim mektebinde tah - sil etmekte olan Katerina Tukan ile Anna Kapsız tarafından oynanan (Gökoğuz) dansı takdirle karşılan « mış ve alkışlarla tekrar etlirilmiştir. Zeybek dansını öyniyanlar da mu - vaffak olmuşlardır. Müsamereden sonra mektebin ye « Hoca, sözünü bitirince mec- * Jiste bir kıpırdanma oldu. Herkes biribirinin yüzüne bakı - yordu, Şeyh F. atıldı: — Fırkanın bizi bu İşe seçme- sini iftiharla karşılarız. Hak eren- | lerin himmeti ve ihvanın gayreti ilede bu işin üstesinden pekâlâ ge İiriz, değli mi arkadaşlar? Söze, ben de karıştım. Yapaca- Eımiz işin ne olduğunu sordum. Sa- sonra okulun pedagoji öğretmeni Baf yan Hüviyet te mesleki bir hasbihal || it Hoca cevap verdi: — Binbaşı Z. Beyefendi yapıla ni kurulan kütüphanesi, resim ve el işi sergileri gezilmiş ve çök beğenil- © afta evvel, Şaban ağanın adam- larından ve mütekait süvari yüz. © cak işleri şimdi anlatacak onu din. | miştir. Başılarından N. geldi. Arkadaşlı. liyelim. © rin gizli bir toplantı yapacaklarını (Devamı var) | Şocuk Kampları Pazartesi ( ve bu mühim toplantıda benim de “bulunmaklığımı istediklerini söy- ledi. Kalktık, beraberce Aksaray» de“ekirlar tekkesine gittik, Bü- yük bir odada fırkanın Şehremini ocağından telgrafçı H. ve Sallakü- rek imam, Aksarayda imam M. H. ve şeyh F. umumi merkezden de Rk eski Kosova mebusu 8. H. ile Kara- hisarlı A.R, Hoca ve A. pösa zade 'C. kuvayı inzibatiye tabur ku- mandarlarından Z. oturuyorlardı. 'N. ile ben debirer tarafa İliştik. Biz oturunca Kosova mebusu S. H. © şeyh Pia: Günü Başlıyor Açılacak çocuk kamplarında çalı şacak muallimleri hazırlamak ve kamp işlerine alıştırmak üzere Yeşil köyde kurulan muallim kampı dün sabah nihâyet bulmuştur. Beş çocuk kampı pazartesi günü a- çılacaktır. Pendik ve Şile kampları açılmıyacaktır. Bu yıl kamplardaki çocuklara muhtelif eğlenceler ter - tip edilecek, ayrica opera ve şan der sine istidatlı olanlardın bir temsil şubesi kurulacaktır. Mühendis Oldular GAZİNOCULUĞUN » içyüzü 25 kuruşla koca bir gazi- no nasıl açılır? Sanalkâr Safi Nureddin hak kında duydu. ğünuz muhte. e — Şeyhim, dedi. Raşka gelecek Pi Nafıa fen mektebinden çıkanlar - © İhvan var mı? lar kimler ta - g | dan 400 kişi, mühendis ünvanını ala > — Hayır, velinimetim, tama - rafından, na - $ bilmek üzere, kursa tâbi tutulmuş- naz. Naci Sadullah sıl niçin çika - $ |lardı. Evvelki gün biten bu kurslar O halde görüşmemize başlı. ia rılır? Garson - lar akla gelmiyecek hileleri nasıl icat eder, yaparlar? Ter suturında, bu kabil bir. çoksuallerin cevaplarını bula « cağınız bu büyük reportaja bir kaç gün sonra başlıyoruz! Bu fevkalâde reportajı yapan: dır. Bu vesile ile, senelerdenberi muhtelif mecmualarda, güzete- da yapılan imtihanlar neticesinde yüzde yetmiş muvaffakiyet elde e- dilmiştir. Tam numara 20 olup 11 numara a- lanlar terfi etmişlerdir. İmtihanı ka zananlar bir sene de teknik okulda ckuyacaklardır. k #4 temmuz pazartesi günü şeh- rimize 80 Mısırlı talebe gelecektir. Şehrimizde Üç gün kalacaklar, son - ra Ankaraya gideceklerdir. - C ebinden birkaç kâğıt çıkardı. Süzdü, öksürdü ve yutkun- du. Hepimize ayrı ayrı baktı: « — Efendi biraderler, dedi. Bin- başı Z. Beyefendi ve Hoca A. R. E- fendi hazretleri ile dainiz fırka v- — mumi merkezinden sizinle görüş Kazaları Deniz İçin Şiddetli Tedbirler Alındı İstanbul Emniyet müdür- Tüğü ile deniz ticaret mü - dürlüğü el ele vererek deniz kazalarının önüne geçmek hususunda müştereken çalış mıya karar vermişlerdir. Bu maksatla İstanbulun bütün sahilleri sıkı bir kon trol altına alınacaktır. Açık ta denize girenler, kayıkçı- sız sandala binenler veya ka yıklarını kendileri içinde ol maksızın şuna buna kiral yânlar, kayık ve motörleri- ne istiabından fazla yolcu ve eşya alanlar derhal tu - #nlup cürmümeşhut mahke- melerine sevkedilecekler - dir. i Ji İ BELEDİYEDE : Bazı Eşyada Bugün Ucuzluk Baş'ıyor Eğlenme, yıkanma, dinlenme yer- lerinde bugünden itibaren ucuz tari feler tatbik edilecektir, Büyük Mi let Meclisinde kabul edilen ve bu gi bi yerlerden alınan kazanç vergisini yan yarıya indiren kanunla, damga, belediye darülâceze resimlerini yüz de 28 den yüzde ona indiren kanun henüz tebliğ edilmemiştir. Bu kanunlar tatbik edilmiye baş lanınca, bu gibi yerlerin tarifesinde yeniden ucuzluk yapılacaktır. Bu u cuzluk o zaman yüzde elli nisbetin- de olacaktır. Bugünden itibaren bütün yerli ma 4 yapan fabrikaların mağazaların - da perakende olarak satılacak mal - ların fiyatlarında yüzde on tenzilât yapılacaktır. Sümerbankın mağaza-| larında evvelce yalnız memurlara tenzilât yapılmakta idi. Bu tenzilât herkese teşmil edilmiştir. Yeni kanunla Darülâceze resmi de diğer resim ve vergilerle birlikte ma liyece tahsil edileceği için, belediye nin Darülâceze resimlerini tahsil ve kontrol heyetleri lâğvedilecektir. Buteşkilât, kanunun tebliğine ka dar vazifede kalacaktır. Yalnız Da-| rülâcezenin çalışmasını o bozmamak için, geçen yıllar içinde belediyece bu gibi yerlerden tahsil edilen Darü ödenecektir. Ancak belediyenin Bü resmi tahsil için sarfettiği para bu miktardan indirilecektir. Darülâceze bulunmıyan şehirler - de buna ait resimler maliyece o şe- hirdeki hayir cemiyetlerine verile - cektir, Yıkıcı Bulunamıyor Eminönü meydanının istimlâki için lâceze resmi, hükümetçe belediyayö Gedikliler Dün Merasii Donanmıya (i Deniz Gedikli Erbaş orta okulunda mektebi bitiş, milere dağılan erbaşların vi, |rak nasebetile dün öğleden sonra, İma den) || rasim yapılmıştır. Merasimde, İbe, bul merkez komutam gönera | Maskeli olarak yapılâtcrübe- Ilgâz, deniz komutanı Mahmiu! bora, Kuleli lisesi müdürü ve muavini İle birçok deniz ve kat, yetli yük rütbeli subayları, talebe vretle * Vekâletler i ve kesif bir davetli kütlesi iemahtemel bir havs bulunmuştur, Merasim tam saate şekilde | buçukta başlamış ve bütün mel iştir, Tecrübede alâkalı (ik kim- « yapmıya r talebesinin duruşu teftiş edilmiştii Bundan sonra bando mızıkanın, tirakile istiklâl Marşı söylenmişti || Marşı müteakip mektep müdürü yn birçok n || bay Hilmi Gökbaray bir söylev ve tecrübelerin miş, demiştir ki: — Bu yıl orta tahsillerini muvaf , . - fakıyetle bitiren evlâtlarımızı dona 'urdumuzad maya veriyoruz. Sayın rımız, aziz misafirlerimiz, karşınız da hürmetle duran bu gençler bet be kımdan iftihar ve sevgiye lâyık ço cuklardır. Kendilerinde aradığımız bütün vasıfları haizdirler. Atatürk devrini candan kucaklıyan neslini çocukları, size verilecek öğütleri A-*Tİr tatürk vermiştir.,, Bu söylevden sonra mektebi birin cilikle bitirip Heybeli deniz lisesine ayrılan 767 Yaşar bir söylevle müdü rüne cevap vermiş ve hulâsaten şöy- le söylemiştir; — Bu bilgi yuvasından ayrılırken duyduğumuz sevinci anlatamam, Kumandanım, sevgili öğretmenlerim, sizin bize verdiğiniz imanla bize ve- rilecek vazifeleri başaracağımıza &- min bulunuyoruz. Ayni imanla Ata- türk cümhüriyetine lâyık olduğumu zu isbat edeceğiz. Bundan sonra donanmaya ayrılan çocukların birincileri 802 Ibrahim ve ikincileri 815 Osman çağırılarak ken dilerine birer dolma kalemle birer sast mükâfat olarak verilmiştir. rak alkışlanmışlardır. nan bir büfeden Izaz edilmişlerdir. Bonolar Biraz Çıktı Gayrimübadillerin tasfiye işlerine şehrimize gelen bir haber Üzerine, yükselmiştir. Muammer Eriş Ankaranın Ci Hü hiliye Vekileti önüntânkara “aa | itfaiyesi tarafından ilefa ola- bir hava bücümum n tecrübesi yapılmış tecri- Bundan sonra, bütün mektep ta - lebesi hep bir ağızdan mektep marşi nı söylemişler, bir resmi geçit yapa- Yapılan ritmik beden terbiyesi de pek muntazam bir surette yapılmış ve alkışlanmıştır. Bundan sonra da- vetliler mektebin avlusunda hazırla dair hazirlanan proje üzerine gayri- #iübadil bonolarının yüz lirası yirmi uradan on buçuk liraya düşmüştü. Dün piyasada bonolar dokuz buçuk liraya kadar inmiştir. Ankaradan projede değişiklik yapılacağına dair boonlar on bir buçuk liraya kadar icumlarlori , Korunmu © © 30 (TAN i — Bı sabah sanda Dâ- yıyacağını i* len sik Plan apepyanın | faydalat Ve #affakı- tmak istem neticeler #bu su- harekete » i 1,5 sent devartmiştir. 4 bu yarış? er biha buluna, Şeh Aa tekinması Von günl Ml üdise geçti Scnebilere Mus 5. taydah Bir Bür “7 Cmrükler Umum ürlüğü, muza gelecek ©e0in di - |» çok hususlarda $u gibi Ümük bakımından da Mik gör EH belini temin için yoler bilgi "ai Ah broşür (o bastırmıştBroşir ,; ingilizce, italyancılmann yen yıfransızca olmak ÜZbeş 3s in ürrine hazırlanmış Vizel 1” i İratrla süslenmiştir. Brolr yurdumuza g“lte ys) #muzan giden yoleularimır ” Mimize gümrük mesrriele'ni ldikla yaptırmalarım ©, . y&ular gümrük veren, Se i la, reshden muaf olan yz J ii i Tük patsı, dövizler ve İlahi hik, çete rini ey küyalerinismilr yeke iğ maiptevi ıluntsktidir. Yurdulza gelen yolalar, Üzer - lerinde Wngajlarında biiyan mi af agtl eşi arıyle berabe. çi resmine Çayü İnhisara £ bütü yalar'nı gümrük memurt doğ latak beyan edeceklerdir Yolcuların beyanlar! Mane lerinde veyi bagajlarında $ e rük resmin» veya inhisarat , | müsadere olunacaktır. Kullanılmış veya kullar Mi zati eşyalar, miktar ve ke sel yolcunun içtimai vazi; ex mak şartile gümrüksüz geçe” Di tir, Ve Bundan başka yolculuk #mda © kullamlmağa mahsus kapı açıl mış şeker ve şekerli maddeyajeş | suları ve kolonyalar, ağızlimış olarak birer kiloya kadarıyı mış küçük tipte iki fotoğrt, si ve yolda kullanılmağa Mir ve camlar, bir kullarılma; ' şmiye geldik. Hepiniz biliyorsunuz i, memleket çok acı ve mühim ler geçiriyor. e Düşmanlar i- çimizde, elimiz ve ayağımız zin - © elele bağlı. Boynumuza bir, ke- lerde, romanlarını, hikâyelerini, fıkralarını, röportajlarını zevkle okuduğunuz kiymetli muharrir DENİZ ve LİMAN ment atılmış boğulmak üzereyiz. Bu halde düşmana karşı koymak, © boğuşmak olur mu? Bu akıllı in. sanların kârı midır? Değil, değil mi? Tatlı dil ve güler yüzle gö- rüşüp anlaşmak lâzım... Başta şev- ketlü padişahımız olmak üzere bü- Bi yüklerimiz İngilizlerle konuştular, © anlaştılar, tekliflerimizi aşağı, yu- © karı İngilizler de hoş buldular. Naci Sadullahın, “TAN” ailesi- ne girmiş bulunduğunu da müj- deleriz, Denizbankta Yeni Teşkilât Denizbank muhasebe teşkilâtında yeni bazı değişiklik yapılmıştır. Ye- Doğu Seyahati ni şekle göre muhasebe müdürlüğü oğ Y 7 maliye, istatistik ve işletme olmak Ankara, 30 (Tan muhabirinden) — | üzere üç kısma ayrılmış ve İstatistik Masrif Vekili Saffet Arıkan bu Sa-| kismina Cemşit, işletme kısmına E- bah Toros ekspresile Diyarbakıra|min tayin edilmiştir. Mali kısım, mu hareket etmiştir. Vekile bu seyaha -|hasebe müdürü Neşet tarafından ida tinde, yüksek tedrisat umum müdü- |re olunacaktır. rü Cevat, ilk tedrisat umum müdürü| Muhasebe müdürlüğü bugünden İsmafl Hakkı, husüst kalem müdürü |itibaren bu şekilde çalışmıya bazlı. yacaktır. Maarif Vekilinin â hayırlaşmcağı bir sırada bizim hdoludakiler İngilizletin arka- in eteğini çektiler ve hışımla idılar. Bu olur mu? İşin o afı hepinizce malüm, peri- ak işte... Hâlâ da inat edi. Bunlar ayrılan 1,700,000 lira ile yalnız A ha Şehrimize Geliyor yazı makinesi ve gramofyiet Fitasina dahil mıntakalarin dahi ta-|” Ankara, 30 (Tan muhabirinden) — | hariç); fen ve sanat erbale.#. Çı. mamile İstimlâk edilemiyeceği ânla | Muammer Eriş bu akşamki 19,15İrin sanatların lera içinde © |... çılmıştır. Geri kalan kısimların is:| irenile Istanbula hareket etti, ltâs-| getirdikleri kullaniniz sn | çiğ timlâki için füzumu olan para hükü| yonda Iş Bankası müntesipleri tara -| gümrük zesmi alınmıy ki metçe verilecektir. Meydanın açıl «| fından uğurlandı. viğ ması 4,5 milyon liraya malolacaktır. a TT na Diğer taraftan Bektaş hanı yıkıl- mak üzere arttırmıya çıkarıldığı hall © ankara, 30 (Tan muhabirinden) — de talip bulunamamıştır. Nafıa Vekili Ali Çetinkaya, refakat Beton binalar için yıkıcilar Üstelik lerindeki zevatla birlikte bu sabah belediyeden taşıma ücreti istedikle şehrimize gelmiş, Vekâlet ileri ge- rinden, istimlâk işlerinde mösraf Ve| jenleri tarafından karşılanmıştır. formalite itibarile belediye yeni Z0P | amaaan luklar karşısında kalmıştır. İrar verdiğini duyan birçok firmalar Prost Parise Gitti belediyeye müracaat ederek teklif- Şehircilik mütehassıs Prost; Pari İlerde bulunmuşlardır. Bugüne ka - sin şark ve garp taraflarının genişidar 35 kişi müracast etmiştir. letifmesi için icap eden projeyi ta -| Belediye, bu yıl peşin parâ İle an mamlamak üzere Parise gitmiştir. |cak 35 ötobüş satın almayı ve beş yıl Mütehassıs Pariste Kadıköy ve Üs |içinde şehirde 200 otobüs hazırlama Nafıa Vekili Ankarada küdar ve havalisinin nazım plânını | yı kararlaştırmıştı. da af, evvelce yapılmış olan nazım plânlaİdiy: e istediği kadar ve taksitle oto rına göre detay plânları belediye #İziy«fte, belediyenin 100 kadar oto - mar bürosu tarafından yapılacaktır. İbüs alması muhtemeldir. w Prost eylülde tekrar şehrimize ge-| e Memleketimizdeki lecektir. â telerinin bundan ileketin - /Dtobüs Alınıyor turizm mıntakalağına da seyahatler © Be© renin otobüs işletmiyi ka -İtertip etmesi kararlaştırılmıştır.