27 Haziran 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

z Now. 102 Gizli vize işine elkoyduğumun tam on yedinci günü idi. Bir haf- tadır diğer işlerimi Yusuf Beye bı rakmıştım. Bütün günlerimi pasa- port dairesinde geçiriyordum. Yazı masasını açmak için münasip bir fırsat-kolluyordum. O gün talih ha kikaten bana yar we yaver oldu. Kumandan başçavuşu bir vazife i- çin Karadeniz boğazına gönderdi. Öğleye doğru bir yüzbaşı geldi. Ku- mandanın pek iyi görüştüğü bir ar kadaşı olduğunu sonradan anla- dım. Bu zat o gün bir İngiliz va- puru ile İskenderiyeye gidecek- miş. Biraz oturduktan sonra ikisi de kalktılar. Kumandan bana : — Lütfen, dedi. Ben gelinceye kadar buradan ayrılmayınız. Bu kapiteni şamandırada bülünan va- pura kadar götürüp döneceğim. Kumandân odadan çıkarken se- vinsimden yüzüm yaniyor, kalbim çarpıyordu. Güünlerdenberi sabırsız Tıkla gözlediğim fırsatı talih bana hediye etmişti, İki dakika sorra he yecandan titreyen ellerimde oda ka pısını usulca sürmeledim. Masayı açtım. Dösyanın son sayfasını çevi- rinee biribiri arkasma #ki Hintli- nin fotoğraflı vize beyannameleri ile karşılaştım. İneelemeğe lüzum görmedim. Hemen çıkardım. Dos- yayı yerine koydum ve kilitledim. Beyannameleri de koridorda bülu- nan kilitsiz dolaplardx bulunan e- hemmiyetsiz dosyalar arasına sakla dım. Sonra muamele odasma in- dim. Yüzbaşının daireden ayrıldı- ğından sonra benim yukarıda ne kadar kaldığımı kimse farketme- mişti. Tercümana dedim ki: — Zaharyadis, kumandan biraz dışarı çıktı, Oda kapısı açıktır. Dik- kat ediniz. — Niçin çıkıp siz oturmuyorsun Duz?. — Burası daha iyi... — Siz bilirsiniz! Kapı önünde bekliyen nöbetçi- ye yukarıya kimseyi çıkarmamaâsı- ni #enbihledi; Bir 'saat sonra ge Jen kumandan beni muamele oda sında gördü. Yeni öğrenmeye çalış tığı türkçesile sordu: Niçin siz burada? Baştercüman benim cevap yar. meme meydan bırakmadı: — Kapiten, sizin arkanızdan Bey de aşağı indi, Yukarıda oturması- ni söyledim. İstemedi. Odanıza nö- Betçinin kimseyi bırakmamasinı te 'min ettim. Baş tercümana da bu sözleri o günkü cilvesile beni sevindiren ta. lih söyletmişti. Kumandan ile be- raber odaya çıktık. O çalışmağa başladı. Ben düşünüyordum. Kal bim çarpıyordu. Bir saat sonra ku mandandan müsaade sldım ve çar- pan kalbimi dinlendirmek için kendimi sokağa attım. Tabii kori- dordan geçerken beyannameleri koynuma sokmayı unutmadım. Gümrük başmüdürü Nail Beyin istirahat odasına girdim. Beyanna meleri masanm üzerine yanyana dizdim. Açık pencereden gelen tat kı rüzgâr yüzümü okşarken beyan nameleri tetkike koyuldum.Hintli lerin resimlerini gülerek seyredi- yordum, Fakat bu casusların gide- çekleri yerler hakkında beyanna- melerde bir kayıt ve İşaret yoktu. İsimleri hizasında, yalnız (Türki ye. vazife ile) cümleleri yazılmış- tı. Şifrelerden ikisinin de Emtelli- Jens Servise mensup. olduklarını biraz uğraşarak anladım. Beyanna meyi imza eden Hintlilerin isimle ri şu idi: Mustafa Sagir, Abdülmümin Şe rif... O akşam Esat Beye gittim. On ye di güzlük mesaiyi anlattım ve f0- toğraflı beyannameleri olduğu gi- bi verdim. Musafa Sagir ve Abdülmümin Şerifin kimler olduğunu. nerelere gittiklerini ve âkıbetlerini zaman bize gösterdi. Mustafa Sagirin kara yüzü Anadoluda göründü. Abdül- mümin Şerifin şeametli sesi Kaf- Kasyada işitildi. Bu çekirdekten ye Küçük Mustafa Lâyık OlduğuAkıbetiBuluyor Yazan iri M. SIFIR tişme casuslara ehemmiyetli vazi- feler verilmişti - Mustafa Sagir kenğini sureli haktan göstererek İstanbulda aldattığı bazı kimselerin delâlet ve muaveneti ile gizlice A- nadoluya geçmeye ve Ankaraya girmeye muvaffak olmuştu. Orada bazı vesikalar göstererek Hindi - tandan gekliğini söylemiş ve ken dine İilâfet komites sı sösünü vermişti. Hakkında gös- | terilen zahiri hürmetlere, iltifatla | raraldanarak ve İstanbulda olduğu gibi oradakileri de aldattığım sa- narak casusluğa başlamıştı. Halbu ki inkılâbın görür gözü ve büyük eli Mustafa Sagirin kim olduğunu, ne için geldiğini ve kimlerin gön- derdiğini pek çabuk anlamıştı. Bu düzme murahhasin yüzündeki mas keyi birden çekip çıkarmak isteme mişti, Bir müddet gelen ve gönde- renlerle niyetini anlamak maksa- dile işi anlamamış gibi görünmüs- tü. Nihayet bir gün (düzme murah- | has) komedisinin başaktörü ile re- Jisörünün maskeleri tamamile düş manın icap etiireceği diğer bütün te- fi, v sisat en geniş ve en yeni şekilde ya- 10 Nisan 1337 pazar günü İstan | pılacaktır. bul gazeteleri Anadolu haberleri arasında okuyucularına şu ibretli havadisi vermişlerdi: “Haber alındığına hazaran Ania- rada Hineli Mustafa Sagir namın- da bir casus tahtı tevkife alınmış | tır, Mustafa Sagir bidayette murah geldiğine da ir bazı vesikalar göstermiş ve hak- kında alâka gösterilmiş ise de radan bazı mektupları dikkati cel betmiş ve tetkik neticesinde bunlar rın şifreli ve bazılarının amonyak | ile yazılmış olduğu meydana çık- | mış ve kendisi tevkif altına alınmış Casusluğu tahakkuk ettiken sonra bile bile serbest bırakılarak mektup larina devam ettirilmiş, hattâ ayni günde #uhte mektüplar da gönde rilmiştir. Müsafa Sagir hayatı em niyet altına alındığı takdirde ga- yet mühim! sırlarim fâş edeceğin! de'söylemiştir.” Aslı Hindistanın “babası meçhul ve sokakta bulunma bir veledi've Entellijens Servisin xt bir kol | lejinin yetiştirmesi olan bu habi- sin bilinmedik ve anlaşılmadık bir sırrı kâlmamıştı Yapılan muhake- rüesindâ hakiki hüviyet ve vazife- sini olduğu gibi itiraf etmiş ve ö- Yüm cezasına mahküm , edilmişti. Neticede asılmış ve ismi ve cismi yaptığı kara işlerle beraber kara toprak ile örtülmüştür. Küçük Mustafanın lâyik olduğu âkıbete kavuşturulduğunu haber â- İan kara yoldaşı Abdülmümin de Ruslarla Türklerin arasında bir ni fak çıkarmak ve bir fesat kopar- v ci ann damarı halini alacağı için yeni İyanına bir de kültür parkla kollek- İKoşu yeri, beynelmilel büyük müss- İbakalar yapılabilecek şekilde geniş Adalarda Ve Boğazda Plâjlar Kurulacak Şehrin iklim ve coğrafi vaziyeti i- tibatile muhtelif şartlara, rüzgâara ve cereyanlara tâbi olarak şehrin bir çok yerlerinde plâjlar tesis edileceği ni gören Prost, bu bakımdan tetkik- lere başlamıştır. Floryada olduğu gibi şehrin Ana dolu yakasında, Adalarda ve Boğa- in muhtelif noktalarında büyük ve modern plâjlar kurulacaktır. Şimdi bu plâjların yerleri etüt edilmekte” dir, Bunlar tesbit olunduktan-sonra her biri Için ayrı ayrı birer sü şel) | ri projesi yapılacaktır. Feribot İskelesi Yenikapı Civarında Kurulacak müstakbel İstanbul için e-|| arın Yerikapıda olmasını kar bul etmiş ve bu, bükümetçe de tas vip edilmişti. Bu itibarla Âyrupa hat tı garı, ve Avrupa - Anadolu ekspres- lerini birleştirecek olan feribot iske- lesi Yenikapıda yapılacaktır. Burada ayrıca büyük bir dalga kıran inşa e dilecek ve Yenikapıda modern bir Hi-|| Bu liman kurulduktan sönra Hay- darpaşa, Galata ve Sirkeci limanları ayrı aym maksatlara tahsisedilerek yine kullanılacaktır. Bunlardan Hay- darpaşa limanı iç ticaret işlerine. Ga- lata liman yolcu işlerine ayrılacak- tır. Sirkeci limanından istifade şekli için de yenilikler düşünülmektedir. Yeni liman tedrici bir surette ikmal in ticarete ait sıklet merkezi ayni zamanda dağıtıl miş olacaktır. Bu da şehirde nakliyat işletini kolaylaştıracaktır. Yeni Ti- mandan başlıyarak geniş bulvarla ve Gazi Köprüsü vasıtasile Taksime ka- dntamlareke iyi keseye sirkülâsyon projesi de bu esasa göre hazırlanmaktadır, Kolleksiyon Bahçesi de Kurulacak Yeni şehir plânı tatbik edildiği s1- radâ şehtimizde bir hâyvariat ve'n&- batat bahçesi yapılması kararlaştırıl» mışlı, Yenibahçede kale düvarlarınn içinde kurulacak olan bu bahçelerin siyon parkı yapılması kararlaştırık mıştır. Bu bahçelerle parklar için ayrı ay- ri birer proje hazırlanacaktır. Koşu yeri de Yenibahçede kale du- varlarının hemen dışından itibaren başlıyarak ileriye doğru uzanacaktır. ve gayet modern olacaktır. Nümüneye Aykırı El Arabaları Belediye talimatnamesine uygun mak için aldığı vazifesini yapama dan Kafkasyadan kaçmıştı. (Devamı var) MÜTEFERRİK : Ihraç Malları Için Yapılacak Toplantılar Buğday, arpa, tiftik ve yapdkları- mızın staidardize edilmesi için ya- pılacak kongrelere bugün öğleden sonra başlanacaktır. Bu iş için İktısat Vekâleti iç ticaret #mümi müdürü Mümtaz dün sabah şehrimize gelmiştir. Bugün öğleden sonra ticaret odasında «bir toğlantı yapılarak, tacirlere, standardizasyon işi üzerinde Vekâletin noktai nadarı izah edilecektir. Yarından itibaren de 3 temmuza ka dar buğday, 4 temmuzdan 10 temmu za kadar arpa, 17 temmuza kadar tif tik, 23 tormmuza kadar da yapağı hak kındaki standart nizamnamelerinin esaslarının hazırlanması için kongre- ler açılacaktır. Kongrelerd2 alâkadar tacirler hazır bulunacaklardır. bıtası memurları tarafından toplan- masına devam ediliyor. Şimdiye ka- dar çevrilenler, Eminönü kaza kay- makamlığı dairesindeki aralığa top-| İstinye - Bebek yolunun genişletil- lanmıştır, yı mız tahkikat neticesinde vakanın şu tarzda vereyan ettiğini öğrendik: ' Mübalâğülı Neşriyat — — İstanbul Emniyet Direktörlüğünün Bir Tavzihi Iki gün evvel Köprüde Haliç iskelesile onun arkasındaki A- kay İskelesinin bilet gişelerinin | üstletinden içeri girilmek sure- | tile açılmış ve karıştırılmış olduğu görülmüştür. Vakanın tarzına göre bunun ufak yaşta bir çocuk tarafından yapıldığı anlaşılmış ve tahkikata başlan- mıştır, Hâdise budur. Dünkü gazetelerde bu vakanin #esimn- | lerle maballeri gösterilmek su- tetile büyük bir soygun vakası Mmibhiyetinade neşredildiği görül- | müştür. Bu ve bu gibi ufak hi- diseler karşısında iş büyütüle- rek ve beyecanlandırılârak bir roman gibi geniş neş pılmasını muvafık göz iyi hareket vakayı olduğu göstermek ve lüzumsuz heye | can vermemek olur. Bu ve bu- na mümasil vakalarda daima yapılan mübalâğalı neşriyatın iyilikten ziyade asayiş Dakı- mından zararlı izler bıraktığı- ni ifade ederim. Bu yazımın ga- zetenizde aynen yazılmasını ri- | ca ederim. Tatanbul Emniyet Müdürü Salih Kılıç Köprü Gişelerindeki Hırsızlık -Hâdisesi Evvelki sabah köprü gişelerinin s0- ulması hâdisesi hakkında yaptığı- Evvelki, sabah. Akay. .i âdağesinin Köprüdeki hesap memurluğu oda - sında ve Haliç odaşiyle, birinci ve ikinci gişelerine | gelen memurlar odalarında bir kar- şıklık görmüşler ve polise haber ver- mişlerdir. idaresinin. müfettiş Gelen memurlar Halicin müfettiş Vikodasiyle birinci ve ikinci gişeleri nin tavanlarının, Adalar fskelesin *? deki Akay hesüp memurluğu odası » | nın da dubalara İstinat eden düşe - mesinde birer delik görmüşlerdir. Ayni zamanda Haliç gişelerinden bir miktar para ile Akay gişesinden.yet- miş kira para çalındığı anlaşılmıştır. Yapılan tahkikat neticesinde bır- sızlığın korsan Davit isminde bir sa- bıkalı tarafından yapıldığı anlaşıl - mış ve Davit Hasköyde, cürüm or- taği Moiz de Balatta yakalanmışlar- dır. Davitin delikleri açtıktan sonra Moizi içeri soktuğu ve paraları çal- dırdığı anlaşılmıştır. Haklarında ta- olmıyan el arabalarının belediye 28-| kibat yapılmaktadır. İstinye - Bebek Yolu | | |Zünden çıkan bir kavga neticesinde | | ürkmüş ve Ali düşerek sol bacağı kı İrak yakalanmıştır. de bisikletçi Alinin ve Sarıyer ile POLİSTE : Bir Adam Karı- sını Sokak Orta» sında Bıçakladı Dün sabah Beyoğlunda, Bostanba- şında Kadirler yokuşunda yeni bir yaralama vakası olmuş ve kuzu başı satmakla geçinen Ali İsminde bir a dam karısı 26 yaşındeki Ayşeyi s0- kak ortasında: bıçakla yaralamıştır. Dün'yapılan tahkikatta, Bâdisenin sebebinin kıskançlık ve geçimsizlik olduğu anlaşılmıştır. Ayşe, bundan yirmi gün evvel yine geçimsizlik yü. evdön 'kağirak annesinin evine git miştir. Dün sabah Kadirler yokuşun- da karı koca karşılaşmıslar ve Ali bi- çağını çekince Ayşenin üstüne hü. cum etmiş ve kadını yüzünden ve el- lerinden yaralamıştır. Ayşe yaralı 0- latak hastaneye yatırılmış ve Ali kaç mıştır, Bisiklet Hırsızı Abbas oğlu Nusret isminde birisi birkaç bisiklet çalmaktan suçlu ola- Suçlu, Ortüköy- İ Aksarayda iki bisikletçinin, bisiletle zini çalmıştır. Bisikletler bulunmuş- tur. Attan Düştü Evvelki gece saat 21 de Bebekte Nafi Baba tekkesinde oturan bahçı van Niğdeli Ali, civardaki farlasın- den beygiriyle evine “dönerken © at rılmıştır, Kavga Topkapıda Melek Hatun mahâlle- sinde 51 numarada oturan Mefharet ile syni sokakta oturan komşusu Mesrure, bir çocuk meslesinden kav gaya tutuşmuşlar ve Mesrure taşla Mefharetin sol dirsek kemiğini yara lamıştır. Tramvay - Kamyon Sisetediy SEP AAMarali kam yon, evvelki, akşam sat 18 de, Bah- çekapıdan Eminönüne giderken Mi- nasyan eczanesi önünde, Harbiye— Fatih hattına işliyen 45 numaralı tramvay arabasına (çarparak hasa- ra uğramıştır. Kamyonu, karşısına çıkan bir ata çarpmamak “İcin sola kıvıran şoför Yunus, bu kazaya se- bebivet vermiştir. Kamyon ve tram Yaydakilere hiçbir şey olmamıştır. Yaralama Galatada Perşembe Pazarında Es- kitaş sokakta 5 numarada oturan Petro Karpir, Kasımpaşada Fesci 89 kağinda 27 sayıda oturan Bekir ta- rafından ve başından demirle yara- lanmıştır. Bekir tutulmuş ve sarhoş olduğu anlaşılmıştır. Rakı Hırsızı Sabıkalılardan Etem isminde biri si, evvelki akşam, Yalova gazöz fah rikasına sit bir arabadan 49 luk bir rakı şişesi çalıp kaçarken yakalan- aştı. ——— Ortamektep Hocalığı İçin İmtihanlar Orta mektep munallimliği için, ilk mektep muallimleri arasında açılın imtihanın sözlü kısmına bugün An- mesi için, yola rastlıyan ve yıkılma-| yarada Gezi Terbiye Etstitüsünde Birer istida ile müracaat ederek, sına lüzum görülen Şucaçavuş camli- | devam olunacaktır. nümüneye muvafık araba yaptırmayı kabul edenlerden taahhüt senedi &- lınmakta ve tutulan arabaları göz ö- nünde kırdıfılarak enkazları kendi- lerine teslim edilmektedir. dü hilâfhina nümuneye uygun yan arabalarla tutulanlar ağır cezasına çarptırılacaktır.” © Sirkeci Meydanı Sirkeci meydanı için Nahâ Vakâ- eti tarafından hazırlanan projeyi şe- hircilik mütehassısı B. Prost, şehrin nâzım plânının esaslarına uygun bul muştur, İstimlâk işlerine ay başından itibaren başlanacaktır. pin yaptığı müracaat, Nafıa yerinde görülmüş ve yolun is- eti değiştirilmiştir. © Yeni istikamete göre, cami yolun ortasında kalmaktadır. nin, tarihi kiymeti bakımından mu:| Geçen 15 haziranda üniversitede hafazası hususunda Maarif Vekâleti. | yapılan yazılı imtihanlarda muvaffak Vekâle. |0lenlar bu imtihanlara girecek ve üç dereceye ayrılacıklardır. A derecesi- ni kazananlar doğrudan doğruya bir münhal mua'limliğe tayin olunacak, B derecesini alanlar Gazi Terbiye tulacsklar ve bu müddet esnasında Enstitüsünde iki sene tahsile tâbi tu- ———— etlerin bulunmadığı görülmüş hakla | kendilerine 25 ger lira verilecektir. rında muamele yapılmak üzere vazi-| Bunun için bütçeye 250 bin lira tah- miştir, ; yet seyrüsefer müdürlüğüne bildiri. | sisat konulmuştur C derecesini alan lar da imtihanları kazanansanış ad- # Sucuların bir bardak soğutul. | dolunacaklardır. muş Suyu Otuz paraya satmaları ve dükkânlarda göze görünecek yerlere AFYONDA : kuruş para cezası alınmıştır, Ankaradan Telefon ve Telgrafla Havadan Gelecek Tehlikeye Karşı Ankara, 26 (Tan Muhabirinden) — Hava, taarruzlarına kerşi pasif koru- ma tedbirleri hakkındaki kamun lâ- yihası, eneümenlerdeki müzakereleri bitirilerek Meclis ruznamesine alın» mıştır. Lâyihaya böre, 15 yaşından 60 ya» şına kadar bütün yurttaşlar, hava teh likesine karşi korunma bilgisi edine- cek ve İcap eden tedbirleri almak maksadile yılda en çok 30 saat ders ve talim görmiye mecburdurlar. Kanun hükümlerine aykırı hareke; edenler, beş liradan 50 liraya kadar para cezasına çarptırılacaklar ve ken disine verilen vazifeyi hiç bir maze- teti olmaksızın yapmıyanlar 15 gün- den altı aya kadar hapisle cezalan- dırılacaklardır. Hava korunmasına ait tesisatı kas- den tahrip edenler ve hasara uğr tanlar Kanun hükümlerine göre, seneden sekiz şeneye kadar ağır hap- se mahküm edileceklerdir. Kanun, neşri gününden altı ay son- ra meriyet mevkiine girecektir. İş Kanununda Yapılacak Değişiklikler Ankâra, 26 (Tan Muhabitinde) — İş kanununda bazı değişiklikler ya” pılması hakkındaki kanun lâyihası- nım Meclisin muhtelit encümeninde- ki tetkiki sona ermiştir. Lâyihaya göre, bazı nizamnamele- rin hazırlanması için kanınun kabul ettiği müddetlerle. İş sigortaları teş- kiline ait müddet ve iş ihtilâfları- nın mecburi tahkim usulü ile hal mec büriyeti için kanında yazıl” müddet daha bir sene uzatılmaktadır. Pasaport Kanununa Konulacak Kayıtlar Ankara, 26 (Tan Muhabirinden) — Pasaport kanun Jâyihası, encümenler deki mürtkereleri | tamamlanarak Meelis ruznamesine alınmıştır. Lâyi- haya göre, dilenci ve serseri, deli ve- ve maznun olanlar, Türkiye dışında bulunup avdetine müsaade edilmiyen ler, Türk vatandaşlığı hakkım kay- bedenler, Türk cümhuriyetinin em- niyet ve umumi nizamını bozmak is- tiyenler veya bunlara müzaheret et- tikleri sezilenler, fahişeler ve kadın» ları fuhşa sevketmeyi meslek ittihaz edinenler muntazam pasaportları ol- sa bile Türkiyeye kabul edilmiyecek- lerdir, — eme MEMLEKETTE: Suçlu Talebeler İzmir, (TAN) — Bucada kültür İisesi müdürü B. Haydar Candanlari tabanca ve bıçakla tehdit etmekten suçlu mektep talebesinden Sabahat” tin, Ahmet ve Zekinin muhakeme - lerine asliye ceza mahkemesinde de- vam edilmiş, muhskeme, son sata” ya geldiğinden iddia makamı iddi asını söylemiştir, Müddetumumi, SUÇ Yarı sabit olan üç talebenin, Türk ©© za kanununun 188 inci maddesinin çüncü bendine göre iki seneden bef seneye kadar cezalandırılmalarını istemiştir. Müdafaa için muhaker?: 21 haziran pazartesi günü saat o bire bırakılmıştır. maa TAKVİM ve HAVA 27 Haziran 1938 PAZARTESİ. | & mm ay oo Güm 30 Hizar: 99 Arabi 1S? Rumi 1 İ Rehiülner: 27 Haziran: X8 İ Günes: 480 — Öğle 126 İkindi: 16.17 — Akşam: g4 | Yatar: 2148 — İmstik 2010) Yeşilköy Meteoroloji İstasyonunda iri nan malümata göre, hava Karadeniz ı bu üç ay zarfında 2193İki, hariçten bir çok usta ve işçi mektedir. larında bulutlu ve revslt yağışlı, prg ZE TET EE EEE EEE ee ll YURTTA HAVA VAZİYETİ.