26 Haziran 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 9

26 Haziran 1938 tarihli Tan Gazetesi Sayfa 9
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

26 -6-038 l | Lİ TAN MK RAN İMEN BESİNCİ MURADIN HAYAT | No, 15 tüya orduya karşı bir tevcecüh vw. Muhabbet göstermek istemişti. Hal uki maksadı, onu ordunun başi- Mi geçirmekti. Nitekim, oğlunu sık *k terfi ettirerek, kısa bir zaman- *a hassa ordusuna müşir tayin et Mişti. Fakat bu tedbir de, bu ida- İssiz hükümdarın korktuğu âkıbe- Nİ önüne geçememişti. Bunun ye- Üine mesul ve müsebbibi ise, biz- Mat kendisi idi. Çok fahiş bir hata işlemiş, en *#yük düşmanı olan Hüseyin Av- r İstanbula getirte- rlik makamına geçir- ylece orduyu eline alan (lüseyin Avni Paşa, İstanbuldaki Münevver ve muhaliflerin en ba- Anda bulunan Mithat Paşa ile bir- *imiş, gizlice de veliaht Murat E- “hdi ile muhabereye girişmişti. Hüseyin Avni Paşanın fikri, müt İsti. Bir gece, beş on zabitle sa- "Ya girip intikam için diş bile İliği padişahı, birkaç kılıç darbe Wle vere serivermeyi düşünmekte Mi. Fakat Mithat Paşa, buna razı uyordu. Tarih karşısında, kanlı ir hâdisenin mesulü olmamak i- ih Hüseyin Avni Paşanın şiddetli “birlerinin önüne geçmiye gay- ** ediyor, makul ve meşru sebeple istinat edilerek usülü dairesin- * Padişahı iskat etmek istiyor. 4. Nihayet Mithat Paşanın fikri ga be etmişti ve Sultan Azizin bu ilde hal'ine karar verilmişti. S ulten Azizin ne suretle hal İş edildiğine dair bir çok ya Sar yazılmış olduğu için biz bun- “lan bahsedecek değiliz. Yalnız, Mühim ve tarihi hâdisenin müp- m kalan bazı teferruatına temas "mekle iktifa edeceğiz. O günlerde, padişah aleyhinde * hareket vuku bulacağı, saray *kânı tarafından hissedilmiş, hat- bizzat Hüseyin Avni Paşa hak- Khda bile bazı şüpheler belirmiş- | Fakat Sultan Aziz, Yusuf İzzet- Efendinin hassa ordusu müşiri iş asın güvenerek kendisine ima * söylenen sözlere ehemmiyet emişti, Bir sabah, serasker Hüseyin Av- Paşa ile Yusuf İzettin Efendi a- ında şöyle bir vaka geçmişti. Yu- (İ İzzettin Efendi, Beyazıt mey- Mundaki dairesine geldiği gün - » başta serasker olmak üzere pa- İç imera ve zabitan tarafından 15- bal edilirdi. N Hal'a takaddüm eden haftaların İ Sİ içinde, Yusuf İzzettin Efendi lr daireye gelmiş, bermutat istik #dilmiş, diğer zevat dışarda ka- |, 4k hassa müşirine mahsus olen iya, yalnız Efendi ile sorasker işti, Yusuf İzzettin Efendi, çok garip Piatlere malikti. Bunlardan biri > bir kimse hakkında işittiği sö- derhal ona yetiştirmekti. Nite- Ni kapı üzerlerine kapanarak İz kaldıkları zaman, Yusuf İz- tin Efendi hiç bir mukaddime- Üzüm görmeden: 0 Canım. bu hatun, senden re Ne ? Murat Efendi ile muhabere A yormuşsun, diye, seni mezem- &der. işti. b seyin, Avni Paşa, Murat E- inin sözlerini işitir işitmez, bo- uştı. Hattâ zihni o kadar alt İl olmuştu ki, hatundan maksat olduğunu anlamıyarak: 5 Hangi hatun? sormıya mecbur kalmıştı. Kaf İzzettin Efendi cevap ver iş, Hangi hatun olacak? Bizim seyin Avni Paşa, daha müş- YİL vaziyete girmişti. Çünkü 0- Yazan : ZİYA ŞAKİR Nihayet Sultan Azizin Hal'ine Karar Verilmişti Hüseyin Avni Paşanın fikri müthişti.Bir gece beş on zabitle saraya girip intikam için diş bilediği padişahı, birkaç kılıç darbesile yere seriver- meyi düşünüyordu. nun en büyük düşmanı, Valde Sül- tandı, Bir selâmlık resminde ken- disine hürmetsizlik gösterdiği için Hüseyin Avni Paşaya kin bağla- mış olan ve sabık sadrazam Mah- mut Nedim Paşanın sözlerini her şeyden üstün tutan Valde Sulta- nın, kendi aleyhinde yine bir fı- rıldak çevirmiye hazırlandığını his selmişti. Buna son derecede canı 8)- kılmakla beraber bu sert yüzlü ve haşin ruhlu adam çarçabuk ken- dini toparlamış. Uzun müdafaalar- la üzerine daha fazla şüphe celbet- memek için: — Ağyar kelâmıdır, necabetpe- nah!. Malüm ya, Valde Sultan haz- etlerinin mergup ve makbulu o- lanlar, bizim muhalif ve muhasım- rımızdır. Her halde onlar tara- fından hakkımızda böyle bir tez- vir vukua gelmiştir. Diye ,sözü kapatıvermişti, An- cak şu var ki, saray dedikoduları- nın kumkuması olan Yusuf İzzettin Efendinin bu boş boğazlığı Hüseyin Avni Paşayı şiddetle ikaz etmiş. ar tık o günden itibaren Sultan Azi- zin mukadderatını halletmek için, teşebbüslerine kuvvet ve sürat vermek lüzumunu hisseylemişti, İngiliz sefirini çok mülhüm bir raporu H“ taraf, derin bir sükün için de idi. Fakat bu sükün, bü- yük fırtınalardan evvel bir müd- det hüküm sürer fırtınalara müşa- bihti, Hâdisat ile en çok ve en yakın- dan alâkadar olan, İngiliz sefiri Sir Hanri Elyot idi. Bu müdakkik ve kuvvetli görüşlü zat, © sirada Londrada Hariciye Nezaretine şu mühim Yaporu göndermişti. (Buradaki vaziyet, son derecede ehemmiyet kesbetmiştir. Kanunu esasi ve meclisi mebusan sözleri, artık herkesin dilindedir. İstanbul ahalisinin en dikkate şayan bir uz- vunu teşkil eden softalar, kıyam halindedir. Vükelâ heyeti ile ordu erkânı arasında da Sultan Aziz aleyhinde menfi bir hareket his. sedilmektedir. Padişaha karşı eski muhabbet ve itaata bedel, şimdi bariz bir bü- rudet ve adavet görülmektedir. Tâ, paşalardan hamal ve kayıkçılara kadar her sınıf ahali arasında &a- ray ve padişaha karşı aleyhtarlık beslenmektedir ve herkes fikrini açıkça söylemektedir. Vâkıâ Sul tan Aziz, son zamanlarda, bazı sa- ray mensuplarının ikaz ve teşvik- lerile, veliaht Murat Efendiyi ve onun biraderlerini Beşiktaş sara- yına hapsetmiş gibidir. Böyle ol- makla beraber, Padişahın muha- lifleri, Murat Efendi ile muhaba- Teye devam etmektedir. Murat E- fendi tahta çıktığı takdirde hükü- meti meşruta asulünü takip ede- ceğini bunlara vadetmiş ise de, am casının cebren katına katiyen taraftar görünmemektedir. Bunun sebebi ise, böyle bir teşebbüs akim kalacak olursa, amcasının en ev- vel kendisini öldüreceğini mu- hakkak addetmesidir, (Hulâsa vaziyet çok garip ve ger gindir. Böyle olmakla beraber a- sil hayrete şayan olan şu nokta- dır ki, kariben zuhür edecek olan mühim bir vaka, pek âyan ve aşi- kür göründüğü halde sarayda en küçük bir telâş mevcut değildir. Hattâ, her sınıf halk arasında hu- dutsuz, besapsiz casuslara malik olan general İğnatiye bile derin bir sükünet içindedir. Diğer hükü- metlerin sefirlerine gelince, bunlar. da zuhür edecek büyük ve tarihi hâdiseye karşı alâkasız görünmek- tedirler.) (Devamı var) DEDE İLE ünde sayın okuyucuları» mızdan Bay Haşimin minimini to- rununu, bilmem, tanıyor musunuz. Ben çocuğu tanımıyorum ama, bü- babasının gönderdiği mektup- tan anladığıma göre onun her sözü yerine getiriliyor. Mutlu çocuk. Sayın okuyucumuzun torunu kö pekleri çok sevdiği için dedesi ona beyaz bir köpek yavrusu almiş, Yav ru köpek pek te maskaraymiş. Buraya kadar her şey pek tabii, Evlât sermaye gibi kıymetli, torun da faiz gibi tatlı olur derler. Onun için büyük babanın evlâttan daha tatlı gelen torununun her dediğini yerine getirmesine şaşacak bir şey yoktur. Çocukların köpekleri çok sevdik- leri de malümdur, Bizde köpekler daha evlere ve apartımanlara gir - meden önce sokaklarda yaşarlar - ken çocuklar köpekleri yine sever- ler, onlarla oynarlar, sevişirlerdi. Sokak köpeğinin yavrusunu kendi yatağına getirip yatıran çocuklar bile görülürdü. Sayın okuyucumuz © maskara pek yavrusunu aldıktan sonra dostlarından bazıları keyfini kaçır. mışlar: Köpek çocuklar için tehli- kelidir, çocuğa bir hastalık geçir. mek imkânı vardır. demisler, Hem torun sahibi olan, hem de kendisi yerek çocukları nın sağlığını düsünecek dostları bu lunan bu iki defa mutlu okuyucu. muz, doğrusu, tebrike şayandır. O da, şüphesiz, dostlarını sevdiği ve onların sözlerine inandığı için kö - pek yavrusunu evden çıkarmıya rar vermiş. Fakat, bir kere de be » nim fikrimi sormak İstemiş. Bu zat gibi torunlarının her dedi- ini yapan başka okuyucularımız da bulunacağını düşünerek' « hem de iş acele olduğundan - bugün eli- me geçen mektuba hemen bugün ce vi veriyorum: Bence köpek yavrusunu şimdiye EKONOMİ İHRACAT: Fiat Farkı Birçok Şikâyeti Mucip Oluyor Yarın saat on beşte Ticaret oda-| sında büyük bir toplantı yapılacak- tır, Toplantıya şehrimizin bütün ih- racat tacirleri davet edilmişlerdir. Bugün İktısat Vekâleti dış ticaret u- mum müdürü şehrimize gelecek ve yarından itibaren başlıyacak olan toplantılara riyaset edecektir. Top- lantıların gayesi tüccarlarımıza izah edilmekle beraber İktisat Vekâleti- nin, ihracat işlerimizin inkişafı için düşündüğü tedbirler etrafında tüccar larımızın da mütaleaları alınacaktır. Vekâletçe yeni hazırlanmış olan kon- trol nizamnamelerinin maddeleri et- rafında görüşülürken, her maddeye ait mülâhazalar tesbit edilerek ve- kâlete bildirilecektir. Vekâletin carlarımıza gönderttiği tebliğ üze: ne her sınıf alâkah tüccarlar araların da ihzari mahiyette görüşmeler yap- mışlardır. Ttiftik yapak tüccarlarından bir grup ta piyasamızda bu iki madde| üzerinde inhisar ticareti yapıldığını | ve Anadolu piyasaları ile şehrimiz pi- yasası arasındaki fiyat farklarile, sa- tış vaziyetinin tahavvüllerindeki se- bepleri izah eden bir raporu doğru- dan doğruya İktisat Vekâletine gön- dermişlerdir. Şekerciler Şikâyet Ediyor Şekerlemesiler, dün Sanayi birliği- ne giderek, inhisar maddelerinden o- | | kız kabağı, 2—3, çalı fasulyesi 7—9, lan şekerin işlenmesi suretile yaptık ları şekerlemelerden muamele ver- gisi alınmak istenilmesinin doğru o- lamıyscağını iddia ederek Vekâlet nezdinde teşebbüste bulunulmasını i- leri sürmüşlerdir. Muamele vergisinin tadil veya ye- niden bazı sanayiye teşmili hakkın- da Maliye Vekâletince hazırlanan ka- nun projesinin 3 ve 4 üncü maddele- ri muhtelif sanayi şubelerini alâka- dar edenler arasında memnuniyet u- yandırmıştır. TORUNU kadar evinde tutmuş olması, çocu- ğun onunla oynaması bile fazla ol- muştur, Dostlarının yerden göğe kadar hakları var, köpek çocuklar için tehlikelidir, çocuklara hastalık vermesine çok imkân vardır. Köpeğin çocuğa zararı yalnız istr Mmasından, kudurmasından değil. Münis köpek çocukları #sirmaz, kuduz hastalığı da - hamdolsun - şimdi o kadar yayılmış hastalık de- ğildir. Fakat, köpek uyuz olur, kel olur, türlü türlü deri hastalıkla; tu» tulur. Bunları çocuğa geç Köpekte bir türlü serit olur. Co « cuğun ellerini, hattâ yüzünü, du - daklarının kenarını Köpekle rin bazıları çocuklarla öpüşürler bile. O vakit o şeritin yumurtala - TI çocuğun ağzından girer. Kist ida- tik denilen hastalığı 3 Köpek pirelenir, köpeğin pireleri başka türlü bir şerit hastalığının yumurtalarının büyümesine müsa- ittir, pirelerden o yumurtalar co- cuğa geçer, çocuğun barsaklarında hastalık yapmasa da barsaklarını tahriş eder. Zaten köpeğe musallat olan pirelerden birkaç türlüsü in- sunda da yaşar. En acıklısı köpeğin verem hasta lığını alarak sonra onu çocuğa ge- çirmesidir. Köpeğin tabiati pis ol- duğundan her yere burnunu sokar, burnunu soktuğu yerde yediği mad delerde verem mikrobu bulunursa hastalığa kendisi tutulur ve evin içinde daima bir tehlike olur. Köpeğinizde bu hastalıkların hiç birisi bulunmasa bile, tüylerinin a- rasına her taraftan tozlar girer. O tozların arasında bulunan türlü tür lü mikroplar köpeğe zarar vermi- a de, çocuğa bir hastalık geti- Çocuğumuza istediği kadar oyun- £ak alınız. Fakat onu diri hayvan- larla oynatmayınız. GÜNLÜK PIYASA Dün Zirasi Bankasının yumuşak buğdaylarından yüz yirmi bin kilo buğday kilomi 5,28 kuruştan ve sert buğdaylarından kırk beş bin kilo buğday 5,20 kuruştan satılmıştır. 'Tüe car nâmına hiç mal gelmemiştir. * Bandırmanın sarı misirlarımdan on beş bin kiloluk bir parti kilosu 407 kuruştan, otuz bin kiloluk bir parti beyaz mısır kilasu 4,01 kuruştan sa- talmaştar. * ilen on sekiz bin den bir parti kis arasında ve altı Piyasımıza geti bin kile kuruş arasında satılmıştır. * Zeytin mntakalarından o getirilen elli sekiz bin kiloluk bir parti zeytin yağlarından yemeklik olanlarının ki. IB - 30,5 kuruştan ve Balikesir asının baklalarından yüz bin mk bir parti kuru bakla kilosu 417,5 kuruştan satılmıştır. Mrsanaaaaaaezaseeeeseesesez ZAHİRE BORSASINDA : Yeni Heyet Seçilecek Şehrimiz ticaret ve zahire borsası- nın idare heyeti azalarının bu ayın sonunda müddetleri bitmiş olacaktır. Ticaret odası temmuz içinde ticaret ve zahire borsasının idare heyeti için yeni seçim yapılmasını alâkadarlara bildirmiştir. “Halde Dünkü Satışlar Bamya kilosu: 20—30, dolmalık biber 19—22, sivri biber 25—35, sa- ayşekadın 9—12, kır domatesi 8—9 bakla 3—4, araka 10—12, semizotu 1—2, yaprak 9—11, sarmısak 2—3 kuruş. Enginar adedi 1—4, patlıcan baş 5—6, orta 3—4, ufak 2—3, hıyar 0,50 —1,50 kuruş. Pancar demeti 1,50—2,50, soğan büyük demet 2—3, maydanoz 0,30— 0,50, dereotu 0,30—0,50, nane 0,40— 0,50 kuruş. Kiraz kilosu 14—28, can eriği 8— 14, türbe eriği 12—20, yerli çilek 35 —50, ağaç çileği 40—50, Kayısı 18—50, zerdali 7—13, şeftali 14 —25 vişne 15 —22, armut"B —18, dut; 5—$ kuruş. Ecnebi limon 100 adedi 300— 350 karpuz baş 50—60, orta 30—40, w- fak 10—20 kuruş. Gerli BORSA | 25 - 6 - 038 ! ÇEKLER Açılş Kapanş Londra Nenr- York Paris Milâno Cenevre Amsterdam Berlin Brüksel Ain Sofya Prag Madrid Yarşova Budapeşte Bükreş Belgrad Yokohama Stokholm Moskova PARALAR Ain 68 62 125.3978 128.8873 3.5025 6.6073 28.845 60.595 50:63 2153 104 15375 4.3678 69225 ©60225İ 28625 23025 um me | 0.4075 Gbav3 | 2 .m | 36,37 26,37 32.1225 421225| 236875 20,075 | İ İ 3.5025 | 6.8075 İ 20845 | 40.505 5083 n383 14 1.5375 42675 l İ Sote Borsadan paralar verilmemiştir. i İÇ TİCARET Bazı Kereste Fiyatları Birden Yükseldi Muhtelif kerestelerin pahalılaştığı ve evvelce metre mikâbı 35 - 36 lira- ya verilen ker esteler S4-ni 2ösmmm ya verilen kerestelerin 45 - 52 liraya | kadar fırladığı Ziraat Vekâletinin nâ zarı dikkatini celbetmiştir. Vekâlet, kereste fiyatlarının ucuzlatılma çin tedbirler almak üzere te! yaptırmaktadır. Bu tetkikler bitmek üzeredir. Kerestecilerin söyledikleri- ne göre pahalılık malın azlığından zi yade imalânn pahalıya çıkarılmasın- dan ileri gelmektedir. Meselâ Zingal şifketinin mavi damgalı keresteleri- nin metre mikâbı 52 liraya verilmek tedir. Fabrika, Hazar malları arasın- da tabistile farklar mevcuttur. Or- man kanunundak! yeni tadilât dola- yısile, kereste işlerinin tanzim edil. mesine imkân bulunacağı ümit edil mektedir. İmal edenlerin piyasalarda her ka- lite ve ucuzlukta, İyi mal bulundur- malarına itina edilecektir. Yeni Mahsul Arpa Geldi Piyasamıza yeni mahsul arpa gel- mektedir. Trakya ve Bardırmanın ye ni arpalarının getirilmesi her gün artacağından, arpa fiyatlarının da dü şeceği tahmin edilmektedir. Dün Trakyanın çuvallı olduğu hal de iskele teslimi on bin kiloluk bir parti 4,25 kuruştan satılmıştır. Fa- kat fazlaca gelmekte olan arpalar İ- çin satıcı arttığı halde, alıcı olan yok gibidir. Konyanın eski arpalarından on beş bin kilo 4,10 kuruştan veril- miştir, DIŞ TİCARET: Yunanlılar Bizden Koyun Alıyorlar 'Yunanistanın Pire şehrindeki ka- saplar şirketi, Türkiyeden kasaplık hayvan satın almak için salâhiyetli bir mümessil göndermiştir. Mümessil Bergamadan koyun almak ve diğer kasaplık hayvanlar tedarik etmek İ- çin şehrimizdeki tüccarlarımızla te- masa başlamıştır. Her sene Bergama dan Yunanistana koyun gönderildiği için bu sene de fazla miktarda ko- yun satın alınacaktır. Bir Miktar Tiftik Satıldı Dün piyasamızda elli bin beş yüz kilo kadar tiftik satılmıştır. Bu tif. tikler Anadolunun muhtelif tiftik mıntakalarının mallarıdır. Bu sene- nin mahsulü olan bu malların kilosu 102 - 108,5 kuruş arasında satılmış- tır. Yalnız Sivrihisarın deri tiftikle- rinden bir parti kilosu 85 kuruştan verilmiştir. İZMİRDE ; 1: Nafıa Vekili . İzmire | Gidiyor İzmir, (TAN) — Nafıs Vekil Ali Çetinkaya, yanında bir fen heyeti bulunduğu halde, temmuz ortaların- da şehrimize gelecektir. Ege vilâyetlerinin ve kazalarının otomatik telefonla bi erine bağ“ lanması ve İzmir telefon şebekesinin de genişletilmesi kararlaşmıştır. Ber. gama, Aydın ve Manisa havalisinde yapılacak sulama işleri inşaatına 939 senesi baharına kadar başlanılması emri gelmiştir. Keşif projelerinin ha- zırlanması için fen heyetleri çalışmı ya başlamışlardır. Büyük Menderes nehri üzerinde bir baraj ve elektrik santralı, Gediz nehrinin Salihliden geçtiği civarda da bir baraj yapılacaktır. İlerde bu- rada da bir elektrik santralı vücude getirilecektir. Hayatı Ucuzlatmak İçin Izmir, (TAN) — Hayatı ucuzlat- mak için tetkiklerde bulunmak üzere hükümet tarafından çağırılmış ve Ankaraya gelmiş olsn İngiliz iktısat doktorlarından Benhan, temmuzda şehrimize gelecek ve tetkiklerde bu- lunacaktır,

Bu sayıdan diğer sayfalar: