21 Mayıs 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

No. 65 Zalim Listerle Müca- deleye Tutuşuyoruz Gizli hizmetler grupunun casus ları Boğazın Anadolu kıyısından içerlere pek sokulmazlardı. Burala rı, Modadaki İngiliz karargâhının Astihbarat zabitleri tarafından ida- re edilirdi. Vazifeleri itibarile gizli hizmetler “grupy kumandanlığına bağlı olan bu zabitlerin ayrı ayrı ve gizli adamları vardı. Çoğu da &kalliyet unsurlarındandı, Bu casuslar, Usküdara gelen saf köylülerden. millici çetelerin bu- lündukları yerleri soruşturur, Us“ küdar ve Maltepe yolları ile İstan- buldan Anadoluya kaçanların han- gi yollardan ve kimlerden istifade ettiklerini araştırırlardı. Ve İstan- bul ile Anadolu srasındaki gizli muhabereye âlet olan telgraf telle- rini bulmaya uğraşırlardı. Fakat bütün bu casuslar Kısıklı - Dudullü ve Alemdağı şosesinden ayrılmaya cesaret edemedikleri için bunların şerlerinden köyler ve köylüler e- min idi. Fakat istihbarat zabitleri- pin zulüm ve vahşetleri köylülerin eldden gözlerini yıldırmıştı. Bu za- bitler arasında da, ilerde bahsede- ceğim (Lister) o devrin Neronu ke silmiş, vahşet ve fecaat şampiyonu olmuştü. Listerin zulümlerine, cinayetleri ne kurban olanlardan birçoğunun Şileli olduklarını işitiyordum. Giz Ki hizmetler grupuna verdiği rapor larda da en ziyade Şile ve eivarın- dan bahsettiğini Mehmet Ali Bey- den öğreniyor ve çok doğru haber ler verdiğini de görüyordum. Anlı- yordum'ki bu adamın Şilede çok küvvetli bir yatağı var. Bu adam kim idi? Haberlerin! Listere hangi vasıta ve yollarla gön deriyordu?. O sırâda işlerimiz pek çoktu. Bu muammayı halledecek vaktimiz de yoktu. Fakat, Mehmet Aliden aldığım Yeni Bir Kabet bit muammanın artık İllfsira Ve 7a- manımın geldiğini göstermişti. Ha- ber şu idi: “Şile ve Gebze civarlarında ge- zen milli kuvvetlerin başlarından Yavuz Fehmi ve Sadık Beyler kı- yafetlerini değiştirerek arasıra Üs» küdara geliyorlar. Altunizade ile Koruluk arasında Üğköşkler mev- iinde bir köşkte gizleniyorler. Bu köşk millici çetelerin gizli bir şu- besidir.” Bu haber gizli hizmetler grupu- na Lister tarafından verilmişti ve doğruydu, Sözü geçen köşk Yavuz Fehmi Beyindi. Oturduğum köş- kün de yanında bulunuyordu. Meh met Ali, bu haberlerin Listere Şile len geldiğini söylüyor ve bu noktada wrar gösteriyordu. Listerin kara ve kanlı elini bu kadar yakınlarım da görmek beni de düşündürmüş ve telâşa düşürmüştü. Esat Beye, diğer aldığım haberler arasında bu tehlikeden bahsettim: — Elmasım, dedi. Elinizde bü- İunan gizli kuvvetin bir kısmını bu işe kullarabilirsiniz. O Bu suretle hem Listerin zulüm ve cinayetleri» min önüne geçer ve hem de Listere yardım eden gizli elleri bulur ve kı Tarsıniz, Elimizde, icabında altı saatte top anmak ve herhangi bir hizmete koşmak üzere yetmiş kişilik silâhlı ve atlı bir kuvvet vardı. Küçükçam uca membaında arabaları İle sucu- luk yapan Anadolu yavruları, ve Haydarpaşada İbrahimağa karako unda bulunan süvari polislerden bazıları ile Çamlıca ve Bulgurlu delikanllarından bir kısım bu kuv vetimizin esasını koruyorlardı. Bir kaç defa tecrübeler yaptık. OBu yurt yavrularının icabında evleri ni ve işlerini bırakıp silâh başına koşacaklarına kanast getirdik. Şimdi Bakirköy akıl hastahane- sl karantine memuru bulunan Ze. kâi Bey o zaman bu kuvvetimiz. den bir kısmının çok cesur ve fe- dakâr bir başı idi. Esat Beyin emir ve arzusu Üzerine bu vatan fedai- lerinden işi ve vaziyetleri müsait olan dokuz arkadaşı vazifeye çağır dık. Küçük çaplı silâhlarla donat- tık, Zekâi Beyi de başlarına geçir- dik. Bu on Türk yavrusu, yapa- cakları vazifeyi sevinçle karşılıyor Yazen: M. SIFIR Şile tarafına giden fedailerin başında | çalışan Zekâi lardı. Hareket İşaret ve gününü dört gözle bekliyorlardı. Listerin Alemdağı ve Şile tarai- larina çıkacağını birkaç gün evve- Jinden haber «ldım ve vazifeye baş | Jamılacağı gün ve saati arkadaşlara | ansızın müjdeledim. Çocuklar karanlık bir gecede Çamlıcaları çemberliyen tel örgü- lerin arasından sıyrıldılar, Şilenin yolunu tuttular, Bik hafta cidden büyük mahrumiyet ve meşakkatle re katlanarak çalıştılar. Listerin köylerdeki gizli adamlarını, ve he- le Şiledeki kanlı ve kara elini bul- dular. Bu adam, Şilede bakkallık eden Todori adında bir habis idi, B. dığı Yeniköylü Istavr leli Yorgi, Kara Manl, ve Paşaköylü Kör Yorgi adi &i gi gerirlerle Ingilizler he yordu. Sonradan ele geçir sikalarla bu adamların bütün ma- biyeti meydana çıkarıldı. “ Todori © zümanki Yunan ordu- sunda ti idi, kendi arasında muntazâm ve gizli bir muhabere postası meydana ge- tirmişti. Bu muhabereye isimleri sayılan Rumlarla Dudullu köyü den (8.) : ve Büyük Bakkalköyü elvarında Sütçü A. âlet oluyorlar- Jardı, htiyat z Listerl (Devamı var) ÜNİVERSİTEDE : Talebe Askeri Kampları Başlıyor Üniversite ve yüksek mektepleri askeri kampları 20 Haziranda başlı-! yacaktır. Bu yıl talebenin pek fazla artmış olması dolayısile kamplar üç devrede yapılacaktır. Fakülte talim taburunda kamplar için dün bir prog | ram yapılmıştır. Buna göre: Birinci devre 20 Haziranda başlı yacaktır. Bu devreye sivil ve" askeri tabbiyenin 1, 2 inci sömestr talebele- riyle edebiyat 've fen fakültelerin- den ve kurs talebelerinden imtihan. ları bitenler gideceklerdir. Bu dev- rede normal tedrisat görenler için 9 Temmuza, gayri muntazam tedri- sata tâbi olanlar 14 Temmuzs kâdar talim göreceklerdir. İkinci devre, 14 Temmuzda baş uyacaktır. Bu devreye hukuk ve ik-| tisat fakültelerinin bütün talebesile | tıp ve askeri tıp fakültesinin 3 — 10 sömestr talebeleri iştirak edecekler- dir. Bu devreyi normaller 2 Ağus- tosta, gayri muntazam tedrisat gö- renler 8 Ağustosta bitireceklerdir. Üçüncü ve son devre 8 Ağustosta başlıyacak 27 Ağustos ve 1 Eylülde bitecektir. Fen ve edebiya* fakültelerile as- kerl tip okulunda okuyan fen tale. beleri, eczacı okulu, yüksek mühen dis, diş tababeti okulu ve yüksek ik- H İni ihtiva eden BELEDİYEDE : Yeni Plâna Göre Şehrin Hertarafı Ağaçlandırılacak Belediye, müstakbel imar plâ- mnın süratle tatbik edilmesini te- min içinvesaslı hazırlıklar sgörmiye başlanmıştır. Bu Hazirandan itibaren İlk beş se- ne İçinde bu plânın tahakkuk ettiri- lecek kısımları ayrılmış, bunlar se- Belere taksim edilmiş” ve bü işlerin tatbik şekillerini — gösteren projeler İhazırlanmıya başlanmıştır. Bu pro- başına kadar bitirile- Dün de Belediyede Valinin Baş- kanlığında bir toplantı yapılmıştır. Bu toplantıya şehircilik mütehassısı Prostle imar, fen, harita, yollar mü- | dürleri iştirak etmişlerdir. İstanbulda yeniden açılacak cadde lerle meydanlar modern bir şekilde ağaçlandırılacaklardır. Bu itibarla yeni maydan ve caddelerin yerleri ayrılmış ve mütehassıslardan mü- rekkep bir heyet burslara dikilmesi icap &den ağaçların nev'ini tesbite başlamıştır. Hususi otomobil sahipleri Hususi otomobillerin iramvay cad delerinde kısa bir müddet için dahi olsa durmalarını izin verilmemesi otomobil sahiplerinin şikâyetlerini mucip olmaktadır. Saat 21 den sonra | her taraf tenhalaşınca bunların ser-| best olmaları istenilmiştir. Belediye bu müracaati tetkik etmektedir. Sıhhi kontroller yapılacak Sıca ığı için her türlü bulaşık hastalıkları önlemek üzere gida maddeleri yapan imalâthaneler le bekâr odaları ve hanlarsık sık| kontrol edilecektir. Belediye tatimet namesine riayet etmiyenler cezalan- İ dırılacaklardır. Belediye tahsilâtının vaziyeti Maliyıl bitmek üzere olduğu için belediye tahsil şubeleri teftiş edilrii: | ye başlanmiştır. Bu teftişte bu yıl ve bakayaya ait | belediye vergi ve resimlerinin tahsil miktarı tetkik edilmektedir. Mesaisi fazla görülen şubelerin âmirleri tal- tif edilecektir. Şehrin temizlik işleri Belediye müfettişlerinden Yaver, Bekir ve Hakkı şehrin temizlik işle- riyle etraflı surette meşgul olmuş- lardır. Müfettişler gördükleri nok- sanların izalesi için kendi tetkikleri- proje hazırlamak- tadırlar, Bu proje yakında belediye reisliğine verilecektir. Yeni tramvay servisleri Mecidiyeköyü — Eminönü hattın- dan gayri yalnız sabah ve akşamlara nünhasır kalmak üzere bir de Meci- diyeköyü — 'Tünel hattı açılmıştır. Aynca yaz münasebetiyle Mecidi- yeköyü ile Eminönü arasında işliyen arabalar çoğaltılmıştır. Birleştirilecek tahsil şubeleri Belediye bütçede tasarruf yapmak için biribirlerine yakın olan tahsil şu belerini birleştirmeğe karar vermiş- tir. Bu arada Karagümrük şubesi Fa- tihle, Şehremini Samatya ile, Alem- dar Kumkapı ile, Küçükpszer Emin- DENIZ ve LİMAN : Bir Adam Denize Atılarak Kaçmak İstedi Dün sabah İngiliz bandıralı İndian vapuru Karadenize gitmek üzere Ça- nakkaleden geçerken, vapurda bulu nan bir adam denize atılarak. kaç mak istemiştir. Vapur, liman kontro lü için durduğu sırada, bir adamın denize atıldiği görülmüş ve Port Sa-| itli Mahmut oğlu Hasan İsmindeki! bü adam tutularak polise teslim edil. miştir, Hasan; boğulma; kurtaran yeleği de da tahkikat yapılmaktadır. Trak vapurunun ilk seferi Yarın ilk seferini yapacak olan Trak vapuru, dün sabah Galata rıh- tımının'baş iskelesine yanaştırılmış ve halkın vapuru gezmesine müsaa- de edilmiştir. Vapurun yarın yapacağı ilk husu- si sefer için hazırlanan programa gö- re, Trak, sabahleyin 8.30 da Galata rıhtımından hareket edecek ve 11 de Mudanyaya varacak, davetliler oto- büslerle Bursaya gidecekler ve 12.30 da Çelik Palasta bir yemek verilerek tir. 14.30 da otel ve kaplıca tesisatı ziyaret edilecek, 15.30 da İş Bankası, İpekiş ve Sümerbank Merinos fabri- kaları gezilecek ve 18 de. Bursadan Mudanyaya hareket olunacak, vapur 19 da Mudaryadan kalkarak 2130) rı da İstanbula varmış olacaktır. 500 seyyah geldi Alman bandıralı “Gi von Stenben ve Milwoke vapurlarile dün akşam şehrimize 500 kadar seyyah gelmiş-| tir. Seyyahlar, dün Mudanyadan Bur saya giderek Bursayı gezmişler oradan limamıpmanangermisTerdir. Soy yahlar arasınd; Almansporsular da bulaihaktidir. Bugünkü maçlardan | evvel bu sporcularla takımlarımız & rasında bir futbol maçı da yapılacak tar. ve Şirketi Hayriyenin yaz hazırlıkları Şirketi Hayriye yaz hazırlıkları ni tamamlamaktadır. Bu sene gemi- lerden âltısı beyaza boyanacaktır, 7İ numaralı vapur tamir görmüştür. Şirketin kendi tezgâhlarında yap- makta olduğu 76 numaralı vapurla araba vapuru Haziran sonunda sefer lere başlıyacaklardır. - Boğaziçinde yaz tarifesi 20 Haziranda tatbika ko nacaktır. Şirket ayrıca Tokatliyan Oteliyle anlaşarak yemekli kombine biletler çıkaracaktır. Yaz tarifesinde, Köprüden Yeni- mahalleye kâdar gitmek. üzere son İvapuru 22:15 te Köprüden kaldıra- İ caktır. Müşterek biletler ihdas edildi Şirketi Hayriye, yarından itibaren muteber olmak üzere, Pazar'günleri Köprüden kalkan ilk postalarla Bö- gaziçine gidecekler için yüzde elli tenzilâtı gidiş, dönüş biletleri çıkar. mıştır. Bu biletlerle Pazartesi gün- leri öğleye kadar yapılan postalarlâ İstanbula dönülebilecektir. Üsküdar Tramvey Şirketi ile müş tereken çıkarılan kombine biletlerde de, yine Pazar günleri Köprüderi kal kanilk postalarda satılan biletler için yüzde kırk tenzilât yapılmıştır. önü ile, Hasköy Kasımpaşa ile, Bey- lerbeyi Üsküdarla, Erenköy Kadıkö- yü ile birleştirilmiştir. Yeni şubelerde tek şef idaresinde İtahakkuk ve tahsil kısımları biribir- lerinden ayrı olarak çalışacaklardır. Vergi komisyonları Vergi istinaf komisyonları kurul muştur. Şehir Meclisi üç komisyon 4- çin salâhiyet vermişse dt şimdilik iki komisyon kâfi görülmüştür. Bu komisyonlardan. birincisinin başkanlığına Şirketler komiseri İsma il Hakkı, ikincisinin reisliğine Bele- diye veteriner direktörü Esat tayin edilmişlerdir. Eyüp - Rami yolu bataklık, yazın da toz içinde olması yüzünden yeniden yapılması kararlaş tisat ve ticaret okulu talebeleri son devreye gideceklerdir. Kamp geçen seneki gibi yedeksubay okulunda ya- pılacaktır. tarılmış idi. ,Bu yolun keşif projeleri hazırlan- mıya başlanmıştır. Yola önümüzdeki kıştan önce kaldırım döşenmiş ola caktır, Yarın, tarife haricinde Boğaza ilâ ve postalar da yapılacaktır. POLİSTE : Çocuğu İle Beraber w Yaralandı Samatyada oturan Vasil, kucağın- da 10 aylık çocuğu olduğu halde evin merdivenlerinden inerken düşmüş. | kendisi de, çocuk ta muhtelif yerle- rinden yaralanmıştır. Saatin sahibi bulundu Izmirli Hüseyin oğlu Mehmet is- minde biri çarşıda bir altın cep sasti satarken şüphe üzerine yakalanmış Eyüpten Ramiye giden yolun kışın | tir, Saatin Üsküdarda Altunizadede Azmif isminde bir kadının olduğu an aşılmıştır. Tramvay ile çarpıştı VWatman Mehmedin idaresindeki 2239 numaralı taksi otomobili ile vat / 8 mân Cavidin idaresindeki 133 nüma- ralı tramvay Beyoğlunda İstiklâl zırlanmıştır. “e MUTEFERRİK £ “Karakulak Suyu Evkafın Malı Oldu Evkaf Idaresi, Karakulak suyus nun kendi arezisi dahilinde bulundu- gunu iddia ederek suyun tasarrufu- Bu üzerine almak üzere evvelee Mah kemeye müracaat etmişti. Karaku- İak süyünün bulunduğu Beykoz ka- zasına tâbi Dereeski köyü sakinleri ise bu suyu salmak suretile, istifade ettiklerinden buna itiraz etmişlerdir. Mesele Usküdar Hukuk Mahkemesin | de görülmüş ve Karakulak suyu zerinde Evkafın mülkiyeti tanınmış- tır. Evkafın yakında buraya bazı te- sisat yapacağı haber alınmıştır. Esnaf hastanesi hazırlanıyor Esnafların müşterek olarak koy- dukları sermaye ile vücüde getirilme sine karar verilen “Esnaf hastahane- si" nin hazırlığı bitmek üzeredir. Ca- ğaloğlunda Molla Fenari mahallesin- de Yeninesil mektebi yanında tutul- muş olan büyük binanm dış ve içi bo- yanmaktadır. Binanın birinci katı a- meliyathane, muayenehane ve doktor odalarını ihtiva etmektedir. İkinci kat hastshanenin muhtelif koğuşları ve tontken dairesi olarak ayrılmaş- tır, Üçüncü katı hastabakıcılara ya- takhane olarak tahsis edilmiştir, Ze- min katına asri banyolar, yapılmış- tır, Mutbak ve çamaşırhane için ay- vri yerler tahsis edilmiştir. Bina | Haziranda cemiyete tes- Jim edilecektir. Halen esnaf merkezin de bulunan revir ve dispanser oraya nakledilecektir. Röntken için Alman yaya ısmarlanmış olan modern âlet- ler ve hasta nakline mal ata teğirik sdimel Esnafın yıllık muayenesi Esnafların yıllık sihhi muayenele- rine 1 Hazirandan itibaren başlana- caktır. Bu muayeneleri yaptırmak İ- çin Esnaf Cemiyetlerinin ekserisi ha Göçmen nakliyatı başladı Yeni yıl göçmen nâklıyatına baş- lanmıştır. Nâzım vapuru 1600 göç- men getirmek için Köstenceye hare- ket etmiştir. Göçmenler doğruca Ça- nakkaleye götürü lesine çıkarı! Yeni yapılacak santral Telefon idaresinin Şişlide yaptıra- cağı santralin inşaatına başlanmıştır. Bina altı ay zarfında bitecek, bu ara lık içerisinin tesisatı için hazırlıklar ikmal edilecektir. Tesisat şimdilik 2000 abonelik ola cak, ileride genişletilmesi mümkün olacaktir. Telefon “işlerinin » devlete intikalinden sonra hissedilecek bir| derecede artmış olan abonelerin kay- dına ve umumiyetle telefon servisi- nin daha fazla intizam altına girme-| sini& dikkat edilmektedir. Zelzele #elâketzedeleri için Beyoğlu Halkevi konservatuvar idaresile birleşerek Kirşehir zelzele- si felâkelzedelerine yardım edenlere mahsus olmak üzere bir könser terti bine karar vermiştir. Konser 26 Ma- yık perşembe akşamı 21 de Fransız Tiyatrosunda verilecek, Türk musiki üstatların” eserleri | çalınacuktır. Programda Itri, Dede Efendi gibi klâ siklerin beste ve saz semaileri mü- him yer almıştır, İlkokullara ait okuma kitaplarile aifabelerin önümüzdeki tedris yılın sene yeni kitapların okutulması ka- rarlaştırılmıştır. İdman Bayramı münasebetile ka- palı olan ortaokullarla liseler bu sa- bah tekrar açılmıştır. caddesinde çarpışmışlar, her ikisi de basara uğramıştır. Çakı ile yaraladı turan Şerif sarhaşlukla çıkah kavga neticesinde arkadaşı İbrahimi çakı ile başından yaralamıştır. diği motosiklet 'dan önce yeniden tanzimi ve gelecek | Kadıköyünde Haydar sokağında o! 21-5-938 Ankaradan Telefon ve Telgrafla &rgiden Muaf Tutulacak Gündelikler Ankara 20 (TAN muhabirinden) — Müvazene vergisi kanununun bazi hükümlerinin değiştirilmesine ve bu kanuna yeni bazı hükümler eklenms sine dair olân kanun lâyihası Mecli$ ruznamesine alındı. Lâyihanın aldığı son şekli bildiriyorum: 26-5-932 tarih ve 1980 sayılı Mü- vâzene vergisi kanununun birinci maddesinin 5 numaralı fıkrası aştğı- daki şekilde değiştirildi: Bir ay için- de her ne ünvan ile olursa olsun al- dıkları paraların mecmuu, kazanç, iktisadi buhran ve müvazene vergi” leri indirildikten sonra 20 Lira ve on dan aşağı düşenlerin istihkakları ve 80 kuruşa kadar işçi gündeliklerile 120 kuruşa kadar olan gündeliklerin BO Kuruşu bu vergiden müstesnadır. Hem giindelik, hem maktu ücretle çalışanların bir ay içinde gündelik ve maktu fiyat olarak aldıkları para- ların yekünu kazanç, iktisadi buhran ve muvazene vergileri indirildikten. sonra 20 lira ve ondan aşağı düşenle- rin istihkakları dahi bu vergiden mu attır. Muhtelif yerlerden gündeliği olan ların muafiyetlerden istifadelerinde gündeliklerinin mecmuu nazarı dik- kate alınır. İçki Satanların Beyiye Resmi Ankara 20 (TAN muhabirinden) — İspirto ve ispirtolu içkiler inhisar hakkında 22 Mart 1921 tarih ve 790 numaralı kanunun tatbik suretini gös teren 16 Mayıs 1926 tarihli talimat- namenin 39 uncu maddesinin kaldırıl masına ve 40 ıncı maddesinin değiş» um ia dair şöyle bir talimatan- me neşredilmiştir Madde 15 — 16 Mayıs 1926 tarim talimatnamenin 39 uncu maddesi kal dırılmış ve 40 ncı maddesi ağeenle- ki gibi değiştirilmiştir: “İçki satılan yerlerden aylık lasımımıpünde yarımı nizhet inde iye resmi ahnir. Panayir ve pazar.yerlerindeki #a- beyların kiraları inhisar idarelerine? takdir edilir. Bütçe Müzakerelerine Başlanıyor Ankara 20 (TAN muhabirinden) — Büyük Millet Meclisi, pazartesi günü bütçe müzakerelerine başlıyor. Mae- Tis, bugünkü toplantısında bütçe mü- xkereleri dolayısile Meclisin her gün toplanmasına karar verilmiştir. Dahiliye Vekili Geliyor Ankara 20 (TAN muhabirinden) — Dahiliye Vekili ve Parti Genel Sek- Teteri Şükrü Kaya bu akşam ekspre- sin arkasına bağlanan hususi bir va" gonla Istanbula hareket etti, Yeni Maarif Müfettişi Ankara 20 (TAN muhabirinden — kire besi” İ Kültür kurulu üyelerinden Hikme- tin Kültür Kurulu üyeleri için kad- roda muhasses olan 90 lira aylık kar- şıbk gösterilmek şartile, 1931 bütce kantınunun 16 ıncı maddesine tevfi- kan 80 lira aylıkla enspektörlükle ça lışması yüksek tasdike iktiran etmis” tir. İngiliz ve Polonya Ankara 20 (TAN muhabirinden) — Ingiliz ve Polonya sefirleri bugünkü ekspresle Ankaradan İstanbula hare- ket etmişlerdir. TAKVİM ve HAVA 21 Mayıs 1938 CUMARTESİ Sinday Gün: 31 Hızır: 16 Arabı 1387 Rürnt 1254 Rebiülevvel: 20 Mayıs 8 | İ Güner 438 — Öğle 1210 | İkindi; 16.09 — Akşam: 1924 | 1 İz YURTTA Hava, yurdun Trakya bölgesinde çok İbulutlu ve mevzii yağışlı Karadeniz kıyı” ları ve Eğede bulutlu diğer bölgelerinde açık geçmiş, rüzgârlar cenubi ve doğu A- hötoluda şimall, orta Aradohuda garbi is“ tikametien orta kuvvette, diğer yerlerde bi istiksmetten kuvvetlice esmilatir. Dün İstanbulda hava açık geçmis, rüzgâr tan saniyede 1 ilâ 2 metre hizla e8- vir Sant M te barometre 760,2 mili - 1di. Hararet en çok 27 ve en ez ill