8 Nisan 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

İngiliz Siyaseti Üzerinde Bir Seçim Mücadelesi Ömer Rıza DOĞRUL Görü haberleri içinde büyük neticeler verebilecek küçük haber var, Haber, bir intihap dai- #resinde İngiltere hükümet fırkasının in ile muhalefet fırkasının nam 4 i arasında vukubulan mücadeleye a bu mücadelenin verdiği neticeye ittir, Mücadelenin mevzun, İngiltere ükümetinin tuttuğu bugünkü harici yasetti. Mükümet partisinin nam- i, halka hükümetin siyasetini uzun EN anlatarak müdafaa etmiş, bü Pie bu siyasetle harpten sakın - a duğu leketi harbe girmekten ko Le — bu sayede silâhlanma pro£ asi emalile tatbik için imkân ve ii ulduğunu, bundan başka yeni l a ğnalarla dostluk sahalarını geniş By Ye çalıştığını izah etmiş, buna kabil amele fırkasının mebusu ka Milletler Cemiyeti ve j öl emniyet siyasetinden uzak- mi diktatörlüklere boyun eğdi- ie lıç kuvvetile yapılan ilhakları tah ab ve umumi Sul bakımından maş Seli bir siyaset tuttuğunu anlat: k ig Heticede halkın hükmü isten- al, çim dairesi halkının verdiği hüküm, gayet sarihtir, Geçen seçimde eks et fırkası namzedine geniş bir tiyetle rey veren halk, bu defa X bisi *eniş bir ekseriyetle amele par- küm, in hamzedine rey vermiş ve hü- tan etin siyasetini beğenmediğini ve eği etmediğini açıkça göstermiş” vakise gerçi münferittir. Belki de dğüi» İngilterenin bu şekilde düşün ğünü göstermiye kâfi değildir. Fa- * mücadele, İngilterede hükümet abes ile muhalefet partisi arasında ? “yasa ihtilâfının son derece kes- leştiği ve iki tarafın biribirine > ukuduğu sıraya tesadüf et- Yepar. yük bir ehemmiyeti halz- e meri mumiyenin düşüncesi ve korlr - sinşılır ve ona göre vaziyet m Ni e küçük seçim mücadelesini, birka ehiyette birkaç müendele ve kaç netice takip ederse bir umumi seçim ihtiyacı kendini gösterir ve ef- ri umumiyeye müracaat edilir. ngiltere amele partisi şimdiden üni seçime talip olduğu halde hü- t fırkası buna lüzum görmemek İNİ Chamberlain birkaç gtin i 'u noktaya temas ederek, mem- n büyük bir silâhlanma progra etbik ettiği sırada umumi se - ai nim doğru olmiyacağını di içgiy fakat amele partisi de ken- nişi nt ve kanaati üzerinde ısrar et mek seçim hâdisesi, amele partisinin Mazarını teyit ederek hükümet isa A bir mağlübiyet teşkil ettiği ir, e Veker tani art arasındaki ayrılığın da- bilir, y. Şiddetleneceği tahmin oluna- Ie, “3hi amele partisi, bundan böy Yin, m bir seçimin yapılması üze- kat Ge fazla ısrar edecektir. Fa- ğı ani tere hükümeti İtalya ile yap- la aşmayı intaç ederek ve bü an- Sini tiner elde İspanyanın tahliye- in ederek dış sıyasasını mü - cini , eyi umduğu için umumi se- — müz ilemek yolunda süratli adım e hg 291 beklenemez. Ancak İngil 3iz kal ikümetinin bu siyaseti netice- b bi, USA 0 zaman İngilterede esas- deme, ahavvül vukuundan şüphe edi yi tey vEüinkü vaziyet ise bu şüphe İs, * edecek mahiyettedir. Panyanın iradesi » umhuriyetçi İspanyadan Fran İt bi, oya ilticaya mecbur kalan al Din p, muharipten ancak İki yüz kişi. İni, ii dönmek için tey verme ğüşm, > mukabil 5800 ünün tekrar dö 21 $, üzere Barselonaya dönmesi, z wp halkinin ve İspanya ef- olg, e miyesinin hangi tarafla bera Uğunu gösteren bir örnek teş- s kil kep; Yor. Fransaya iltica eden bu as SE me pi yi serbesttiler, Bu serber'likleri- imhuriyet lehinde kullanmaları, resi daya cümhuriyetinin milli iradeye yor yama huri yetçi İspanyolların bu kah anlığını başka türlü defsire im- Yoktur, In Yine Ade Siyasetin! — İngiltere Londra, 7 (Hususi) ; hariciye nezareti, ecnebi memleket lerden harp malzemesi satın almak hakkının tanınması için cümhuriyet- i İspanyol hükümeti tarafından ve- ün notayı dikkatle tetkik etmek- tedir. Diplomasi mahfilleri, Büyük Britanyanın ademi müdahale siyase- tine devam edeceğine i bulunuyorlar. i LR öte, İngiltere hü Ayni mahfillere gö kümeti, Barselona hükümetine ve Frankist makamata Frankistlerin Ka talonyaya karşı yapmaları muhtemel yeni bir ileri hareketi esnasında, gay ri mesul unsurlar tarafından siyasi esirlere karşı intikam muameleleri yapılmasına mâni olunacağından ü- mitvar bulunduğunu bildirmiştir. Cebelüttarıkta tahkimat Bugün Lordlar karharasında, Ce- belüttarıkın her iki tarafındaki sa - hillerin ağır toplarla tahkimi mese- lesi konuşulmuş, buna harbiye rie - zareli namına Lord Strakova cevap vermiştir. Lord Strakova, hükümetin bu meseleyi ehemmiyetle takip ettiği tir, mek siyasetine devam edeçektir. 'Terez, mezkür parti liderlerinden im selon hükümetinin silâh ve mühim. çılmasını istemişlerdir. anyanın Notasından Sonra iltere ve Fransa, Ademi Müdahale Güdecekler | ni, harp başladı başlıyali mezkür Sa- hillerde toplar bulunduğunu, İngil - terenin bu yüzden endişeye sebep gör mediğini, fakat meselenin her zaman münakaşa edilebileceğini söylemiş - Diğer taraftan, iyi malümat alan mahfillerde beyan olunduğuna göre, İspanya cümhuriyetçilerinin bulun- dukları vaziyetin o uyandırdığı sem- pati ne olursa olsun, Fransa hüküme- Komünist partisi getiel “sekreteri busan meclisi ikinci reisi Duklo Baş vekile bir mektup göndererek Bar- mat tedarik edebilmesi için süratle Fransız — İspanyol hudutlarının a- Stokholm, 7 (A.A.) — 58 i sosyalist olmak üzere parlâmento azasından yetmiş dört kişi Barselona bir tel - graf çekerek hürriyet ve demokra - siyi müdafaa etmekte olan İspanyol! milletine sermpatilerini iblâğ etmiş - lerdir. | Frankistler durakladı Löndra, 7 (Hususi) — İspanyadan gelen en sön haberlere göre, asilerin Aragon cephesinde denize doğru gi- riştikleri taarruz, bir durgunluk dev Tesine girmiştir Büna rağmen, asi kay || 'nakları, iler ihareketlerine devam et- | tiklerini, ve Trenta'yı işgale muvaf-| fak olduklarını bildiriyorlar. Bu haber tahakkuk ederse, Bar- selona, tamamen ışıksız kalacak ve bilhassa silâh ve mühimmat fabri - kaları işlemiyecektir. Çünkü, Trenta Barselonaya giden elektrik tesisatınâ hâkim en mühim merkezlerden bi-| ridir. Fakat Barselona makamları bu ha- beri tekzip etmekte ve Barselona — Valansiya arasındaki demiryolu mü 'nakalâtının işlemeye devam ettiğini bildirmektedir. Havas muhabiri Lerida şehrinin şarkından şiddetli top sesleri duyul- makta olduğunu bildiriyor. Guadalhara cephesinde, asilerin İtaarruza geçtikleri fakat, hükümet kuvvetlerinin şiddetle mukavemet et tikleri bildirilmektedir. Barselonada valinin bir emirname- sile gece saat 9 dan sonra kahve ve tiyatrolar da dahil olmak üzere bü- tün müessese ve dükkanlar kapana- Tual yasar DÜKUYA Çi 'eklerdir. kabileci * Londra, 7 (A.A) — Dayli Ekspres gazetesi, milliyetperver kıtaatın seri hareketi üzerine hükümet ordusunun 43 üncü fırkasının diğer hükümetçi kuvvetlerle muvasalasının . kesilmiş olduğunu ve 5-6 bin kişinin Fransız retinden tebliğ edilmiştir:! ciye nazırları, 21 eylül 1937 de Cenev | höyük bir kalabalık karşisında söy- rede yaptıkları toplantıda, gelecek İŞ| yodiği bir nutukta, B. Şuglge hücum timaın Kâbilde yapılmasına karar ver | derek, “Almanya, tarihi için hicap mişlerdi. Paktı imza etmiş olan dev - İtan sonra, Kâbil içtimaıın 1939 ilk- İEK İş Sahibi, İşini Adım Adım Kovalamamalıdır (Yazan: B. FELEK| Benim pek ehemmiyeisiz, amma gülünecek kadar ehemmiyetsiz bir işim var. Bunun için makamı aidine bir arzuhal verdim. Bir kapı açıp ka- pamak kadar basit olan bu İş için ar- zuhal iki daire arasında tamam altı sefer yaptı. Birkaç defa peşinden gideyim, de- dim. Arzuhaller saygısız şeyler oldu- Hu için bir kaleme üç dört defa girip çıktığını gördüm. Ben de onun ardın- dan ayni yere üç dört defa girip çık- mıya utandım. Belki; — Burası mahalle kahvesi mi, zart, rt, ikide birde buraya geliyorsun! Derler korkusile arzuhalimi kendi ha- line bıraktım. Verdiğim tarihinden dört ay kadar sonra ayni yere gidip aradım, — Küğıdıniz falan yerde, dediler, — Biliyorum, lâkin hâlâ geri sek medi mi? Diye sordum. — Gelmedi, oradan arayın. — Niçin oradan arıyayım? Ben ar5 suhali buraya verdim. Eğer kâğıt ge» ciktiyse siz telefonla arayınız. Çünkü onu ben size emanet ettim. Sizden a- rarım.. Başka yere siz gönderdiğini- ze göre siz araştırınız, dedim. Ne ise yine ben peşinden koşup İşi kovaladım. Daha bitmedi, amma bit- mesi ümidi de sönmedi. Bunu yazmaktan maksadım işin çabukluk veya ağırlığından bahset - mek değildir. Tahammülü olan bir iş olduğu için gecikmesinden pek çok za rar görmedik. Lükin aklıma bir sunl geliyor. Dairelerde işi olan adam, işini ta > kip için kâğıdı kovalamıya, çıkart — mıya, numarasını alıp peşinden git- miye, bulunmazsa arattırmıya, her dairenin kendine göre aklına gelen - leri diğer dairelerden sormasına delâ isan İlet etmiye ve nihayet işini gücümü bi plebisiti etrafındaki hazırlık faaliyet rakıp evrakının çobanlığını yapmıya lerine devam ediliyor. 9 nisan günü | mecburiyeti var mıdır? Viyanada büyük tezahürat yaj > caktır. Bavyera peskoposları, | Pi RE ee zahürden sonra, bütün Katolik kili- lerinde) ınların birden çalınma- e $ yan hallerde bun lüzum yoktur. Ni sini emretmişlerdir. sahip- tekim bazı dairelerde Buş peskopos İntzer'in o Söms-| lerini içeri gelem ameli » Südetlerle Anlaşamadı Prağ, 7 (Munust) — Nazilik tararen rı Südet Almanların mümessilleri Siyasi Muhacirler Için Teklif Edilen Komisyon Londra, 7 (Husüsi) — Amerika İ tarafından bazırlanrak, İngiltere hü- kümetile diğer birçok devletlere ve- rilmiş olan ve Avusturya, Almatya İİ siyasi mühacirlerinin vaziyetlerile İİ meşgul olmak üzere beynelmilel bir komisyon teşkili lüzumundan bahse- İden teklife, Ingiltere hükümetinin İ| hazırladığı cevap, Hariciye nazırı | Lort Halifaks tarafından o Amerikâ- nın Londra sefiri B. Kenedi'ye tevdi olunmuştur. Ingiltere hükümeti ceva- bında, teklifin yerinde olduğunu ve İ tahakkuku için Amerika hükümetile İ mesai birliğinde bulunmak arzusun- da bulunduğunu bildirmektedir. İngiliz diplomasi mahafili, Ameri ka tarafından kendilerine müracaat edilen 15 hükümetin Amerikan tek- IMini tasvip etmiş olduklarını tasrih etmektedir. Şuşnig'e hücumlar Salzbürg'da bulunan B. Hitler Vi- ? Çk yanaya giden ve oradan hududa da- Sdubat paktı devletlerinin hari-| yanan bir otomobil yolunu açmış ve sonra bugün müzakerelerin akame' uğradığını ve İki tarafı tatmin edecek bir hal çaresi bulunmadığını bir be - mede Südetlerin eskisi gibi çi iârına devam edecekleri ilâve edili- yor. Prag, 7 (A.A.) — Maliye Nazırı B. Kafes, mebusan Maliye encümenine bir proje tevdi etmiştir. Bu proje sir ketleri sermayelerinden bir kısmını devlet İstikrazlarına yatırmağa iebar stmiya matuftur: Bankalar, mevduat- isrının yözde on iki ilâ yirmisini, si görtm kumpanyaları da mevduat nın yüzde yetmiyini devlet istikraz tah | | villeri mübayaasına tahsis edecekler- | dir. Köbil Toplantısının Tehirinden Sonra Tahran, 7 (AA) —Hariciye Neza teşkil eden yaprakları her sene birer birer koparmağa muvaffak olmuş,, olduğunu anlatmıştır. * Nevyork, 7 (A.A.) — Amerikan | efkârı umumiye enstitüsü, Amerika- | lılara şu suali irat etmiştir: Hayatınızda Amerikanın Alman- ya İle harbe girdiğine şahit olacak | mısınız? Menfi cevaplar, yüzde 54 ve müs- bet cevaplar yüzde 46 nisbetindedir. rından sonra Nisan etler, aralarında istişarede bulunduk baharına talikini kararlaştırmışlar - dır. 1938 eylülünde Cenevrede bir top Jantı yapılacaktır. YUGOSLAVYA: Zağrep Üniversitesi iMuvakkaten Kapatıldı | Zağrep, 7 (A.A) we huhtariyetçi Hırvat talebe ile masyonalist Yu - göslav talebesi arasında yeniden kav ga çıkması üzerine Zağrep üniver- sitesi bir mayısa kadar kapatılmıştır. Başvekil, Seyahatten Döndü Belgrat, 7 (A.A.) — Başvekil Sto- yadinoviç Dalmaçya ve Bosnaya yap Pavanın, Viyana, 7 (Hususi) — 10 hududuna geçebilmek için ümitsiz bir gayret gösterdiğini yazıyor. AMERİKA: Yeni Bahriye Bütçesi Kabul Edildi Vaşington, 7 (A.A) — Ayan mec- lisi, 1939 senesi harbiye bütçesini tasvip etmitşir. Bütçe 491 milyon de- lara baliğ bulunmaktadır. Şimdiki bütçeye nazaran 76 mil - yon fazlalık vardır. Amerikanın Büyük Harbe Girşinin Yıldönümünde Vaşington, 7-(A.A.) — Amerika - nın büyük harbe girişinin yıl dönü- mü münasebetile hârbiye müsteşa - rı Jonson söylediği bir nutukta, to- taliter devletlerin diğer memleket - lere giriş tarzlarını şiddetle tenkit derek demiştir ki: “Bazı devitler bizim silâhlanmamı n kendi emniyetleri için tehdit ma- hiyetinde görüyorlar. Hakikatte ise tehlikede olan onların emniyeti de- gil, hudutsuz siyasi ekonomik ihti- raslarıdır. Amerika Birleşik hükü - metleri onların ne şimal, ne de cenu- bi Amerikaya yayılmalarına aslâ mü sande etmiyeceklerdir. Nevyork, 7 (A.A) — 24 santtenbe- ri fasılâsız sürette yağmakta olan kar, şehri üç kadem irtifada ört- müştür. Hararet derecesinin sukutu, mey- va ve sebzeleri ciddi surette hasa- Tüney, » ASP3İ de, bügün muzaffer gö|ra uğratmak tehlikesini arzetmekte- rankonun tarafına iltihak et-|dir. KISA HABERLER İtalyan Kralı ve Kraliçesinin sağl dalibyeye gidecekleri haber veriliyor. X Sinema yıldızlarından Jili Pone, sad | * yo orkestra şeli Andre Konstenlaneç ile evlenecektir. j # Anglo « Ostrallen ismindeki İngiliz vapuru İM marttanberi kayıplar. 37 tay- Hai vardır. tl ÖLÜMDEN KAÇANLAR: Frankistlerin o bombardımanından kaçan Katalonyahılar, mütemadiyen j Fransa hududuna sığısiyorlür: Bu resimde, hududu bitkin bir geçen bir İspanyol yavrusuna Fransız askeri tarafından su verilirken |4, diden Aazırlanalım. görüyoruz. - KYN tığı tetkik © seyahatinden Belgrada dönmüştür. dan ayrılırken, kilisenin haklarını yat göstermiştir ki; takip edilmi; a e eli işler “sürünceme,, de kalıyor. Herkes ri m “İte işini ikmesi temediğinden yelist Lö Popüler, Papanın Hitler ii Ka za e karşı Koymağa #zmet:| “yayalamasna Dila en senelerce da miş bulunduğunu yazıyorlar. i Londradan verilen bir habere gö- Head ve eydi meri re, Ingiltere Dahiliye nazırı, Sir Sa“ |dır ki; dairelerin : muel Hor, Ingiltere dahilindeki Ak Ce iza e ti ee manlarin, 10 nisan plebisitine, gele- i Ni Eğer kırtasiyeyi kaldırmak istiyor- di e a li pr? kars SU- | san evvelâ evrak birikmesinin önüne hazlolnö ge sonra TEY | geçmeliyiz. lerini kullanmak suretile iştirak et- #rileceklerini söylemiş ve Almanla. | Bunun da ilk çaresi bir kâğıdın rın İngiltere dahilinde kanun daire. | vasat kabiliyette çalışan bir yerden sinde serbest olduklarını ilâve etmiş. | nekadar zamanda çıkabileceğini araş ez tırarak azami iki, üç, beş gün gibi bir müddet koymalı ve elindeki evrakı da ha fazla tutanları mesul etmelidir. Böylece hem kâğıt gecikmez, hem İş sahipleri kâğıtlarının peşinden koşmu ya mecbur olmazlar. Hatayda Bir Türk Köyünü Bastılar Antakya, 7 (Hususi) — İttihat va» tani âzaları, köy köy dolaşarak hükü met memurlarının da yardımı ile ce- ka bir yüzde tesbit edecek ve bu da |”! girmiyenleri tazyike de ilya iankyin tatli alennekii ediyorlar, Partizanların elebaşıların- v3 dan Mustafa Sadık Türkmen, Mezraa z in Nin AE) E köyüne giderek bütün köyü vatani Yi kaydetmek istemiştir. Fa- at, Gümeli” TE neti yek O piki le ene AE lında yavrularınızin kutla- ai karşılanmıştır. Bundan müğ- Ç olan Sadık, Antakyaya giderek : ğı bu bayram evvelki X| Mesalihi hassa zabiti Kokari i B- rd Nİ rüştükt yi $ le len Şök parlak ve z ten sonra, hemen başına top- © senlikli ol bik k Li) ipten. kazıktan kurtulmuş 80 4 © Yardan istikbal ümidi o Nah ün, şti. Yüzlerce st lan miniminilerimize şen bir X lerinden, Raşit onği ami ekerek Kl Bozoğlan ve Hasan E- bayram geçi, için şim- sopa ile döverek dereye atmış: en Köyü basanlar hiçbir adli tak İla, uğramadıkları gibi, Antakye rında serbestçe gezmektedir. f —— — MEKSİKA: Petrol Şirketlerine Ödenecek Para Meksika, 7 (A.A) — Reisletimhur B. Kardena, ecnebi memleketlere satılan petrol hasılatının yüzde yir- misinin İstimlâk edilmiş emlâke ait tediyata tahsis edilmesini emretmiş- tir. Diğer taraftan maliye nazırı, im- kân hasıl olur olmaz Meksikada sa- tılacak olan petrol ve müştekatı sa- tışından elde edilecek hasılattan baş halde İğ