20 Ocak 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 7

TAN SİYASET ALEMİ Ispanya Cumhuriy eti Sağlam Bir Devlettir vi İngiliz halkının, İs panya cümhuriyet hükü - meteinin tahakkuk ettirdiği mu- vaffakıyetleri “lâyık hemmiyetle telâkki ettiğine pek ihtimal veremiyordum. Ben de, İs- panyaya yaptığım son seyahatim - den evvel, o büyük inkişafın hak- kile farkında değildim. Ordunun is- yan etmiş ve kendisine silâh at- makta bulunan mühim bir kismi na karşı bir taraftan göğüs gerer- ken, diğer taraftan iki kısm rılmak yüzünden bütün hüküm. teşkilâtı darmadağınık olmuş bir İspanyayı derleyip toplayıp asri bir hükümet haline getirebilmek bü - tün tahminleri aşan şayan takdir bir muvaffakıyetteir. İspanya hükümeti, bu muazzam Işi, cümhuriyetçilerin dahi arala- rından birkaç partiye ayrıldıkları ve mıntakavi nüfuzların düşman- lik derecesinde tecelli ettiği bir memlekette başarmış olmakla ay- rıca bir kıymet ifade eder. ücadelenin İlk zamanlarım. da yukarda izah ettiğim va- ziyetler yüzünden bazı hatalar ve karısıklıklar olmuştur İspanyol - larla Catalon'lar ve Basgue'lar a- rasında müşterek hareketi ve gaye bir mesele idi. Bütün bu müşkülle- ri iktiham eden ve muhtelif partiler arasında tam müvazeneli bir ahenk vücude getiren İspanya cümhuri- yet hükümeti, hali hazırda idari müesseseleri otorite ile işliyen as- ri bir varlıktır. İspanya cümhuri- yetinin idare mekanizmasındaki se Mbeti temin maksadile muhtelif züm”eler ve sınıflara mensup küt lelerin aralarındaki ideolojik ihti- lâfları bir tarafa bırakıp ayni mak- Mithat Paşa Nasıl Boğdurulmuştu? (Bası 5 incide) dest aldı. İtiyadından fazla yavaş davranmadığı gibi, acele de etmi- yordu. Her zamanki gibi abdestini aldı, iki rekât namaz kıldı, Kısa bir duadan sonra henüz seccadede otu- Türken basını çevirdi. arkasında du ran Bekir Bey ile çavuşlara: “Şim di vazifenizi görebilirsiniz.» dedi. Binbaşının bir işareti üzerine Ali Ağa elindeki ipi paşanın boynuna attı. yanındaki çavuşla birlikte iki ucundan asıldılar ve zavallı Paşa- Yı seccade Üzerine uzattılar. O bü- Yük adam gönlündeki vatan sev- isini de beraber almış, Allahın hu Zuruna gitmişti. en çok müteessirdim. Paşa- yı babam gibi derin bir mu- habbetle severdim. Odadan çık - tam. Bekir Bey ve çavuşlar, Mab- mut Paşanın odasına girdiler. Ben “dama çekildim. örirtimde ilk ve &on defa olarak hıçkıra hıçkıra ağ- İayordum. Mahmut Paşanın oda tında epeyce bir zaman süren bir İtişme, bir gürültü oldu. Anlaşılan Mahmut Paşa teslim olmuyor. ça- Vuşlarla mücadele ediyordu. Fakat birkaç dakika sonra derin bir sü- Üt eski kalenin içinde bir matem Wası uyandırmıştı. İşte iki gözüm. hakikat budur. önlünde bana karşı bir nefret düyguşu kalmasın. Eğer bir muntakimin meveudi- tine mir isek, herkesin ekti- Bini mutlak biçeceği kanaatine i adımız varsa, Bekir Paşanın has oi nda çektiklerini, Al Ağanm Memiş Ağanın hikâyesine inanmak mız lâzım gelir. iz kâyesini baklederken bile "inin yaşını durdurarıyan Me - Miş Ağa, binbaşı kadar oldu ve te- Miz bir adam gibi rahatça yatağın- tabil bir ölümle dünyadan çe- Sli. gitti, olduğu & , i âkrbetini bu imana bağlar isek, | elk | Yazan: : # ş / Albay Atilee 4 (İngiliz Avam Kamarası $ İ Muhalefet Lideri) (O rr B. Attlee sat etrafında elele verişlerini hay- ret ve takdirle gördüm. İspanya muharebesi gibi bir çar- pışmayı asri bir şekilde idare et- mek meselesi de ayrica dikkate şa- yandır. Askerin yeni silâhları iyi kullanacak, asri sevkülceyş ve tâ- biye usullerini kavrıyacak bir kı- vamü gelmesi cephe gerisindeki talimlerle temin edildiği sırada cep hede de vuruşmak icap ediyordu. “Arapları “Kudran Yahudi Kıyafetleri inde köylerde ve yPilklerde çatışan geriyorlar ve Filist * Yahudi kizları bu şekilde Araplar bü kıyalete çok kuzıyorlarmış, e 7 e Bir Yahudi çiftliğinde çalışan kadınlardan... | bü - | barüz et bğouşması a bu tarafını t tirebilmek için şahidi olduğum bir | kaç shaneyi anlatacğaım: Madrit kapılarında mücadelenin | ındanberi dövüşen genç ol Müsü ile görüş - nci yüksek tahsi- ş bir cüra İspanya harbini fa- rmak üze- re göğsünü kurşunlara, bombalara germiş olan gönüllü bana harbin ilk haftalarında katlanılan mahru- miyeti ve müşkülâlı şu hikâyesi- le anlattı: Asri bir şekilde mücehhez Pran- co orudları Madrit da idi - ildeki | kapılarına yandığı vakit elimize gecirel gimiz muhtelif model ve ş silâkları tuk. Hücüm edenlerin talim ve ter biyeleri ve askeri bilgilerile bizim. | arasında hayli fark vardı. Tec | farkına rağmen ızla şehri müdafaaya kös ve mümarese -arımızla ve imanımızla dayandık İlk haftaların bilhassı cumlarını biç unutamam. M hava hü - İ İ ıharipler için düşmanın en tehlikeli tahrip âletleri kar | şısında âciz | cidir.. O dakikaları yaşımıyanlar | faciayı anlıyamazlar. Her gün tepe | mizden kara kara kartallar dehşet. Wi uğultularile bomba yağdırıyor - | lar, şehrin muhtelif yerlerinde yan- gınlar çıkarıyorlardı. Bize kum çu- valları arkasından ellerimiz böğ- zde o &l Ftalta' y . relmek düşüyordu. Böylece hafta- lar geçirdik. Nihayet bir gün o ka- ra kartallar arasında beyaz bir kuş belirdi. Onları kovalıyor, bizim a- şağıda dövüştüğümüz imanla. gök lerde çarpışıyordu. Ertesi gün bi - zim beyaz kuşların adedi çoğaldı. Kara kartalları kaçıracak hale gel- di Havalardaki muvaffakıyetleri- mizi aşağıdan seyrederken gözleri- ui. Günlerce göğsü- de düğümlenmiş bir halde kak mış büyük tehevvürün birden çö- üvermesi siperdektleri çocuk gi , bi sevinçle ağlatıyordu.. I teşkilâtını yükseltirken tehlike karşısında kalmıştı ol çocukları, Sovyet Rusyanın ih. ! Ali müteakip günlerinde olduğu gi! bi cahil kalmak vaziyetine düşmüş lerdi. Bir yandan harp ederken. di- fer taraftan maarifi yeniden kur- mak meselesi başgöstermişti. spanyol hükümeti böyle hat | ve hatve ordusunu, mülki | yeni bir | n- İ İspanyolları bu işte de muvaffak olmuş ve tahsil meselesini tama - men halletmiş vaziyette buldum. Madritte cephenin ancak iki ki- lometre gerisinde kuru! yep- yeni bir mektepte, çocukların sulh Zamanında imiş gibi derslerini mun | tazaman takip ettiklerini bizzat gör düm. İspanyanın her tarfaında eski mektepler tekrar açılmış, yenileri Yapılmış ve tahsil programı sulh içinde mesut günlerini yaşıyan bir memlekette olabilecek kadar mü kemmel bir intizamla tatbik edil - mektedir. # beynelmilel kıta- saniyet ve hürriyet spanyada) larda, vuruşan İngilizleri de gördüm. Tarihin muhtelif devirlerinde oldu Bu gibi, zulme, istibdada karşı mü- yol . milletinin ecnebileri de adele açmış suflarında dö Insanların hürriyeti uğrunda cins ve millet farkı gözetmeden canla- rini ortâya koyacak kadar ileri git miş feragat ve fedakârlikları için takdir etmek bir vazifedir. İsaire İ nin en güzel modelleri arasındadır Eski Bir Şehir Bulundu Trie kasah; ının yanında çok eski bir Roma şehri meydana çıkarılmış- ür. Bu Milâttan 1500 sene e vel mevcutmuş. Bulunan duvârların- meydan rı, ha ahçelerinden, bu şehrin çok hir ol-| dan, cad suy mam ve munta bir zelzele vey yer k m ve muaz ter bir âfet n oldu neticesinde laşılmıştır. Mermer sütunlarından ve| soka şi döşeli ol masından halkının maddi vaziyetinin de çok iyi olduğu anlaşılmıştır. Top- rak altında kalan bu şehrin yanıba- şında mezarlığı da bulunmuştur. Me karılan kap kaçak ve ziy rdan ölülerin. masından evvel gömül- bit edilmiştir. . İki mideli adam Mısırda Ali isminde acayip bir a- dam ölmeden evvel, herşeyi yut- makla şöhret kazanmıştır. Meselâ Ali, bir anda 30 okka su ve bir okka En tuhaf olanı da ile petrolü hiç biribirine karış- tırmadan tekrar midesinden ağız yo Huyla çıkarıyormuş., Ağzından çıkar dığı gaz, bir | » yakıyormuş ve mütcakıben çıkardığı su da bu lâm- bayı söndürüyormuş, bundan başka saat, diri balık ve ormuş. ın sonra, tetk zarlardan net gibi eşya felâkete u dükleri te şehrin bu adam, mendil, de yutu; Ali öldük lı bir doktor . nt yaş Alinin iki mideli unu tesbit etmiştir. an Lond Yeni Modelleri Üzerinde taftadan çeşit çeşit kurdeleler ekler Lâğiyan hasir şapkalar b sene- Burada bir örnek görülyursunuz Bü da en yeni şipka mode'lerinden bis ridir; Bir ingiliz şapkacisı. rarâfından ya pılan b4 model çok rağbet kazanmıştır: Kadın Şapkalarının: 6 | i Yeni yıldızlardan Maria de Tasnady “Güzel Silvelin,, isimli filmde | SİNEMA DÜNYASINDA: Claudette Colbert ve Silvia Nih Beş sen eevvel bir film seyretmiş. tik: Madam Batterflay, Hoüvudun en güzel yıldızlarından olan Silvia Sidne- yin, büyük bir meharetle oynadığı bu film, seyircilerin yüzde seksenine göz Sinema salonları, bu hıçkırık seslerile film'nin eşsiz ile yine Ho. yıldızlarından beri bu film yüzünden ü lerdi. yaşı döktürdü film gösterilirken li kahr liv idne dun meşhur güzel aüdette pirlerine Sebep şu Bu filmin tecriibe gösterişi esnasında güzel Claudette, filmi ağ imlelerle tenkit etmiş, bil hassa Silvianm Üzerine aldığı rolü iyi başaramadığını ileri sürmüştü. işte o zamandanber; dargın bulunan bu iki güzel yıldız nihayet barışmışlar. dır. Barışma hâdisesi de çok garip bir şekilde geçmiştir. Iki yıldız o gün otomobillerine hin, e çık ardır. Yolun birinde iki otomobil karşılaşmış. fazla İ hezil gittikleri ieih darpısma feh'ikesi başgöstermiştir. Bu yüzden önce biri birlerine ağır sözler söytemişler, son radan araya girenler. bu iki dargın barıştırmıya muvaffak olmuşlardır. ndi yine eskisi gili canciğer geçi . niyorlarmış. idi Gecenin ö'ümü Amerika bir ink da fmeilik âleininde yeni p vücude getirecek olan ye ni bir filmin hazirııkları yapılıyor - muş. Şimd'ki halde Anna Sten tara. fından çevrileceği söylenen bu film, bügüne kadar hiç görülmiyen bir tarz da kmiş, “Gecenin ölümü, a dı konulan bu filmin senaryosunu, en müktedir Amerik& muharrırlerinden üç kişi, hususi surette hazırlamıştır. Amerika gazetelerinin iddiaları İ göre, "filmde “gecenin ölümü, tam msil edilecek, karanlığm tarafından öldürüimlesi sah. nesi, çok heyecanli bir şekilde teba- rüz ettirilecekmi Filmin mevzuu, hayatın facialarm. dan toplanmıştır, reaist bir eserdir, Küçük haberler * Greta Garbo, bir müddet çorap giy n ipek ar vermiştir.Se bebi bacaklarında romatizma ağrıları İ başlamış olmas 0m çabuk netice vermesi için, yıldıza, ipek çorap giymemesini tavsiye etmiş ler. * Sinemadan tsmamile çekilmiye karar Veren Brigitte Helm yakında bir devriâlem seyahat ne çıkacak, Hin disi bir müddet oturacakmış. # Almanların yeni yetiştirdikleri güze! yıldız Zarah Leander “Bebek. ler, isminde bir Elm çevirecek, sonra İda bir Avrupa turnesine çikacakmış * Charles Boiyer, hatıralarını yaz, muya başlamıştır. Bir Fransız kitap - gisi, göndiden kendisine yüksek bir para teklif etmiştir, Fakat yıldız bu | parayı a2 gö için kitabını Ame İrika tabilerine satacakmış. * Meşhur komik Lui, geçen gün A- merikada bir ölüm tehlikesi geçirmiş süratini vermiş. bir virajda başka bir otomobille karşılaşmış, çarpışmamak için direksiyonu fazlaca kırmış ve ara Sidney yet Barıştılar - Avrupanın yeni güzel yıldız» larından Zarah Leander | ba devrilmiştir, Fakat Luiye bir şey olmamıştır. İ * Eeki yıldızlardan meşhur Vilma Banki, Amerikadaki aşklarma sit ha. , ımı elli bin dolara bir gazeteye Otobüs Tetkiklerinde Varılan Kanaat İ Bam arkadaşlarımızda vakit vakit iülkiye müfettişlerinin ul ve. diyes nin otobüs iş.erine ait raporla tında sardıkları kanaatlere taallik &den haberler çikiyor. Bu gibi haber leri mevsimsiz ve estssız olarak telâk ki etmek lüzimdır Çünkü mülkiye mü fettişlerinin raporları hakkında en ar. kı Dir ketum riayet etmiş olduk. ları çök tabildr. Raporu alan Dahili, ye Vökâleri de âyni ketumiyeti muhafaza etmekte dir. Bu takdirde Vekâlet tarafından tetkik ve tahkik neticeleri hakkında müspet malümat neşredilinciye ka. dar ortaya atılacak haber ve say'ala rin hiçbir mâna ve esası olamaz. Bir Mektep Müdürü Vekâlet Emrine Alındı Kad:köy birinci kız ortamektebinde Maarif Vekâleti urmümi müfettişleri tir, Kahkuhalar kralı, otomobiline sor | tarafından yapılmakta olan tahkikat bitmiş, mektep müdürü Feridun, görü ç len lüzum Üzerine vekâlet emrine alın: muştır. a »