30 Ağustos 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 8

TAN EBESİ NDEN SONRAKİ TAKİP Gk L# ) # ÇANAKKALE) © Gününden Başkumandanlık - Meydan Muharebi Haritalar 26 Ağustos 1922 günü başlıyan büyük taarruz LI/Eylül/1922 de tam, kati ve essiz bir zaferle ve bu zaferin neticesi olarak bütün Anadolunun düşmandan ebediyen kurtulmasile sona erdi, Ba büyük 0 Ağustos 922 de düşmanm imhasiyle neticelenen Baş- kumandanlık meydan muharebesi- ni yazmadan önce, o güne kadar cereyan eden müharebelerin tak - vim şeklinde bir hülâsasını yap- mak lüzumludur. Ve biz bu sütun. Cenuptaki birinci ordu bölgesin- de bu işler olup biterken şimalde i. kinci ordumuzla Kocaeli gurupu da kendilerine verilen vazifeyi canla başla yapıyor, düşmanı karşılarm. da tespit etmiş bulunuyordu. Son Trakya manevralarmda âdı- inanişin verdiği bir vicdan istiraha- tile bakiyorlardı. Atatürk, ket'i ne ticenin almacağı yere yakın olan Kocatepeyi muharebe idare yeri 0- larak seçmiş ve böylece cihan a5- kerliğine, bir Başkomutanın muha rebe idare yeri seçmesindeki isa- betin değerini göstermişti. Burası, onun her türlü dahiyane müdaha- lelerini kolaylaştıran bir noktaydı. Türk Başkomutanı güttüğü ordu nun bağrında çalışırken düşman or- dusu Başkumandanı, ordusundan günlerce uzakta geride bulunuyor- du. 26 Ağustos 922 günü akşamma kadar devam eden, çetin muhare- beler neticesinde Kalecik sivrisi ye Belentepe ele geçirilmişti. Düşman için mühim bir destek noktası ©- lan Tınaztepe ise alınıp veriliyor- du. Düşman sevk makamatı daha bugünden şaşkınlığa başladı. Harp sanatının en başta gelen “Baskın!,, düsturunu muvaffakıyetle tatbik eden ordumuzun karşısında bocalı- yare 24 İsbat ediyorsunuz. Sahibimiz RR linden emin olmıya haklıdır. Mu 4 ret ve fedakârlıklarınızı. yakın- dan müşahede ve takip ediyo. rum, Milletimizin hakkımızdaki takdiratma delâlet etmek vazife mi mütevaliyen ve mütemadiyen Türkiye B. M. M. Reisi Başkumandan M. Kemal olan büyük Türk milleti istikba g ha me m m 4 , kametinde ilerlemiş, İzmir yolunu kesmek suretile plâhın yarı yarıyâ muvaffak olmasını sağlamıştı. 27 Ağustos gn taarruz bütün şiddeti- le devam etti. Düşman cep- hesi Türk imanının çağıltısma da- yanamadı, Çürük bir bent gibi göç- tü gitti, Afyon - Sincanlı ovalarma döküldü. Türk plânınm birinci saf. bası böylece büyük bir muvaffaki- yetle bitti, Düşman cephesi hattı ri. cati de kesilmek şartile tamamile yarılmış, Afyonkarahisar - Dum- lupmar meydan muharebesinin en mühim bir kısmı Türk sevk ve ida resinin ve Türk ordusunun lehine kaydedilmişti. Bugün akşam Üze- ri Afyonkarahisar da istirdat eğil. miti. 28 ve 29 Ağustos aarruzun birinci safhası 28 ve 27 Ağustos günleri, ci- hanm aklma sığmıyan bir muvsf- fakıyetle kazanmıştı. larda taarruzun jik günü olan 26 A. Şustas 1922 sabahından başliyarak © pre Saba day iğümz el pen in taki “Ramiz töpeleriğdi OTUZ. , a vi ki 26 Ağustos > i taarruzlarile düşmanin 5 inci tü EZ MA ER ç ma Başkumandan Güzl Müstafa Ke. & pes ük T d | mal Paşanm (Atatürk) 10 Birinci Bü kânun 921 de saat 19 ile saat 23 ? yu darruzda , arasnda Akşehirdeki cephe ku- K Ba k nd , mandanlığı karargâhmda tespit et tiği “Sad şeklinde taarruz, proje- V $ uma anın t #i 9 ay sonra nihayet tatbik saha- : I ri f is ç sına “giriyordu . 7 26 Ağustos 922 sabahı tanyeri 1 arihi mr , ağarırken başliyan topçu munta- i 2 N 5 zam ateşi biraz sonrâ bitti, tesite ? ürkiye Mi pg geçilir geçilmez, dağları çelik par- maklarile burguluyan mermiler, i Ee dece ie. Se sia eee BY dm ve mağrur bir. ordunun a. $ menini olduğu yere çivlediktenme oç Afyon cenup cephesindeki kuv- tatiürk olduğu halde, omuzlarmda Ç em7! saliyesimi inamlmıyacak $. Adi düşman deye Kuvvetlerinden © Vetli mevgilerinden atılmış olan düş. dünyanm en ağır mesuliyetlerini 9 kadar az bir zamanda imha etti. | de üstüne kuvvet çekmiye muvaf- (o Man,Bolvadin ve Çay istikametin- üğyanlir; ba maramcaya derin: bir; $ SESNNEUK ve üçlü metinle fak olmuştu. de bir mukabil taarruz olsun yapa- : X fedakârlıklarma lâyik olduğunu. Süvari gurupu Ahırdağları isti- o mamış ihtiyat gurupumu topluca kullanamıyarak bunu Türk ordusu na lokma lokma yedirmişti. Fakat muharebe bitmiş sayılamazdı. Türk plânımın güttüğü gaye “imha,, ydı. Düşmanm ikinci bir hatta tutu- narak yeniden bir muharebe kabul etmesi muhtemeldi. Afyon - İzmir demiryolunun şimalindeki bulak dağları düşmanım bu maksadına pek elverişli yerlerdi. Bu dağlarda esaslı tahkimat ta mevcuttu. Düşmana bu bakımdan fırsat ve aman verilmiyecekti. 28 Ağustos 922 günü birinci orduya verilen va zife, düşmanı bu maksadmdan me- netmekti. İkinci ordu ise düşmanın Afyon gurupunun şimal yanmı kuşatacak tı. Süvari kolordusu esasen düş- manm gerilerine düşmüştü. 28 ve 20 Ağustos günleri her iki ordu hedeflerine doğru yürüdüler, bu sıkı taarruzlar ve tazyikler yü- zünden düşman tamamile bocala. mış, kuvvetleri intizam ve karak- (Arkası 10 uncuda) » Kıtalarımız bilüfesıla 8 gün göce,gön- e rd ni e Kadar istirahatsiz talüp yapmış ve 300 en. yi (A günde katelmişlerdir. 30-8 - 937 Ya Di İŞARETLER | — 1 öünde varılan hedefler, o. Tor Yunan Filetilğ Filetilâdan bir kisi) Dolu nakliye gemisi Delmakla olan nakliye” garia “SAD,, PLÂNININ TAHLİLİ Püyük Taarruzun - Zafer Plânı | Nasil "Hazırlandı? # stiklâl savaşında Sakarya I boylarında 22 gün, 22 ge- ce süren meydan muharebesi, bin- lerce senenin biricik şahadeti ola- rak tarihin koynuna girdiği zaman, 'Türk ordusu, kazandığı zaferi sıkı bir takip ile sona erdirecek kadar kuvvetli değildi. Bu yüzden kolaylıkla çekilen düş man, kendisi için en iyi müdafaa mevzii olarak, Eskişehirin şarkın- daki arazi ile, Afyonun şarkındaki sırtlar rattını kabul etmiş ve bu- ralara yerleşmiye başlamıştı. Düş- mani bu batta barındıran sebep te, yine tekrar edelim ki, ordumuzun takip kudretinde bulunmaması idi. Gerek yorgunluk, gerekse maddi ve mânevi kuvvet ve vasıtaların alabildiğine * harcanmış Ölmesı, Türk ordusunun önüne o günlerde aşılması gerçekten çetin olan bir drvar gibi dikilmişti. Bu ordunun biran durması, ken- dine bir sıkı düzen vermesi lâ- samdı. azi Mustafa Kemal (Atatürk) su uyur düşman * uyumaz? sözline belbağlamanın . asaletini gösterdi, Ve düşmanın uyumıyaca- ğını kabul ederek derhal hazırlık- lara başladı, Ortada birtakım za. man ve imkânlar vardı. Bunlardan istifade fırsatmı kaçırmamak de- hasını gösteren Atatürk, bir taraf- tah ordunun yeni bir sefere hazır lanmast için lâzım olan tedbirleri aldı, bir taraftan da milli misak hudutları İçindeki düşman: tepele- mek için tasavvurlara girişti, kış ortasında Akşehire hareket etti ve 10 Birincikânun 921 günü Akşehir- de Garp cephesi karargâhında meş hur “Sad şeklinde taarruz projesi, ni hazırladı. Ayni günde Sant 19 ile saat 23 a- rasındo düşünülüp koterilan bu projeye Arap harflerinden “SAD, harfinin adı verildi, bu projenin -a- na karakteri, düşmanı cephede ça karak onu yan ve gerilerinden kav ramak ve işi bir imha ile kati ne- Gceye vardırmaktı. Bu plân, bütün teferrüatında dahiyane bir düşün- gs ceden mebzul örnekler taşı azzam bir plândı. ti akat, bu plânm paz olduğu tarihten tatİ. yg er tarihe kadar ii za acaba düşman v kollarını bağlıyarak yi dı? ya” Düşman hakikatte BY Yani, aylarca ellerini, gr” bağladı ve oturdu. Fakat S8İ esini hazırlıyan Deha, dÜSİ” yel en doğru hareket olarak Oy durmıyacağını, Türk aksatmıya uğraşacağını miş, ayrıca tertibat almıst. 4) SAD projesi tatbike balye den önce düşman şimi # ordu bölgesinden taarruz ©“ yapılacaktı? Gönen I inci ordu cep takar eliğee we gibi EEE nacaktı?. İkisine birde p derse ne şekilde hareket “e suallerine cevap verilmiğ na göre plânda teferrüat Üy durulmuştu. Akla gelebi#” ihtimallere karşı emsalsiz alınmıştı. Y alnız hedef, "SAP taarruz ve 8. yeden kıl kadar ayrılmadı” İenin tatbik edildiği GÜN e Birincikânun 921 den 28 922 gününe kadar ES an altı gün zarfında Türk yo yada pineklemedi. Bu pa ali, insanlığın, malzeme ve “ mi bir elden, bir gönülden © icap ettiren bir plând. Ea eş ledir ki, plânı es8smi yabil © Ni edildi. Yeni yeni kıtalar YÜ gal lerek öephâne, teçhizat yeri me bakımından bütün il ii tamamlandı. Ve bu m e, kahraman Türk ordusu uv yükseltildi. Müneviyati# maz bir imana malikti. celi gündüzlü talimlerie ders ve muharebe atışla ye yi Topçu bir mâna ifade et Tİ (Arkası 11