3 Temmuz 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

CUMARTESİ | 3 TEMMUZ 1937 A laşmaya vösul olmuşlardır. Volan & kiye, Irak, İran k vücude getirmektedir. Paktın diği büyük kuvvetin hiçbir İM Moskova Ziyareti Ahmet Emin YALMAN ahiliye Vekili ve Parti Ge- nel Sekreteri Şükrü Kaya bugün Moskovaya hareket edi- yor. Tahranda bulunan Doktor Tevfik Rüştü Aras da oradan Moskovaya gidecek, iki Vekil ayın 12 sinde Moskovada bulu- şacaklardır. Doktor Arasın Moskovayı ziyare- ti çoktanberi zaten (bekleniyordu. kanki ke Kayelkdk KE akli BONE seal teri Şükrü Kayanm da bu seyahate Satirek etmesi, Moskova ziyaretinin ghemmiyetini bir kat daha yükdelti- yor. Bir Harlelyo Vekilinin dost ve komşu bir memleketle vakit Vakit te maslarda bulunması normal bir hâ- disedir. Fakat Şükrü Kayanm da bu Beyahate iştirak etmesi her tarafta dikkati davet etmekten Yacaktır, hali kalmı - ükrü Kaya Yalnız Dahiliye Ve- , kâleti gibi ehemmiyetli bir Vekâletin başmda bulunan bir devlet adamı değildir. Partinin genel sekre- teri sıfatile memleket ve rejim içinde mühim bir mevki sahibidir. Bundan başka Şükrü Kayanın siyasi şahsiyo- tinde devamlı bir olgunluk gördük. Şükrü Kaya bugünkü mevkiine, bir fikir adamma mahsus serbest ve Eeniş görüş ve bilgiye dayanan İk- ma kudreti sayesinde varmıştır. Hü- kümetle gazetelerin minasebetlerinde kanaate dayanır bir işberaberliği ku- rulmasına pekçok âmil olmuştur. Mec liste de Dahiliye Vekili ve Parti ge- mel sekreteri sıfatile, gittikçe fazla sevgi toplamağa muvaffak olmuştur. H er işte hususi manalar arayan- lar soracaklardır: "Türkiye; doktor Arasın Moskovaya / hazırla - yan seyahetine neden Dahiliye Veki- li ve Parti genel sekreteri sıfatile re- Jim içinde mlihim bir mevkij olan bir siyasi şahsiyeti iştirak ettirmek İhtiyacını duymuştur? Türk harici siyaseti dalma açık prensiplere göre yürüdüğü için böyle bir sualin gizli kapaklı bir cevabı olar maz. Moskova &xiyaretine sadece, (Türk — Sovyet devletinin kuvvetli bir tezahürü gözile bakmak lâzan - dır. ürk — Sovyet dostluğu her iki memleketin dünya Golu müş- külâtla çarpıştığı çetin günlerde baş- lamıştır. Benelerce müddet her türlü vekişi *iyglihanmdan geç - müğük leket karştların da gi ekle kalmamış- ları Az se içinde herğkisi de, dünyanın a ye İstikrarma fit süretiğ. hili edeli kie çıknmşlardir. cek bir mev - Bugünlerde Tahranda imzası mukarrer Asya Paktı, dört dost devlet, yani Tür- e ve Afganistan arasında tam A Ç bir beraberlik ve karşılıklı emniyet havası A bloka karşı bü K tehdit manasını katiyen tazammun etmediği ö (Arkası 3 üncüde) A A A vücude “Türkkuşu,,nun çalışkan gençl eri, burada talimlerde kazandık- ları maharetle cidden iftihar edebilirler. Bu gençler, yeni bilgiler ve tam faal bir kamp hayatı geçirmek üzere dün hep birlikte İnönüne gittiler, İl İspanya Hâdiseleri - Şark misakı için Tahranda tam bir anlaşmaya varıldı 2 (Tan muhabirinden) — Bura- A de ayrıca kaydolunmaya değer, z gelen haberlere göre, Tahranda A & birleşen dört dost devletin hariciye nazırla- çep, esasları evvelce tesbit ve parafe edilmiş olan çŞark Misakının teferrüatı üzerinde tam bir 8 IRAKTAN BIR HEYET GELİYOR Iktısat Vekilimizle beraberinde seyahat eden umum müdürler Bağdattan çok müsbet intibalarla dönmüşlerdir. Dost ve komşu devletin hükümet merkezinde ve vilâyetle- rinde yaptıkları tetkikler ve vardıkları neti- celer çok ümit vericidir. Yakında memleke- timize gelmesini beklediğimiz Irak ticaret heyeti Türkiyenin iktisadi kalkınması üzerin- getir. A de yakından müşahedelerde bulunacak ve memleketlerine döndükleri zaman bunları * tatbik etmeğe çalışacaktır. ç BAŞMUHARRİRI: AHMET EMİN YALMAN wi) TAA e ; A TÜRKKUŞU GENÇLERİ DÜN İNÖNÜNE GİTTİLER Avrupa Siyasetini Yeniden Karıştırdı (En son radyo ve ajans haberleri) Londra, 2 (Tan) — Ispanya harbinin beynelmilel siyasete 8k” seden cephesinde iki gündenberi şiddetli bir vaziyet müşahede Şiliyordu. Almanya ile İtalyanın almış olduğu müşterek cephe Arşısında İngiltere ile Fransa da beraber yürümek ihtiyacını en 1ssediyordu. İngiltere ile Fransa bu vaziyet kar- şısmda bütün deniz kontrolunu üzer» a almak teklifini ileri sürmüşler. - Süglin ise, bu teklif, Almanya ile İtalyanın şiddetli itirazlarma yol aç- miştir. Ademi müdahale komitesi bu- gün YAPtIĞI toplantıda bu mesele ile meşgul olmuş, uzun müzakere ve mi- makaşalar yapılmış, fakat, anlaşıldığı- BA göre, müsbet bir neticeye varılma- | dan toplantı nihayet bulmuştur. Şu vaziyet karşısında Ispanya meselesi: nin yeni bir vehamet devresine girmiş olduğuna hükmetmek lâzım geliyor. İspanyada harp vaziyetine gelince, son yirmi dört saat içinde mühim bir çarpışma olmamıştır. (ispanyaya ait son 24 saatin a- kislerini burada hulüâsa ettik, Bü- tün diğer tafsilâtı üçüncü sayfada bulacaksınız.) Taksi Ücreti Ucuzladı Benzin ve petrol fiyatları ucuzla. dığı için taksi otomobillerinin fiyatla» rı da belediyenin verdiği bir karar ile dünden itibaren indirilmiştir. Bu hu. sustaki tafsilâtı ve yeni fiyatları Ikin ci sayfada bulacaksınız, | YENİ TEFRİKAMIZ: na sürükliyecektir, Birkaç Gün Sonra "TAN,da! 39 Git. | Kuponu | Kuponu 30 kupona mukabil birl 10 kupona mukabil İF elit (300) kuruştur. Cüz cüz 7 kuruştur. 15 Senelik Bilânco Amerika Elçiliği Müsteşarı Türk İnkılâbı Hakkındaki Düşüncelerini Anlatıyor "Atatürk Rejimi, Kati İhtiyaçlardan Doğmus Hakiki Bir Varlıktır,, “.. Talihin bana bahşettiği en büyük fırsat, Türkiye gibi bi memleketin doğduğunu, yürüdüğünü, inkişaf ettiğini yakmdar görmüş olmamdır. Böyle bir şeyi görebilmeği hayatım en sa8 detli, en aydmlatıcı hâdisesi addediyorum.,, İ siyasi hayatında inkılâp rejimini içteniçe tetkik eden B. Shaw Milli Maç İhtilâfı Büyüdü Ankara, 2 (Tan muhabirinden” — Ankarada, Gençler Birliği-ile Güneş takımı arasmda yapılan bir maçta, hakem Nihadın, oyunculardan Halit. le Kadriyi oyundan çıkarması uzun dedikodulara sebep © olmuştur. Mili Küme talimatnamesine göre, bu oyun cuların, müteakip maçlarda oynama maları lâzım gelmektedir. Umumi merkez, Nihadın kararını haksız saydığı için Halit ve Kadrinin pazar günkü Gençler Birliği — An- karagücü maçında, oynatılmalarmı futbol federasyonuna — bildirmiştir. Halbuki federasyon, bir hafta önce ki kararında ısrar ettiğini alâkalılara bildirmişti. Bu yehi vaziyetin kurum- da yeniden bir iki istifaya sebep ola- cağı tahmin edilmektedir. Diğer taraftan Ankara klüpleri - nin salâhiyetli uzuvları bugün yap- tıkları bir toplantıda; ommntaka spor işleri etrafında münakaşalarda bulun muşlar, ramtaka relsliği ile ajanlık - ların mesailerini tetkik etmişlerdir. Klüpler, mmtaka reisliği için Nasuhi Baydar ile Muvaffak Menemencioğ- lundan birini namzet gösterecekler- ŞAH İSMAİL NELER YAPTI? Yazan: Ziya Şakir © Horasanlı Ebâ Müslim tefrikamız birkaç güne ka- dar bitiyor. Bunun yerini “Şah İsmail,, tefrikamız ala- caktır. Arkadaşımız Ziya Şakir, bu yeni tefrikayı da diğerleri gibi sürükleyici bir üslüp ile yazmak hususun- da çok muvaffak olmuştur. Bu tefrikamızda çok kan- lı sahneler, çılgınca entrikalar sizi heyecandan heyeca- Bu sözleri söyliyen Türk dostu, Amerikanm Ankara sefareti müste- şarı B. Shawdur. Memleketimizde on beş senelik ( Memleketimizin bu yakın dostun- dan ayrılıyoruz. Vaşington Harici- ye Nezaretinde mühim bir mevkie geçirilmiştir. Buradan büyük bir te essür oiçinde yakında (ayrılacak, memleketine dönecektir. B. Shaw (Kâmil insan) diye ta- savvur edilen meziyetleri nefsinde toplamış bir adamdır. Yüksek ideal- leri, derin bir bilgisi vardır. Hayatta yegâne zevki, okumak ve tetkik et- mektir, B. Shaw bizi inkılâbımızla ilk gün- lerindenberi yakından gören içimize sokulan, inkılâbımızın seyrini takip eden yegâne ecnebi diplomattir, İyi bir görüş sahibi, müstakil fikirli bir adem sıfatile Amârika sefareti müs- teşarınm bizim hakkımızda ne kana- ate vardığını anlamıya çok kiymet verdik, En tatlı hikâye Dün kendisile baskın şeklinde A- merika sefaretinde görüştük. 18 se- nelik intibalarını çok sade bir lisan. la anlattı. İleri sürdüğü fikirler çok kıymetlidir. Bunlar dost bir diploma- tm, memleketten ayrılırken, nezaket makamda söyliyebileceği sözler de- gildir. Yüksek bir bilgi sahibinin, sı- kı tetkik neticesinde vardığı hüküm- lerdir. B. Shaw hayatmm cn tatlı hikâ. yesini anlatan bir adam tavrile bize şunları söyledi: — 1921 de Türkiyeye geldim. İs- tanbulda, Ankarada, Lozanda beş sene kaldım, Harp devresini, sulh mü zakerelerini, ilk inkılâp hamlelerini yakından gördüm. Sonra beni Wa- schingtonda yakm şark şubesi mi- dürlüğüne geçirdiler, O vazifede dört sene kaldım. Orada da işim, gücüm Türkiye hâdiselerini takip etmekti. 1930 da tekrar Ankara sefaretine me mur edildim. Bu defa da yedi sene- İdenberi burada bulunuyorum. Türki- ye inkılâbını yakından takip bakımın dan talihten benim kadar yardım gö- ren ecnebi pek azdır, Yapıcı safha Türkiyede geçirdiğim ilk beş sene içinde memleketin kuruluşunu gör düm, Bu ilk beş sene inkılâbın menfi Jamazdan evvel biraz yıkmıys mec- burdur. Son yedi sene İçinde Türk inkılâ- bının mispet ve yapıcı safhasmı ta- kip ettim. Bu devre beni daha çok &- lâkadar etti. Türkiyenin yaratıcı kuv İ vetlerini devamlı bir faaliyet halin. de gördüm. Bu kuvvetlerin yedi se. ne evvel büyük bir hayatiyeti vardı Bugün de bu hayatiyet fazlasile gö- 26 çarpıyor, Lozandan evvel ve bugün Vak'alar biribirini takip ediyor Bu arada ölçüler gözümüzden kaçı. yor. Durup ta geriye doğru bakarsay yaman bir muvaffakıyet manzarası i görürüz, Lozandan evvelki Türkiye. yi. Lozan Türkiyesini, “Türkiyenin bugünkü Milletlerarası mevkiini mu, kayese edelim. On beş senelik bir Arkası Sa. 5 Sü, 3 te sefhasıdır. Her inkılâp yapmıya baş-| İ a İl Rus - Japon Meselesi Halledildi Londra, 2 (Tan) — M vadan gelen en son haberli göre, bugün Japonyanın yük elçisi ile Sovyet Harici komiseri B. Litvinof yirmi dest kika görüşmüş ve bu görüşü neticesinde Amur meseezi sulh dairesinde halli kararlâğ” tırılmışıtr. Sovyet Rusya Amur adalardaki askerlerini geri almıya razı almüğtUr. Bu suretie meselenin müzakere ilgi halline imkân verilmiş bulunuyor. Japonya sefiri Siginitsu, Hâvasi muhabirine, Sovyetlerin Mürçukoya sit Amur adalarından çekilmeleri lâ Zımgeldiğini anlatmış ve sön bödise bakkında “kanun haricinde yapılan bir hücumu püskürtmek icap ettiği yaman tüfek mi, top mu, tayyare m kullanıldığı mevzuubaholmasiy dö miştir, Trabzon Limanının Kadrosu Hazırlandı 'Trabzon liman şirketinin satn aj, ma müzakerelerini yapan Liman iş, letmesi müdür muavini Hâmit, bu, © gün şehrimize gelecektir. Trabz, liman işletmesi kadrosu hazırlar, | mıştır, Buraya İstanbuldan da Taş, menvurlar gönderilecektir. Şimdi, Trabzon limanmda birkaç yeni antrg po yapılacaktır.