10 Mayıs 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

— 10.5. 07 TA Gündelik Ne A AMUHARRIRI TAN: min YALMAN KN in hedefi: Haberde, > Tr şeyde temiz, dü- Bazer, amimi olmak, kariin mn olmıya çal aktır. anayurdumuza kavuş - Bigi kün hayatımız fabrikalarda anayurtta da Paşabahçe Yokgyı m8 girmiye muvaffak oi halimizi gören köy mii- ve Paşabahçe ve Bey- irer ev yapmamız için | oj2i keyler. Biz de buralara A Yaptık #üretiyle birer odalı MA » Pakat bundan bir iki ay memurları evlerimizin 1 söylediler ve 15 er lira x” Yaptık diye para cezası li gey çalıştığımız fah- ihkakımızdan almdı. Kiş Ee günü Belediye me a gl vaa) a yy larını yıkacağız! diye ka- Ma, “birkaç saat ağlattıktan Say Muz, br Bün daha müsünde edi- Be aa İP Bitiler, a Yikmapı,çturduğumuz evleri ç i maksat nedir? En on zamanlarda İspan- yada âsilerin tarihi Bask şehirlerini bomba yağ- muruna tutmaları ve bu sema- vi âfetten kaçan 300 bin kadın ve çocuğu kurumuş tütün de meti gibi mitralyözlerle biç- mek istemeleri, Akdeniz va- purumuzun ( sefarethanemize sığınan kişizadeleri getirmgek için İspanya sularına gidişi, zengin ve muhteşem sarayla- ların top tanelerine hedef tu- tulması İberikyarımadası hak- kında hâfızamda üç tarihi ha- tıranm uyanmasına (sebep j oldu: Bugün İspanya admı alan İbe - rik yarımadasının Otokton halkı hakkında tarih henüz kat'i bir şey söylememiştir. Fakat başka başka zamanlarda muhtelif göç yollarile Hazer denizi kıyılarında oturan İber Türklerinin ve Kafkas dağ . larmdaki Alanların ve onlarla be. raber de Süev ve Vandallarin bura ya gelerek yerleştiklerini ve Silev. lerin yarımadanın şimali garbi top raklarında yer tuttuklarını tarih kuvvetli bir iddia olarak ortaya a. tıyor, Uzak ve yakm çağlarda bu yarımadanın Türklüğü hakkmda söylenenlerin büyük bir hakikat olduğunu isbat eden e bina bir vesika neşredeceğim. ayı 10 asır evvel ElMukaddesi adi: bir bilgin tarafından yazılan ve bugün İstanbulda Süleymaniyede İbra - him Paşa kütüphanesinde 908 nu marada kayıtlı olan ve dünyada bir eşi daha bulunmıyan Kitab . 1. bedi Vet - tarih ismindeki arapça © serde buldum. ndülüse Türklerin akmla » Eg rmı gösteren bu vesikayı aynen dilimize çeviriyorum: (Mekkede iken Endülüslü Ebu Abdürrahmandan duymuştum, di- yordu ki; Endülüs sırlarına bir Türk atlı müfrezesi akm etmişti. Buralarını yağmaladılar. Endülüs. lüler bunlara karşı koydular. Ken- dilerini izlediler. Bir Türk süvari. sini tutmuşlardı. Bu. bizim gör - düğümüz ilk Türk idi, Biz ona söy ledik. O bize söyledi. Fakst ne o bizim dilimizi, ne de biz onun di. tini anlıyabildik diyorlardı.) İspanyadaki (Larida) şehrinin adının da Türkçe (ileride) kelime- sinden azma olduğunu kıymetli ta rih âlimi Mısırlı merhum Ahmet Zeki Paşa birkaç sene evvel - bu şehirde çıkan bir isyan münasebe- tile - arapça Elbelâğ gazetesinde- ki bir yazısile izah etmişti. İnsanlık tarihinin başındanberi hep kan ve ateş diyarı olan İspanyadaki tarihi facialardan bir sahne: Bir isyan neticesinde katliâm EnNdülüsten atıralar Gülsuyundan Yapılan Çamurda Süt Satan SARAYLI YAZAN: İ. Hakkı Konyalı ... $ kinci hatıra şudur: Kristof l Kolombun Amerikanm ü- güncü keşfinden dönerken bir ge- misi ile beraber Kolombun keşif haritasmı ve arkadaşlarını esir 8- lan meşhur haritaların sahibi Pi- ri Reisin smcası Kemal Reisin Granda'da bozulan Ahmer oğulla- rının imdadma koşması... Kastii- yalıların yıpratıcı savletlerine kar- şı dayanamıyan son Granada hü kümdarı, Kastilyalılara karşı de- hizaşırı müslümanların yardım * larını istemek için TI Beyazide ve Mısır hükümdarı Kayıdbay'a şair Ebibeka'nın milli bir acı ile yaz- dığı 42 beyitlik istimdatnamesini göndermişti. İşte Kemal Reis ve daha birçok Türk korsanları, düş- man satırından arta kalan Endü- Jüslüleri kendi gemilerile kurtar - muşlar ve onları Şimali Afrikaya kaçırmışlardı. Post kavgası yüzün den gilzel Granada'yı düşmen İs tlâsma bırakan Ahmer oğulları hanedanı Türk korsanlarının yar * drmlarile Afrikaya geçmişlerdi. Yurduna ihanet eden Ahmet oğ - lu Ez.Zegal'da Fas'a sığınmıştı. Fas sultanı bu hain firarinin göz“ lerine mil çektirmişti. Ez-Zegal 45, sefil sokaklarda kaldı. dilendi: “— Ben eski Granada hüklüm -; darıyım. Bana bir lokma ekmek, bir yudum su veriniz... diyerek kal dırımlar üstünde can vergi, leşini kargalar didikledi. B eşerin asırlardanberi didi - Tek yarattığı muhteşem medeniyet eserleri bombalanır - ken hâfızamda canlanan üçüncü hatıra, Endülüs hükümdar ve dev Jet erkânmm muhteşem ve müs- rifane hayatlarıdır. Para ve refâh içinde yüzen Endülüslüler, her - gün taze bir heyecan tatmak için her şeye büğvurmuşlurdır. . Emevi hükümdarlarmdan. ikin- ci Hişam'ın büyük veziri Mansur bin Ali devrinin en kudretli bir devleti olan Romanın elçisini Zeh- Ta, sarayına kabul etmiştir. Bu el- çi Endülüs hükümetinin servet ve kuvvet derecesini tetkik etmek i- sin Kurtuba'ya gelmişti. Mansur elçinin gözlerini servet ihtişamile kamaştırmak istiyordu. Sarayın göl kadar büyük havuzlarından bi. risine Nilüfer çiçekleri yerleştir » di. Bir gecenin içinde bu Nillüfer çiçeklerinin üstlerini ve içlerini al- tın ve gümüş levhalarla doldur - du. Güneş doğmadan Roma sefi- ri Sarayda kabul edildi. Elçi, sara- yın Nilüfer havuzuna bakan bir salonuna alındı. Güneş ufuktan al- tn kargılarnı uzatırken mükel - lef kaftanlı, altın ve gümüş kuşak X bin İslâv uşağı; yarısınm elle - rinde altın, diğer yarısının da gü- müş tepsiler bulunduğu halde, sa- rayın bahçesinde saf bağladılar, Elçi güzelliklerine hayran kaldığı bu pırlanta gençlerin ne yapacak- ları sabırsızlıkla bekliyordu. G üneş bir mizrak boyu yük- selmişti. Uşaklar, Nilüfer havuzuna daldılar, Nilüferlerin üs- tündeki altınları altın, gümüşleri gümüş tepsilere topladılar ve bi - raz sonra Vezirin salonuna gire- rek altınları bir tarafa, gümüşle - ri bir tarafa istif ettiler, Bu göz ve gönül alıcı servet ihtişamı karşı - sında elçi müsait şartlarla Man - sura siyasi bir anlaşma teklifin - den başka bir şey yapamadı. İşte bu Mansur Hişam'in anası Subh Sultan için de som gümüşten bir köşk yaptırmıştı. Endülüs hükümdarlarından ve Abbad öğullarından o Eblilkasım Mutemed'in (1608-1091) (İtimat) adli çok güzel ve hoppa bir karı - si vardı. Eşbiliyyenin çamurlu 80- kaklarmda çöllü kadmların paça- İarmı sıwıyarak tulumlarla süt sat tıklarını gören ve imrenen İtimad, kocasına: “.— Ben de cariyelerimle beraber bu kadmlar gibi yapmak isterim... Bu resim, müteassıp İspanyanın her köşesinde binlerce eşi bulu- nan meşhur Meryemana heykeli. dir ki yüzlerce sene evvel bu heykel yüzünden bir kargaşalık çıkmış, binlerce kişi ölmüştü. Tarihteki İspanya ihtilâllerinde büyük rolleri olan asılzadelerden A öresyie demişti. Mutemed, tapdığı güzel İtimadın teklifini kıramadı. Saray bahçesinde amber, misk, kâfur ve gülsuyundan bir çamur tarlası hâzırlattı. İtimat ve cariyeleri için ipekten zarif tulumlar yaptırdı. İpek şalvarlar giyen İtimat ve ca- riyeleri, billür bacaklarını sıvddı. lar, bu çamur tarlasına girdiler. Köşelere oturtulan başka cariye- lere ipek tulumlardan süt dağıttı DERT. X. ORTAĞI Halkevleri ve Davetiye Çarşambada foto Güneş, B. Meh met Aytar yazıyor: “— Kasabamızda yeni kurulan Hal kevi gösterit kolu tarafından ara sıra müsamereler tertip ediliyor. Halk bu müsamerelere bazan davetiye ile, ba- zan da davetiyesiz iştirak etmekte - dir. Bundan bir müddet evvel tertip edilen davetiyeli bir müsamereye ben de gittim, Elimde davetiye yoktu. Sa lon kapısında davetiyem olmadığını, bir davetiye verilerek içeri almmamı rica ettim. Olmaz dediler ve reddetti- ler. Nihayet, bize ve hepimize sit olan bu yuvaya halkın tavassut ve yardı mile girebildim. Maruz kaldığım bu müşkülâtı Halkevlerinin gayesine ay- kırı buluyorum. Halkevlerine halkm davetiyesiz giremiyeceği hakkımda bir memnulyet mi vardır?,, Böyle bir memnuiyet yoktur. Fa » kat mlisamere komitesi, yerleri hesap ladıktan ve davetlileri tesbit ettikten sonra oraya davetiyesiz girmeyi is « temek, doğru olmaz. Davetiye Ile gi. rilen bir yere davetiyesiz girilemez. Çünkü, yerler ona göre hesap edilmiş, salonun İstiap hacmi nisbetinde davet yapılmıştır. *. Acaba Unuttu mu? Fatihten Talihsizbaş imzasile yazı yor: “— 21 yaşında bir kızım. Dört se. ne evvel bir gençle tanıştım. Seviştik. Beş aydır konuşmuyoruz. Evlenmek hususunda kendisini birçok defalar kontrol ettim. Buna yanaşmıyor. Be- Bİ almadığı gibi başkasile de evlenmi.. yor. Acaba, ne düşünüyor? Beni unut tu mu dersiniz?,, Sevdiğiniz gencin fikrini anlamak hususunda yaptığınız kontrollarda al danmamış olduğumuz muhakkaktır, Başkaslle olduğu gibi, sizinle de ev - lenmeyişi, belki bir tereddüdün mab sulüdür. Sevdiğiniz genç, sizinle ev. lenmek arzusunu beslemiş olsaydı, herhalde beş ay dargın durmaz, size evlenmek meselesinde hiç değilse fik- rini söylerdi. Maamafih, beş aylık bir ayrılık onun sizi unuttuğuna da delâ. let etmez. Yeni gelecek Göçmenler için Hazırlıklar Bu yıl yurdumuza gelecek göçmen» lerin iskân işi için hazırlıklar bitmek Üzeredir. İskân müdürlüğü tarafın - dan Sirkecide yeni yaptırılan büyük misafirhane binası tamamlanmıştır. Binada yüzlerce göçmenin istirahti ve İaşesi için tertibat vardır. Bundan başka banyo salonları, yemek ve yat- ma Sülonları da vardır. Binada bü» yük bir aşhane de yapılmıştır Bu yıl havaların kısmen fena git « mesi yüzünden göçmen nakliyatma ancak bu ay sonlarma doğru esaslı şekilde başlanacaktır. Sıhhat Vekâ- leti Romanya ve Bulgaristandan gele eek yurtdaşlarımız için hususi vapur lar kiralıyacaktır. Vapurlarla gelecek göçmenlerden Trakyaya iskân edile- cekler Sirkeci rıhtımma çıkarılıp mi- safirhaneğde konakiıyacaklar ve bura dan sevkedileceklerdir. Anadoluya is- kân edilecek göçmenler Tuzlaya çıka rılacaklardır. Bunun için de Tuzla ve İzmirde de birer büyük misafirane binası inşa edilmektedir. Tuzladaki bina tamamlanmış gibidir. Burada da aşhaneler, yatma ve yıkanma yer. leri vardır. Misafirhanelerde bilhassa göçmenlerin sıhhi vaziyetleri için hu- susi tedbirler almıştır. Bütün bun- lardan başka Sıhhat Vekâleti göç - menlerin yurdumuza beraber getire- cekleri hayvanatın da korunması için göçmen çıkarılacak iskelelere büyük ahırlar inşa etmeği kararlaştırmış - | tır. Bu işe de yakında başlanacaktır. Böylelikle göçmenlerin yanlarında getirerek bir çokları yollarda telef 0- lan hayvanları da kurtarılmış olacak lar, tr.