6 Mayıs 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5
SN 6-5. çer TAN BÜYÜK EDİP HALİT ZİYA Gündelik Gazete BAŞMUHARRIRI met Emin YALMAN TAN e in hedefi: Haberde, fi- Tüy, her şeyde temiz, dü- özet, samimi olmak, kariin tesi olmıya çalışmaktır. SONUN MESELELERİ ektril Şirketinin | dığı Paralar? | TANın Elektrik Şirketinin j ma Nasıl soymalta olduğuna sit . Vesika neşrediyor, vesikada bilhassa şu noktaya ediniz; tü o anbul Elektrik gebekesi için öl 10 / 190 volt kabul edil. f Gi, saati fazla yazar.,, Yar, YOF musunuz kaç türlü hile tak bir yankesici paranı c8- tr lr, pollse ve mahkemeye *der, hakkımızı yerine ge- Dağün klraetin bir şakiye rastgelseniz, hü- Ürdip, kuvveti sizi korumıya ama- ei halkın anlıyamıyacağı, kont- “ebinizg(“*ğİ şekillerde bir şirket Mhz BarAYI alırsa, ona karşı Ni ep Mesin çe hükün. içe tasfiye edil Sam almmasına teşebbtis ©ebinden haksız olarak fadeye mecbur edilen tur, a melerce halkı böyle soymuş-| n bugün ğ okayamuz. inim vesikala- .i, Ekm; lr gPılamazmış meselesinin yegâne lediye tarafmdan asri fr. £ f # TİCARETHANESİ Gi z ümrük idaresince verilen müssade üzerine bilhassa KUPONDAN İNG çektiğini | binde ve kendi devrinde yetişmiş Müteşekkil büyük miktarda ve zengin desenli iLiZ KUMAŞLARI saym müşterilerine bildirir. İCİN BİR ANKET debiyat tarihimizde mü- him bir devir olan edebiyatı cedidenin büyük üs- tatlarından değerli edip Halit Ziya Uşaklıgilin yazı hayatma girişinin 55 inci yıldönümü dün gece İstanbul Halkevi sa» lonunda münevver bir zümre- nin iştirak ettiği samimi bir toplantıda kutlandı. Biz bu ve- sile ile üstadım eserleri hak- kında Üniversite gençliğinin ne düşündüğünü faydalı bul- duk. Edebiyatı cedide üstadı Halit 21. yayı bugünkü gençlik okuyor mu? Okuyorsa, hangi eserini beğeni- yor?.. Bir muharririmiz, bu suelleri Üniversite gençlerinden rastladık- larına sordu. Aldığı cevapları bi- rer birer yazıyoruz: Fikret Alasya Edebiyat Fakültesinden alit Ziyanın eserleri arasm da, her devirde okunabiles cek, ölmez bir eser hatırlamıyo * Tum, Lütfiye Giral Edebiyat Fakültesinden — Halit Ziyn, edebi bir şahsi « yettir. Roman tekniğinde yeni bir çığır açmıştır. Ona şüphe yok. Fa kat, ben bu şahsiyetin eserlerinde; devirlerin ve muhitlerin Üzerine Ş! kabilecek kudrette olanma rastla- madım, Bu sebeple, üstadın roman larmı okümak arzusu bende Uyan madı, Niyazi Akşit Edebiyat Fakültesinden — Halit Ziyayı Üniversitede o kuturlarsa okurum. Kendiliğimden bu işi yapamam. Selma ooyruryd EnStitusündern — Üstat hakkında çök müp hem fikirlerim var. Durun baka- yım, onun bir romanmı hatırlar gibi oluyorum: Siyah... ve Mavi(?). Amma, şu dakikada, romanm kahramanlarından hiçbiri akım. da değil, Derslerimiden vakit bu. lup roman okuyamıyoruz ki, Türkân (Tarih şubesinden) H alit Ziyayı, bize lisede İken bir parça belletmişlerdi Romanlırmda kendi şahsiyetini ve muhitini yaşatırmış. Tasvirleri ve hayali, çok kuvvetli imiş... Bun ları unutmadım. Romanlarma ge. lince... İtiraf edeyim ki, hiçbirini henüz okuyamadım. Mesadet (Tarih şubesinden) — Halit Ziyadan birkaç parça şey elime geçti, Fakat çok ağırdı. Yarrda bırakmıya mecbur oldum. Kemal (Edebiyat Fakültesinden) — Ben bütün şairleri ve ediple- ri severim. Bu arada Halit Ziyayı da severim. Amma, gok meşgulüm. şu anda, eserlerinden hiçbiri ak - lımda değil! Sıdıka Külür (Edebiyat Fakültesinden) — Doğrusunu İsterseniz, Halit, Ziya ile meşgul olmıya vakit bula- madım. Halit Ziyayı kendi mekte- TAN ÜNİVERSİTE Gençleri Ne iyorlar?. e. Üstat Halit Ziya kuvvetli bir şahsiyet olarak tanr rım, Hattâ büyük roman ve hikâye Üstadımız olduğunu kabul ederim. Fakat, onun; asırlarca sonra da - hi yaşıyacak bir eser yarattığına, pek kanaat getirmiş değilim. Nuriye (Edebiyattan) — Hangi eseri mi?.. Vallahi bir çok kitabı var, hangisini daha faz Üstat Halit Ziyanın İlk Gençliğinden ün gece Eminönü halkevin- de elli beşinci edebi yaşı kutlanan “Eğebiyatı cedide,, üstadı Halit Zi- ya Uşşaklıgil bügün 63 yaşmdadır. Üstat Halit Ziya, edebiyata hevesi- ni çok küçük yaşta göstermiş ve ilk gençliğinde de edebi şöhretini te - min etmişti, Üstadım hal ve hayat tercümesini kendi ağzından dinli - yoruz: “— Babam Uşaki zade ailesinden Hacı Halil efendidir. Biz ticaret â- leminde yetişmiş bir ailedeniz. Ba- bamın ticaretten başka Şark, bil - hassa Acem edebiyatma meftuni- yeti vardı. Bana İlk edebiyat aşkınt Mesnevi ve Hafız Şirazi ile o aşıla- dı. Bir yandan da beni daha pek küçükken yanma alır, Gedikpaşa ti- Yatrosuna götürürdü. 1878 Rus mu harebesinden sonra babamın halı ti- carethanesi inhitata yüz tuttuğun- dan Uşaktan sonra aile merkezi olan İzmire geçtik. İzmirde en yük- sek mektep, rüştiye idi, Ben o vak- te kadar Fatih rüştiyel askeriye - sinde bulunduğum için İzmir rüşti. yesine itiraf ederim ki, büytik bir iştahsızlıkla atladım. Ondan 80n- ra bilhassa fransızca İle iştigal et- mek üzere Makitalist rahiplerinin mektebine girdim. Yazıcılığa da bu- rada başlamış oldum. ğ 'K yazmı on altı yaşmda & ken nesrettim. Bu, Hüseyin Hilmi paşanm Aydın vilâyeti mek- tupçuluğu esnasında hentiz on altı yaşmda bulunduğum sıralarda gö- türüp kendisine verdiğim “Uyku nedir?,, isimli ve fenni bir kitaptan telhisen almmış bir makale idi ki, usulden olmadığı halde | vilâyetin resmi gazetesinde neşredildi. Yine bu sıralarda Tercimanıhakikate muallim Naciye “Aşkımın mezarı, namile mensur bir şiir gönderdim. Bu şiir alaylı bir mukabele ile neş- redildi, Bugüne Kadar Bu çağlarda edebiyattan ziyade fenne meraklı idim. Bilhassa tarihi tabliye.. Bu mevzuda yazılmış ufak tefek makalelerim bilhassa “Hazi- nel evrak,,ta İntişar ederdi, Asıl yazı hayatımm ilk bariz e seri İzmirde tesis ettiğim “Nevruz, risalel edebiyesidir. Daha sonra İz. mirde gayri resmi bir gazete olarak birkaç arkadaşla beraber “Hizmet, tesis ettik. İzmirden ayrılana ka - dar bunda bir çok yazılar ve dört büyük roman yazdım ki, “Sefile”, “Nemide”, “Bir ölünün defteri”, “Ferdi ve şlirekâsi, dır, e faslı kapandıktan son- ra Reji başkâtibi olarak İs- tanbula geldim. Az bir zaman son- ta Tevfik Fikret, Cenap Şahabet - tin ve diğer genç arkadaşlarla “Ser veti Fünun,, ailesine katıldım. Bü sıralarda yirmi yaşında idim. “Edebiyatı cedide,, namı ver- dikleri bu Serveti Fünun edebiyatı Abdülhamidin darbesine uğraym- caya kadar devam etti, Meşrutiye- 4 miltenkıp bir yandan memuriyet hayatmı safha safha geçirirken bir yandan da Dartilfiünun milderrisli. » ğine tayin edildim. Bence asıl ha- yatı edebiyem Serveti Fünunna ip- tisabımla başlar. Darülfünun mij- derrisliğinden sonra saray hayatı... Saraya intisabımda kırk yaşmda idim, Onun içindir ki “40 yıl,, adıy- lâ çikan hatıralarım saray kapı - sından girdiğim tarihe kadar de - vam eder.,, In beğendiğimi birdenbire Kestire. miyeceğim. Kâmil (Tıp Fakültesinden) — Halit Ziyanm romanları, cap- lıdır, Fakat birini ötekine terelh edemiyeceğim. Çünkü; bütün ro- manlarmı okuyamadım. Muzaffer Şahin (Edebiyattan) alit Ziya, bizde büyük bir ro man şöhretidir. Eserlerinin özlü ve kuvvetli olduğunu söylüyor- lar! Fakat ben hiçbir eserini oku- | yamadım. Bu sebeple onun şöhreti hakkında söylenen sözlerin ne de receya kadar doğru olduğunu şah- sen kestiremem. Eserlerini tetkik ki, bir netice çıkarmak müm kün olsun, İsmini söylemek istemiyen bir kız talebe Halit Ziyayı renkli bir tabloya benzetirim. Ona daima uzaktan bakmalıdır! İyice yaklaşırsanız, | renkler biribirine karışır, içinde bir şey göremezsiniz. Edebiyatçı bir bayan — Halit Ziysnin roman tekniği hoşuma gider. Fakat üslubu uzun ve ağdalıdır. Son yazdığı hikâyele ri zevkle okudum. Aşkı memnu, Mavi siyah gibi romanları da bun lar gibi türkçeleştirilecek olursa, zevkle okunur sanıyorum, Zama - nmda kazandığı şöhrete herhalde lâyik bir üstat olarak kabul eği » yorum onu, Fakat eserleri bügü- nün malı olamaz. Edebiyat tarihi. mizde yeni bir devrin alemdarlarım dan olmak itibarile kıymeti bü - yüktür, Mektubu Ücretli Muallimlerin Aylıkları Okuyucularımızdan olan bir mnal- lim bize şunları yazıyor: “.— Lise ve ortu mesteplerde Üc retle çalıştırılmakta o'an muallim ve yardımcı muallimlerin aylıkları, birkaç aydanberi veri'miyor. Bu gi- bi meslek adamları cidden bi sıkımtı çekiyorlar, Ücretlerin veril memesine sebep, İstanbuldaki feret tahsisatınm bitmiş ve tediye için ye- İniden havale gelmemiş olmasıdır. Ders senesinin en mühim devresi olan bu son ayda mualümlerin işet kaygusundan âzade çal mesi için üç aydır alınamıyan lerin verilmesi hususunda alâkadar makamın ehemmiyetle nazarı dikka- tini çekmenizi rica ederim.” Sn Tarihi Kapı Tamir Edilmelidir Aksaraydan Kemal Aker yazıyor: “— Etmeydanmda Ahmediye ks- rakolu elvarmda tarihi bir bina var- dır, Bu bina, eski Yeniçeri kışlasıdır. Kışlanın kapısmdaki ketner pek ha- rap bir haldedir, hattâ tehlikeli hir vaziyettedir. Yüzlerce seyyabı» gelip tetkik ettikleri bu tarihi değsri yük- sek kapı tamir edilmelidir.” Zabıt Kâtiplerinin Maaşları Konyadan Mendi imzasiyle bir oku Yucum yazıyor: “— Buhran yıllarmı büyük bir fe- rağatle mahrumiyet içinde, günlerce uğraşarak didinerek geçinen “mah - keme zabıt kâtiplerinin maaş itibari- le sevindirilmeleri zamanı yaklaşma- dı mı? Zabıt kâtipleri, bareme göre, 10 Üstat Halit Ziya 60 yaşında ürkiye Genel Kimyagerler ©e- * miyetinin daveti üzerine An- karaya giden Üniversite kimya tale- beleri şehrimize dönmüşlerdir. Tale- beler, kömür sergisini ve Ankaranm muhtelif üniversitelerini gezmişler, seyahat çok istifadell geçmiştir. Yu- kardaki resimde kimya (talebelerini Ankara Ziraat Enstitüsü bahçesinde ziraat talebeleri ile bir arada görü - lira maaşı aslili smıfa dahildir. Bun. İların resmi devlet memuru oldukları. "na göre, müaşlirinini dörece ile arttı rılmasma imkân yok mudur?,, Zabıt kâtipleri, bareme dahil ve © Jeetvelde derece almış devlet memur- Jlarıdır. Memurin Kanunü hükümleri. ne göre her memur gibi, onların da muayyen zamanlarda muayyen terfi | derecelerini almaları icap eder. An. | cak ücretli memurlar için bittabi bu formül mevzuu hahsolamaz. Diş tabibi Bedrinin konferansı (Kadıköy Halkevi) namma, İsten- bul radyosunda (8 mâyis cumartesi akşamı saat 19,30da (Diş Hekimi Bed ri Gürsoy (Dişlerden gelen ağız ko- kusu ve diş bakımı) başlıklı mühim bir konferans verecektir, | Kimya Talebelerinin Ankara Seyahati | si Şekerciler Fiyatları Yükseltiyor! Londra, 5 (Tan) — Şeker konfe. ransı bugün bitmiştir. Yarın itilâf - name imza edilecektir. Bunun neti- cesi olarak şeker fiatlerinin yüksele ceği tahmin edilmektedir.
