29 Nisan 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 8

İ Elekrik Şirketinin Kaçakçılık lm ASTAŞ (Başı 1 incide) ra müddejumumi iddianamesini o - kudu. İddianamede, şirketin, Adalar ve Anadolu şebekesinde kullanılmak t- zere gümrüksüz olarak o memlekete ithal ettiği levazımı, Rumeli cihe - tinde kullandığı, böylece şirkete güm Tüksüz ithal müsaadesi verilen 750 bin liralık malzemeden 174,000 lira- lığınım Anadolu yakasında, 40 bin Biralığının da Rumeli yakasında kul andığı bildiriliyordu. SORGULAR Yine iddianameye göre: Şirket gef- leri, bu yolsuz hareketlerinin anla. gıldığını farkedince suç mevzuu olan malzemeyi gizlice Anadolu yakasına geçirmek istemişler, yakalanmışlar- dır. 1918 numaralı kanun mucibin - © ce muhakemeleri lâzımgelmektedir. Sonra sorgulara başlandı. Şirket| hukuk işleri müdürü türkçe bilmiyen lere tercümanlık ediyordu. İlk ola - rak B. Lâzyan sorguya çekildi ve şunları söyledi: “ — Ben bu gibi işlerle meşgul ol- mam, Bunlar kayıt dairesinin işleri- dir va onlar mesuldür. Fakat eğer haberim olsaydı tedbir alırdım. Hâkim — 1932 senesinde bu şekil do gümrük muafiyetleri için ii ta mim yapmışsınız. — Evet.. O zaman bu şekilde mz rik muafiyetleri için yeni bir ka - nun çıkmıştı. Burada gümrüksüz ge- tirilen eşyaların başka yerlerde kul- lanrldığı takdirde büyük cezalara çarptırılacağı bildiriliyordu. Bunu görünce derhal ölen direktör Hansen: | | Maddelumumi — Laz irinel — Lazyan birine Be müracaat ettim. O da bana derhal | derece imza #alâhiyetini nereden al- bir tamim yazarak şubelere gönder-| mıştır? memi bildirdi. BU TELAŞ NİÇİN? Hikim — Bu kanun suçlulara mahsus ve onları alâkadar ederdi. Siz niçin telişa düşerek böyle bir tedbire lüzum gördünüz? — Kanun büyük cezaları müstel- zimedi. Tabiatile şubelerimizi tenvir etmemiz lâzımdı. Hâkim — Şubelerinizin bu şekilde bir yanlışlık yaptığından mı korku - yordunuz? — Hayır. Böyle bir şeyden şüphe bile tamiyorum. Fakat ihtiyaten na- garı dikkati celbetmeyi lüzumlu gör dük. | Hâkim — 035 yılmda tekrar bu şe 'kilde bir tamim daha yapmışsınız? — Evet o defa da Nafın Vekâleti bize böyle bir tamimde bulunmuştu. Biz de Vekâletin bu emrini şubeleri» mize bildirdik. Şirket 932 yılma kadar muaf eşya- yı ayırt etmiyordu. İlk tamimden #onra, gümrüksüz giren eşyelar için &yrı defterler tutulmıya başlandı. Şirket defterlerini on beş sene mu- hafaza eder, Fakat ihraç bonosu ve- ya diğer evrakları üç senede bir im- ha eder. Son olarak 933 yılı sonuna kadar bu gibi evrak imha edilmiştir. DAHİLİ BİR NİZAMNAME YOKMUŞ Hâkim — Şirket muameleleri icin ahili bir telimatname veya nizam - name var mıdır? — Yoktur. — Nasıl olur?. Büyük bir Anonim Şirketin bir nizamnamesi olmaz mı? — Hayır, yoktur. Yalnız şirket ev *yelee munmelelerde imzaları buluna. çak kimseleri alâkadarlara bildirmiş- tir. YANLIŞLIK OLMUŞ — Evrakta kimlerin imzası bulun | Suçlu, muaf eşyanın, yanlış yer - mast lâzmmgeliyordu? lerde kullanılmasının Nafıa komisyo- — Birinel derece imzaya salâhi - yetli olarak dört kişi vardır. Bunlar- dan biri ölen direktör Hansens, diğer leri de tramvay şirketi direktörü Kin dorj, şirket umumi kâtibi Gurson ve ben varım. — Evrakları bu kadar kişi birden mi imzalıyordu? İ kik komisyonunun işe başlamasın a dan sonra haberdar olduğunu ve a - $ıl yolsuzlukların da kendisinin gir- kette işe başladığı 931 yılından ev « vel yapıldığını söylüyordu. sonra celse öğleden sonra saat ikiye talik edilerek tatil edild. 7 x Dünkü muhakemeden başka bir görünlüş rahât yapıldı, Ve tekrar mahkemeye devam edildi, — Hayır. Biz yalnız maaş alırız. İkramiye gihi başka paralar alma - yız. Bundan sonra suçlu Lazyanm ev. velki ifadesi okundu. Burada Laz - yan, kaçakçılık işinden ancak tah -| Bundan İKİNCİ CELSE Öğleden sonra saat ikide maznun Lazyanm sorgusuna devam edildi. Bu defa müddelumum! maznundan bazı sunller sormıya başladı. — Müdür, meclisi fareye teklif! etmişti. Kabul olundu. — Bonoları ve diğer evrakm im ha edildiklerini söylüyorsunuz. Bu âdet eskiden de var miydi , — Evet, vardı. — Şu halde listeleri olması Jâzım. | gelir. sile — İhraç bonolarının muhasebe def terlerinde kaydi vardır, Ve defter - ler de mahfuziar. — Muaf eşyanm ayri bir defter - den geçmesi icap etmez mi? — Kontrolla ben alâkadar olmu - yorum. Ancak malümet verilirse alâ kadar olurum. Çünkü her, şubenin bir şefi vardır. — Muaf olarak getirilen eşyanm evrakmı imza eder miydiniz? — Evet. Hâkim — Dava hakkında bir diye ceğiniz var mı? — Hayır. Bundan sonra şirketin baş mü - hendisi Jül Gillerinin sorgusuna ge cildi. Suçlu hâkimin şuzllerine şöy- le cevap vermiye başladı: Hâkim — Bu gibi getirilen eşya hakkımda siz mi emir veriyordunuz? — Hayır, — İhraç bonoların da görmüyor muydunuz? — Hayır, — O halde ne işle alâkadarsmız? — Projeleri tetkik ederim. İnşaat işlerine nezaret ederim. — Lazyan muaf eşyalar hakkmda tamlm vanmıs. Haberiniz var mr? — Evet, Ben de memurlara tebliğ ettim. Esasen onlar muaf eşyanın yalnız Anadolu yakasmda kullanıla cağı biliyorlardı. nunca meydana çıkarılması mesele- sini de şöyle izaha çalıştı. — Memurlar bunu buldukları va kit tetkik komisyonunun işe başla - dığını bilmiyorlardı. Hattâ biz komis yonun gümrük işlesile meşgul oldu - ğunu bile bilmiyorduk. Hakim — Şirket fazla memur is- tihdam etseydi bunları kısa bir za - manda meydana çıkarabilir miydi? — Tabii siz de bir çok evrak imza, — Evet. lamıştınız? SÖKÜLEN EŞYA — Evet, — Komisyon işe başladıktan son- BİLMİYORMUŞ! — Şirketin Anadolu yakası i çin muaf olarak getirdiği eşyaları Ru - meli tarafında kullandığını bilmiyor muydunuz? — Hayır. Bu, benim işim değildi. Ben 1930 da şirkete girdim. 1932 de yalnız muhasebe işlerine bakıyor - dum. 1933 te levazım işlerine de bak mam bildirildi. Gümrüklü gümrük - #üz eşyayı ben ayırmıyordum. Bana, gen malzeme işlerile meşgul olma, diye bildirilmişti, Muaf ve gayri mu- af eşyaları muhasebe ve levazım da- irelerinin bilmesi lizımgelir. — Siz maaşınızdan başka şirket- ten ikramiye veya kazançtan ikrami ye alıyor muydunuz? ra fabrika ve diğer yerlerdeki bazı aletleri yerlerinden söktürmüşsünüz. Bunu niçin yaptmız? — Bunun için ölen direktör Han- sens emir vermişti. Direktör bana bu | evvel bidayetinde köprü altında güm- rük resmi olmıyan bir kablo kullanıl | dığı öğrendim. Demliştir. kuk şubesile görüştüğünt ve komis- yonun da makineleri yerlerinde gör- düğünü ilâve ederek bunları yerle - rinden kaldıralım, gümrüğe de be - yanname verelim, dedi. Bundan sonra malların teslim ve tesellümü ile mesul olanlar hakkın - da bazı susller soruldu ve suçlu u - zun İzahat verdi veegümrüğü veril - miyen eşyanm Rumeli yakasında kul lanılmasmı yanlışlıkla tavsif etti ÜÇÜNCÜ CELSE Bundan sonra on beş dakika İsti- Hikim — Tesisatm yapılacağı yer itiberile gümrüklü veya gümrüksüz olduğunu anlıyabilir misiniz? Baş mühendis — Hayır. Bunlarla TAN BAŞMAKALEDEN DEVAM Bir © Olgunluk Manzarası ar (Başı 1 incide) yüz uzak durmak istemek, hiçbir şey yapamamak demektir. Halbuki biz| pek çok şey yapmıya ve kaybettiği - miz zamanı kazanmak için çabuk İ yapmıya mecburuz. Bunun için yüzde | yüz hülenliniyetle hareket edildiği ve İ icap eden her tedbir doğru bir suret- te alındığı halde ortaya çıkan yanlış neticeyi her devlet adamı, hiç sikil- madan Itiraf etmelidir. Fısıltıya fırsat vermenin zararı bakkında bu umumi esası tesbit et tikten sonra asıl münakaşaya gele: Yukarıda dediğimiz gibi, Ali Çetin. kaya, samimi kanaatlerini ve tenkit- doğrudan doğruya alâkadar mühen- disler meşgaldürler.. Hâkim — Yeni yapılacak inşaat k çin mürakabe hakkınız yok mudur? Yeni yapılacak inşast hususun da tetkikat yaparım işletme hususu- ns karışmam, — Silâhtarağa methalindeki ha -| tarzı, rejimi seven ve hareketlerinin Me hat yeni ve projeli bir inşaat mi ir? dır? Nafıa Vekiletinin tasdikine ik- tiran etmiş midir? kületin tasdikine arzedilmiştir. lanılacak malzemenin teferrüatmi ve cinsini de biliyor muydunuz? markalarmı, hayır, ediyorsunuz ? inşaat için kâfi malzeme olup olma - dığı tetkik ettiniz mi? mlhendisinin alâkadar olması zımgelirdi. dise, hâdisedön sonra gümriksüğ”eş ya kullanılması sebebini sormadınız mı? verildiğini öğrenmiştim. Bunların le| vazım servisindeki evrak tarihleri ve gümrükteki depo tarihleri malüm - dur. Bu malzeme Anadolu yakası için getirildiği için şirket gümrükte bir depo ayırmıştı. Bu malzemenin Silâhterağaya nakli yanlışlıkla ol - muştur, resim verilmiştir. Fakat bilihara de pPözite geri almmıştır. Bu malzeme kullanıldığı vakit gümrüğü verilmiş bir vaziyette hdi. bunlardan haberi olmamış mı? malzeme tasnif edilemediği için vak tinde önüne geçilememiştir. hatta mevcut muaf eşyadan başka diğer taraflarda komisyon müdafaa- sından sonra kaldırılmış eşya var mı dır? Iümatım yoktur. Varsa o direktör - den çıkmıştır. len malzeme evrakını bilâhara gör - mediniz mi? dardır. Ben ancak senede ve yahut altı seyda bir yapıdan detvelleri tet - kik ederim. Esasen muaf ve gayri muaf eşya ekseriya büyük sipariş - ler halinde toptan getirilir. altında muaf kablo kullanılıp kulla - nılmadığı hakkında sorulması söz almıştır. niz? süz kısmından kullanılmasını söyle- medim, heyetinin, kullanılan malzemenin ma | hiyeti hakkında muhakkak sarih ma- lümatları olması lâzımgeldiğini söy- lemiğtir. Yoksa bir işletme tesatı mi - — Evet.. Yeni bir tesis işidir, Ve- — Bu projeyi yaparken orada kul — Cinslerini biliyordum. Fakat — Fenni malzemeyi siz mi tesbit| — Evet., Ben sipariş ederim. Geri- servlsler alâkadar olurlar. — Silâhtarağada proje yapılırken — Bu hususla doğrudan doğruya lâ - SORMAMIŞ MI? Hâkim — Projeyi yapan mühen $ — Malzemenin gümrük resminin Malzemeyi gümrükten geçirirken Hâkim — Alâkadar mühendislerin — 1932 den evvel anbarlardaki Hâkim — Silâhtarağadaki hayal — Bu husus hakkında hiçbir ma - Hükim — Anadolu yakası için ge- — Bunlarla levazım servisi alâka Bundan sonra müddei vekili köprü için Mumaileyhe cevaben: 1936 Teşrini Hâkim — Bu emri siz mi verdi - — Evet fakat malzemenin gümrük BİLMİYORMUŞ! Hâkim — Lâzyanın ifadesinde tn| Sizin bu kablonun muaf ölüneiye kadar vermeyi Atatürk re. güzel ifade edilmiştir: bu Cümhuriyet rejiminde kökleşme- sinin düşmanıyım.,,, ate teâllük eden bir iş hakkında mü nakkaşlar #ynep neğtolunması, re- İmız bunu memnuniyetle karşılıya- —————r olup olmadığı bilmeniz lâzım gel anbara girdikten sonra fen heyeti re isi alâkadar olmaz. Bu malzeme an. cak anbar kayıtlarile belli olur çün. kü üzerlerinde hususi bir İşaretleri yoktur. altı için mi sipariş edlmiştir. Yoksa anbardan bir ihraç bonosile Mİ alın. miştar. sipariş edilmiş değidir. Anbardan almmıştır. lerini millet küretisinde ortaya koy- müş ve evvelce ayni mevkii işgal eden arkâdaşma ayni kürsüde, meselenin diğer bir zaviyeden görünüşünü ay- dmlatmak ve hareketini müdafaa et- mek imkânmı böylece hazırlamıştır. Recep Pekerin tenkidi karşılayış hesabını vermeyi tabii bir vazife bi- len bir devlet adamma © yakışacak tarzdadır. Recep Pekerinşu sözü ruhlarda iz bırakacaktır “Yaptığımız işlerin o muhasebesini) minin yilksek şeref ve namus borcu olarak söz vermiş İnsanlarız.,, Rejimin temeltaşı olması lâzım ge- 37 len esaslardan biri de şu sözlerle pek “İşlerin incelenmesindeki mahzuru irtbas edecek bir yâran zihniyetinin Münakaşanm asıl mevzuu hakkm- da her okuyı u istediği kanaate va- rabilir, Çünkü her iki tarafm #öyle- dikleri aynen ortaya konulmuştur. Kanaat ifade eden sözlerin açık bir surette söylenmesi ve umumi menfa- jim hesebma bir olgunluk alâmetidir. Hiç şüphe etmiyoruz ki okuyucuları- caklardır. Bu milnakaşanm ve burun aynen neğrinin delâlet ettiği mâna şudur ki Türk rejimi, kendini perhize ve ba- kırıma muhtaç bir hasta nddetmiyor Hüsnüniyete dayanmak ve müsbet ol» mak şartiyle serbest münakaşaları hoş görebilmek, bir hükümet için en açık bir sağlık ve kuvvet alâmetidir. Ahmet Emin YALMAN mez mi? — Bilmiyorum. Çünkü malzeme Hâkim — Bir kablo hususi köprü — Köprü için sureti mabsusada Burada milddej vekil! söz alarak sizce, Adana hattı için sipariş edil . mis olduğu malümdur. Demiştir, Saat 7 ye geldiği için mahkeme 7 mayıs saat ona YENİ, Mİ 20.4-937 BAHAR MÜSABAKAMIZ Resim No. 7 Bu resim şu on türküden hangisine aittir? / 4 — Adalar sahilinde bekliyorum Yarim seni serlan istiyorum 10 — Bahçelerde aşlama Aşlamayı taşlama 18 — Çayırda buldum seni Ellere vermem seni 30 — Karsıda Kürt evleri Yayılmış develeri 36 — Oğlan yaylı kız yaylı Ben dayanamam gayrı 7 — Oturmus kumar oynar Ciğerimin köşesi 44 — Suya İner tavşanlar Yine oldu aksamlar 20 — Ezirginda bir kuş var Kanadında gümüş var İkimizi bir odaya koysalar Diyarbekir «Irak 28 Tren İrtibatı hattı ile birleştirlimesi istenen Irak hâtttrile birleştirilmesi iterlen Irak demiryollarnın Diyardbekir hattına nereden bağlanması muvafık olacağı İve takip edeceği yollar hakkında 1. rak mühendislerile görüşmek için E- raka giden Nafia Vekâleti inşaat da- iresi rels muavini Bay Ferdi Elâziz inşaat mühendisi Bay Abbas Bağ- datta daha bir müddet kalacak (ve temaslara devam edeceklerdir. ZAYİ — 207 sicil numerolu şoför ehliyetnamemi kaybettim, Yenisini er amam zayiin hükmü yok- tur, Abdi Nur İstanbul asliye üçüncü hukuk mah İkemesinden: Coya Kohen tarafımdan kocası Beyoğlunda Altıncıdaire civa- rında Şimal sokak 6 numarada mu- kim Aron İzak Kohen aleyhine mah- kememizin 937-472 No. lı dosyasile İkame olunan boşanma davasından dolayı: Müddeinleyhe berayı tebliğ! gönderilen istida sureti ikametgâhı- nın meçhuliyetinden bahisle bilâ teb- liğ inde edilmekle olbapta mahkeme- ce verilen karar dairesinde İstida su- reti mahkeme divanhanesine talik e- dilmiş olduğundan müddelaleyh A- ron İzak Kohenin bir ay zarfında mlracaatle mezkür istida suretini tebellüğ etmesi lüzumu ilân olu- nur, (32177) Türkiye birinci Terazi Fabrikası za Mamulâtmı La Markaya dikkat A ) tereih "ediniz Mukavemeti ve zarafeti emsalsizdir. taklitlerinden sakınınız Toptan satış Deposu: İstanbul Tahtakale No, 68 Tel: 22269 üstümüze altın kilit yanal 46 — Telgrafın telleri Pamuk gibi elleri ya , (Bahar Müsabakası İKUPONU:7 , ) Bu kuponları kesip | . saklayınız NER CEHALET Kadınları: ihtiyarlatır cevherini uya” 4 ve her ne yaşta olsaniz gü “ zel ve genç bir ten temin ediniz. Ulamuzi terütaze tutan bu kıymet li Biocel cevheridir, Fakat, kederi ve düşünceler Biocel'i kuruttuklü” cihetle 10 kadında 7 si mevcut ne 5. görünürler, nizi; genç hayvanlarda gizi cilt hüceyratı merkezinden istihssl 9 dilmiş taze ve saf Biocel De besle” niz. Bu şayanı hayret cilt unsuru tabi ihtiyat Biocelinizi o uyandıracak - buruşukluklar, çizgiler, siyah bei © ler - gibi yaşlılığın alâmetlerindi” kendi kendine kurtaracak, hakiki 9 devamlı bir gençlik temin edecek” Biocel cevherini haiz yalnız bir unsuru yardır. O da, penbe rengi” deki Tokalon kremidir. Hemen bu # şam yatmazdan evel tatbik sabah ta beyaz rengindeki Tokal0” kremini kullanınız. 72 yaşların ki kadmlarda bile buruşukluklar 19” il olmuş, 40 yaşlarındaki yi cak 25 yaşmda görünmüş ve kızlar ise hiç bir vakit ve cazip bir güzellikte bir tene gi olmus. olurlar, siz de Tokalon ni kullanmız. Binlerce kadınlar | omnun kalaeniasınız. 7 AA AE Zührevi ve cild hastalıkla ». Hayri Ömel İğleden sonra Beyoğlu Ağaca” xarşısmda No. 313 Telefon“ ae