15 Nisan 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3
«4.937 Çünkü Böyle İstemiş Hükümet Kuvvetleri Sevil ve Kadiksi Tehdit Ediyor Leon, een, DEÇFAN) — Avam Kamaranşinia mübelefikin, BİRE balefe, ih için verdiği teklif bu tiny teslim etmekten Aciz eğ v miş Sösterdiğini anlatmıştır. Sanayiimiz İçin Yeni Hükümler Çok Şümullü Bir Lâyiha Hazırlandı çekara, 14 (Tan muhabirinden) —| Ru; kolay, Türk sanayfine ew büyük «Yükları temin eden ve ona azami Yiha Mikânlarını veren yeni bir 1â- derili lamalar Başvekilete al Yunan proje ile, ekdek “Seneler Kanunlarmın sanayi mü yaz y, kuracaklar için tanıdığı im dir, © Muafiyetler genişletilmekte ön. Yüniz için ekileti Veni yihada sana ya RR toyvu la iktifa etmemiş; ayni za - Bang tiz Onu şiddetli bir mürakabe al- Matleri için Hüzumlu görmüş atmayı da memleketin yüksek Kanunun niçin hazırlandığını İ rt ğını izah ay, shsbi mucibede iç ve dış ba'- Mi an takip edegeldiğimiz tica - z in ve bugünkü ihtiyaç G4, Sanayi müesseseleri üzerin yüz çe Bimayesini zaruri kıldığı Vik Bakla mektedir. Sanayii teş - eta da çıkarılmış olan kanun- ba rn bütün zeyilleri yeni pro Wi yn dahilindedir. Binaena- inn Yiha kanun halinde çıktık tn ca rleri mer'iyetten kal - e #vvelâ kurulacak o - iin, aYlİR ham maddelerini ko - Ve cüz olarak temin edecek » Memek, ili | R et dahilinde yetişen ham lek, |; Yar mamul ve mamul ha m için kurulan epdüstriye, Böyten; wafiyetleri tanmmaktadır. Von, e bu endüstrinin elektrifikas Mlecek akalarında tekâsüfü temin Yük bir © UCUZ enerji davasında bil m atılmış olacaktır. Almanya İtalyayı Bırakıyor Mina Jİ (AA) — Star gazetesi Yasi Muhabiri bildiriyor; iş ti Sanıldığına göre B. Hit - ma adı ndan harici siyasette yapıl - Ya ile Silen değişiklikler, Alman. ie i mp Kaya 4 ” z aş bime bildirdiğimiz veçhile, ! i İki »,, Fölleri, Sovyet generalleri mag llet arasında bir ittifak Son, müzakere ötmişlerdir. tat aa nlarda İtalyanm askert kud daki ii fikri mühim surette ğ tler, Alman generalleri. temayi Mi Dİ takibe daha ziyadı iğ ini Pek Sörünmektedir. B. Hitler, | Yakmaz Kü Pam det Sovyet aleyhtarı , bir nihayet verecek. Yin nete karşı şiddetli hücumlarda bulunmuş ve amele , Basklara satılmış olan gıda maddelerini yerine âciz kaldığını ileri sürerek hükümetin son derece ri müşkül bir vaz İtalya gün müzakere olunmuştur. Mu- Hükümet namma dahiliye nazır! söz alarak, Bilbao suların torpillen- miş olduğunu, bu yüzden gemilerin © raya gitmelerinin tehlikeli sayıldığını, | torplilenen yerleri zorlamanın müda- hale telâkki edileceğini, yoksa İngi- liz zırhlilarmın İspanyada her müs tahkem yeri zorlamağa muktedir ol- duğunu anlatmış, daha sonra ticsret gemilerine müdahale etmemek 'çin General Franko nezdinde teşebbüsler yapıldığı söylemiştir. ADEMİ MÜDAHALEYE HUCUM | EDİLDİ Daha sonra muhalefet namma b - berallerden Sir Arşibald Sinkler söz söylemiş, ve ademi müdahalenin te - sirsizliğinden, İngiltere ve Fransanın ademi müdahaleye riayet gösterme: lerine mukabil İtalya ile Almanyanın buna ehemmiyet vremeğiklerini İzah ederek şirtdiki ademi müdahaleyi, #- demi müdahale saymağa imkân bu - hunmadığını anlatmış, ve satılan gıda maddelerinin her ns pahasına olursa olsun yerine gönderilmesi Tâzım gel-! diğini İâve etmistir. FRANKO ORDUDAN UZAKLA- ŞIYOR Bilhassa Berlin ve Roma mahafi - inden sızan bir takım şaylalara göre General Franko, askeri harekâtın i- daresini terketmek Üzeredir. e Bir Fransız gazetesine göre İtalya, Gene ral Polanın askeri harekâtı ele alma: sı lehindedir. Bir habere göre, Gene. ral Franko asi İspanyanın ecnebi dev. etlerle münasebetlerini idare ile meg gul olacaktır, HARP VAZİYETİ Sonhaberlere göre Bilbioda cüm - huriyetçiler iki mühim mevzi isgal etmişlerdir. Asiler ise, Bilbaoya yak- laşacak yabancı gemileri batıracakla- rını bir kere daha ihtar etmişlerdir. İspanyanın cerubunda hükümetin Portekiz hududundan 70 mil mesafe. de olduğu bildirilmektedir. Hükfime. tin bu hanekâtten hedefi Kadiks ile Sevilin rieat hattmı kesmek ve âsile. iyete düşürmekte «İri dir, Montröde il iyi netice | ontröden gelen haberlere gö. re, Mısırdaki kapitülâsyon. ları ilga için toplanan konferans ilk İyi netleeyi vermiştir. Konferansm dünkü celsesinde Misir hükümeti tarafından takdim olunan projenin ilk maddesi kabul olunmuştur. Bu maddeye göre, bütün alâkadar dey. letler Mısırda kapitülâsyonların der. hal ilgasını kabul etmektedirler, Bu suretle Mısırda kapitülâsyon rejimi. nin ortadan kaldırılması, bütün me. deniyet dünyası tarafmdan kabul edilmiş oluyor. Zaten Mısır gibi me- deni bir devletin medeni devletler tarafından daha başka türlü karşı lanmasma İmkân tasavvur oluna - mazdı. Merhum Hidiv İsmail Paşa yarım asırdan faazla bir zaman ön- <e Mısırın Avrupadan bir parça ol- duğunu söylemiş ve onun bu sözlü umumiyetle saygı ile karşılanmıştı. Misrrm bugünkti medeni seviyesi ise © zamanki seviyesi ile krvas kabul etmiyecek derecede yükselmiştir. Böyle bir muhitte kapitülâsyon gi- bi köhne bir müessesenin yaşaması, birtakım gayri tabii şerait yüzün- | Isyan Lideri | SON HABERLER FRANKO ORDUDAN AYRILIYOR Hindistanda Âsilere Karşı 30,000 Kişilik Veziristan isyanının lideri İpi Fakiri şe — SOVYET BUYUK ELÇİSİ ANKARAYA DÖNDÜ Ankara, 14 (TAN) — Birkaç ay - danberi mezunen memleketinde bü - lunan Sovyet büyük elçisi Kara Han bugün şehrimize dönmüştür. A va — aa ama — EE miş, fakat Kasa del Kanpodan muha- rebe şiddetli olmuştur. Asiler, bütün taarruzları püskürttüklerini iddia edi yorlar, Cümhuriyetçiler Karabonçel- de yüz ev işgal etmislerdir. Bilhassa Hueska bölgesinde şiddetli muhare - beler olmuştur. İki âsi geminin Barselona — Va - lensiya yolunu bombardıman ettikle bildiriliyor. Yine Asitler, şimalde 3 xi bin hükümetçiyi #irara mecbür ettik- Madritte nisbeten sükün içinde geç | terini söylüyorlar. YAZAN: ÖMER dendi. İngiltere ile Mısır arasında, Mısır istiklâlini tanıyan muahe - denin imzası, bu gayri tabli şeraiti ortadan kaldırmış ve Mısırm siya- si istiklâli, iktisadi, mali ve mdli is fdülini kazanmasına sıra gelmiş- tir. M ısırlılar, İstiklâl ve hürriyet - leri uğrunda yarım asırdan fazla savaşmış ve bu uğurda hiç bir fedakârlıktan geri kalmamısis?- dır. Hürriyet ve istiklâlleri uğurun- da her fedakârlığı göze alan Mısır- lıların kör ,topal bir istiklâl ile ka” naat etmeleri beklenemezdi. Onun için İngiltere — Mısır munhedesinin İmzalanması ve tasdik edilmesi Ü- zerine Mısır hükümeti kapitülüs - yonların ilgası, memleketi hakiki ve tam istikbale kavuşturmak için ha- zırlanmış ve Montrö konferansını toplamak için tesebbüslerde bulun- muştu. Bugün Montrö konferansı, Bir Kuvvet Londra, 14 (TAN) — Hindistanm şimali garbi hududundaki Veziristanda isyan etmiş olan kabile şeflerinden İpi Fakirine karşı hükümet tarafından yeni Buraya karşı sevkolunan kuvvetle: re karşı yeni harekât başlamak üzeredir. Diğer taraftan Hindistan milliyet- perverlerinin ekseriyet kazandıkları ülkelerde İş başıma geçmemek yüzün- den hâsıl olan buhranın halli için de çareler aranıyor. Lord Lothian, vali le rile nazırlar arasında ihtilâf çık - tıkça fevkalâde salâhiyetlerin tatbi- ki yerine umumi seçimin yenilenme - sini teklif etmiştir. Bu teklif OHint milliyetperverleri tarafından kabul olunmuştur. Teklif İngiltere tarafm- dan da kabul olundüğu takdirde ihti lâf bertaraf edilecektir, Gandi gelecek cuma günl Bombay da toplanacak olan milli kongre ida re heyetinde buhranı bertaraf ede - cek tekliflerde bulunacaktır, Mili kongre reisi Nehru, Lord Lot bian'm teklifini kabul edeceğini söy temiştir. | Papa İle i Hitler i. Bozuştu Berlin, 14 (A.A.) — Almanya ta rafından Vatikana verilen notada, Pa- İpanm son zamanlarda tamim edilen mektubunün Alman işlerine bir mü - dahale mahiyetinde telâkki edildiği #ikredilmektedir. İyi haber alan mahfellere göre, notada papanm yalnız Almanyanm dahili işlerini tenkit etmekle kalmıya- rak dünya efkârı umumiyesini Alman yaya kargı umumi bir cephe teşkil etmeğe devet etmesi, Alman hüküme tinin hayretini mucip olduğu kayde- dilmektedir. Bulgaristan Lândrosu İdam Edildi Sofya, 14 (A.A.) — Bulgaristanm Landrosu ismi verilen katil Kirç Veno, bu sabah Sofya hapisanesinde (idam edilmiştir. 17 sene evvel, bir - | çok cinayetlerden dolayı milebbet ha- pis cezasma mahküm edilen katil, birkaç ay evvel affedilerek serbest bırakılmıştı. / Hapisten çıkar çıkmaz, iki ihtiyarı öldüren Veno, tekrar idama mahküm edilmiştir. RIZA DOĞRUL sie ilk adımda Mısırın hakkını tanımış ve prensip olarak onların var gg Bu ilk iyi neticeden dolayı Mastrr tebrik etmek gerektir. Atılacaak ikinci adım intikal dev- Tini, bu devrin ne kadar devam ede- ceğini kararlaştırmaktır. Mısır hükümeti, intikal devri için de tedbir aldığı için konferansın İ- kinci adımı da muvaffakıyetle at- ması beklenmektedir. Belki bu ikin- ci adım, birinci adım derecesinde süratle atılmıyacaktır. Çünkü bu sırada bir çok teferriint ile meşgul olmak icap edecektir. Fakat konfe. ransm bu Ikinci merhaleyi miihim bir pürüzle karşılaşmadan atması beklenir. Bizim dilediğimiz Montrö kanfe- ransımm başladığı İyi ve hayırlı e seri kolay kolay, rahat rahat ta - mamlamasıdır. İ muhtelif teşkilâtlarma ancak komi. sonra, bildirilmesi kararlaştırılmıştır. Yakm bir celsede müzakerelere de - yahatine devam etmekte bulunan kral dün eski Olimpiyayı ziyaret etmiştir. HİNDİSTAN BUHRANI ELE Allah Selâmet Versin! Vaktiyle Çarlık zamanmda, zanne- derim Tifliste (Molla Nasrettin) is - minde Türkçe bir mizahı gazetesi çi- | kardı. Bu gazete kalitesi O ve espri İ kuvveti itibariyle dünyanın en mu- vaffak gazetelerinden biri idi Hâlâ hatırlarım: Bu gametenin nüshala » rından birinde bir karikatür gör- müştüm. Adem peygamber asırlardan 6on- ra yer yüzline dönmek hevesine ka - pılıyor ve dünyaya avdet ediyor. Av- rupa ve Amerikalıları gördüğü za « man tanıyamıyor; Fakat Asyanm Türkistan, Bülücistan, Afganistan ve civarı yerlerindeki halkı görünce: İşte benim öz evlâtlarım, ap Gönderildi hareketler hazırlanlmaktadır. r 30,000 kişiye varmıştır. Faki- Dün tramvayla Galatanım Topçu- lar caddesinden geçerken belki de Çin Türkistanmdan gelmiş, bizim es- kiden Buharalı dediğimiz bir takım Orta Asyalı hacılar gördüm. Bir ka» o pının önüne çömelmiş gelen geçeni seyrediyorlardı. Derhal, (Molla Nes- rettin) gazetesinde gördüğüm kari- katür gözümde canlandı. Aşağı yu- karı yirmi sene evvel gördüğümü zannettiğim bu karikatürde nasıl Adem Aleyhisselâm Orta Asyalı evlâtlarmı değişmemiş bulduysa, ben de çocukluğumdanberi İstanbul dan geçtiklerini gördüğüm bu ha- cıları hiç değişmemiş, yine mor kadife takke, boğum boğum dikişli, pamuklu hirka ve meşinden çizme- leriyle buldum. Ne bakışlarında, ne İde çakışlarmda bir değişiklik göre - | medim. Bizim Orta Asyada vukua geldiğini sandığımız İçtimai hüdise- ler, yel, kayadan ne alırsa, bunlar. İdan onu alıp üstlerinden geçmiş. | Bu minasebetle size bu hacılar hakkında bir fıkra anlatayım: Meşrutiyetin İlk senelerinde mi, yoksa meşrutiyetten evvel mi iyice kestiremiyorum, Hülâsa yirmi bes, otuz sene kadar evvel yine Hicaza İ gitmek üzere bir grup hacı İstanbu- la gelmiş. O devirde Hicaza gidenler, hele İstanbul tarikini ihtiyar edenler çoktu. İstanbulda bir vapur veya « 0 28- man pekte organize olmamasma rağmen - bir seyahat acentesi ba hacılara delâlet eder, onları Ciddeyo veya Şam tarikiyle gideceklerse Bey» ruta kadar sevkederdi. Bunlarm ç0- ğu ömürlerinde deniz görmemiş a « damlar olduğundan deniz yolenluğu- nu pek sevmez ve hattâ deniz seya- hatlerinde hastalanırlardı, Onun için mümkün olduğu kadar denizsiz hacca gitmeyi tercih ederlerdi, Bir gözlacik herif bunlarm bu 7a- İ afını bildiği için yanlarma sokulup | kendilerini karadan hacca gönderme yi teklif etmiş, biçareler de kabul et- mişler, Beherinden o zamanm para- siyle onar, on beser aitm aldıktan sonra hepsini Galatada tünele getir. mis, ellerine birer birer bilet verip turnikeden geçirtmiş: — Allah selâmet versin! İnşallah Afiyetle dönersiniz. Hepimize yâ nasip! Diyerek uzaklaşmış, Adamea- Zılar hacca gidiyoruz diye tünele binmişler. İki dakika sonra Beyoğlu» na varmıslar; Lâkin ara istasyonu diye çıkmamışlar. Tünel tekrar dol muş, bunlar tekrar aşağı inmisler, fakat yine çıkmamışlar, Çünkü Hi- caza bu kadar çabuk varılmıyacse Zını tabii tahmin ediyorlarmış, Ni- bayet bu uzun huırkal adam- lar tünel arabasında bir aşağı bir yukarı inip çıktıklarmı gören kon « düktörler, hacıları Beyoğlunda indir. mek isteyince berikiler dayanmıslar: — Biz on beş altın verdik. Hicazâ gideceğiz. Ne diye bizi ara istasyo- nunda indiriyorsunuz? Demişlerse de tabii Hicaza değil karakola git - misler, Şimdi de böyle yanlış trene binip tünel geçenler yok değildir. Lâkin onlarınki bile bile lâdes! Trenin Hi caza gitmediğini kendileri bilir de hariçtekilere öyle görünürler. Bu da ayrı bir dalgadır! Hint Milli Kongresi Reisi Nehru Fransada Komünistler Sosyalistler Birleşme İçin Görüşmeler Başladı Paris, 14 (A.A) — Dün aksam sosyalist ve komünist fırkaları, bir- leşme komisyonunda ilk teması yap mışlardır. Sosyalistlerin teklifi üzeri- ne birleşme programının, iki fırkanm yonda esas noktalar ve bilhassa müs takbel fırkanın muhtariyeti ve enter- rasyonale girmeğe muvaffak mesele- leri hakkımda bir itilâf hâsıl olduktan / vam edilecektir. YUNAN KRALININ MORA SEYAHATİ Atina, 14 (Hususi) — Morada se- Şimdilik bu emmateler işin en İ- Yi şerait içinde başarılacağını gös- terdiği için bunu sevinç İle karşıla- maktayız. indistan milliyetperverlerinin ekseriyet kazandıkları ülke- lerde, valilerin müstesna salâhiyet- lerinden vazgeçmemeleri yüzünden iş başına gelmemeleri üzerine Hin- distanda başgösteren buhran daha müsalt safhaya girmek üzeredir. Buhran, hükümet İle vali arasında ihtilâf çıktığı zaman ihtilâfın müs- tesna tedbirlerle halledilmesini di- Beli lemekten ileri gelmektedir. Buna karşı Lord Lothlan, böyle bir ihti. Mf çıktığı takdirde umumi seçimin Bulgaristanda yenilenmesini teklif etmiş bulunu - Ordu Bayramı yor. Bu teklif Hindistan milliyet - perverleri'tarafmdan münasip gö- | Sofya, 14 (TAN) — Bulgar ordu. rilmekte ve İngiltereninn bunu ka- |sunun 6 mayıs bayramında, alaylara bul etmesi beklenmektedir. İyeni sancaklar verilecektir. Bu mü- Teklif, İngiltere tarafmdan kabul | nasebetle o gün burada ve diğer #8 olunduğu takditğe buhran bertaraf | hirlerde büyük askerf resmi geçitler edilecektir. yapılacaktır.
