12 Eylül 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5
Mz 12-9. 986 TAN Gündelik gazete Başmuharriri Ahmet Emin Yalman Tan'ın hedefit Haberde, fikirde, herşeyde temiz, dürüst, samimi kariin gazetesi olmaya Römahiyanıti vaziyeti ümmi si şk alaz Romanyada Titüleskonun Harici « ye Nezaretinden atılması herkeste Ye her tarafta şu intiba doğurmuş » tu: Romanya hükümeti Kral tesiri. le, Almanyanın nüfuzu altına giriyor. Dahilde Faşist bir diktatöryaya doğ: Tu kayıyor ve hatiçte Küçük Antant lâ, Balkan Antantından ayrılarak Al man grupuna iltihaka hazırlâniyor, Yüğoslavya Başvekilinin Bükreş Seyahati bu yanlış zehabı çabuk dü- zeltti, İki memleket Başvekilleri eski dostluk bağlarını o kuvvetlendirdiler:; birçok yeni anlaşmalar yaptılar. Bun lar arasmda bilhâssa Romanyann Yugoslaryaya petrol vermesi, ve Tu- ha üserine yeni bir köprü Yaptır - Mmasi hakkındaki âtlaşma, siyasi ve askeri bakımdan büyük bir ehemmi. yeti haizdir. Bu hâdisederi anlıyoruz ki, Roman- yüdaki kabine değişikliği daha ziya- Tataresku kabinesi öteden beri ge-| tek sağ ve gerek sol partiler tarafın- dan hücuma uğrar, Sağcılar onu Sov. yet Rusya ile ittifak yaptığından do- layı beğenmezler. Solcular da dahikle Faşist unsürlürıma yüz vermekle İtti- ham ederler, Tatarenku bu iki hücü- Mü da susturmak ihtiyacı karşısın - da kabinede iki nazırı değiştirdi. Da- hiliye Nazırı Yankules'i kabineden çıkarmak suretile soltuları, Titiileska, yu çıkarmak tarikiyle de sağcılar memnun etmeğe çalıştı. ş Şimdiki hâlde vaziyet bunu riyor, * Bölşevizm düşmatlığı Alman Nazi Partisi her sene Nü. temberg'de umumi bir toplantı ya « par, Bü toplânti büylik hümayişlere ve ördünün geğit resimlerine vesile ve « rir. Yüzbinlerce halk İtem Führeri dinlemek, hem de partisinin faaliyet ve küsürlarini öğrenmek fırsatını bu tar. Hitlet büyük sözler söylemeğe, bü- Yük İşler vadetmeğe, ve emiri vâkiler yapmağa alışmış bir İlderdir. Mer se- Beki toplantıda halka yeni bir müjde vermiştir. Halkım heyecan ve alâka- Mh arttirmâk iğih bu darbelere ihti: zerinde durdu: Bunlardan mühim ©- İanı Almanyanın müstemleke isteme si ve Bolşeviklere karşı açıktan açı- ğn cephe almasıdır. Hitler beyanna- mesinde mistemleke meselesinde işa Yet elmekle iltifa ödiyor, fükat Bol #övik düşmanlığı üzerinde srarin du- Füyor, Almanya, yer yüzündeki Böl - bevikiiği kaldırmak için yaratılmış Bibidir. Kayser gibi, o da dünyada İlâ- hi bir misyonla muvazzaftır, Memle: ket içinde komünizmi susturduğu gi: bi, deştırda da Bolşevizmi yıkacaktır. Cihan harbinden sora herhangi Dİ devlet üklüiiin bü tarzda beya! hâl bir sebabi harp telâkki edilehi- lirdi, Bugün Hitlerin bu beyanatma. Sovyetler muazzam manevralarla ©8- Yap veriyorlar, Kocaman bir orduyu tayyare ile düşman cephesinin arkası ta nakledebilecek kabiliyette oldukin Phi gösteriyor, ve Hitlere tehlikeyi Utar ediyorlar, » İlik yalnız halkın heyecanmı arttır. “Mağa yarayan bir nimayişten ibaret #örünüyor. Yalnız. bize Alman siya Örta Avrupa ve Balkanlarda | akip ettiği, istikameti göstermeğe, Püryör, TAN $' ammmızız Bizim yaramazlar | | (Farı konuşmaları) GELMEDİ ? za Komşumuz Suriyeye istiklâl veren muahe- denin mahiyeti nedir ' NEDENSACABAİ Pp DİKKAY ETİN Mİ peak DÜN Cemi. Buük AKŞAM Hö8A ONLARK MERTEBE YEMEĞE DAVE TLİ İbi, BUAK$ŞAM veEMEcE BAĞIRSANIZA ANNE HOCA HANIMI, ve Suriyeye neler temin etmektedir ? ön telgraflar Fransa ile Süriye arasında çoktanberi beklenen mua- hedenin imzalandiğini bil- diriyor. Suriye, cenup hududunda kölüşu- müz oldukları bağka aatrlarca bö- faber yaşadığımız Için inükedde Patı bizi yakından alâkadar eder, Suriyede yaşıyan mühim bir Türk kütlesi bülünması ise bü alâkayt kat kat arttıran ve câhlandıran bir amildir. Muahede ve askeri mukavele uriye ile Fransa arasmda im- Ss zalânan dostluk ve ittifak muâhedesi Fransanın Suriyedeki mandasına hihayet verdiktei baş- ka Suriyeye tam bir mühtariyat te. min etmektedir. Yülnit bu #üh- tariyet çaskeri bir mükâvelerin ahkâmına tâbidir ve bü âskeri mukavele Fransanın Dürzüler da- ğinda ve Latakyada #Bkeri kuv- vetlet bülundurmâsin!, Surlyâde iki hava üssürün Fransaya âit olmas sini, Süriya ördutunul Fransiz #a- bitleri tarafımdan © yetiştirilmesi: ni, ve İki ordunun ayni silâblafla teçhiz olunmasını kabul etmekte- dir. Muâhöde “iizalanmış olmakla berâber kanuhilyat Kesbetmesi için Süriyâde ümumi ihtihabat #etice- sinde iş başina getirilecek tâm 88- Jâhiyetli bir hükümet târafından kat'i surette imzalanması icâp et: eşi Imzalatlân vesika an ük 6 zaman tim bir hukikt değe: fi siz ölâcaği Için Sütiyede pek İY yakında umumi seçim yapılacak, yeni bir hükümet seçilerök iş ba- gina getirilecektir. Muahedenin hulâsast uahede 9 maddeden müteşek- kildir. Askeri mukavele on- dan ayrıdır. Bunlara bağlı olan protokollar ve zeyiller vardır. Asıl muahede, 1930 da yapılan İngiltere « İrak munhedesini ör nek tutmuş ve pek cüz'i farklarla bu muaheğeyi kopye etmiştir. Birinci oOmadde (O muahedenin “dostluk ve ittifak” muahedesi ol- duğunu tarif ediyor. Iki memlek: arasmda daiini dostluk dövain ede- cek ve siki ittifak münasebetleri temin (edilecektir. e Müahedenin müddeti 25 senedir. Muahede Su- riyenin tam muhtariyetini tanı- makta ve manda salâbiyetİdrii Suriye hükümetihe devretmekte - dir. Fransa, Suriyenin Milletlef Cöhmiyetine nâimzetliğine mlizalie- ret etmeyi vadediyor. Sütiyenin yabâner memleketlere le Münasebetlerine a't olan mad- deler, Ingiltere * İrak muahedesis nin Mâddelerindön farksızdır. Bü mâddölere göre Süriyenin hârldi münasebetlerini alâkadar eden hü: süslâfda iki tâFAf biribirile tam müşaverelerde bülunacak, bilhas- sa Suriyenin vağiyeti yabancı bif devlöt tarafından tehdit olunduğu takdirde bu müşüvereye azami ehemmiyet verilecektir. Suriye bir tecavüze uğradığı takdirde iki tas Faf biribirine yardım ölimeği taah- büt #tMâktedirler. Sutiyenin müdafaası üriye müdafaasmın müsteks bel teşkilât ile Frihâinin Tarihi Dedikodu ŞARKLILARIN GARİP İTİKATLARI arklar birtakım itiba. İarı vardır. Bu ifikatların nereden geldiği belli değildir Garip itikâtlari neşredenler ara- sında büyük adamlar da gelmiş- tir. Büyük adaiilar garip iti katları hem meğretmişler, ham dö ihanmışlardır. Hele Kâdin” larda bu ilikâtların bin bir çişi- di bulur. o Mösöld, öuharteği ğünü tirhak kesilmez, âalı günü yeni bir işe bağlanmaz, Bati iti- Katlar onlarda kasun hükmüne geçmiştir. Büzi övlör vörder ii sahipleri sik mk ölür. Bina bönzer hâdi- #ölerde bu evler mimlenir, Ve hiç kimse bu evi almak istemez. Bükük Röşil Padâ #ahanında da buna benzer fuhaf bir tea öl. Büyük Reşit Paşa, Emir. gündü, güzel bir Yüldü oturut- du. Fakat bir kışlık yer İödaHik etmek icap etti; Aksaray öle Şöhsadebaşı arasındaki yoltüğtü Sölim Paşa konağını almaya tö- #öbbüs etti. Bumu Şerif Abili: İN Paşa duyhü. Hönei Reğit Paşanın yanma gitti: «... Efendim, Sölirü Püğü Kö hağım almakla hata ediyorsu- Mus; sizi sever vö feldketten ökirgerim. Selim Büşa Konağı #eğ'umdur. Onu satihâlmaktar Jerayat buyurunuz.” Reşit Paşa soğukkanlılıkla şu mukabelöde bulundu: “.— Merak etmeyiniz, Şefij Paşa Hazretleri! Ben köhağı hanımefendinin namına yuzdırü- düğrm” Abdurrahman Âdil EREN ——— Sutiy&deki kuvvetlerinin e vaziyeti âskeri mukavelede imevpuuahs ö- »İüyor. Fransa Süriye hükümeti: nin Hakimiyetini ihlâli ötmemek şartile Dürzüler odağinda ve Le- takyada müsellâh kuvvetlör bü - lundurmayı tömin ediyor. Bündan Başka Suriyedeki Oiki havâ üssü Fratsa hâva kuvvetleri tarafından kullanılacaktır. Süriye, lüzüm RA: sıl olduğu şaman demifyollarını ve Raif yöllarıni Fransiz kuvvetlös Finin emrine müheyya kilmAğı ve manlarını Frânsiz zırhlılarina â- ik Bulundurmağı kabul ötmekte. dir. Suriye ordusu Ss uriye ordusu bif piyade firk&- #mdan, bir #üvafi Alaym: din ve bunlara yardim edecek küvvetlerden teşekkli o edecektir. Fransiz askeri mürebbilari (yeti otdüyu yetiştirecek, ve ordu müm- kilifi mettehe Fransız ordusu tarâs fından kullanılan Allâh ve mühim: Mat ile teçhiz ölünücâktir. Ekâalliyetlör meselesi üriye ile Fransa Arasında ya: Ss pılan müzakereleri efina ik noktası Dürzüler ile Latakyas daki Alevilere aittir. Muahede ah- kâmma göre Dürzüler ile Alevi. Vefe, Milletler Cemiyetinin tavsiye: Yerina uygun bir “Mdaröi mahsi: #&” temin olümacaktir. Buralar: düki idare, İskenderöh sancağında” ki idareye benziyecek, yalnız bir- takım ehemmiyetsiz tadilâta uğrı- yacaktır. Fransa ile Sufiye arasındaki diplomatik münasebetler de İngil- tere ila İrik arasindaki münase- betlerin tıpkrsi olağaktir. Fransa Şamâ bir büyük elçi göhdertdök ve bu büyük elçinin halefleri, diplo- matik korda birinci mevkii hâiz 0- lacâklardır. Suriye hükümeti Pas riste bir orta elçi ile temsil olu- nâcaktır, | Prünes İle Suriye arterde İm- zalalani üâftedenin hulâas ettiği- miz âhkâmi, oSuriyelilârin fisler | kazandıklarini vuzuh fl göster - mektedir. » Muahede neler temin ediyor ötiyaliler dahili gstikdkiterini Ss İtatanımış, Mandâdan Kurtul ; müş, mit hayatlarinin mükaddö- | #âtii ele geçirmiş bulünüyorlar. Suriyenin milli vahdetini ââğ- lamlâmak, kültür hayatımı ilerlet- mek; memleket kaynaklarmı İşlet mek bundan böyle Sürlyelilere aittir. Suriyenin Fransa ile ittifa- kı onun, Suriyeye göz diken her- hangi bir yabancı devlet tarafins dan taciz olunmasma karşı sağ- İam bit engel teşkil eder. Suriye- nin yavaş yavaş vücüde getireceği Ordu da milli müdafâa için bir te rüsl teşkli edecektir. Födakârlikların semeresi öriylilerin kazandıkları yeni hâkları tam bir İlyakat ve dirayet içikde memleket hayrına kullânacakları #üphe götürmez. Kendileri bu hakları uzun bir mik cidöleden sohra kâzinmiş, ve bu mücadele işin büyük fedâkârlıkla- Pi göze almiş bulhmüyorlar, Büğün bü fedakârliklar Semer #ini vermiş bulunuyor. Suriyelilerin kazandıkları mu- vaffakıyeti kutlular, yeni devrin kahişümuz için hayirli olmasini di. - teriz. İstanbul Hali dış bölük hamallari yazıyor: “— Yeni Hal yapilirken bir teşki- lât kuruldu, açıkta kaldık, mağduris Yetimiz âülağıldi, Hati Bebaö kismini da diş bölük hamallar adiyla çaliş müiya başladık. Bu ösnids bölddiye- Bin yardımile hâl dahilinden harlee Yapılan taşıma işi de bize verildi. Ö- tedenberi teamüldür: hamal bölükleri mintakasina hariç: bü teşkilâttan biri olduğumüz halde halin içine istiyen küfeci sörbestçe girip çıkmakta ve iş yapmaktadır. Bu hal, mağduriyetimizi mucip olu- yor * Tahsil meselesi Bözdoğanda Berber Ahmet "oğlu Mehmet Kütlaya: Tahkilinizi bilirmek zarufetinde bülüğüşüüüz muhakkaktır. Madeiki devlet imtihatıma girmişsiniz, eti. böyi bekleyiniz. Kasanmamış olsaniz bile, gelecek sene İmtihann tekrar girmek hakkına maliksiniz. Bu iti: barin yapılacak şey, evvelâ, kazatiıp. kazünmadığınızı öğrenmek, sonra hâ &sl olacak yenil vağiyete göre hayati. hitâ bir İstikamet verinektir. Her geye katlanarak imtihana evde ha - #arlânmiak, ötekinden berikihden 50- Belediyenik | ten küfeci ve hamal alınmaz. Biz de| Don - Kişot İspanyayı düşündüğüm zamanlar, gözümün önünde evvelâ Prenses Dul- cine dö Tobozo, sonra da Don-Kişot de la Manş gelir. Bir miğferi andıran eski berber leğenleri, çocukluğumdan- befi ban yeldeğiritenleti muharebe- sini hatırlatır. / Koca memleketi bir sirk yaptılar. Hükümet küvvetleri ellerinde kızıl kahramani,biref Torero, âsiler azgın bit Boğa, bir tarAf“öbürünü sişliyor, öbür taraf berikini boynuzlarına tiki yor. İspanya ihtilâli korkunç ve çil gm bir boğa döğüşü halinde devam etmektedir. Bir Fransız gazetesinin Madritten âldiği habere inattimak IAsmgelirse, isyanım İlk günüüden on gün evveline kadar 55 bin kişi ölmüş. Bu rakam bu gün BO bini aşmıştır. Yine bir Fransız güsetesine İnan- mak İâzımgelirse, bu korkunç blânço- daki rakamlardan birinin hikâyesi şu dür: 19 yaşında bir milis çocuğa rast. yörüz ve konüşuyoruz: — Meğliur Palas otelinde yemek ye dim, Ayağıma ilk defa ayakkabı giy- dim, Kizlar bana kaliraman diye ba- kıyorları, Yaşasın ihtilâl, yaşasın kiz lar! — Ya bir kurşun yer de ölürsen? — Viz gelir... Ben zaten yasamıyo- düm ki. Bü hayatı gördükten sonta ölsem de yam yemem. Berberi ve Got kânnim bü porta « kal renkli yâvrusu, yalmayak ve bâ- #ıhda geniş #apkasile Madrit yayla - sında çobanlık ve Barselonda balıkçı- lık yaptığı zamanlaf ne kadar güzel ve cana yakindi; ve önün için karan. fil kokülü bir Kütmet bulmak her #âmân tiliküdü, İşte bu çocuk bir Torofddur; ve karşisindâ bir azgin boğa vardır: Sevilde âsi bir ker ciğâfa İçen bir delikâhlıya sokulmuş, bir cigara istemiş, Fakat delikânlinin verdiği el garayı alman: — Nef. diye bâğırmıs, sen İngifin tiğârası İçiyorsün hât.. Nicin İspan. fol ölgafisi Tçmiyorsün * Aİ sana, Bit kürşütida delikanlıyı yere ser. mi$, sönFa, İngiliz ciğarasınn duman larmi savüratak uzüklaşmış... İlie süphesiz ki bugün İspanyollar, bon Kist ila usaği Sanso - Panso &ibi jki İidere sahin olenlardr. birinci hi nödabet ve ulviyeti, ve İkİneinin pratik hayat endişosile bu dahili har- be nihayet vetirlerdi. Reşat Ekrem Koç 4 OKUYUCU MEKTUPLARI Hamalların istekleri 60 lira İsteyip mektepte okumaktan daha zevkli, daha doğru bir hareket: tir. # Işık; yol ve sır yok Şehremininde Şâir Mehmet Emin sokağında okuyucularımiğdan Meh: met Ali ve Hüseyin Necati yağiyör- lar: “ — Öyle bir sokakta ötüruyoruz İXi ne bir ışık, nö bir yol, nede &u var... Bilhassa kış geceleri, kış gün- İleri bu sokaktan gelip göçmek o ka- idâr müşküldür ki, pu, yazıyla anlatı Jamâz. Bu hâliyle Şâir Mehmet Biti İ olkağı, İstanbulun dişmda kalmış bir yol gibidir. Bu işlerin bir parça da pâraya dayandığını takdir ediyo- Tuz. Ancak, henüz ne su, he yol, te de ölektrik işine başlarimıştır. Yök #üğ, #üsuz karönlikla Yaşamanın me demek olduğunu elbette ki tâkdir &dârsiniz. Alâkadarlirm hazari dik- katin öelbederiz. Himmet bekliyo- FUZeşi ——şğşş e Çöp toplama istasyonları Belediye, İstanbul şöplerinin aâri gekilde toplanması için tecrübelere devam etmektedir. Bu töcrübeler bu ay #ohüha kadar devami edecektir. Dün, satın alilan kamyonlardan &- gü daha gelmiştir.
