14 Temmuz 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 4

4 Büyük ZATİ ma Aİ ARL A ea Türk i inkılâbı MERA a Başlarken No. 18 Tesbit edilen ana Yazan : Ziya Şakir hatlardan başka tali bazı kararlar da alınmıştı Denilecekti. Bu karar; saraya ve Babriliye ge- hiş bir nefes aldırmıştı. Ve buna bi- naen derhal hazırlıklar başlamıştı. » Istanbulda bu hazırlık devam eder ken, (San Remo) da da, Mösyö Mil- ran, Nitti, Siyaloya, Loyd Cure, Lort Gürzondan mürekkep bir komisyon toplanmıştı. Bu komisyonda - kısa bir içtimadan sonra - Osmanlı sulh meselesine ait müzakerata girişilme- si kararlaştırılmıştı. Bu karar, birkaç gün zarfmda, şu şekli almıştı: 1 — Padişahm, Istanbulda ipkası, 2 — Boğazlarm, beynelmilel bir hale ifrağı, 3 — Hükümetin maliye işlerinin mürakabe altma alınması, 4 — Kürdistan meselesinin sureti kat'iyyede halli 5 — Ermenistan havalisinde, Er- vieniler tarafından müstakil bir Er - menistan teşkili. Tesbit edilen bu ana hatlarından başka, tâli derecede de bazı kararlar ittihaz edilmişti. — Mösyö Venizelosun iştirakile yapılan bir müzakerede, Yunan baş vekilinin verdiği izahat dinlenilmiş; İzmirin Yunan hâkimiyeti eltmda husus! bir tarzda idaresine karar ve- rilmişti. — (Dedaşan) köşkünde yapılan bir içtimada, (Erivan Ermeni Cüm- huriyeti) murahhası heyeti reisi, Mösyö A. Harvitan dinlenilmiş.. Te- şekkül edecek olan Ermeni devleti-" nin hudutları tesbit edilmişti. Ayni zamanda: bu Ermeni devletinin te - gekkül edebilmesi için lâzımgelen pa ra yardımlarmın temini meselesi de bu mlizakereye girmişti. Yeni hükü- metin bütçesi: İngiltere, Fransa, İ - tâlya ve Japonya hükümetleri tara» fından verilecek avanslarla temin e- dilerekti. Ermeniler, hâmilerine hoş görüm mele icin çök âkilâne hareket etmiş- lerdi. Aralarında büyük bir fikir ih- tilfi olan (Boğos Nobar - murahhas heyeti) ile (A. Harunyan - murah - has heyeti) derhal birleşmişti. Bir (Müttehit Ermenistan - murahhas heyeti) teskil edilmis; bunun riya - getine de (Boğos Nobar Paşa) geçi rilmişti. Kürtlere gelince: bilâkis onların a- ralarımda bir ihtilâf zuhur etmişti Son günlerde: müstakbel Kürdistan hükümetinin mevhum taç ve tahtma birçok namzetler zuhur etmişti. Osmanlı hlikümeti Ayan meclisi Azasından olup açıktan açığa Kürdis- tan hükümetinin teşkiline çalışan Seyit Abdülkadir efendinin günden güne artan nüfuzu: yine bu iş için senelerdenberi çalışan, ve pek cok maddi feğdakârlıklarda bulunan Os- manlı hükümeti askeri üniforması « nı taşıyan (meşhur Şerif Paşa) ya büyük bir telâş vermişti Müstakil bir Kürt hükümeti teş- kil etmek ve kendisi de bunun başı - na geçmek için (Ermeni milleti) ile (Kürt milleti) nin kardeş olduğunu ortaya atacak kadar fedakârlık gös- teren bu zat, nihayet İstanbuldaki (Kürt Teali Cemiyeti) ni tehdide gi- rişmişti Kürt Teali Cemiyeti,bu “hareket < ten derhal münfall olarak; Şerif Pa- şaya tevdi edilmiş olan (Kürt heyeti murahhasası riyaseti) ni bu zavallı ve haris müşarünileyhin sırtımdan - eğreti bir kürk gibi - alıvermişti. Şerif Paşa, birdenhire gülünç bir hale gelmişti. Bu gülünç vaziyeti, halk nazarında yaldızlı bir perde ile örtmek elzemdi. Onun için ya, Şerif Paşa; ve yahut skıl müşavirleri dü- sünmüşler, taşınmışlar; nihayet Şe- rif Paşaya şöyle bir istifaname ter- tip ettirmilerdi. Istifaname sureti — Aynen — (Mâkamı mukaddesi hilâfete, de- rin bir surette merbut bulunduğüm- «——————— —— — Haa!.. Öyle söylesen ya! Şimdi anlaşıldı.. Ona TVantilâtör Ester) derler. On beş senedir durmadan dö- ner. Otuz ikinci katın yetmiş üçüncü koridorunda falan numaradan sor!. Derler. Yasef karısını buhur mu? Bulmaz mı? Ester vantilâtörlükten vazgeçer mi, geçmez mi bilmem. Li- kin bizde yaz. kış bilmeden dönen vantilâtörler vardır ki dönüşlerine adam hayran olur, B. FELEK dan.. Ve efkâr: mufsidei iftirak - cuyane ile merbutiyeti haleldar et - mek istemediğinden Paris konferansı nezdindeki Ki distan heyeti murahhasası riyasetin- den istifa eyledim... Her şeyden ev- vel, ve hiçbir siyasi fırkanın tesiri altında kalmaksızm, bütün mesai ve gayretimi, hukuku hilâfetin muha- fazasma hasredeceğimi beyan eyle - rim. — Montekarla — Şerif Şerif paşa bu istilanamesiyle. (Kürt tealicemiyeti) ni, Osmanlılık camiasma ve hilâfet makamına iha- netle itham etmiş — ve bunu da, ef- kârı umumiyeye jurnal eylemiş — o- tuyordu. Halbuki, bizzat kendisinin, — ellerindeki bıçakların ucundan müslüman kanı damlıyan, yaktıkları müslüman bucaklarının dumanları tüten harabeleri binleri aşan komi- teci — ermenilerle el ele vererek ay- ni yolda ve ayni maksat uğrunda yürüdüğünü unutuyordu. Maamafih, Kürt teali cemiyeti; Şerif paşanm bu istifanamesini ce- vapsiz birakmamıştı. Bir zamanlar kendisinin de cemiyetin en faal bir rüknü olduğu halde son zamanlarda cemiyetin amaline muhalefet ettiğin- den dolayı bu istifadan on beş gün evvel vazifesine nihayet verildiğini — açık ve sarih bir lisanla — Şerif paşanın yüzüne çarpmıştı. Sarayı ve Babiâliyi şiddetle alâka- ööreyen ederken, (Osmanlı murah - #inın huzuruna çağırılmıştı. Saray ve Babrâli tarafından teş &il edilen murahhas heyeti, şu zat - lusdan mürekkepti i Ral — Sadrı esbak, Tevfik paşa Aza — Dahiliye nazırı Reşit Bey Muhtar paşa (1). Aza — Maarif nazırı Fahreddin bey. / Aza — Nafta nazırı Cemil pağa. Murahhaslar, müşavirler, müte - bassıslar, kâtipler ve saire.. Program: (Paris) e evvelâ, Tevfik paşanm riyasetinde olarak Reşit ve Fahret- tin beylerle Cemil paşadan mürek - kep beyet gidecek. Sulh muahede - bamesinin son müzakeresi esnasında ispatı vücut edecek... Ondan sonra, sıra bu muahedenameyi imzalamaya gelecek.. O zaman, sadrazam damat Feit paşa — kendisine iltihak ede- cek olan (murahhası askeri, Mahmut Muhtar paşa) ve (müşaviri siyasi) olarak da (Bern sefiri, Reşat Halis bey) ile Parise giderek hazırlanan muahedeyi-imza eyliyecekti. Türklüğü, Osmanlılığı; hulâss, ye di yüz senelik varlığını, bir anda ma hrv ve perişan edecek olan bu mua hedenameyi imzm etmek için; bu murahhas heyetinin — her türlü ma- sarifine karşılık olmak üzere — ... kümet tarafımdan (iki yüz bin lira) tahsis edilmişti. Heyet; Pariste bu- lunduğu müddet zarfında — tıpkı akşam güneşinin son parlak ışığı gi- — Babrâli hükümetine lâyık bir haşmet gösterecek, Parisin en mü - kellef binalarından olan (Rezeruvar) otelinde ikamet eyliyecekti. Heyet, hareket hazırlıklarını gö - rürken, bir Ingiliz gazetecisi Istan- bula gelmiş; bu mesele etrafında padişah Vahdettinden neler düşündü- günü öğrenmek istemişti... Ihtimal iki bu İngiliz gazeteci: artık son günlerini yaşıyan Osmanlı sultanın bu acı vaziyetten şikâyet edeceğini, itilâf devletlerinin bu katilâne siya- set ve kararlarını protesto edeceğini tahmin eylemişti.. Halbuki padişah Vahdettin, bu muharrire aynen Şu cevabı vermiş: — Şarkta, sulhü temin edecek Os- manlı hükümeti ile düveli itilâfiye arasıda husule-gelecek olan itilâf sayesinde (Türk meselesi) süratle halledilecektir. Buna, itimat etmek | lâzimgelir. Demişti... Acaba, padişah Vahdet- tin; (Tütk meselesi) * demekle; neyi kastetmişti?.. Tam bir (hain.buda) rolü oynıyarak, bütün itilâf devletle- rinin kasaturalarmın altma yatırmak istediği Türk milletinin, artık dünya tarihinden silinip gideceğini mi7. (Arkası var) (1) Bu zat Harbiye mezaretine henüz| tayin edilmişti. Fakat İsviçrede olduğu için | henüz İstanbülu ME * | sarasma tutulmuş dar etmesi lâzımgelen bu hâdiseler | hasları) da, Paristeki sulh konferan. Aza — Harbiye nağırı Mahmut| KUŞBAKIŞI Futbolün zaferi Dün akşam saat sekize doğru Tak- sim meydanındaki kalabalık görüle- cek şeydi. Taksim stadyomumun çil- rük bir diş gibi sallamın beyaz par- maklıklarını azgın bir su gibi kırıp geçen halk-ayni hızla Taksim mey: danından akıyordu. Stadyomun önünden geçen bütün tramvaylar stadyomdan taşan halkla saatlerce dolup tastı. Bin bir müş külütla bir köşesine sığındığım tram. vayda stadyomda bıraktığım futbol seyircileri ayn! kıvranırken gördüm. stadyomdan bir köşe kesi- livermişti. Aralarında büyük yaş ve giyinme farkları olduğu halde bütün tramvay yolcularmı — seyrettikleri mac biribirlerine yakınlaştırmıs ve heyecanla yorlardı. Maç Vütün teferruatma rmerya kadar tramvayda tekrar et di. Kırıcı oynayan oyunculara oriji- nal küfürler bulundu. Eihasıl tram- vay içerisinde taze ve sıcak bir fut- bol havası yol boyunca ayni kuvvet- le dalgalandı. Dün akşam bütün ve- salti nakliye dünkü maçı ayni aşkla evlere taşıdılar. Radyonun havadis yetiştiremediği evlere de ayni sar'ayı aşılamağa çalıştılar. Milli heyscanlardan baska bugün futbol ve şürekâsınen, sırtlayıp Hirdükleri bu sari rağhete nail olan kuvvet tanımıyorum. — Ya sinema, tiyatro, yeceksiniz. Fakat ben daha şimdiye kadar hiç bir sinema veya tiyatro dönüşünde san'at heyecanmın ayni kuvvetle tramvay tramvay, vapur vapur bü - tün bir şehire yayıldığını görmedim. Herhangi bir san'at eserinin bü ka- dar büyük bir çılgımlıkla bu kadar yakından takip edildiğine şahit ol - madım. Bu yazı İle, hayatlarını tehlikeye atarak seyircilere baştan aşağı heye- can dolu birkaş saat geçiren sporcu- orilarındır. Onlara şapkamı çıkarı - yor, onları açık bir yürekle selâm- lıyorum. edri RAHMİ En boş meyva usarelerile hazır lanmıştır. Hazmı kolaylaştırır Inkıbazı izale eder. Kanı temiz- liyerek vücuda tazelik ve canlılık bahşeder. İNGİLİZ KANZUK ROZANESİ Beyoğlu - Istanbul ZAYI 2300 sicil numaralı ara- ber ehliyetimi zayi ettim. Yenisini çıkaracağımdan hükmü yoktur. Ye- nikapıda Mahramacılar sokağında Recep oğlu İbrahim. TAN ABONE VE ILAN ŞARTLARI Tün kin ai Şirketlerine mü racaat edilmelidir. Küçük -ilâinlar doğrudan doğruya *daremizce almabilir. Küçük ilârlarm 5 satırlığı bir defalık 30 kuruştur. $ satırdan faz tası için satır basma $ kuruş almız fazla için oyekündar 6 10 kuruş İndirilir. Memleket harcma sigortali abone vazılmaz. Günü ecmiş süshalar $ kurastor büyük bir aşk ile oyunu tenkit edi-| musiki? di. | İlarr kıskanıyorum sanmayın. Zafer MEMLEKETTE Karabükte demir fabrikası için tetkikler başladı Zonguldak, (Tan) — Safranbolunun Karabük mevkiinde Kurulacak 0- lan demir, çelik fabrikaları için mahallinde incelemelerde bulunmak ve teli proje teklifleri yapmak için ekonomi bakanlığı ticari tahliller lâ- boratuvarı şefi kimyager Halit, Sümenbank mühendislerinden Vecihi ile bu. işi üzerine almış olan İngiliz grupu fen kurulu şefi Mr. Punnik ve mü- hehdis Binkes Ankaradan Karabüke gelerek tetkiklere başlamışlardır. İnşaatla uğraşacak diğer mühendisler de gelmek üzeredir. Pek yakında bu mevkide büyük bir hareket ve faaliyet kaynaşması başlıyacaktır. | M. Kemalpaşa, (Tan) — talanı nahiyesinin Onaç kö; olarak bir şey olmamıştır. Tütünile ve havyarile meşhur, Kı- gılırmak. deltasımda o çok münbit ve mahenldar bir arariye sahip bulunan Bafrada bayındırlık işleri sür'atle i- lerlemekte ve hertürlü ihtiyacı tat- min edecek medeni bir kasaba haline girmektedir. Toprağının bol veriminden büyük istifadeler temin ederek maddi var- Uklara kavuşmuş olan bu güzetyürt parçasmda yer yer yükselen muhte- şem binalar, zarif ve her türlü kon- foru haiz evler, yeni hayatı anlıya - şın bir nişanesi ve yüksek zevki se- limin birer şaheseridir. Fakat ne ya- zik ki, bu güzel binalar plânsızlık yü- zünden gelişi güzel ve rasgele yer- lerde kurulmaktadır. Eğer bunlar bir plân tahtında yapılacak olurlarsa a? zaman zarfında Bafra modem ve eşsiz bir şebir halini alacaktır. Şehrin bayındırlığı için: hummalı bin faaliyetle çalışan belediye bu ci- heti göz önüne alarak kasabanın ha- lihazır haritasmı ve müstakbel plâ- nm yaptırmağa karar vermiştir. Ya- kında işe başlanacaktır. Belediye Bafranın temiz ve bol bir suya olan ihtiyacını da düşünmüş, şehre güzel bir içme suyu getirmek üzere teşebbüslere girişmiştir. Bu maksatla Bafra civarmda bulunan altı muhtelif memba suyunu geçen. lerde tahlil için Ankaraya .gönder- miştir. Alman neticelerde bu Sula- rın hepsinin içmeğe elverişli sular olduğu anlaşılmıştır. İçlerinden en iyisi olan. Nebyan suyunun şehre getirilmesine karar verilmiştir. Fa- kat Bafraya 35 kilometroda olan bu suyun Jâakal 300 bin lira sarfile şehre gelebileceği o yapılan keşifler. den anlaşılmış olduğundan ilerde bü paranın temininden sonra İşe başla- mak üzere şimdilik vaz geçilmiştir. Yeni su getirilinciye kadar da ka- saba suyunun ihtiyacımı karşılaya- cak bir şekle konması ve içilebilecek İsekilde akıtılması için çalışdmakta- idir. Belediye bir şirket elinde bulunan elektrik fabrikasmı da satm almak üzeredir. Elektrik satm alındıktan sonra mevcut sokak lâmbaları ço- İ ğaltılacak ve kilovat fiatı indirile- | cektir. Belediye bunlardan başka bir çok işler de başarmıştır. Şehrin en mü- him ihtiydçlarından biri olan modern bir mezarlık yaptırmağa karar ver- miş ve kasaba haricinde üçüncü ki- İlometro ile dördüncü kilometro ara- sında bulunan büyük bir arsayı İs- timlâke başlamıştır. Mezarlık için bu yıl beş bin lira sarfedilecektir. bir halde olan bu suyun daha iyi bir | Çocuğunu kurtarmak isterken.. n yağan yağmurlarda ilçemize bağlı Söğü- ne bir yıldırım düşmüştür. O sırada tarla- Sinda mısır çapalamakta olan Hüseyin karısı Hasibe şiddetli gök gürültü. lerini duyunca bir ağaç altında yatmakta olan çocuğunu yıldırım tehli- kesinden korumak maksadile kaldırıp başka bir yere götürmek isterken yıldırım çarpmış ve kadmcağızı öldürmüştür. Ellerinde bulunan çocuğu ise yere düşmüş ve büyük bir tesadüf eseri Bafra belediyesi şehre içme suyu için 300 bin lira harcıyacak Bafra Belediye Reisi Zihni Lokman Belediye bir de çocuk bahçesi ha- zırlamıştır. Bununda yakmda İnşa- sirin başlannenktır. İyebek “içetek satan' bütüm dük kânların cepheleri camakânla örtül- mliş, (ırmlar sihhi ve feni şartları haiz olarak yeniden yapılmış ve be lediyenin bu kararına uymayanlar da Kâpatılmıştır. Kasap dükkânları tamamen sıhhi ve fenni bir şekle| ifrağ edilmektedir. Bafra belediyesi hayır işlerine de çok ehemmiyet vermektedir. Bu me- yanda iki yüzden fazla asker ailesi- ne yardım etmektedir. — 7.EL. M. Adapazarında lik maçları Adapazarı, (Tan) — Lik maçları üçüncü haftasmds birdenbire kendi- ri gösteren yağmurun azizliği ile ya- rıda kaldı. İlk oyun Sapanca Yeşil Yurtla, Geyve Idman arasmda ve 0—5 Geyve lehine devam ederken İ- kinci devrenin bitmesine yirmi daki- | ka kala yağmurdan bozulan top kon- İroluna müsaade etmiyen sahanm va, ziyetinden tatil edildi, Tkinci maç, Adapazarı İikinin s0- nunu gösterecek Yurt ve Gençler maçı olacaktı, Geyve — Sapanca maçını yarıda brrakan sebep, bu maçın takımlar sahaya çıktkları hal- de başlamasına mâni oldu ve maç haftaya kalmış oldu. Kavgacıları ayırmak isterken bıçağı kendi yedi Baltkesir, (Tan) — İzmirler ura - mundan Tahsin oğlu arabacı Hasan, Abdullah adında biriyle kavga eder. ken bu İki kavgacıyı ayırmak mak - #adile araya giren Ahmet ornuzun- dan bıçak yemek suretiyle ağırca ya- ralanmıştır. Yaralı memleket hastanesine kal - dırılmış ve suçlular hemen'yakal miştir. Yeni kömür damarları Zonguldak, (Tan) — Maden arama enstitüsü as başkanı mühendis Ab- dullah Hüsrev ile maden mütehassısı Granik, Zonguldağa uğrıyarak Bartı- na geçmişlerdir. Bu heyet Bartınm Arıt mmtakasında maden kömürü tetkiklerine başlamıştır. Arıtda zen - gin kömür tabakaları bulunduğu ve bu cevherin Ulus, Azdaday, ve Per- şembe havalisine doğru derinleşerek yayılmakta olduğu tahmin edilmek - tedir. TAN ————— Bartında iki: çocuk ağır surette yaralandı » Bartın, (Tan) — Burada iki feci | kaza olmuştur. Tafsilâtını bildiriyo- ram Bartınlı manifaturacı Hüseynin dükkânına bir köylü tarafından € maneten bir tabanca bırakılmıştır. Tabancayı tezgâhın altina koyan Hüseyin bir müddet sonra dükkân“ dan ayrılmıştır. Bu sırada oğla Hi- tabi, Orhan ismindeki diğer bir ar- kadaşı ile beraber dükkâna girmiş ler ve öteyi beriyi karıştırırlarken ta bancayı bularak oynamağa başla” mışlardır. Bu sırada tabança Orha- nın elinde patlamış ve çıkan kurşun Hitabinin kasığına saplanmıştır. Ya ralı çocuk Safranboluya gönderil « miştir. Hayatı tehlikededir. 2 — Bartının Çukur köyünden Veli Ibrahim oğullarından 11 yaşın« da Cemal, tarlada oynarken yuva- lak bir demir parçası görmüş ve kas rıştırmağa başlamıştır. Bu sırada di- namitini patlıyan kapsülü çocuğun elelri ile yüzünü parçalamıştır. Bir müddet sonra yetişen köylüler, çe cuğu Bartına getirmişler, oradan da Zonguldak hastanesine gönderil « miştir, S:hhi vasiyeti ağırdır. MA Tabanca ile oynarken Balikesir, (Tan) — Küpler na- hiyesinin <Karamanla; köyünden Müstafn, yanmda taşıdığı tabanca- sını kurcalarken ateş almış ve ayni köyden Mehmet oğlu 7 yaşlarında Cüneyt âdmda bir çocük karnıma isa betle-ağır bir surette yaralanmıştır. Tahkikat devam etmektedir. 1 | Kucuu Haberler i , (Tan) < Iki yıl evvel ümümi meclisi tarafından Bartın ve Safranbolunun iki mnta- kasında başlamış olan ve bir yıl ew vel Sıhhat Vekâleti tarafımdan mer- kezle beraber Devrek, “Safranbolu, ve Bartm olmak öere dört kazaya teşmil; edilmek: suretile devratınmış “buhürmr firetci “mtkdetiskimin. fi. him -bir-safhası sona ermiş ve bü dört kazada taramu ameliyati bite miştir. Ereğli kazasmın da mücade le sahasma katılması sıhhat vekâle- tince kabul edildiği -öğrenilmiştir. * Balıkedir, (Tan) — İlimiz Mirz& bey urammdan Nuri oğlu Ahmet ka rısmı kıskançlık yüzünden keserle sol kolundan ve arkadasından ağırca ya” ralamıştır. Yaralı hemen memleket hastanesi" ne kaldrılmış ve tahkikat başlamış * tir. * Izmit, (Tan) — Herekedeki IK okul kampı bu ayın 15 inde açılacak” tır. * Izmit, (Tan) — Istifa eden Kan dıra belediye reisinin yerine Ismet Arag seçilmiştir. ———— Gazetecilik ve Matbaacılık Türk Anonim Şirketi 'Idar€ Meclisinden : Şirketimiz Heyeti Umumiyesini! görülen lüzum üzerine fevkalâde i& timar 2057-1986 pazartesi günü 890 onbirde Şirketin Merkezi idaresi © lan İstanbul'da Ankara caddesindö 100-102 numarada kâin Şirket bins” sında aktedileceğinden şirket hiss#" darları işbu içtiman davet olunur” RUZNAME! MUZAKFRAT : Şirketin sermayesinin tenkisi : Gerek esaleten gerek vekâleten ©” 42 (100) aded hisseye malik olup ** işbu fevkalâde heyeti umumiye içti” mamda bazır bulunmak isteyen bi sedarlar ticaret kanununun 371 maddesi mucibince içtima o günü” den bir hafta evvel sahip olduk!" hisse senetlerini Şirket idare merk” zine makbuz mukabilinde tevdie W8* burdurlar. 4902 Müessit bir ölüm Merhum Ahmet Cevdet past kerimesi Faik paşa haremi mi” harir Bayan Fatma Aliye vefat etmiştir. Cenazesi Taksim Şe hit Muhtar caddesi No 13 Tan apartımanmdan saat İl de * kaldırılarak namazı Te vikiye camisinde kılındıkta” sonra. Feriköy kabristanına d€ fin olacaktır.